- Από το βράδυ της Κυριακής και ανεξαρτήτως αποτελέσματος, το πολιτικό σκηνικό θα έχει μεταβληθεί άρδην, καθώς η χώρα έχει περιέλθει σε πλήρη διεθνή απομόνωση ενώ η οικονομία και το τραπεζικό σύστημα καταρρέουν.
Σκηνικό ραγδαίων εξελίξεων σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο προδιαγράφει η επιλογή του πρωθυπουργού, Αλ. Τσίπρα, να δρομολογήσει ένα.. άκρως διχαστικό και στα όρια του Συντάγματος δημοψήφισμα, που εκ των πραγμάτων έχει ως τελικό διακύβευμα το «ναι» ή «όχι» στην Ευρώπη, τη δημοκρατία, την ασφάλεια.
Από το βράδυ και ανεξαρτήτως αποτελέσματος, το πολιτικό σκηνικό θα έχει μεταβληθεί άρδην, καθώς η χώρα έχει περιέλθει σε πλήρη διεθνή απομόνωση ενώ η οικονομία και το τραπεζικό σύστημα καταρρέουν.
Ο κ. Αλ. Τσίπρας προανήγγειλε, μέσω του διαγγέλματος που απηύθυνε την Τετάρτη το απόγευμα, ότι θα επιχειρήσει να διαχειριστεί, ως πρωθυπουργός με τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ τόσο το «Ναι» όσο και το «Οχι» της ψήφου.
Ομως, είναι άκρως αβέβαιο εάν αυτό θα είναι εφικτό και για πόσο χρόνο.
Πρώτον, οι εταίροι έχουν διαμηνύσει πως θα διαπραγματευτούν μόνο σε περίπτωση που αύριο έχει υπερισχύσει το «Ναι».
Δεύτερον, έχουν αφήσει σαφώς να εννοηθεί πως δεν πρόκειται να βρεθούν στο ίδιο τραπέζι με τον κ. Τσίπρα, καθώς θεωρούν πως δεν αποτελεί πλέον αξιόπιστο συνομιλητή.
Επί της ουσίας, δηλαδή, τυχόν «Οχι» θα δρομολογήσει την αποχώρηση της χώρας από το κοινό νόμισμα, εάν η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ διατηρήσει τη δεδηλωμένη, πράγμα πάντως, αμφίβολο, καθώς ήδη πέντε βουλευτές του κόμματος του κ. Π. Καμμένου έχουν δημοσίως διαφοροποιηθεί.
Εάν επικρατήσει το «Ναι» τα σενάρια είναι περισσότερα του ενός.
Το πρώτο σενάριο που, όπως προαναφέρθηκε, προβλέπει ο πρωθυπουργός να επιχειρήσει να επαναδιαπραγματευτεί με τους εταίρους ένα νέο πρόγραμμα-μνημόνιο, θα ακυρωθεί μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα από τους εταίρους και ο κ. Τσίπρας θα πρέπει να πορευτεί στον δρόμο της δραχμής ενάντια στη λαϊκή ετυμηγορία.
Σ’ αυτή την περίπτωση, η αντιπολίτευση προεξοφλείται πως θα αξιοποιήσει το ύστατο όπλο που διαθέτει, δηλαδή την κατάθεση πρότασης μομφής κατά της κυβέρνησης.
Το δεύτερο προβλέπει τον σχηματισμό άλλης κυβέρνησης από την παρούσα Βουλή, που θα έχει ως εντολή την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης και την προσφυγή στις κάλπες το φθινόπωρο, ή και σε ευθετότερο χρόνο, αναλόγως της συμφωνίας στην οποία θα καταλήξουν τα κόμματα.
Το σενάριο της κυβέρνησης εθνικής ενότητας συζητείται από τη Ν.Δ., το Ποτάμι και το ΠΑΣΟΚ. Ομως, είναι βέβαιο πως προκειμένου να δρομολογηθεί θα τεθούν όροι που, πιθανότατα, θα οδηγούν όχι μόνο τον κ. Τσίπρα εκτός Μεγάρου Μαξίμου, αλλά και στην ντε φάκτο διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ.
Στο πεδίο της οικονομίας και των σχέσεων με την Ευρωζώνη, σε περίπτωση επικράτησης του «Ναι» υπάρχουν και πάλι δύο σενάρια: στο πρώτο ολοκληρώνονται ταχύτατα οι διαπραγματεύσεις για ένα νέο πρόγραμμα μέχρι τις 20 Ιουλίου, ώστε να πληρωθούν στην ΕΚΤ ομόλογα 3,5 δισ. ευρώ που λήγουν τότε.
Σε αυτή την περίπτωση οι τράπεζες θα ξανανοίξουν, με περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων όμως, και σταδιακά με τη συνδρομή των εταίρων η οικονομία θα ανακάμψει. Ωστόσο, χωρίς άμεση αλλαγή κυβέρνησης είναι μάλλον απίθανο να υπάρξει συμφωνία σε 15 ημέρες.
Στο δεύτερο σενάριο, που δεν θα επιτευχθεί συμφωνία έως τις 20 Ιουλίου και η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει συντεταγμένα έναντι της ΕΚΤ, τα πράγματα περιπλέκονται.
Θα ενεργοποιηθούν ρήτρες χρεοκοπίας στα ομόλογα που κατέχουν ιδιώτες επενδυτές, οι τράπεζες θα παραμείνουν κλειστές για μεγαλύτερο διάστημα και θα χρειαστούν ανακεφαλαιοποίηση της τάξης των 40 - 50 δισ. ευρώ, μέρος των οποίων ενδέχεται να καλυφθεί και με «κούρεμα» καταθέσεων.
Στην περίπτωση επικράτησης του «Οχι», το πιθανότερο σενάριο είναι η άτακτη χρεοκοπία και τελικά η έξοδος από την Ευρωζώνη. Η νέα συμφωνία που θα προτείνουν οι εταίροι θα είναι δυσκολότερη από αυτή που απορρίφθηκε.
Τις αμέσως επόμενες ημέρες, οι ευρωπαϊκοί θεσμοί μην μπορώντας πλέον να αγνοήσουν τη χρεοκοπία έναντι του ΔΝΤ θα καταστήσουν άμεσα απαιτητά, ο μεν ESFS τα δάνεια, η δε EKT τα 90 δισ. του ELA που έχει δώσει στις ελληνικές τράπεζες.
Αυτές θα καταστούν αφερέγγυες και θα παραμείνουν κλειστές για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Ευρώ δεν θα υπάρχουν και η κυβέρνηση θα χρειαστεί να προχωρήσει στην έκδοση νέου νομίσματος.
Μέχρι να τυπώσει νέο νόμισμα θα κυκλοφορούν τα αποθησαυρισμένα σε στρώματα και σεντούκια ευρώ και κάποιο είδος παράλληλου νομίσματoς (ΙοU).
Η χώρα θα είναι de facto εκτός ευρώ και οι νομικές διαδικασίες, αν και τρομερά πολύπλοκες, θα ακολουθήσουν. Νομικός τρόπος να εκδιωχθεί από την Ευρωζώνη δεν υπάρχει, αλλά καθώς θα είναι πολιτικά και χρηματοδοτικά απομονωμένη θα το ζητήσει η ίδια.
Για το μεσοδιάστημα, οι νομικές υπηρεσίες της Ε.Ε. και της ΕΚΤ αναζητούν κάποια νομική φόρμουλα αναστολής της ιδιότητας του μέλους.
Παράλληλα, η Κομισιόν εξετάζει τρόπους με τους οποίους θα μπορέσει να βοηθήσει την Ελλάδα να αντιμετωπίσει την ανθρωπιστική κρίση, καθώς την άτακτη χρεοκοπία θα ακολουθήσει βαθιά ύφεση και έκρηξη της ανεργίας.
Η χαμηλή ανταγωνιστικότητα σε συνδυασμό με το κατεστραμμένο –και εθνικοποιημένο– τραπεζικό σύστημα, δεν θα επιτρέψουν ταχεία αύξηση των εξαγωγών.
Η Ελλάδα θα μετατραπεί για μεγάλο χρονικό διάστημα σε μια κλειστή και συρρικνωμένη οικονομία..
*Όποιος νομίζει πως πρόκειται απλώς περί εικασιών και τρομολαγνείας ...ας ετοιμαστεί να ξυπνήσει απότομα σε ένα καινούργιο θλιβερό κόσμο.
Του κ.Κ.Παπαδιόχου
