Τα σημάδια από τη μέχρι τώρα πορεία της διαπραγμάτευσης δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά.
Την ώρα που η ελληνική πλευρά στραγγίζει με κάθε τρόπο τις τελευταίες σταγόνες ρευστότητας από τις κρατικές δεξαμενές, γίνεται σαφές ότι από την πλευρά των δανειστών υπάρχουν επίσης κόκκινες γραμμές, που αντιπαρατίθενται σε αυτές της κυβέρνησης.
Προφανώς τα πιο μεγάλα σημεία αντίθεσης αφορούν το.. εργασιακό και ακόμη περισσότερο το ασφαλιστικό. Δεν είναι τυχαίο ότι επί αυτών των δύο θεμάτων εκδόθηκε πρόσφατα το κοινό ανακοινωθέν Τσίπρα - Γιούνκερ.
Φαίνεται όμως ότι αυτή η σύγκλιση σε πολιτικές -άρα και αόριστες- διατυπώσεις δεν στάθηκε δυνατό ως τώρα να μετουσιωθεί σε συμφωνία επί των συγκεκριμένων μέτρων που θα πρέπει να ληφθούν.
Το «δυστύχημα» είναι ότι από την ελληνική πλευρά έχει ήδη καταστεί σαφές, ακόμη και στο «εσωτερικό» ακροατήριο της κυβέρνησης, ότι σε αυτούς τους δύο τομείς θα παιχτεί η διαφορά ανάμεσα στη «νίκη» και την «ήττα».
Το καλό είναι ότι αμφότερες οι πλευρές δείχνουν πλέον να αναγνωρίζουν ότι ο χρόνος τελειώνει. Μέχρι το τέλος Μαΐου πρέπει να υπάρχει συμφωνία. Όχι μόνο διότι η Ελλάδα ξεμένει πραγματικά από ρευστό, αλλά και διότι υπάρχουν χρονοδιαγράμματα που πιέζουν για το επόμενο πρόγραμμα στο οποίο θα μπει.
Με αυτά τα δεδομένα, υπάρχουν μόνο δύο πιθανότητες: είτε θα σημειωθεί μια ανατροπή στο τρέχον σκηνικό, με πολιτικές πρωτοβουλίες που θα λάβουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες, με τον κ. Τσίπρα, πιθανώς στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής της 21ης Μαΐου, είτε θα υπάρξει μια μεγάλη κωλοτούμπα από την ελληνική πλευρά, στις δύο κόκκινες γραμμές που της είχαν απομείνει.
Το ερώτημα αν η κωλοτούμπα θα συνοδευτεί από δημοψήφισμα ή εκλογές φαίνεται δύσκολο να απαντηθεί. Η κρατούσα άποψη, πάντως, λέει πως μάλλον δεν υπάρχει ούτε ο χρόνος, αλλά ούτε και η ρευστότητα που θα επέτρεπαν κάτι τέτοιο.
Σε κάθε περίπτωση, το πολιτικό μέτρο σύγκρισης με το οποίο θα κριθεί αν είχαμε ανατροπή ή κωλοτούμπα είναι σαφές ότι θα αφορά το περίφημο mail Χαρδούβελη. Αυτός είναι ο πήχης που έθεσε διακριτικά, αλλά σταθερά εδώ και πολύ καιρό η κυβέρνηση.
Πέραν αυτών που είχαν ήδη ψηφιστεί (όπως η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος και ο νόμος Κουτρουμάνη - Λοβέρδου, που προβλέπει νέο τρόπο υπολογισμού [μειώσεις] των κυρίων συντάξεων), θυμίζω, διότι ίσως αποδειχτεί σημαντικό, πως το περίφημο e-mail περιελάμβανε:
* ΦΠΑ: Αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ για τα ξενοδοχεία, από το 6,5% στο 13%.
* Σταδιακή κατάργηση των ειδικών ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, με στόχο από το 2020 και μετά να τεθεί το 62ο έτος ως η βάση για χορήγηση οποιασδήποτε σύνταξης. Η πρόταση είχε μεταβατικό στάδιο έως το 2018, το 2019 να υπάρξει αύξηση των ορίων κατά 2 έτη και το 2020 να κλείσει οριστικά η πόρτα εξόδου, με αύξηση κατά 4 έτη.
* Αύξηση των απαιτούμενων ημερών ασφάλισης από 4.500 σε 6.000.
* Αύξηση των ελάχιστων απαιτούμενων ενσήμων για τη χορήγηση της κατώτατης ή της βασικής σύνταξης, από τις 4.500 (15ετία), στις 6.000 (20ετία).
* Πάγωμα των συντάξεων έως και το 2017 καθώς και αυστηρότερους όρους χορήγησης του ΕΚΑΣ.
* Δέσμευση για νέο γύρο μέτρων την 1η Ιουλίου αν υπήρχαν αποκλίσεις (απόσυρση της μείωσης στην έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης κατά 30% για το 2015 και το 2016, αύξηση των φόρων σε καπνό και αλκοόλ).
Του κ.Ν.Παπανικολάου
