- Δύο νέες ψυχοδραστικές ουσίες εντοπίζονται κάθε εβδομάδα στην Ευρώπη(!), ενώ η κάνναβη παραμένει το πιο διαδεδομένο παράνομο ναρκωτικό, με αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι χρήστες να ζητούν βοήθεια για απεξάρτηση απ' αυτό.
Η ανησυχία των επιστημόνων έχει ενταθεί, λόγω... της αυξημένης δραστικότητας και καθαρότητας των ναρκωτικών, τα οποία πλέον ειναι ιδιαίτερα τοξικά και πωλούνται μέσα από το Ίντερνετ και τα κινητά τηλέφωνα, όπως διαπιστώνει η Ευρωπαϊκή Έκθεση για τα Ναρκωτικά 2015.
Ενθαρρυντικά στοιχεία της έκθεσης που παρουσιάσθηκε σήμερα στη Λισαβόνα είναι ότι βελτιώνεται η θεραπεία της ηπατίτιδας C και ανακόπτεται (και στην Ελλάδα) η ανοδική πορεία των κρουσμάτων HIV ανάμεσα στους χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών, αλλά και οι πτωτικές τάσεις για την ηρωίνη, οι οποίες όμως συνδυάζονται με την ανάγκη για στενή παρακολούθηση του ζητήματος, λόγω των νέων εξελίξεων στην αγορά ηρωίνης διεθνώς.
Πρόκληση παραμένει για τα κράτη της ΕΕ, η μείωση των θανάτων από υπερβολική δόση, ενώ για πρώτη φορά καταγράφεται η ανάγκη για υπηρεσίες και προγράμματα απεξάρτησης, προσαρμοσμένα στους χρήστες οπιοειδών μεγαλύτερης ηλικίας.
Τέλος, στην έκθεση με τίτλο "Τάσεις και Εξελίξεις", η οποία δημοσιεύθηκε σήμερα από τον Οργανισμό της ΕΕ για τα Ναρκωτικά (EMCDDA), είναι πλέον εμφανής ο ανελέητος "ανταγωνισμός" σε μια κορεσμένη αγορά διεγερτικών ουσιών όπως η κοκαΐνη, οι αμφεταμίνες και η έκσταση.
Δύο νέες ψυχοδραστικές ουσίες κάθε εβδομάδα!
Η συχνότητα με την οποία εντοπίζονταν πέρυσι στην ΕΕ νέες ψυχοδραστικές ουσίες που πωλούνται ως «νόμιμα διεγερτικά» κυμάνθηκε σε περίπου δύο ουσίες ανά εβδομάδα. Το 2014, αναφέρθηκαν μέσω του ευρωπαϊκού μηχανισμού έγκαιρης προειδοποίησης, συνολικά 101 νέες ουσίες (81 το 2013).
Ο αριθμός αυτός υποδεικνύει διατήρηση της ανοδικής τάσης στις ουσίες που αναφέρονται ανα ένα έτος και ανεβάζει το σύνολο των ουσιών που παρακολουθούνται από τον οργανισμό σε περισσότερες από 450, από τις οποίες, πάνω απο τις οι μισές εντοπίστηκαν την τελευταία τριετία.
Μεταξύ των ουσιών που αναφέρθηκαν το 2014 επικρατούν και πάλι δύο ομάδες, οι συνθετικές καθινόνες (31 ουσίες) και τα συνθετικά κανναβινοειδή (30 ουσίες), οι οποίες συχνά πωλούνται ως νόμιμα υποκατάστατα των διεγερτικών και της κάνναβης αντιστοίχως.
Ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του EMCDDA, João Goulão επισημαίνει: «Το πρόβλημα έχει γίνει πλέον πολύ πιο σύνθετο.Πολλές από τις ουσίες που αναφέρονται στη σημερινή έκθεση ήταν κυριολεκτικά άγνωστες στους χρήστες πριν από δύο δεκαετίες. Το όριο μεταξύ παλιών και νέων ναρκωτικών γίνεται πιο δυσδιάκριτο, καθώς τα νέα ναρκωτικά μιμούνται ολοένα και περισσότερο τις ελεγχόμενες ουσίες».
Σύμφωνα με τον ∆ημήτρη Αβραμόπουλο, Ευρωπαίο Επίτροπο Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας που ήταν παρών στην παρουσίαση της Ευρωπαϊκής Έκθεσης για τα Ναρκωτικά «βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια παγκοσμιοποιημένη αγορά ναρκωτικών και η απάντησή μας σ αυτή την απειλή πρέπει να είναι ενιαία, άμεση και αποφασιστική.
Αυτό που με προβληματίζει ιδιαίτερα είναι ο ρόλος του διαδικτύου όσον αφορά την προμήθεια τόσο ελεγχόμενων όσο και μη ελεγχόμενων ψυχοδραστικών ουσιών. Το 2014 αναφέρθηκαν 101 νέες μη ελεγχόμενες ψυχοδραστικές ουσίες, οι οποίες δοκίμασαν τις αντοχές των υφιστάμενων μηχανισμών ελέγχου. Προσδοκώ ότι η επικείμενη νομοθεσία της ΕΕ στον συγκεκριμένο τομέα θα ενισχύσει την αντίδρασή μας για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου με μεγαλύτερη ταχύτητα και αποτελεσματικότητα».
Η κάνναβη παραμένει το πιο διαδεδομένο παράνομο ναρκωτικό στην Ευρώπη, ενώ όλο και περισσότεροι χρήστες ζητούν βοήθεια για απεξάρτηση από αυτό
Εκτιμάται ότι 19,3 εκατομμύρια ενήλικες (15-64 ετών) έκαναν χρήση κάνναβης τον τελευταίο χρόνο, εκ των οποίων 14,6 εκατομμύρια ήταν νεαροί ενήλικες (15-34 ετών). Σύμφωνα πάντα με εκτιμήσεις, περίπου 1% των ενηλίκων στην Ευρώπη κάνει καθημερινή ή σχεδόν καθημερινή χρήση κάνναβης.
Ενδεικτικοί της υψηλής επικράτησης της χρήσης κάνναβης είναι οι αριθμοί των χρηστών που ξεκινούν θεραπεία σε εξειδικευμένα κέντρα απεξάρτησης. Ο αριθμός των χρηστών που ξεκίνησαν θεραπεία απεξάρτησης από την κάνναβη για πρώτη φορά αυξήθηκε στην Ευρώπη από 45.000 το 2006 σε 61.000 το 2013.
Η χρήση κάνναβης συνδέεται, μολονότι σπάνια, με επείγοντα περιστατικά, ιδίως όταν γίνεται σε υψηλές δόσεις.Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε πλαίσια αντιμετώπισης επειγόντων περιστατικών, τα επείγοντα περιστατικά που συνδέονται με χρήση κάνναβης αυξήθηκαν σημαντικά από το 2008 έως το 2012, σε 11 από τις 13 ευρωπαϊκές χώρες που εξετάστηκαν.
Επίσης μια νέα εξέλιξη στην αγορά κάνναβης σημειώθηκε με τον εντοπισμό, μέσω του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης της ΕΕ, περισσότερων από 130 συνθετικών κανναβινοειδών, τα οποία πωλούνται ως νόμιμα υποκατάστατα της κάνναβης.
Η χρήση αυτών των ουσιών μπορεί να έχει ανεπιθύμητες συνέπειες για την υγεία (νεφρική βλάβη, αναπνευστικά και καρδιαγγειακά προβλήματα, σπασμούς). Λόγω των πρόσφατων περιστατικών θανάτου και οξείας τοξίκωσης που συνδέονται με αυτές τις ουσίες εντός και εκτός Ευρώπης, το EMCDDA εχει ήδη εκδώσει προειδοποιήσεις σχετικά με τη δημόσια υγεία.
Ανησυχία των επιστημόνων
Μια από τις βασικές διαπιστώσεις της φετινής έκθεσης είναι η μεγάλη αύξηση στη δραστικότητα και την καθαρότητα των πιο διαδεδομένων παράνομων ναρκωτικών στην Ευρώπη.
Το γεγονός αυτό προκαλεί ανησυχία για την υγεία των χρηστών οι οποίοι, εν γνώσει ή εν αγνοία τους, ενδέχεται να καταναλώνουν πιο δραστικά προϊόντα. Όπως προκύπτει από τις συνολικές τάσεις κατά την περίοδο 2006- 2013, στις χώρες που υποβάλλουν συστηματικά στοιχεία έχει σημειωθεί αύξηση της δραστικότητας της κάνναβης (περιεκτικότητα σε THC), της καθαρότητας της κοκαΐνης και της περιεκτικότητας των δισκίων έκστασης σε MDMA. Το 2013 παρατηρήθηκε αύξηση και στην καθαρότητα της ηρωίνης. ∆ύο από τους πιθανούς λόγους στους οποίους οφείλεται αυτό το φαινόμενο είναι οι τεχνολογικές καινοτομίες και ο ανταγωνισμός στην αγορά.
Στην έκθεση, εφιστάται προσοχή στα δισκία έκστασης με υψηλή συγκέντρωση MDMA, τα οποία συχνά κυκλοφορούν με χαρακτηριστικό σχήμα και λογότυπο. Τον τελευταίο χρόνο, το EMCDDA εξέδωσε προειδοποιήσεις για τους κινδύνους που εγκυμονεί για τη δημόσια υγεία η κατανάλωση αυτών των προϊόντων, μετά από μια σειρά θανατηφόρων περιστατικών και αφορούσαν δισκία που πωλούνται ως έκσταση αλλά περιέχουν άλλες επιβλαβείς ουσίες, όπως την PMMA.
Τα ναρκωτικά πωλούνται πλέον από Ίντερνετ και κινητά!
Ο ρόλος του διαδικτύου στην προμήθεια και την εμπορία ναρκωτικών στην Ευρώπη αυξάνεται διαρκώς, καθώς τόσο οι νέες ψυχοδραστικές ουσίες όσο και τα "εδραιωμένα" ναρκωτικά πωλούνται πλέον ηλεκτρονικά. Η χρήση συμβατικών ιστοσελίδων για την πώληση νέων ψυχοδραστικών ουσιών έχει αυξηθεί την τελευταία δεκαετία.
Το σύστημα παρακολούθησης του EMCDDA έχει εντοπίσει 650 δικτυακούς τόπους πώλησης «νόμιμων διεγερτικών» σε ευρωπαίους καταναλωτές. Μια ανησυχητική εξέλιξη στην ηλεκτρονική αγορά είναι η πώληση παράνομων ναρκωτικών σε «κρυπτοαγορές» ή ηλεκτρονικά καταστήματα στην αθέατη πλευρά του διαδικτύου, τον λεγόμενο «βαθύ ιστό» ο οποίος ειναι προσβάσιμος με χρήση λογισμικού κρυπτογράφησης.
Οι σελίδες αυτές επιτρέπουν πλήρη ανωνυμία στις ανταλλαγές προϊόντων και υπηρεσιών μεταξύ των συναλλασσόμενων μερών, τα οποία συχνά χρησιμοποιούν «κρυπτονομίσματα» (π.χ. Bitcoin) για τη διευκόλυνση των αφανών συναλλαγών τους. Ένα ακόμη νέο φαινόμενο είναι η εμφάνιση μιας «διαδικτυακής μαύρης αγοράς», με ηλεκτρονικά καταστήματα τα οποία λειτουργούν τόσο στην ορατή όσο και στην αθέατη πλευρά του διαδικτύου.
Στην έκθεση επισημαίνεται, επίσης, ο σημαντικός ρόλος που διαδραματίζουν στις αγορές ναρκωτικών τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οι εφαρμογές κινητών
συσκευών, είτε χρησιμοποιούνται άμεσα για την αγοραπωλησία ναρκωτικών είτε έμμεσα για σκοπούς διαφήμισης, άσκησης επιρροής ή ανταλλαγής εμπειριών.
Βελτιώνεται η θεραπεία της ηπατίτιδας C και ανακόπτεται η ανοδική πορεία των κρουσμάτων HIV ανάμεσα στους χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών
Η ηπατίτιδα C, η οποία μεταδίδεται μέσω της κοινής χρήσης βελόνων, συρίγγων και άλλων συνέργων, είναι σήμερα το πιο διαδεδομένο λοιμώδες νόσημα μεταξύ των χρηστών ενέσιμων ναρκωτικών (ΧΕΝ) στην Ευρώπη, καθώς, όπως προκύπτει από τα εθνικά δείγματα, από τον ιό της ηπατίτιδας C προσβλήθηκε κατά την περίοδο 2012-13 ποσοστό 14 % έως 84 % των ΧΕΝ .Η λοίμωξη από ηπατίτιδα C είναι συχνά ασυμπτωματική και μπορεί να παραμείνει αδιάγνωστη ακόμη και για δεκαετίες. Πολλοί από αυτούς που προσβάλλονται, αναπτύσσουν χρόνια ηπατίτιδα με τον κίνδυνο να αναπτύξουν ηπατική νόσο (π.χ. κίρρωση, καρκίνο).
Ο αριθμός των χωρών που έχουν θεσπίσει ή καταρτίζουν ειδικές στρατηγικές για την ηπατίτιδα C αυξάνεται. Οι πρωτοβουλίες αυτές στοχεύουν ιδίως στη διασφάλιση πρόσβασης στον εργαστηριακό έλεγχο της ηπατίτιδας C. Παρά τη διαθεσιμότητα νέων αντιιικών φαρμάκων τα οποία ανακόπτουν την εξέλιξη της νόσου ή επιτρέπουν πλήρη ίαση, η απουσία διάγνωσης σε συνδυασμό με το υψηλό κόστος της φαρμακευτικής αγωγής περιορίζει την προσβασιμότητα στις νέες θεραπείες.
Ενθαρρυντικά είναι πάντως τα πιο πρόσφατα στοιχεία για την επιδημία της HIV λοίμωξης μεταξύ των ΧΕΝ. Η αύξηση του αριθμού των νεοδιαγνωσθέντων κρουσμάτων HIV λόγω ενέσιμης χρήσης στην Ευρώπη, η οποία οφειλόταν στις επιδημικές εξάρσεις σε Ελλάδα και Ρουμανία κατά την περίοδο 2011/12 έχει ανακοπεί, ο δε συνολικός αριθμός στην ΕΕ έχει μειωθεί στα προ των εξάρσεων επίπεδα. Με βάση προσωρινά στοιχεία, το 2013 αναφέρθηκαν 1.458 νέα κρούσματα HIV έναντι 1.974 το 2012 και, άρα, αντιστρέφεται η ανοδική τάση που παρατηρούνταν από το 2010. Παρά τις θετικές εξελίξεις στον συγκεκριμένο τομέα, το EMCDDA επισημαίνει την ανάγκη συνεχούς επαγρύπνησης.
Πτωτικές τάσεις για την ηρωίνη, αλλά ανάγκη για στενή παρακολούθηση λόγω των νέων εξελίξεων στην αγορά
Η προβληματική χρήση ηρωίνης εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει μεγάλο μέρος του υγειονομικού και κοινωνικού κόστους της χρήσης ναρκωτικών στην Ευρώπη αν και οι πρόσφατες τάσεις είναι «σχετικά θετικές», σύμφωνα με το EMCDDA, το οποίο επισημαίνει μια «γενικότερη στασιμότητα της ζήτησης για τη συγκεκριμένη ουσία». Ο αριθμός των ατόμων που ξεκίνησαν για πρώτη φορά εξειδικευμένη θεραπεία απεξάρτησης από την ηρωίνη σημείωσε πτώση, από 59.000 το 2007 σε 23.000 το 2013. Εκτιμάται ότι, περισσότεροι από τους μισούς (700.000) εξαρτημένους για μεγάλο χρονικό διάστημα χρήστες οπιοειδών (1,3 εκατομμύρια) συμμετέχουν σε προγράμματα υποκατάστασης οπιοειδών.
Πτώση δείχνουν και τα δεδομένα σχετικά με τις κατασχέσεις, τα οποία είναι ενδεικτικά των τάσεων όσον αφορά τη χρήση ηρωίνης. Παρά όμως τη θετική καμπή που σηματοδοτούν αυτές οι πτωτικές τάσεις, το EMCDDA σημειώνει την ανάγκη στενής παρακολούθησης συνεπεία μιας σειράς νέων εξελίξεων στην αγορά.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις των Ηνωμένων Εθνών, το 2013 και το 2014 αυξήθηκε σημαντικά η παραγωγή οπίου στο Αφγανιστάν, τη χώρα από την οποία προέρχεται το μεγαλύτερο μέρος της ηρωίνης που καταναλώνεται στην Ευρώπη. ∆εν αποκλείεται, επομένως, η εξέλιξη αυτή να οδηγήσει σε αυξημένη διαθεσιμότητα ηρωίνης στην ευρωπαϊκή αγορά. Παράλληλα η αγορά φαίνεται να καινοτομεί, όπως υποδεικνύει ο εντοπισμός, για πρώτη φορά μετά τη δεκαετία του 1970, εργαστηρίων επεξεργασίας ηρωίνης στην Ευρώπη. Το 2013 και το 2014 εντοπίστηκαν στην Ισπανία δύο εργαστήρια μετατροπής μορφίνης σε ηρωίνη.
Αλλαγές σημειώθηκαν και στις οδούς διακίνησης της ηρωίνης στην Ευρώπη. Αν και η «βαλκανική οδός» εξακολουθεί να είναι η πιο διαδεδομένη, υπάρχουν ενδείξεις ότι αυξάνεται η σημασία της «νότιας οδού». (Η νότια οδός ξεκινά από το Ιράν και το Πακιστάν και φτάνει στην Ευρώπη απευθείας ή μέσω των χωρών της αραβικής χερσονήσου και της ανατολικής, νότιας και δυτικής Αφρικής).
Πρόκληση η μείωση των θανάτων από υπερβολική δόση
Η μείωση των θανάτων από υπερβολική δόση, όπως και των λοιπών συνδεόμενων με τα ναρκωτικά θανάτων (νοσημάτων, ατυχημάτων και αυτοκτονιών) εξακολουθεί να συνιστά μείζονα πρόκληση για την πολιτική δημόσιας υγείας. Εκτιμάται ότι το 2013 σημειώθηκαν στην ΕΕ τουλάχιστον 6.100 θάνατοι από υπερβολική δόση, κυρίως ηρωίνης και άλλων οπιοειδών.
Μια νέα ανάλυση, η οποία συνοδεύει τη σημερινή έκθεση εξετάζει την κατάχρηση βενζοδιαζεπινών από χρήστες οπιοειδών υψηλού κινδύνου, οι οποίοι χρησιμοποιούν αυτές τις ουσίες για αυτοθεραπεία ή για να ενισχύσουν τη δράση των οπιοειδών. Στην ανάλυση, περιγράφεται ο τρόπος με τον οποίο η χρήση οπιοειδών σε συνδυασμό με βενζοδιαζεπίνες και άλλα κατασταλτικά του κεντρικού νευρικού συστήματος (π.χ. αλκοόλ) αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου από υπερβολική δόση. Κάποιες χώρες προσφέρουν εδώ και χρόνια χώρους επιτηρούμενης χρήσης ναρκωτικών.
Σήμερα λειτουργούν περίπου 70 χώροι επιτηρούμενης χρήσης σε 6 από τις χώρες που υποβάλλουν στοιχεία στο EMCDDA (Γερμανία, ∆ανία, Ισπανία, Κάτω Χώρες, Λουξεμβούργο, Νορβηγία), ενώ στη Γαλλία επετράπει πρόσφατα η δοκιμαστική λειτουργία τέτοιων χώρων. Μεταξύ άλλων, οι αίθουσες επιτηρούμενης χρήσης μπορούν να συμβάλουν στη μείωση των επιβλαβών συνεπειών της χρήσης, περιλαμβανομένων των θανάτων από υπερβολική δόση, καθώς και να χρησιμεύσουν ως σημεία επαφής με χρήστες ναρκωτικών οι οποίοι δύσκολα θα απευθύνονταν σε θεραπευτικές υπηρεσίες.
Υπηρεσίες και προγράμματα απεξάρτησης, προσαρμοσμένα στις ανάγκες των χρηστών οπιοειδών μεγαλύτερης ηλικίας
Σύμφωνα με την έκθεση, η μέση ηλικία όσων ξεκινούν θεραπεία απεξάρτησης από οπιοειδή αυξάνεται, με τη διάμεση ηλικία να έχει αυξηθεί κατά πέντε έτη, μεταξύ 2006 και 2013. Σημαντικός αριθμός χρηστών οπιοειδών στην Ευρώπη με ιστορικό μακροχρόνιας χρήσης πολλαπλών ουσιών είναι πλέον σαραντάρηδες ή πενηντάρηδες. Τα προβλήματα σωματικής και ψυχικής υγείας, οι κακές συνθήκες διαβίωσης, η προσβολή από λοιμώξεις και η κατάχρηση περισσοτέρων της μίας ουσιών (όπως η κατανάλωση αλκοόλ και το κάπνισμα) καθιστούν τους χρήστες αυτούς ευάλωτους σε ένα ευρύ φάσμα χρόνιων προβλημάτων υγείας (καρδιαγγειακά, αναπνευστικά, ηπατικά).
Σύμφωνα με την έκθεση «είναι ανάγκη να αναπτυχθούν κλινικές κατευθυντήριες γραμμές που θα λαμβάνουν υπόψη τις δημογραφικές αλλαγές στους προβληματικούς χρήστες οπιοειδών στην Ευρώπη».
Με τον τρόπο αυτό θα υποστηριχθεί η αποτελεσματική κλινική πράξη και θα αντιμετωπιστούν ζητήματα όπως οι αλληλεπιδράσεις των διαφόρων ναρκωτικών, η διάθεση δόσεων θεραπείας υποκατάστασης χωρίς αναγκαστική προσέλευση του χρήστη στο κέντρο απεξάρτησης (π.χ. μεθαδόνη, βουπρενορφίνη),η διαχείριση του πόνου και η αντιμετώπιση λοιμώξεων. Πάντως, ο αριθμός των χωρών που αναφέρουν ότι διαθέτουν στοχευμένα προγράμματα για χρήστες μεγαλύτερης ηλικίας είναι μικρός.
Ανελέητος "ανταγωνισμός"
Η αγορά διεγερτικών στην Ευρώπη έχει κορεστεί, με την κοκαΐνη, τις αμφεταμίνες, την έκσταση και έναν αυξανόμενο αριθμό συνθετικών ναρκωτικών να στοχεύουν σε παρόμοιους χρήστες. Η κοκαΐνη παραμένει η ευρύτερα διαδεδομένη παράνομη διεγερτική ουσία στην Ευρώπη, αν και οι περισσότεροι χρήστες κοκαΐνης είναι συγκεντρωμένοι σε σχετικά μικρό αριθμό χωρών της δυτικής ΕΕ. Χρήση κοκαΐνης τον τελευταίο χρόνο έκαναν περίπου 3,4 εκατομμύρια ενήλικες (15-64 ετών), εκ των οποίων 2,3 εκατομμύρια ήταν νεαροί ενήλικες (15-34 ετών).
Η χρήση αμφεταμινών (αμφεταμίνης ή μεθαμφεταμίνης) εξακολουθεί να είναι συνολικά μικρότερη στην Ευρώπη σε σύγκριση με τη χρήση κοκαΐνης. Περίπου 1,6 εκατομμύρια χρήστες ανέφεραν χρήση τον τελευταίο χρόνο, εκ των οποίων 1,3 εκατομμύρια ήταν νεαροί ενήλικες (15-34 ετών). Στη σημερινή έκθεση εξετάζονται νέα πρότυπα χρήσης της μεθαμφεταμίνης.
Για παράδειγμα, στην Τσεχική ∆ημοκρατία παρατηρείται ραγδαία αύξηση της επικίνδυνης χρήσης μεθαμφεταμίνης (ιδίως της ενέσιμης). Εκτιμάται ότι από το 2007 έως το 2013 οι χρήστες έχουν αυξηθεί από περίπου 21.000 σε πάνω από 34.000. Επίσης, σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες αναφέρεται ένα νέο πρότυπο χρήσης της μεθαμφεταμίνης: μικρές ομάδες ομοφυλόφιλων ανδρών κάνουν ενέσιμη χρήση της ουσίας, συχνά μαζί με άλλες διεγερτικές ουσίες (π.χ. συνθετικές καθινόνες), σε πάρτι.
Τα πάρτι αυτά εγείρουν ανησυχία λόγω αφενός της επικίνδυνης χρήσης ουσιών και αφετέρου της επικίνδυνης σεξουαλικής συμπεριφοράς.
Τέλος, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, χρήση έκστασης τον τελευταίο χρόνο έκαναν 2,1 εκατομμύρια ενήλικες (15-64 ετών), εκ των οποίων 1,8 εκατομμύρια ήταν νεαροί ενήλικες (15-34 ετών).
