- Ο Γ. Βαρουφάκης σε πολλά επεισόδια αυτού του καταιγιστικού μαραθωνίου επαφών της Αθήνας με τους εταίρους της χρησιμοποίησε μία λέξη: Ευφημισμός. Συγκλίνουσες πληροφορίες αναφέρουν ότι οι δύο πλευρές είναι κοντά σε συμφωνία, με διατήρηση των κόκκινων γραμμών και αμοιβαίες υποχωρήσεις.
Η κυβέρνηση εξ αρχής είχε ανακοινώσει ότι επιδιώκει... κοινά επωφελή λύση. Αυτό στη γλώσσα της διπλωματίας μπορεί να ερμηνευτεί πολλαπλώς: Είναι το σενάριο του win-win, αλλά που επί της ουσίας απομειώνει το εύρος του loose-loose, στοιχεία του οποίου ενυπάρχουν στη συμφωνία.
Ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίστηκε αισιόδοξος στις δηλώσεις του στη Βιέννη για την έκβαση των διαβουλεύσεων.
Την ίδια ώρα, ο Β. Σόιμπλε παρέμενε σταθερός στην άποψη ότι η Ελλάδα οφείλει να μπει κάτω από την ομπρέλα ενός προγράμματος.
Μπορεί και οι δύο να έχουν δίκιο; Μπορεί... Εξ αρχής ήταν σαφές ότι κανέναν δεν συμφέρει η αποχώρηση της χώρας μας από το ευρώ. Όλοι θελαν λύση και όχι ρήξη, μολονότι το χάσμα μεγάλωνε.
Η διαβολοβδομάδα...
Η εβδομάδα που ξεκίνησε για την κυβέρνηση θα μπορούσε να χαρακτηριστεί "διαβολοβδομάδα". Πρόκειται για την ώρα της αλήθειας και -κυρίως- την ώρα των αποφάσεων.
Στο Eurogroup της Τετάρτης ο Γ. Βαρουφάκης θα παρουσιάσει το ελληνικό σχέδιο για πρόγραμμα-γέφυρα, ενώ την Πέμπτη ο Αλ. Τσίπρας θα διαβεί για πρώτη φορά το κατώφλι της Συνόδου Κορυφής και θα βρεθεί ενώπιον ενωπίω με την καγκελάριο Μέρκελ.
Από που πηγάζει η αισιοδοξία για την επίτευξη συμφωνίας, μολονότι στις προγραμματικές του δηλώσεις ο κ. Τσίπρας δεν φάνηκε να κάνει πίσω.
Σε πολλά. Σε μικρά αλλά ουσιαστικά στρατηγικά βήματα και στους βαρουφάκειους ευφημισμούς.
Να το εξηγήσουμε:
Τις τελευταίες ώρες η κυβέρνηση εμφατικά διαμηνύει προς πάσα κατεύθυνση ότι η χώρα μας δεν θα χαλαρώσει δημοσιονομικά. Αυτό ακούγεται πολύ ευχάριστα στα αυτιά του Βερολίνου.
Επίσης, ο κ. Βαρουφάκης, από το βήμα της Βουλής, συμπύκνωσε το περίγραμμα της συμφωνίας με μία δήλωση: "Δεν θα σκίσουμε το πρόγραμμα, δεν θα ζητήσετε τυφλή εφαρμογή του λες και δεν έγιναν εκλογές".
Άρα, πάμε για βήματα πίσω και από τις δύο πλευρές, σε μία προσπάθεια σύγκλισης, η οποία είναι και εφικτή και ευκταία, όπως απέδειξε το ταξίδι-αστραπή στην Αθήνα των κυρίων Βίζερ και Κοστέλο, των σκληρών της Κομισιόν δηλαδή, για να συναντήσουν τον Γ. Βαρουφάκη και να συνδράμουν στη σύνταξη της ελληνικής πρότασης.
Να το πούμε αλλιώς; Να κάνουν σαφή τα στοιχεία που αποτελούν κόκκινες γραμμές για τους εταίρους.
Το ΥΠΟΙΚ φαίνεται ότι συναίνεσε σε αρκετά. Η ομιλία Βαρουφάκη το μεσημέρι της Δευτέρας ήταν κάτι παραπάνω από ενδεικτική. Το ίδιο και πληροφορίες από πηγές του υπουργείου Οικονομικών.
Η στρατηγική των ευφημισμών
Τι λένε αυτές: Η Αθήνα θα κομίσει πρόταση για συμφωνία-γέφυρα μέχρι το τέλος Αυγούστου. Οριστική απόφαση δεν πρόκειται να ληφθεί την Τετάρτη, παρά μόνο θα γίνει διαβούλευση. Μεσολαβεί η Σύνοδος Κορυφής. Και την προσεχή Δευτέρα συνεδριάζει εκ νέου το Eurogroup. Η 16η Φλεβάρη μπορεί να αποβεί η κρίσιμη ημερομηνία.
Το κλειδί όπως είπαμε θα είναι οι ευφημισμοί: Οι εταίροι θα ονομάσουν την συμφωνία "τεχνική παράταση". Αυτό που θέλουν δηλαδή, αυτό που επί μέρες αξιώνουν από την Αθήνα: Να ζητήσει παράταση, γεγονός που ανοίγει και το δρόμο για καλές ειδήσεις από την ΕΚΤ αναφορικά με τη ρευστότητα.
Η ελληνική πλευρά θα ονομάσει τη λύση "συμφωνία- γέφυρα", δηλαδή θα υπογραμμίζει τη μεταιχμιακή διάσταση της συμφωνίας από το Μνημόνιο σε ένα νέο επίπεδο σχέσης.
Το ΥΠΟΙΚ διέρρευσε τους βασικούς άξονες της ελληνικής στρατηγικής. Σε ποια σημεία κάνουμε πίσω και που υπάρχουν κόκκινες γραμμές. Τα ίδια λίγο πολύ είχε γνωστοποιήσει νωρίτερα ο ίδιος ο Βαρουφάκης, στην ομιλία του στη Βουλή.
Το σχέδιο Βαρουφάκη
Κοντολογίς, η Αθήνα απορρίπτει το 30% των δεσμεύσεων του μνημονίου, ωστόσο δέχεται την εφαρμογή του υπόλοιπου 70%. Αυτό θα καλυφθεί από δέκα νέες μεταρρυθμίσεις οι οποίες θα αποφασιστούν σε συνεργασία με τον ΟΟΣΑ.
Επίσης, χαμηλώσει ο πήχης για τα πρωτογενή πλεονάσματα, άρα το 4,5% μάλλον κατεβαίνει στο 1,5%.
Η Αθήνα είναι αμετακίνητη στις πολιτικές της για την "αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης" και για την απομείωση του χρέους (η λέξη "κούρεμα" έχει πάψει να ακούγεται).
Σύμφωνα με κύκλους του υπουργείου Οικονομικών, η κυβέρνηση προσέρχεται στο έκτακτο Eurogroup με ένα πακέτο πέντε σημείων, με στόχο να υπάρξει μια συμφωνία στο επόμενο Eurogroup.
Η πρόταση περιλαμβάνει:
* Μια συμφωνία-γέφυρα έως το τέλος Αυγούστου και από την 1η Σεπτεμβρίου να υπάρξει το οριστικό συμβόλαιο μεταξύ Ελλάδας και εταίρων
* Το 30% των «τοξικών» δεσμεύσεων του Μνημονίου, βασικό των οποίων θεωρείται η αποδόμηση της αγοράς εργασίας, θα φύγουν και θα αντικατασταθούν από 10 μεταρρυθμίσεις που θα προταθούν από την ελληνική κυβέρνηση, σε συνεργασία με τον ΟΟΣΑ. Μεταξύ των δέκα μεταρρυθμίσεων δεν περιλαμβάνεται το ασφαλιστικό
* Αλλαγή του στόχου για τα πρωτογενή πλεονάσματα, αρχής γενομένης από εφέτος. Η κυβέρνηση πιστεύει ότι ο στόχος για πλεόνασμα 3% του ΑΕΠ το 2015 είναι εξωπραγματικός και πρέπει να μειωθεί σε 1,5% του ΑΕΠ, δεδομένου μάλιστα ότι πέρυσι το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώθηκε στο 1,49% του ΑΕΠ
* Να ξεκινήσει στο πλαίσιο αυτό και η διαπραγμάτευση για το χρέος, που μπορεί να γίνει μέσω ενός μενού από swaps
*Να αντιμετωπιστεί άμεσα η ανθρωπιστική κρίση.
Πως θα γίνει η χρηματοδότηση
Ζητούμενο είναι το πως θα γίνει η χρηματοδότηση της χώρας. Η Αθήνα φέρεται να ζητεί την αύξηση κατά 8 δισ. ευρώ του περιθωρίου έκδοσης ομολόγων (είναι 15 δισ. και ήδη έχει εξαντληθεί).
Επίσης, ζητεί την επιστροφή των κερδών από από τα ελληνικά ομόλογα που διακρατεί η ΕΚΤ (1,9 δισ.), καθώς και το να είναι ελαστικός ο ELA, ανάλογα με τις ανάγκες.
Στο ενδιάμεσο διάστημα οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας μπορούν να καλυφθούν και από την εκταμίευση μέρους της δόσης των 7,2 δισ. ευρώ.
Ζητούμενο είναι και το ποια θα είναι η χρήση των 11,4 δισ. που βρίσκονται "σταθμευμένα" στο ΤΧΣ.
Σύμφωνα με τους κύκλους του ΥΠΟΙΚ, στο κυβερνητικό σχέδιο περιλαμβάνεται και η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, με τους ίδιους να αναφέρουν ότι πρέπει να ενθαρρυνθεί η ιδιωτικοποίηση του ΟΛΠ. Ωστόσο, προσθέτουν ότι όσες ιδιωτικοποιήσεις δεν έχουν ολοκληρωθεί, θα ελεγχθούν.
Στο ΥΠΟΙΚ επικρατεί συγκρατημένη αισιοδοξία ότι θα βρεθεί η χρυσή τομή. Η κυβέρνηση θεωρεί ρεαλιστικές και λογικές τις προτάσεις και διαμηνύει ότι δεν θα κάνει πίσω σε καμία από αυτές.
Από την πλευρά τους, οι Βρυξέλλες εργάζονται στην κατεύθυνση συμφωνίας. Το ταξίδι Βίζερ- Κοστέλο χαρακτηρίστηκε ως εποικοδομητικό με την επισήμανση ότι υπήρξε μικρή πρόοδος.
Οι Γερμανοί
Ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δήλωσε πως "αν η Ελλάδα θέλει τη βοήθειά μας, χρειάζεται ένα κανονικό πρόγραμμα", σε αντίθεση με την έκτακτη χρηματοδότηση, που ζητάει η Αθήνα.
Η θέση της γερμανικής κυβέρνησης σε ό,τι αφορά το ελληνικό πρόγραμμα διάσωσης δεν έχει αλλάξει, τόνισε και η εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών.
Στο παιχνίδι της διαπραγμάτευσης, η θέση της Γερμανίας οφείλει σε αυτή τη φάση να είναι αμετακίνητη. Αλλά, παραλλήλως τρέχουν και άλλες εξελίξεις:
Η καγκελάριος Μέρκελ συνάντησε τον Ομπάμα, με τις ΗΠΑ να εντείνουν τις πιέσεις τους προς τις δύο πλευρές για συμφωνία.
Στις Βρυξέλλες, εκπρόσωπος της Κομισιόν επισήμανε ότι οι διαβουλεύσεις τόσο με την ελληνική πλευρά όσο και με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη είναι συνεχής και ότι προς το παρόν δεν έχει επιτευχθεί συμφωνία.