Οι νέες κατασχέσεις θα γίνονται μαζικά και αυτοματοποιημένα.
Αμέσως μόλις μια οφειλή γίνεται ληξιπρόθεσμη, το σύστημα θα ενεργοποιεί αυτόματα τη διαδικασία ηλεκτρονικής αποστολής κατασχετηρίου σε όλες τις τράπεζες για τη δέσμευση και την κατάσχεση του ποσού της οφειλής από τα υπόλοιπα των τραπεζικών λογαριασμών, αλλά και στα δικαστικά τμήματα των ΔΟΥ για τα επιπλέον περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη προκειμένου το Δημόσιο... να μη χάνει καθόλου χρόνο στη διεκδίκηση των οφειλών.
Αγριεύουν τα μέτρα είσπραξης από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), που... σε συνεργασία με την Ελληνική Ενωση Τραπεζών επιχειρεί να συντάξει πλήρες καταθεσιολόγιο των περίπου 4 εκατομμυρίων οφειλετών της Εφορίας.
Στόχος είναι να αποφεύγονται άσκοπες εντολές κατάσχεσης που καταλήγουν σε άδειους λογαριασμούς (μικρών ή μεγάλων) οφειλετών. Στο υπουργείο Οικονομικών διαπιστώνουν ότι παρά τον ορυμαγδό των κατασχέσεων, τα τραπεζικά υπόλοιπα των λογαριασμών που κατάσχονται έχουν στραγγίξει και στα κρατικά ταμεία δεν εισρέουν τα αναμενόμενα έσοδα. Ετσι, τα χρέη αυξάνονται με σχεδόν διπλάσια ταχύτητα από αυτή με την οποία εισπράττονται. Γι' αυτό ως προαπαιτούμενο για τη νέα αξιολόγηση του φθινοπώρου από την τρόικα έχει τεθεί η μεγιστοποίηση των εισπράξεων από κατασχέσεις.
Οχι πια φραγκοδίφραγκα
Η φορολογική διοίκηση επιδιώκει να αποκτήσει την πλήρη εικόνα για κάθε οφειλέτη, ώστε όλες οι πληροφορίες οι οποίες είναι σήμερα διάσπαρτες σε διάφορα συστήματα να συγκεντρωθούν προκειμένου να δημιουργηθεί το «προφίλ οφειλέτη», συνδυάζοντας τις πληροφορίες από ηλεκτρονικές εφαρμογές και υποσυστήματα της ΑΑΔΕ, όπως εισόδημα, Περιουσιολόγιο, καταστάσεις πελατών/προμηθευτών, Σύστημα Μητρώου Τραπεζικών Λογαριασμών και Λογαριασμών Πληρωμών, Πληροφοριακό Σύστημα Αυτοματοποιημένης Επεξεργασίας, σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών με κράτη-μέλη της Ε.Ε., πληροφορίες από τρίτους. Παράλληλα θα ενσωματωθούν και θα αξιοποιηθούν όλες οι παρεχόμενες από τον νόμο δυνατότητες για τη συλλογή πληροφοριών από τρίτους (ασφάλειες, τράπεζες, συμβολαιογράφους, Μητρώο Α.Ε. και ΕΠΕ).
Ετσι, οι κατασχέσεις θα γίνονται μαζικά και αυτοματοποιημένα. Αμέσως μόλις μια οφειλή γίνεται ληξιπρόθεσμη, το σύστημα θα ενεργοποιεί αυτόματα τη διαδικασία ηλεκτρονικής αποστολής κατασχετηρίου σε όλες τις τράπεζες για τη δέσμευση και την κατάσχεση του ποσού της οφειλής από τα υπόλοιπα των τραπεζικών λογαριασμών, αλλά και στα δικαστικά τμήματα των ΔΟΥ για τα επιπλέον περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη προκειμένου το Δημόσιο να μη χάνει καθόλου χρόνο στη διεκδίκηση των οφειλών.
Το σχέδιο στηρίζεται στο σκανάρισμα των οφειλών από τη γέννηση έως την είσπραξη.
Με βάση τον επιχειρησιακό σχέδιο είσπραξης της ΑΑΔΕ, θα εξετάζεται η βαρύτητα των υποθέσεων, το οικονομικό προφίλ των οφειλετών και των συναλλασσομένων με αυτούς και θα επιχειρείται η περαιτέρω αυτοματοποίηση της διαδικασίας λήψης μέτρων ώστε να επιλέγονται οι καλύτεροι στόχοι προς κατάσχεση.
Την πληρώνουν οι μικροί
Παρότι ο αριθμός των κατασχέσεων έχει αυξηθεί, το μέσο ποσό κατάσχεσης μειώνεται επειδή οι τραπεζικοί λογαριασμοί των υπόχρεων αδειάζουν. Γι' αυτό και στο 3ο μνημόνιο μπήκε ο όρος ότι οι τράπεζες θα επικεντρώνονται στο πώς θα γίνουν στοχευμένες αποστολές κατασχετηρίων ώστε να αποφεύγονται άσκοπες κατασχέσεις.
Σε πρώτη προτεραιότητα μπαίνουν πλέον οι λογαριασμοί οφειλετών που έχουν οικονομική επιφάνεια αλλά δεν πληρώνουν τους φόρους τους. Στόχος είναι να μη γίνονται πλέον κατασχέσεις στον βρόντο, καθώς πολύ συχνά πέφτουν σε λογαριασμούς που είτε άδειασαν ήδη από προηγούμενη κατάσχεση, είτε προστατεύονται από τα όρια του ακατάσχετου (1.250 ευρώ μηνιαίως από μισθούς και συντάξεις).
Τα στοιχεία εισπράξεων για το α' εξάμηνο του έτους (προτού καν αρχίσουν οι πληρωμές φόρων εισοδήματος και ΕΝΦΙΑ) ήταν αποκαλυπτικά:
Τον Ιούνιο έγιναν 20.954 κατασχέσεις για χρέη στην Εφορία, που αναλογούν σε 1.000 κατασχέσεις για καθεμία από τις 21 εργάσιμες μέρες που είχε ο συγκεκριμένος μήνας ή σε 125 κατασχέσεις ανά ώρα στο οκτάωρο λειτουργίας των εφοριών - δηλαδή 2 κατασχέσεις το λεπτό!
Με αυτές τις 20.954 κατασχέσεις η Εφορία κατάφερε να μειώσει κατά 223 εκατ. ευρώ τα παλιά ληξιπρόθεσμα χρέη και κατά 154 εκατ. τα αντίστοιχα που δημιουργήθηκαν μέσα στο 2017. Φαίνεται λοιπόν ότι οι κατασχέσεις απέδωσαν δηλαδή συνολικές εισπράξεις 377 εκατ. ευρώ. Στην πραγματικότητα, όμως, δεν απέδωσαν ούτε 300 εκατ. ευρώ, αφού 84 εκατ. δεν εισπράχθηκαν αλλά διαγράφηκαν ως ανεπίδεκτα είσπραξης.
Την ίδια στιγμή όμως, τον Ιούνιο πάντα, τα ληξιπρόθεσμα χρέη στο Δημόσιο αυξήθηκαν κατά 554 εκατ. ευρώ. Δηλαδή η αύξηση ήταν σχεδόν διπλάσια από τη μείωση που επετεύχθη λόγω κατασχέσεων.
«Μεγάλος αδελφός»
Για να μην πέφτουν στο κενό οι κατασχέσεις λογαριασμών, αλλά και για να αποτραπούν φαινόμενα αδικιών σε βάρος μικροοφειλετών που δεν μπορούν να κρυφτούν από τον φοροεισπρακτικό μηχανισμό, επιχειρείται ο εξορθολογισμός του μηχανισμού επιβολής των κατασχέσεων. Για την αποφυγή φαινομένων αδικιών ή υπερβολής σχεδιάζεται ένα σύστημα ανίχνευσης περιουσιών των οφειλετών.
Το σχέδιο της ΑΑΔΕ προβλέπει ηλεκτρονική παρακολούθηση όλων των οφειλών από τη στιγμή που δημιουργούνται. Ο ελεγκτικός μηχανισμός θα ενεργοποιείται δηλαδή αμέσως μόλις το χρέος από απλήρωτους φόρους θα καθίσταται ληξιπρόθεσμο.
Το νέο σύστημα θα έχει τη δυνατότητα να συγκεντρώνει όλες τις πληροφορίες που σήμερα είναι διάσπαρτες σε διάφορες ηλεκτρονικές εφαρμογές και υποσυστήματα της ΑΑΔΕ: από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και το Περιουσιολόγιο (το οποίο θα στηριχθεί στο νέο ηλεκτρονικό «πόθεν έσχες») ως τις καταστάσεις πελατών-προμηθευτών, το Σύστημα Μητρώου Τραπεζικών Λογαριασμών και Λογαριασμών Πληρωμών, το Πληροφοριακό Σύστημα Αυτοματοποιημένης Επεξεργασίας, αλλά και το σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών με κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Για παράδειγμα, θα μπορούν να αναζητηθούν πληρωμές από πελάτες και εργοδότες προτού καν μπουν στην τράπεζα («κατασχέσεις εις χείρας τρίτων»).
Ταυτόχρονα, θα ενσωματωθούν με σκοπό την αξιοποίηση και όλες οι δυνατότητες που παρέχονται από τον νόμο για τη συλλογή πληροφοριών από τρίτους (ασφαλιστικές εταιρείες, τράπεζες, συμβολαιογράφοι, Κτηματολόγιο, Μητρώο Ανωνύμων Εταιρειών και Εταιρειών Περιορισμένης Ευθύνης).
Το σύστημα θα συλλέγει όλες τις πληροφορίες που θα κρίνονται απαραίτητες για το πλήρες προφίλ του οφειλέτη και τη συμπεριφορά του, όπως οι κινήσεις σε τραπεζικούς λογαριασμούς, καταθέσεις, μετοχές, ομόλογα, ακίνητα κ.ά.
του κ.Κ.Πλάντζου
