- Η νέα χρονιά φέρνει την ευρωζώνη πιο κοντά σε μια χαμένη δεκαετία, σχολιάζει η Wall Street Journal σε δημοσίευμά της, στο οποίο εκτιμά ότι η χαμηλή ανάπτυξη και ο σχεδόν μηδενικός πληθωρισμός δείχνουν ότι το χρέος θα παραμείνει υψηλό.
Καθώς η ευρωζώνη εισέρχεται στον...όγδοο χρόνο ύφεσης που ξεκίνησε με την κρίση του 2008, μόνο οι πραγματικά αισιόδοξοι πιστεύουν ότι η ευρωζώνη θα βρει την οδό για ταχύτερη ανάπτυξη στα επόμενα δύο χρόνια.
Η χαμηλή ανάπτυξη και ο χαμηλός πληθωρισμός, έχουν πάρει θέση. Αυτός ο συνδυασμός αναπόφευκτα καθυστερεί την μείωση του υψηλού δημόσιου και ιδιωτικού χρέους στην ευρωζώνη. Ενώ το φορτίο χρέους παραμένει υψηλό και τα εισοδήματά τους σε ονομαστικούς όρους είναι στάσιμα, οι άνθρωποι αντιδρούν στην βραδεία ανάπτυξη αποταμιεύοντας παρά ξοδεύοντας.
Στην αρχή του 2015, η οικονομική δραστηριότητα στην ευρωζώνη είναι χαμηλότερα από ό,τι βρισκόταν στην αρχή του 2008. Οι περισσότερο πληγείσες οικονομίες, είναι πολύ χαμηλότερα. Με την ανάπτυξη να είναι τόσο αναιμική, δεν θέλει και πολύ να γίνει αρνητική. Πέρυσι, οι κυρώσεις που επέβαλε η ΕΕ στην Ρωσία και η ήπια απάντησή της, ήταν σχεδόν αρκετά για να φέρουν την ευρωζώνη σε ύφεση.
Αυτή η χρονιά ξεκινάει ξανά με πολιτικές αβεβαιότητες στην Ελλάδα και γενικές εκλογές στις 25 Ιανουαρίου, που μπορεί να πλήξουν ακόμη περισσότερο την εμπιστοσύνη. Και όσο οι οικονομικές προοπτικές της ευρωζώνης παραμένουν υποτονικές, τόσο πιο πιθανό είναι να δημιουργούνται πολιτικές κρίσεις μεταξύ των μελών της νομισματικής ένωσης.
Στην Ελλάδα και σε άλλες υπερχρεωμένες χώρες, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, τα αντίμνημονιακά, αντίκαθεστωτικά κόμματα της αριστεράς, κερδίζουν έδαφος. Στον πυρήνα της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, τα αντιευρωπαϊκά, κατά της μετανάστευσης κόμματα της δεξιάς, ακολουθούν τον ίδιο δρόμο.
Τουλάχιστον, αυτές οι πολιτικές αλλαγές είναι πιθανό να αποδυναμώσουν την διάθεση για περαιτέρω μεταρρυθμίσεις στον τομέα της προσφοράς, για να βελτιώσουν την λειτουργία των αγορών εργασίας και αγαθών.
Αναλυτής της Standard & Poor’s, ο Moritz Kraemer, αναφέρεται σε report του στην δυσκολία της Γερμανίας μετά από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, να αποπληρώσει τα χρέη της. «Ενώ το πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον δύσκολα συγκρίνεται με πριν από εκατό χρόνια και αυτά που διακυβεύονται δεν είναι τόσο υψηλά, τα υψηλά φορτία χρέους, μπορούν να αποτελέσουν ακόμη κίνδυνο για την κοινωνική συνοχή και την πολιτική σταθερότητα».
Μάλιστα, λόγω των προσδοκιών ότι η ΕΚΤ θα παρέμβει και θα σώσει το νόμισμα, οι επενδυτές αξιολογούν τους κινδύνους για μια διάσπαση του ευρώ πολύ χαμηλότερες από ό,τι ήταν πριν από λίγα χρόνια.
Στην πραγματικότητα, όπως προέβλεψε ο πρώην Επίτροπος Οικονομικών της ΕΕ, Olli Rehn, η ένωση έχει αυξηθεί αντί να συρρικνωθεί: η Λιθουανία από τη νέα χρονιά έγινε το 19ο μέλος της ευρωζώνης.
Ούτε η ίδια η Ελλάδα αποτελεί τον ίδιο κίνδυνο με παλαιότερα. Μια ελληνική χρεοκοπία θα είχε ήπιες μόνο άμεσες επιδράσεις σε άλλες αγορές και τράπεζες της ευρωζώνης. Μόλις το 16% του δημόσιου χρέους της Ελλάδας κρατείται από τον ιδιωτικό τομέα, και το ένα τέταρτο αυτού αφορούσε βραχυπρόθεσμα έντοκα γραμμάτια. Τα υπόλοιπα τα κατέχουν κυβερνήσεις και άλλοι πιστωτές του δημοσίου τομέα.
Αλλά ορισμένοι ανησυχούν ότι ενώ έχουν συρρικνωθεί οι άμεσοι δίοδοι οικονομικής διάχυσης, μια πραγματική πολιτική κρίση θα μπορούσε να έχει καταστροφικές συνέπειες στο κλίμα για το ευρώ.
