- Η λάθος τακτική του ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να ενώσει τους πιστωτές.
- Οι ευθύνες των προηγούμενων κυβερνήσεων και η εμμονή των Ευρωπαίων με την λιτότητα.
- Γιατί είναι ακόμα εφικτή η παραμονή στο ευρώ, παρά τους κακούς οιωνούς.
Άρθρο του Μark Mazower
στους Financial Times:
"O Aλέξης Τσίπρας απέτυχε. Η ήδη δύσκολη θέση της Ελλάδας έγινε δυσμενέστερη, καθώς η χώρα βρέθηκε πιο απομονωμένη από ποτέ και το.... πανευρωπαϊκό μέτωπο κατά της λιτότητας που είχε υποσχεθεί στις τελευταίες εκλογές δεν έγινε ποτέ πραγματικότητα. Πέντε μήνες διαπραγματεύσεων δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα που να ανταποκρίνεται στην ριζοσπαστική ρητορική που έφεραν αυτόν και το κόμμα του στην εξουσία.
Αλλά η αποτυχία δεν οφείλεται μόνο στον Έλληνα πρωθυπουργό. Οι προκάτοχοί του απέτυχαν επίσης, παραλείποντας ο καθένας όταν βρισκόταν στην αντιπολίτευση να πει στους ψηφοφόρους την αλήθεια.
Συγκρίνοντας την ύφεση της Ελλάδας με τις τύχες της Ιρλανδίας, Πορτογαλίας και Ισπανίας από την εποχή της έναρξης της κρίσης πριν πέντε χρόνια, αυτό που «συμπεραίνεται» είναι η σταθερή προτίμηση των Ελλήνων πολιτικών να βάζουν μπροστά το βραχυπρόθεσμο κομματικό κέρδος από το συμφέρον της χώρας.
Αλλά καθώς οι λεπτομέρειες από την προτεινόμενη συμφωνία έρχονται στην επιφάνεια, είναι φανερό ότι η αποτυχία είναι μεγαλύτερη και δεν αφορά μόνο την Ελλάδα. Η πολιτική της λιτότητας που εφαρμόστηκε στη χώρα από τους πιστωτές της, όπως αναγνώρισε το 2013 ο Ολιβιέρ Μπλάνσαντ του ΔΝΤ, έκανε την ύφεση μακρύτερη και βαθύτερη.
Τώρα η κρίση θα ενταθεί. Παρά τις όποιες διαφορές μεταξύ του ΔΝΤ και της Κομισιόν, είναι φανερό ότι η τακτική του κ. Τσίπρα ένωσε τους συνομιλητές του, και τους ένωσε στην απόφαση να οδηγήσουν την Ελλάδα στον ίδιο καταστροφικό δρόμο, όπως πριν.
Η επιμονή τους να αγνοείται η υψηλή ανεργία, αποτυπώνει την σχεδόν απόλυτη κατάρρευση της εμπιστοσύνης εξαιτίας του τρόπου που τους συμπεριφέρθηκε τους προηγούμενους πέντε μήνες η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.
Επίσης αποτυπώνει την βαθύτερη ανυπομονησία τους (και από πλευράς των ψηφοφόρων τους) για την λήξη της ατελείωτης περιπέτειας της ελληνικής κρίσης αλλά και την κατανοητή αμφιβολία τους για το πότε κάποια συμφωνία που υπογράφεται θα εφαρμοστεί σοβαρά.
Με τις ελληνικές τράπεζες να βρίσκονται σε... τεχνιτή υποστήριξη, τα γεγονότα οδηγούν σε λύση, όχι με τον τρόπο που θα έλπιζε η ελληνική πλευρά.
Ο κ. Τσίπρας ακόμα ισχυρίζεται ότι παραμένει αισιόδοξος αλλά η δύναμη του πάνω στο κόμμα του δεν είναι πολύ ισχυρή: Μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ οι λεπτομέρειες του πακέτου των πιστωτών έγιναν δεχτές με απογοήτευση- και όχι μόνο από τους ριζοσπάστες του κόμματος.
Πέρα από αυτό υπάρχει βαθιά και δικαιολογημένη ανησυχία για την μικρή έκταση που καταλαμβάνουν στο νέο ελληνικό σχέδιο οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που έχει πραγματικά ανάγκη η οικονομία.
Ο χρόνος κάποτε ήταν με την ελληνική πλευρά. Αλλά η κυβέρνηση τον σπατάλησε και τώρα αντιμετωπίζει μια επείγουσα κατάσταση.
Η τελευταία ελπίδα του Αλέξη Τσίπρα ήταν η γεωπολιτική κατάσταση. Να εκμεταλλευτεί τους φόβους της δύσης να μην οδηγηθεί η Ελλάδα μαζί με κομμάτι των Βαλκανίων στην τροχιά του Πούτιν.
Αλλά και αυτοί οι φόβοι έχουν τα όριά τους. Δεν θα ταρακουνήσουν τους ψηφοφόρους στη Γερμανία ή αλλού αν και θα κρατούν το Μπάρακ Ομπάμα και την Αγκέλα ξύπνιους τα βράδια.
Και δεν πρόκειται (αυτοί οι φόβοι) να ταρακουνήσουν το ΔΝΤ.
Οι πιθανότητες δυστυχώς πρέπει τώρα να βρίσκονται από την πλευρά του Grexit. Aυτό θα ήταν καταστροφικό για την Ελλάδα και κοστοβόρο για την υπόλοιπη Ευρώπη.
Υπάρχει μια εναλλακτική αλλά σχετίζεται με την πιθανότητα ο πρωθυπουργός να επιλέξει τις επόμενες ημέρες την πατρίδα από το κόμμα. Μπορεί ο Τσίπρας να μεταλλαχθεί από έναν ριζοσπάστη μαθητή σε έναν πολιτικό άνδρα;
Τα σημάδια είναι δυσοίωνα αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι αποκλείεται να πραγματοποιηθεί. Ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά και το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα βρίσκονται σε μια ρευστή κατάσταση. Η αντίδραση στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ για το πακέτο μέτρων είναι πραγματική αλλά οι κεντρώοι ψηφοφόροι στην Ελλάδα τάσσονται υπέρ της παραμονής στο ευρώ.
Το ΠΑΣΟΚ, το κόμμα που κυριάρχησε στην αριστερά μετά τη Χούντα βυθίζεται στην ανυπαρξία, αφήνοντας χώρο στον Τσίπρα.
Παρόλα αυτά ο Τσίπρας παραμένει δημοφιλής στην Ελλάδα.
Αν μπορεί να παρουσιάσει την ήττα ως νίκη, να παρουσιάσει μια συμφωνία με τους δανειστές ως δική του και να διενεργήσει εκλογές με μια κεντροαριστερή πλατφόρμα κάποια στιγμή το φθινόπωρο με την πραγματική προοπτική μιας ελάφρυνσης χρέους, μπορεί να τα καταφέρει. Οι βουλευτές στο κόμμα του που ελπίζουν να χτίσουν τον σοσιαλισμό μέσω μιας επιστροφής στην δραχμή θα παραγκωνιστούν και η Ελλάδα μπορεί να είναι σε θέση να παραμείνει στην ευρωζώνη, όπως φαίνεται να θέλει ο κόσμος με βάση τις δημοσκοπήσεις.
Αυτό θα προσέφερε στον ελληνικό λαό μια ανακούφιση που τόσο πολύ την έχει ανάγκη μετά την ψυχολογική ταλαιπωρία μιας κρίσης δίχως τέλος και θα προσέφερε χρόνο για την σταθεροποίηση και την ενίσχυση των φθαρμένων πολιτικών θεσμών".
