Είναι γεγονός ότι πανδημία του Covid-19 προκάλεσε αύξηση των θανάτων υψηλότερη από την αναμενόμενη, μειώνοντας το προσδόκιμο ζωής σε όλη την Ευρώπη.  Σύμφωνα με τη σχετική έκθεση της Κομισιόν για την κατάσταση της υγείας στην Ελλάδα, μεταξύ του 2019 και του 2022 το προσδόκιμο ζωής μειώθηκε κατά ένα έτος, επιστρέφοντας σε επίπεδα που είχαν να καταγραφούν από το 2012.

Η νέα μελέτη του καθηγητή δημογραφίας Βύρωνος Κοτζαμάνη, διευθυντή του Ινστιτούτου Δημογραφικών Ερευνών και Μελετών (ΙΔΕΜ), πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα από τις αναλύσεις της Koμισιόν και επιχειρεί να απαντήσει στο ερώτημα:  Ποιες από τις 26 χώρες της ΕΕ χώρες της ΕΕ κατάφεραν να ανακάμψουν  πλήρως από την πανδημία υπερβαίνοντας τα επίπεδα προσδόκιμου ζωής που είχαν καταγράψει το 2019; Ποιες δεν τα κατάφεραν και πώς κινήθηκε η χώρα μας;

Η έρευνα του ΙΔΕΜ εξετάζει τόσο το προσδόκιμο ζωής κατά της γέννηση όσο και στην ηλικία των 65 ετών.

Από την ανάλυση των δεδομένων προκύπτει ότι στη χώρα μας τα προσδόκιμα ζωής ανέκαμψαν μεν το 2023, αλλά όχι αρκετά για να ξεπεράσουν τα επίπεδα του 2019. Αντιθέτως οι περισσότερες χώρες της ΕΕ ανέκαμψαν πλήρως. Όχι μόνο ξανάπιασαν το νήμα της ανοδικής πορείας του προσδόκιμου ζωής, που είχε ανακοπεί από την πανδημία, αλλά ξεπέρασαν τα επίπεδα του 20219.

Παρ’ όλα αυτά η Ελλάδα συνεχίζει να εντάσσεται, όπως και το 2019, στην ενδιάμεση ομάδα των χωρών της ΕΕ όσον αφορά το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση.

Βρισκόμαστε ωστόσο σε πολύ χειρότερη μοίρα από ό,τι ήμασταν στα τέλη της δεκαετίας του 1990. Τότε η Ελλάδα βρισκόταν στην ομάδα των χωρών με τα υψηλότερα προσδόκιμα ζωής. Σήμερα βρισκόμαστε στην 14η θέση στην πανευρωπαϊκή κατάταξη, έχοντας χάσει την προνομιακή θέση που κατείχαμε 30 χρόνια πριν.

Οι επιπτώσεις του Covid-19 ως προς το πλήθος των θανάτων που προκαλούν, διαφέρουν από χώρα σε χώρα, εξαιτίας μιας σειράς παραγόντων: Το διαφορετικό πληθυσμιακό μέγεθος, την πληθυσμιακή γήρανση, καθώς η πανδημία έθιξε πολύ περισσότερο τους ηλικιωμένους, την επάρκεια και την ανθεκτικότητα του συστήματος υγείας κ.α.

Οι έρευνες που μελετούν τις επιπτώσεις του Covid-19 στις χώρες της ΕΕ, για να «αδρανοποιήσουν» τις διαφορές σε πληθυσμιακό μέγεθος, γήρανση κ.λπ, εξετάζουν ένα συγκεκριμένο τύπο δείκτη: Το προτυποιημένο λόγω της πανδημίας ποσοστό θνησιμότητας, ποσοστό που εκφράζεται σε υπερβάλλοντες θανάτους ανά 10.000 άτομα.

Με βάση τον δείκτη αυτόν, που είναι οι 8 υπερβάλλοντες θάνατοι ανά 10.000 άτομα, η Ελλάδα είχε την υψηλότερη υπερβάλλουσα θνησιμότητα από τις 15 χώρες μέλη της Ένωσης προ των διαδοχικών διευρύνσεων της. Πρόκειται για τον «σκληρό» πυρήνα της Ευρώπης, που περιλαμβάνει το σύνολο των πιο ανεπτυγμένων οικονομιών συν το Ηνωμένο Βασίλειο που ήταν μέλος της ΕΕ ως το 2020.

Αυτό που «σώζει» την παρτίδα για την Ελλάδα  -σε όρους στατιστικών δεδομένων –  και την τοποθετεί κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο είναι ότι οι χώρες της ανατολικής Ευρώπης, του πρώην σοσιαλιστικού μπλοκ είχαν υψηλότερο δείκτη υπερβάλλουσας θνησιμότητας την περίοδο της πανδημίας. Μάλιστα στις πέντε από αυτές ο δείκτης ήταν υπερδιπλάσιος από ό,τι στην Ελλάδα.

Την περίοδο της πανδημίας τα προσδόκιμα ζωής εξαιτίας της υπερβάλλουσας θνησιμότητας, σε όλες τις χώρες, μειώθηκαν, για να ανακάμψουν μόλις το 2023.

Η ανάκαμψη όμως αυτή όμως δεν οδήγησε παντού στην επαναφορά των δεικτών στα προ-της-πανδημίας  επίπεδα.

Συγκεκριμένα η Eurostat καταγράφει τα εξής:

Όσον αφορά το προσδόκιμο ζωής στη γέννηση στους άνδρες και στις γυναίκες, το 2023 ο μέσος όρος στην ΕΕ-26 είναι αυξημένος κατά 0,4 και 0,2 έτη αντίστοιχα σε σχέση με το 2019 (δεν διατίθενται δεδομένα για το 2023 από την EUROSTAT για την Γερμανία).

Σε επτά όμως από τις 26 χώρες για τους άνδρες και σε οκτώ για τις γυναίκες, τα προσδόκιμα παραμένουν χαμηλότερα ή ακόμη και τα ίδια με αυτά του 2019. Η Ελλάδα εντάσσεται στις ομάδες των χωρών αυτών, καθώς, σε σχέση με το 2019, το 2023 έχει χαμηλότερο προσδόκιμο στη γέννηση κατά 0,2 έτη στους άνδρες (79,00 έναντι 79,2 έτη) και σταθερό στις γυναίκες (84,2 έτη).

Όσον αφορά το προσδόκιμο στα 65 έτη στους άνδρες και στις γυναίκες, η αύξησή του ανάμεσα στο 2019 και το 2023 ανέρχεται στα 0,2 και 0,1 έτη αντίστοιχα στο μέσο όρο της ΕΕ. Αύξηση μικρότερη από ό,τι το προσδόκιμο κατά τη γέννηση.

Σε έξι όμως χώρες  – ανάμεσά τους και στην Ελλάδα το προσδόκιμο ζωής παραμένει χαμηλότερο ή ίσο με αυτό του 2019.

Για τους άντρες 65 ετών και άνω η πανδημία «έκοψε» από το προσδόκιμο μισό χρόνο ζωής σε σχέση με το 2019. Για τις γυναίκες άνω των 65 το προσδόκιμο ζωής παρέμεινε σταθερό, στα 21,7 έτη./πηγη Τα Νεα

Ο ανώτατος στρατιωτικός αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ρόμπερτ Μπρίγκερ, δήλωσε ότι θα ήταν εύλογο η στάθμευση στρατιωτών από χώρες της Ε.Ε. στη Γροιλανδία, σύμφωνα με συνέντευξη στη γερμανική εφημερίδα Welt am Sonntag που δημοσιεύεται σήμερα, κι ενώ ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχει εκφράσει ενδιαφέρον για την απόκτηση της αρκτικής περιοχής.

«Κατά τη γνώμη μου, θα ήταν εντελώς λογικό όχι μόνο να σταθμεύσουν δυνάμεις των ΗΠΑ στη Γροιλανδία, όπως ήταν η υπόθεση μέχρι σήμερα, αλλά και να σκεφτούμε τη στάθμευση στρατιωτών της Ε.Ε. εκεί στο μέλλον», δήλωσε ο επικεφαλής της Στρατιωτικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην τελική, ένα τέτοιο βήμα θα απαιτούσε πολιτική απόφαση, δήλωσε ο Αυστριακός στρατηγός.

Η στρατιωτική επιτροπή είναι η ανώτατη στρατιωτική αρχή του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όμως λειτουργεί ως συμβουλευτικό σώμα, καθώς η Ένωση δεν έχει στρατό. Το υπό την ηγεσία των ΗΠΑ ΝΑΤΟ είναι η κύρια στρατιωτική συμμαχία για την Ε.Ε..

Ο Τραμπ έχει εκφράσει ενδιαφέρον να αποκτήσει τη Γροιλανδία, που είναι αυτόνομο έδαφος της Δανίας, τμήμα των Ηνωμένων Πολιτειών. Δεν έχει αποκλείσει τη χρήση στρατιωτικής ή οικονομικής δύναμης προκειμένου να πιέσει τη Δανία να την παραδώσει.

Η στρατηγική θέση της Γροιλανδίας κατά μήκος της πιο σύντομης διαδρομής από την Ευρώπη στη Βόρεια Αμερική, που είναι ζωτικής σημασίας για το σύστημα προειδοποίησης βαλλιστικών πυραύλων των ΗΠΑ, έχει καταστεί προτεραιότητα για τον Τραμπ. Ο Μπρίγκερ εξέφρασε την ελπίδα πως οι ΗΠΑ, ως μέλη των Ηνωμένων Εθνών, θα σεβαστούν το απαραβίαστο των συνόρων όπως προβλέπεται από τον καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ.

Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters

Αυτές οι δηλώσεις, που αποδείχτηκαν προφητικές, έγιναν τον Δεκέμβριο του 2021 από τον Ευάγγελο Μυτιληναίο, στο Βusiness Review του Εuro2day με τους New York Times.

Βαθύς γνώστης των θεμάτων της ενέργειας και των Commodities, ήταν τότε ένας από τους ελάχιστους επιχειρηματικούς ηγέτες διεθνώς που τόλμησαν να πάνε κόντρα στο ρεύμα της σχεδόν ιεραποστολικής πεποίθησης για γρήγορη πράσινη μετάβαση άνευ όρων, σημειώνοντας τις παρενέργειες και τους κινδύνους.

Σήμερα, όσα είπε επιβεβαιώνονται σε ολόκληρο τον ανεπτυγμένο κόσμο. Στις ΗΠΑ, ο νέος πρόεδρος Τραμπ ψηφίστηκε υποσχόμενος να αυξήσει δραματικά την εξόρυξη ορυκτών καυσίμων, με το περίφημο «drill, baby, drill», αλλά και να περικόψει διαφόρων ειδών κανονιστικές υπερβολές. Οι έξι μεγαλύτερες αμερικανικές τράπεζες, κολοσσοί στον χώρο τους, εγκατέλειψαν τη διεθνή συμμαχία «net zero», μέσα σε ένα-δύο μήνες, από την εκλογή του. Την Παρασκευή ανακοινώθηκε ότι τις ακολούθησαν και τέσσερις μεγάλες τράπεζες του Καναδά!

Στην Ευρώπη, η ραγδαία άνοδος του κόστους ενέργειας και οι συνέπειες από την αδυναμία αποθήκευσης του ηλεκτρισμού που παράγεται από ΑΠΕ είχαν και έχουν βαριές επιπτώσεις στην ακρίβεια και στον πληθωρισμό, προκαλώντας αυξανόμενες αντιδράσεις.

Όχι μόνο από τη βιομηχανία (που πλήττεται ποικιλοτρόπως) ή τους αγρότες, αλλά και από τους απλούς πολίτες. Οι οποίοι, πέρα από το γενικότερο κόστος που πληρώνουν, καλούνται να αντικαταστήσουν συστήματα που ήδη κατέχουν με νέα, όπως οι αντλίες θερμότητας.

Οι πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων επιβραδύνονται, ενώ οι συνέπειες της πράσινης μετάβασης αρχίζουν να εμφανίζονται και στα κόστη θαλάσσιας και αεροπορικής μεταφοράς.

Αυτό το διάστημα στην Ελλάδα, την πιο νησιωτική χώρα της Ευρώπης, τους προβολείς της δημοσιότητας έχει τραβήξει η επερχόμενη αύξηση της τάξεως του 15%, από τον Μάιο, στα εισιτήρια των ακτοπλοϊκών εταιρειών.

Οι εταιρείες του χώρου υποχρεούνται από τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς να γυρίσουν σε «πράσινα καύσιμα», που θα αυξήσουν κάθετα το σχετικό κόστος, ενώ ταυτόχρονα υφίστανται πληθωριστικές πιέσεις και στα υπόλοιπα κόστη, μισθούς, ανταλλακτικά κ.λπ.

Οι λύσεις για το ποιος θα πληρώσει τον βαρκάρη, σε ένα εκ των προτέρων γνωστό θέμα με ευρύτατες οικονομικές συνέπειες, αναζητούνται από το κράτος κυριολεκτικά στο παρά πέντε.

Έπονται και τα αεροπορικά εισιτήρια, που ήδη στην Ελλάδα είναι ακριβότερα κατά 48% σε σχέση με πέρυσι, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Διότι από τις αρχές Ιανουαρίου τέθηκαν σε ισχύ οι νέοι ευρωπαϊκοί κανονισμοί για απομάκρυνση από τα ορυκτά καύσιμα.

Προς το παρόν οι απαιτήσεις ανεφοδιασμού με πανάκριβα βιοκαύσιμα, υδρογόνο κι άλλες πηγές θα αφορούν μικρό ποσοστό. Μόλις το 2% των πτήσεων. Σταδιακά όμως, χρόνο με τον χρόνο, θα αυξάνονται, πιέζοντας προς τα πάνω το κόστος των αερομεταφορών.

Μια άλλη όψη των αλλαγών που προκάλεσε η πραγματικότητα φανερώνει και η μεταστροφή του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, που ήταν φανατικός υπέρμαχος της «άνευ όρων πράσινης μετάβασης», από την αρχή της πρώτης θητείας του.

Πρόσφατα έστειλε αγωνιώδη επιστολή στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για τις επιπτώσεις της ακριβής ενέργειας στους πολίτες και στην ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης. Στην οποία, αφού επισημαίνει μια σειρά από θέματα ως προς την ετεροβαρή λειτουργία της ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας, σημειώνει μεταξύ άλλων:

…«θα βασιζόμαστε στο φυσικό αέριο για τουλάχιστον δύο δεκαετίες. Πρέπει να δώσουμε στις ευρωπαϊκές εταιρείες δύναμη να επενδύσουν σε έργα και υποδομές φυσικού αερίου και να υπογράψουν συμβάσεις που εγγυώνται την ευρωπαϊκή πρόσβαση σε παγκόσμιες προμήθειες -με δικλίδες ασφαλείας, βέβαια, για τη διασφάλιση της κλιματικής ουδετερότητας.

Δεν μπορούμε να επιτύχουμε στην παγκόσμια αγορά φυσικού αερίου με το ένα χέρι δεμένο πίσω από την πλάτη μας».

…«πρέπει να περιορίσουμε το κόστος που προκύπτει από την υπερρύθμιση των εκπομπών ρύπων»…

Για να τονίσει στο τέλος το σημαντικότερο. Ότι πρέπει «να επιτύχουμε μια μετάβαση το κόστος της οποίας θα μπορούν να αποδεχθούν οι πολίτες μας και οι επιχειρήσεις μας να αντέξουν οικονομικά».

Πράγματι, η Ευρώπη, ως νέος Δον Κιχώτης, έχει εξελιχθεί σε τελευταίο «κάστρο» της πράσινης μετάβασης με κάθε κόστος, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες τραβούν δικό τους δρόμο και οι μεγάλες αναδυόμενες αγορές συγκαταλέγονται πλέον στους πιο σοβαρούς ρυπαντές.

Το Ιράν, όπως και η Σαουδική Αραβία, παράγουν σήμερα περισσότερους ρύπους από τη Γερμανία. Η Κίνα έσπασε μέσα στο 2024 κάθε προηγούμενο ρεκόρ παραγωγής ενέργειας από λιγνίτη και παράγει μόνη της το 1/3 των παγκόσμιων εκπομπών ρύπων. Οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται στο 12% και ακολουθούν η Ινδία με 7,6% και η Ρωσία με 5,3%, όταν όλη η ΕΕ αντιπροσωπεύει πλέον το 6,4% και η Ελλάδα περίπου το 0,1%.

«Ο δρόμος για τον κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις», λέει το ρητό, που βρίσκει απόλυτη εφαρμογή στο θέμα. Ορθώς η Ευρώπη έδωσε μεγάλη σημασία στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, προϋπόθεση για την οποία είναι η πράσινη μετάβαση. Η πρόθεση και η στόχευση ήταν σωστές.

Λανθασμένα όμως, κινήθηκε δογματικά, απέτυχε να εξηγήσει το κόστος αυτής της μετάβασης στους πολίτες (και ψηφοφόρους), αλλά και να εφαρμόσει σωστά μελετημένους και ευέλικτους οδικούς χάρτες προς τους επιθυμητούς στόχους, δίνοντας την πρέπουσα σημασία στις παράπλευρες επιπτώσεις.

Βάζοντας το κάρο μπροστά από το άλογο, αύξησε δραματικά την εξάρτηση από τις ΑΠΕ, χωρίς την απαραίτητη προσοχή προς τα μεταβατικά καύσιμα και την πυρηνική ενέργεια, παρότι δεν υπήρχαν (και δεν υπάρχουν ακόμη) επαρκή αποθηκευτικά συστήματα για την απρόβλεπτη λειτουργία των αιολικών και των φωτοβολταϊκών.

Ενδεικτικά, ακόμη και στην περίπτωση της ηλεκτροκίνησης, στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης είναι η έλλειψη υποδομών (σταθμών ταχείας φόρτισης κ.λπ.), που μαζί με το ακριβό κόστος των οχημάτων οδηγούν στα περιορισμένα αποτελέσματα.

Ωστόσο, οι κανόνες της ΕΕ είναι σκληροί, οπότε οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες που δεν έχουν πιάσει τους στόχους ίσως αναγκαστούν να πληρώσουν φέτος εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ σε… κινεζικές εταιρείες, για να αγοράσουν carbon credits από εκείνες (που πουλάνε μόνο ηλεκτρικά αυτοκίνητα στην Ευρώπη) και να γλιτώσουν ακόμη πιο βαριά πρόστιμα. Παράδοξο αλλά αληθινό!

Επιπλέον, η Ευρώπη έσπευσε να θέσει αναρίθμητους κανόνες στη βιομηχανική παραγωγή, με αποτέλεσμα να αυξηθεί το κόστος και μαζί του να αυξηθούν οι… εισαγωγές φθηνότερων προϊόντων, από τρίτες χώρες. Οι οποίες βέβαια, δεν πληρούν τις υψηλές ευρωπαϊκές προδιαγραφές αντιρρύπανσης κατά την παραγωγή τους.

Με απλά λόγια, έπεσε θύμα υπερβάλλοντος πολιτικού (και γραφειοκρατικού) ζήλου, χωρίς σπουδή για τις οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες, που συμβάλλουν με τη σειρά τους στη στροφή προς αντισυστημικούς πολιτικούς σχηματισμούς.

Τώρα, με μεγάλη καθυστέρηση, έχει αρχίσει η πίεση για σοβαρές διορθωτικές κινήσεις, ιδίως προς τη φανατισμένη γραφειοκρατία των Βρυξελλών και οι πρώτες κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση είναι ορατές (διαβάστε το σχετικό ρεπορτάζ του Γιώργου Φιντικάκη).

Διότι φαίνεται καθαρά το αδιέξοδο που δημιουργείται: Η Ευρώπη κινδυνεύει να καταστεί «φωνή βοώντος εν τη ερήμω», καθώς πλέον υπάρχουν και οι γεωπολιτικοί ανταγωνισμοί μεταξύ υπερδυνάμεων, που ακυρώνουν κάθε συντονισμένη διεθνή προσπάθεια στην επίτευξη κλιματικών στόχων, όπως φάνηκε και από τα μάλλον απογοητευτικά αποτελέσματα της παγκόσμιας διάσκεψης COP-29, τον περασμένο Νοέμβριο.

Το κόστος όμως των λαθών που ήδη έγιναν, δεν αναιρείται. Μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης έχει πια αποστασιοποιηθεί από τους στόχους της πράσινης μετάβασης και της εκπομπής μηδενικών ρύπων.

Κι αυτό είναι ίσως το χειρότερο...

Ο λόγος για τον «Γουόρεν Μπάφετ» του Καναδά, κατά κόσμο Πρεμ Γουάτσα, ο οποίος είναι ο ιδρυτής και επικεφαλής του καναδικού επενδυτικού ταμείου Fairfax.

Ο billionaire έγινε γνωστός στο ελληνικό κοινό στις αρχές της πολυτάραχης δεκαετίας του ’10, όταν αποφάσισε να «μπει» ως στρατηγικός επενδυτής στην Eurobank, η οποία εκείνη την περίοδο ταλανιζόταν από την έλλειψη κεφαλαίων και ρευστότητας, όπως και οι υπόλοιπες τράπεζες της χώρας. Όμως, δεν έμεινε μόνο εκεί, συνεχίζοντας να επενδύει συστηματικά στα ελληνικά assets.

Έτσι, όχι μόνο συμμετείχε σ’ όλους τους γύρους ανακεφαλαιοποίησης της Eurobank, αλλά σταδιακά άρχισε να ρίχνει δίχτυα και σε άλλους κλάδους. Το αποτέλεσμα είναι σήμερα να ελέγχει την Eurolife, να διατηρεί μερίδιο 6,43% στη Metlen αλλά και να κατέχει το 15% της συνδρομητικής τηλεόρασης του Ant1.

Φυσικά, το κυριότερο εν Ελλάδι asset για τον Πρεμ Γουάτσα δεν είναι άλλο από το πλειοψηφικό πακέτο στην Eurobank, η οποία αποτελεί τη μεγαλύτερη τράπεζα στην Ελλάδα (βάσει κεφαλαιοποίησης). Μετά την πρόσφατη πώληση του 2,2% των μετοχών (αξία 186 εκατ. ευρώ), η οποία συνιστά απόρροια της υποχρεωτικής προσαρμογής της μετοχικής του συμμετοχής, ο Ινδο-Καναδός ελέγχει το 33,47% του μετοχικού κεφαλαίου, το οποίο αντιστοιχεί σε περισσότερα από 2,9 δισ. ευρώ.

Εάν λάβουμε υπόψη και τις υπόλοιπες επενδύσεις στη χώρα μας, τότε γίνεται σαφές ότι ο 74χρονος διατηρεί στην Ελλάδα μια περιουσία άνω των 3 – 3,5 δισ. ευρώ.

Όλα αυτά, βέβαια, αποτελούν ένα μικρό μέρος της αυτοκρατορίας του Πρεμ Γουάτσα, ο οποίος γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Ινδία. Η ζωή του θα μπορούσε κάλλιστα να γυριστεί ταινία.

Όταν τη δεκαετία του ’70 αποφάσισε να κυνηγήσει τα όνειρά του στη Δύση, ο ίδιος έφυγε από τη γενέτειρά του με μόλις 8 δολάρια στην τσέπη. Αφού έφθασε στον Καναδά, σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Δυτικού Οντάριο.

Στη συνέχεια «έπιασε» δουλειά στην Confederation Life, ενώ το 1985 επένδυσε όλες τις οικονομίες του, προκειμένου να αγοράσει μια μικρή ασφαλιστική εταιρεία φορτηγών, η οποία βρισκόταν ένα βήμα πριν τη χρεοκοπία. Επρόκειτο για τη Markel Financial, η οποία στη συνέχεια μετονομάστηκε σε Fairfax Financial Holdings.

Το νερό είχε ήδη μπει στο αυλάκι. Σήμερα ο Πρεμ Γουάτσα ελέγχει έναν «κολοσσό» αξίας 32 δισ. δολαρίων.

πηγη Ναυτεμπορικη

Πιο συγκεκριμένα πηγές με πολύ καλή γνώση των όσων συμβαίνουν στην αγορά εργασίας τονίζουν ότι πλέον τα κενά σε εργαζομένους ξεπερνούν τις 300.000 θέσεις, ενώ η πλειοψηφία εξ΄αυτών αφορούν τον τουρισμό, τις κατασκευές και τον πρωτογενή τομέα. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που παρατηρείται στο σύνολο των ευρωπαϊκών κρατών με τις ελλείψεις να κινούνται κατά μέσο όρο σε 300.000 θέσεις, αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις που φτάνουν τις 500.000.

Προσθέτουν, ότι οι νέοι δεν έχουν την ίδια αντίληψη σχετικά με το τι σημαίνει καριέρα σε σχέση με τα όσα αναμένουν οι εταιρείες, γεγονός και το οποίο δημιουργεί τεράστιες διαφορές νοοτροπίας μεταξύ της "παλιάς" και της "νέας" φρουράς.

Οι διαφορές αυτές, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, έχουν ξεκινήσει να γίνονται αρκετά πιο αισθητές από την κρίση της πανδημίας καθώς το μοντέλο εργασίας από το σπίτι (work from home), έκοψε τον "ομφάλιο λώρο" του εργαζόμενου από το γραφείο του. Το τελευταίο έχει ως αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι να μην "κοινωνικοποιούνται" επαγγελματικά.

Γενικότερα, σύμφωνα πάντοτε με τις ίδιες πηγές, υπάρχει εκτός από τη γήρανση του πληθυσμού τουλάχιστον στην Ευρώπη, και το ζήτημα ότι παρατηρείται απροθυμία για την ανάληψη ακόμα και θέσεων υψηλής εξειδίκευσης για τις οποίες προσφέρονται υψηλοί μισθοί για τα δεδομένα της Ελλάδας.

Παραλληλίζουν, δε, τις εταιρείες με μία ποδοσφαιρική ομάδα, της οποίας οι παίκτες, δηλαδή οι εργαζόμενοι, αντί να θέλουν να σκοράρουν προτιμούν να κάθονται στον πάγκο.

Για πιο χειρωνακτικά επαγγέλματα δε γίνεται καν λόγος, παρά το γεγονός ότι κυρίως ο κλάδος των κατασκευών ζητά διαρκώς προσωπικό καθώς το συνολικό ανεκτέλεστο των δημόσιων και ιδιωτικών έργων ξεπερνά τα 15 δισ. ευρώ.

Ως σταγόνα στον ωκεανό μπορεί να χαρακτηριστεί η νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση μέσω της οποίας θα έρθουν στη χώρα μας 80.000 εργαζόμενοι από το εξωτερικό, καθώς όπως φαίνεται δεν καλύπτουν ούτε το ένα τρίτο των αναγκών της αγοράς εργασίας.

Αυτό συμβαίνει καθώς αφορά σε ανειδίκευτους εργάτες. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι προβλέπονται συνολικά 52.000 θέσεις για εργάτες στην κτηνοτροφία, τη δασοκομία και την αλιεία και μόλις πέντε χιλιάδες για την κατασκευή.

Και αν για την κατασκευή οι προσφερόμενες θέσεις εργασίας είναι λίγες, τότε η κατάσταση για τον τουρισμό είναι χειρότερη με μόλις 3.000 θέσεις, οι οποίες αφορούν ειδικότητες, όπως μάγειρες, σερβιτόροι, μπαρμεν, ρεσεψιονίστ, ανιματέρ και λοιπό προσωπικό τουριστικών επιχειρήσεων./πηγή TheToc

Συγκεκριμένα, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, υπέγραψε, ήδη (23/1), την Απόφαση, με την οποία προσδιορίζονται τα ακριβή όρια των θαλάσσιων περιοχών, για τις οποίες παραχωρείται το εν λόγω δικαίωμα, όπως αυτά απεικονίζονται στους κάτωθι χάρτες.

Στο πλαίσιο της Υπουργικής Απόφασης προσδιορίζεται ως διαδικασία παραχώρησης των δικαιωμάτων του Δημοσίου για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων η Σύμβαση Μίσθωσης, το ίδιο πρότυπο, δηλαδή, με τις αντίστοιχες διαδικασίες των προηγούμενων διαγωνισμών.

Σημειώνεται πως έχει προηγηθεί, μέσα στην τρέχουσα εβδομάδα, η Υπουργική Απόφαση με την οποία γίνεται αποδεκτό το ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε από την αμερικανική εταιρεία Chevron, η οποία αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη, παγκοσμίως, ιδιωτική εταιρεία που δραστηριοποιείται στον κλάδο των υδρογονανθράκων, καθώς και από την HELLENiQ Energy, για τις περιοχές "Νότια της Πελοποννήσου" και "Μπλοκ Α2".

Μέσα στις επόμενες ημέρες, δημοσιεύεται η Διακήρυξη του Διαγωνισμού, κατόπιν εισήγησης από την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ), η οποία αφορά στην αδειοδότηση νέων περιοχών, με σκοπό την ανάθεση αποκλειστικών δικαιωμάτων έρευνας και παραγωγής υδρογονανθράκων.

Η Διακήρυξη θα περιλαμβάνει τέσσερις βασικούς υποφακέλους: α) νομιμοποιητικά έγγραφα, β) έγγραφα οικονομικής ικανότητας, γ) έγγραφα τεχνικής ικανότητας και δ) ανταγωνιστικά στοιχεία και θα δημοσιευτεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και στην Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για 90 ημέρες.

Αφού υποβληθούν οι προσφορές από ενδιαφερόμενα μέρη (θα μπορούσαν να είναι και άλλες εταιρείες, εκτός δηλαδή από τις Chevron και HELLENiQ Energy που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον), θα γίνει η αξιολόγηση των προσφορών από Επιτροπή της ΕΔΕΥΕΠ. Θα επιλεχθεί η καλύτερη προσφορά (ανά περιοχή) και θα ακολουθήσει διαπραγμάτευση με τους υποψήφιους αναδόχους για την οριστικοποίηση των Συμβάσεων Μίσθωσης.

Τέλος, θα γίνει η υποβολή των τελικών Συμβάσεων Μίσθωσης στο Ελεγκτικό Συνέδριο για προσυμβατικό έλεγχο και η Κύρωσή τους από το Ελληνικό Κοινοβούλιο. Η διαδικασία θα ολοκληρωθεί εντός του τρέχοντος έτους.

Ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος υπήρξε ο αναστηλωτής και ανακαινιστής της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας, την οποία ανέστησε εκ των ερειπίων. «Με το θεόπνευστο όραμα και την ακάματη εργασία του, ανοικοδόμησε εκ βάθρων την εκκλησιαστική ζωή, ανήγειρε εκατοντάδες ναούς, συνέστησε εκπαιδευτικά και φιλανθρωπικά ιδρύματα και ανέδειξε νέο κλήρο, προσφέροντας αδιάλειπτη θυσιαστική διακονία επί 33 και πλέον έτη», αναφέρει σε δήλωσή της η Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Αλβανίας.

Ήταν ένας σπάνιος ιεράρχης με πλούσιο και πολύτιμο έργο, που αφήνει πίσω του μία μεγάλη κληρονομιά.

Γεννήθηκε στον Πειραιά την 4η Νοεμβρίου 1929. Η μητέρα του ήταν από την Πρέβεζα, ο πατέρας του από τη Λευκάδα, ο παππούς του από την Κεφαλονιά. Μεγάλωσε στην Πρέβεζα κι αργότερα στον Πειραιά.

Το ΑΠΕ – ΜΠΕ συγκέντρωσε τους σημαντικότερους σταθμούς στη ζωή του:

-το 1952, ολοκληρώνει αριστούχος τη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών

-το 1960, χειροτονείται διάκονος· τέσσερα χρόνια αργότερα πρεσβύτερος-αρχιμανδρίτης·

-το 1965-1969, σπουδάζει Θρησκειολογία, Ιεραποστολική και Εθνολογία στα Πανεπιστήμια Αμβούργου και Μαρβούργου

-το 1972, εκλέγεται καθηγητής της Ιστορίας των Θρησκευμάτων του Πανεπιστημίου Αθηνών

-το 1981-1990, ως τοποτηρητής της Μητροπόλεως Ειρηνουπόλεως (Κένυα, Τανζανία, Ουγκάντα) αναπτύσσει ευρύτατο ιεραποστολικό και κοινωνικό έργο

-το 1991 γίνεται ομότιμος καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

το 1992, εκλέγεται Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας

'και, το 2005, γίνεται επίτιμο μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Θεολόγος, συγγραφέας, πρώην καθηγητής πανεπιστημίου και αρχιερέας. Ένας από τους προέδρους της κεντρικής επιτροπής του Παγκόσμιου Συμβουλίου Εκκλησιών και επίτιμος πρόεδρος της Παγκόσμιας Διάσκεψης Θρησκευμάτων για την Ειρήνη. Διετέλεσε επίσκοπος Ανδρούσης και Γενικός Διευθυντής της Αποστολικής Διακονίας της Ελλάδος.

Ήταν 24 Ιουνίου του 1992 όταν το Οικουμενικό Πατριαρχείο εξέλεξε ως Αρχιεπίσκοπο της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας τον επίσκοπο Ανδρούσης Αναστάσιο Γιαννουλάτο και η Εκκλησία της Αλβανίας αποκτούσε και πάλι κεφαλή ύστερα από χρόνια.

Με σύνθημα το «Χριστός Ανέστη», ο Αρχιεπίσκοπος φθάνει στην Αλβανία από το 1991 ως Πατριαρχικός Έξαρχος προκειμένου να διαπιστώσει την κατάσταση στην οποία βρισκόταν τότε η Ορθόδοξη Εκκλησία στη χώρα. Η οργάνωσή της ξεκίνησε από μηδενική βάση. Το έδαφός της ήταν κατεξοχήν εχθρικό, καθότι υπήρχε μεγάλη καχυποψία λόγω της ελληνικής καταγωγής του και καμιά εξασφάλιση οικονομικών πόρων.

Όμως, ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος εργάστηκε σκληρά όλα αυτά τα χρόνια και έδωσε ελπίδα –ελπιδοφόρο και το σύνθημά του «Χριστός Ανέστη»- και βοήθεια σε όλους ανεξαιρέτως στην Αλβανία, στα χρόνια που κράτησε το πηδάλιο της Εκκλησίας. Προχώρησε στην ανασύσταση και ανασυγκρότηση της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Αλβανίας, με τη διαμόρφωση αρχικά νέου καταστατικού χάρτη το 2006.

Καθόρισε, επίσης, τις σχέσεις της Εκκλησίας με την Πολιτεία με επίσημη Συμφωνία, η οποία έγινε νόμος του κράτους το 2009. Παράλληλα, ξεκίνησε τους αγώνες διεκδίκησης της εκκλησιαστικής περιουσίας την οποία το αθεϊστικό κράτος του Χότζα είχε δεσμεύσει.

Η Αλβανία απέκτησε σχολεία, πανεπιστήμια, ναούς, χώρους εργασίας και παραγωγής έργου για τις υπηρεσίες της Εκκλησίας, οικοτροφεία, πνευματικά κέντρα, χώρους αγάπης και φιλοξενίας για ορφανά και ηλικιωμένους, θεολογική ακαδημία για την εκπαίδευση των στελεχών της, ενώ η Αρχιεπισκοπή άνοιξε την αγκαλιά της όχι μόνο για τους χριστιανούς για τους οποίους έγινε σημείο αναφοράς, αλλά και για όλους όσοι είχαν ανάγκες χωρίς διακρίσεις.

Μέσα από τα δικά του λόγια

Το ΑΠΕ-ΜΠΕ αναδημοσιεύει συνέντευξη που είχε παραχωρήσει ο αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος στο Πρακτορείο και τη δημοσιογράφο Μαίρη Τζώρα, τον Ιούνιο του 2017, με αφορμή τη συμπλήρωση 25 χρόνων από την εκλογή του ως αρχιεπισκόπου Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας. Σε αυτήν ξεδιπλώνει την κατάσταση που κλήθηκε, τότε, να αντιμετωπίσει και τη ζοφερή πραγματικότητα στην Αλβανία του 1992.

«Είχαμε και άλλοτε διωγμούς της θρησκείας, αλλά αυτό που συνέβη στην Αλβανία ήταν κάτι το μοναδικό. Η Εκκλησία διαλύθηκε εντελώς. Ανάλογα φαινόμενα δεν έχουμε στην ιστορία. Δεν υπάρχει άλλο Κράτος που ανακηρύχθηκε με το Σύνταγμά του αθεϊστικό. Ο Ενβέρ Χότζα ήθελε να πρωτοτυπήσει. Οι περισσότεροι ναοί γκρεμίστηκαν ή μετατράπηκαν σε στάβλους, αχυρώνες, μηχανουργεία, κινηματογράφους κ.ά.

Όλοι οι κληρικοί υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν το έργο τους. Το χειρότερο δεν ήταν πως οι ναοί κατεδαφίστηκαν, αλλά ότι οι διώκτες προσπάθησαν να ξεριζώσουν από τις καρδιές των ανθρώπων τη δυνατότητα να πιστεύουν. Από τα παιδικά έως τα πανεπιστημιακά χρόνια, η εκπαίδευση ήταν συστηματικά αθεϊστική. Ο ανελέητος διωγμός οδήγησε τη χώρα σε πνευματική κατάρρευση. Όπως χαρακτηριστικά γράφει ο Ντοστογιέφσκι, αν δεν υπάρχει Θεός, όλα επιτρέπονται».

Με τη μεγάλη προσδοκία ότι θα ριζώσει και πάλι η ελπίδα, ο Μακαριώτατος έφτασε στην Αλβανία σε ηλικία 62 ετών, χωρίς να γνωρίζει τη γλώσσα. «Στη χώρα αυτή είχαν σταυρώσει και είχαν θάψει τον Χριστό για 23 χρόνια. Τελικά όμως ο Χριστός Ανέστη» επεσήμανε, λέγοντας ότι οι πρώτες λέξεις που έμαθε ήταν αυτός ο χαιρετισμός στα Αλβανικά.

«Όταν φτάσαμε στον ερειπωμένο Καθεδρικό Ναό του Ευαγγελισμού, ο οποίος τα προηγούμενα χρόνια είχε μετατραπεί σε γυμναστήριο, ρώτησα πώς λέγεται το “Χριστός Ανέστη” στα αλβανικά. Πρόσθεσα, πάρετε ο καθένας ένα κερί. Όταν το άναψαν, αναφώνησα “Krishti u Ngiall”! (Χριστός Ανέστη!). Με πολλή συγκίνηση και δάκρυα, οι λιγοστοί παριστάμενοι αντιφώνησαν “Vertet u Ngjall”! (Αληθώς Ανέστη!). Η ελπίδα αναστήθηκε. Δημιουργήθηκε νέα προοπτική για το μέλλον. Η προσπάθεια αυτά τα χρόνια συντελέστηκε μέσα σε σύννεφα, καταιγίδες και πολλαπλές δυσκολίες. Το «Χριστός Ανέστη» καθόρισε τον ρυθμό της όλης πορείας», τόνιζε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Η πραγματικότητα στην Αλβανία καθορίζει και την ιδιοτυπία της Εκκλησίας, την οποία ο Ποιμενάρχης πρέπει να διαχειριστεί, ώστε να κτίσει γέφυρες αγάπης, αλληλεγγύης και προοπτικής. Πέραν του γεγονότος ότι επρόκειτο για μια «εντελώς διαλυμένη Εκκλησία, αποτελούσε συγχρόνως ένα μωσαϊκό, αν θέλετε, της Βαλκανικής πραγματικότητος», λέει χαρακτηριστικά ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος και παραθέτει τις ιδιαιτερότητες του περιβάλλοντος, μέσα στο οποίο έδωσε αγώνα για να μεταφέρει το μήνυμα του Ευαγγελίου.

«Μία ιδιοτυπία αυτής της Εκκλησίας είναι ότι δεν έχει ομοιογένεια εθνικής καταγωγής. Είναι κάτι που δεν γίνεται εύκολα αντιληπτό. Τα μέλη της είναι Αλβανοί, Έλληνες, Σλάβοι, Βλάχοι (άλλοι συνδεόμενοι με την Ελλάδα, άλλοι με τη Ρουμάνια, άλλοι απορροφημένοι από την τοπική κοινωνία) κ.ά. Προσπαθήσαμε από την πρώτη στιγμή να είμαστε όλοι μαζί. Συμβολικά τόνιζα: Όλα τα δένδρα στο δάσος είναι ελεύθερα να αναπτυχθούν κάτω από τον Ήλιο της Δικαιοσύνης. Επίσης δεχθήκαμε όσους ήθελαν να ακολουθούν το Παλαιό Ημερολόγιο. Είμαστε ένα μωσαϊκό της Βαλκανικής πραγματικότητος».

Με τη βασική αρχή ότι «κάθε ανθρώπινο πρόσωπο είναι Εικόνα του Θεού, άρα πρόσωπο σεβαστό», ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος σέβεται όλες τις θρησκευτικές πεποιθήσεις και απλώνει χέρι συνεργασίας και σεβασμού στις θρησκευτικές κοινότητες της Αλβανίας.

Όπως εξηγεί, η Ορθόδοξη Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Αλβανίας δεν αποτελεί την πλειοψηφία της χώρας, όπως σε άλλες Βαλκανικές περιοχές, αλλά ούτε μια μικρή περιορισμένη μειοψηφία, όπως στα κέντρα των παλαιφάτων Πατριαρχείων και τονίζει:

«Είμαστε περίπου 20-22% του πληθυσμού της χώρας. Έχουμε σημαντικό ρόλο μέσα στην κοινωνία. Συγχρόνως υπάρχουν και εκείνοι, οι οποίοι ανησυχούν για αυτό τον ρόλο. Προσπαθήσαμε από την πρώτη στιγμή να καλλιεργήσουμε αλληλοκατανόηση και αλληλοσεβασμό. Το κάθε ανθρώπινο πρόσωπο είναι για μάς σεβαστό. Όλοι οι άνθρωποι είναι δημιουργήματα του Θεού. Οι διαφορετικές θρησκευτικές πεποιθήσεις είναι δική τους επιλογή και δική τους ελευθερία. Εμείς τους σεβόμαστε, τους αγαπούμε και συνεργαζόμαστε μαζί τους».

Ο Ιεράρχης επισημαίνει χαρακτηριστικά πως «η λέξη ανοχή έχει κάτι το υπεροπτικό», ενώ με ήρεμη και γαλήνια εκφορά του λόγου του τονίζει: «Επιδιώκουμε σχέσεις αρμονικές κατανοήσεως και συνυπάρξεως. Ο άλλος μπορεί να είναι διαφορετικός, αλλά δεν σημαίνει ότι είναι αντίπαλος ή εχθρός. Διατηρούμε αγαθές σχέσεις με τη Μουσουλμανική Σουνιτική κοινότητα, την κοινότητα των Μπεκτασί, τη Ρωμαιοκαθολική και την Προτεσταντική. Βρισκόμαστε σε “διάλογο ζωής”. Προφανώς, δεν κάνουμε καμιά έκπτωση στις ιδέες, στις πεποιθήσεις μας. Είμαστε αυτό που είμαστε, αλλά όχι σε σχέση συγκρουσιακή».

Το συγκρότημα του Καθεδρικού Ναού, που είναι αφιερωμένος στην Ανάσταση του Χριστού και δεσπόζει στο κέντρο των Τιράνων, σηματοδοτεί την αναγέννηση της Ορθοδόξου Εκκλησίας, ενώ παράλληλα αποτελεί κύτταρο πολιτισμού, ένα «παράθυρο ανοικτό στην κοινωνία», όπως σημειώνει ο Ιεράρχης. Στον χώρο κάτω από τον Καθεδρικό Ναό, δημιουργήθηκε ένα Πολιτιστικό Κέντρο, που έχει ανοικτές τις πόρτες για ποικίλες εκδηλώσεις. «Δεν είμαστε μια κλειστή κοινότητα, που φοβόμαστε και ανησυχούμε. Ακτινοβολούμε την πίστη, την αγάπη και την ελπίδα. Αντικρίζουμε τους ανθρώπους με σεβασμό, χωρίς φοβία ή ανησυχία».

Η αγωνιώδης πορεία για την ανασύσταση της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας στην Αλβανία μέσα από τα ερείπια αποτυπώνεται στον δυτικό τοίχο του παρεκκλησίου του Καθεδρικού Ναού, που είναι αφιερωμένο στη Γέννηση του Χριστού. Ο εικαστικός Χρήστος Παπανικολάου, συνοδοιπόρος του Ιεράρχη επί 18 χρόνια, εκτός από την αγιογραφία, τολμά να αποτυπώσει μέσα από εικόνες και παραστάσεις τον δρόμο για την αναγέννηση της Εκκλησίας, στα χωριά και τις πόλεις της Αλβανίας τα 25 αυτά χρόνια.

Ο Καθηγητής της Σχολής Καλών Τεχνών των Τιράνων Βλαντίμιρ Μυρτεζάυ, σε κριτικό σημείωμά του, αναφέρεται στην εκκωφαντική σιωπή της δημιουργίας στο παρεκκλήσι, όπου ο καλλιτέχνης με δεξιοτεχνία στις ισορροπίες του χώρου και δια μέσου της χιλιοστομετρικής γραφής, συνθέτει ένα μοναδικό έργο. Το παρεκκλήσι της Γέννησης αποτελεί αποτύπωμα και παρακαταθήκη πολιτισμού, που ο Αρχιεπίσκοπος «κληροδοτεί» στον λαό της Αλβανίας.

Μέσα σε ένα δύσκολο περιβάλλον, όπου η Ορθοδοξία είχε υποστεί πλήρη καθίζηση, ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος, αξιοποιώντας τη θεολογική σκέψη και ιεραποστολική εμπειρία αιώνων, κινήθηκε σε τρία επίπεδα: α) Χρήση της μητρικής γλώσσας στη λατρεία, την κατήχηση και το κήρυγμα. β) Δημιουργία γηγενούς κλήρου. γ) Εξασφάλιση οικονομικής αυτοδυναμίας. Ειδικότερα αναφέρει: «Οι λατρευτικές εκδηλώσεις γίνονται στην αλβανική γλώσσα. Στα ελληνικά χωριά προφανώς στην ελληνική, σε σλαβικές ενορίες στην σλαβονική κ.λ.π». Παράλληλα, μέσα στην 25ετη διακονία του, κυκλοφόρησαν στα αλβανικά, μηνιαία εφημερίδα, περιοδικά, βιβλία (160), που πλούτισαν την Ορθόδοξη Γραμματεία.

Σχετικά με τη δημιουργία γηγενούς κλήρου: Αρχικά ιερείς από την Ελλάδα και την Αμερική στάθηκαν στο πλευρό του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου, βοηθώντας τον κατά την πρώτη περίοδο του έργου του. Οργανώθηκαν Σεμινάρια που εξελίχθηκαν σε μια Θεολογική Ακαδημία. «Δεν δέχτηκα κανέναν υποψήφιο για ιεροσύνη, αν δεν είχε τελειώσει τη Μέση Εκπαίδευση και που δεν θα ήταν διατεθειμένος να συνεχίσει σπουδές», επισημαίνει ο Ιεράρχης και προσθέτει ότι μέχρι σήμερα έχουν εκπαιδευθεί και χειροτονηθεί περίπου 160 κληρικοί (εκ των οποίων άνω των δέκα έχουν αποβιώσει). Επίσης έχουν χειροτονηθεί επίσκοποι αλβανικής καταγωγής, με άρτιες θεολογικές σπουδές.

Η οικονομική αυτοδυναμία της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας υπήρξε το πιο δύσκολο έργο στην όλη προσπάθεια. «Έπρεπε να εξασφαλίσουμε κάτι σταθερό από τοπικούς πόρους. Στην αρχή στραφήκαμε στις τραπεζικές καταθέσεις. Κατόπιν σε αγορές ακινήτων. Τελικά με τη βοήθεια του Θεού, με διάφορες δωρεές και με ένα τραπεζικό δάνειο, πραγματοποιήσαμε την κατασκευή ενός υδροηλεκτρικού έργου. Αυτό θα εξασφαλίσει την αντιμετώπιση των βασικών λειτουργικών αναγκών της Εκκλησίας και τη συνέχιση του εκπαιδευτικού και κοινωνικού της έργου. Δεν είναι μόνο οι κληρικοί με τις οικογένειές τους, αλλά και περίπου 800 εργαζόμενοι στα 30 σχολεία όλων των βαθμίδων, στα κέντρα υγείας και στις διάφορες κοινωνικές δραστηριότητες».

Το έργο αγάπης για την κοινωνία

Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος μιλάει γενικότερα για τη μεγάλη δοκιμασία και προσπάθεια στην αναζήτηση οικονομικών πόρων, ώστε να προσφέρει ένα έργο αγάπης στην αδύναμη κοινωνία της Αλβανίας. «Το οικονομικό πρόβλημα ήταν δύσκολο. Η Εκκλησία είναι πάμπτωχη. Είχαν δημεύσει όλη την περιουσία της. Πάρα ταύτα σε αυτό το διάστημα ανεγείραμε 150 νέους ναούς, επισκευάσαμε άλλους 160 και αναστηλώσαμε 60 πολιτιστικά μνημεία. Χρειάστηκε, πολλές φορές, να κάνουμε δρόμους, υδραγωγεία, οικοτροφεία, κλινικές, σχολεία όλων των βαθμίδων. Όλα αυτά τα έργα αποτελούν έκφραση αγάπη για τον Θεό και τον άνθρωπο. Δόξα τω Θεώ πολλοί ανταποκρίθηκαν στις παρακλήσεις μας για οικονομική βοήθεια, από την Ελλάδα, από τις διάφορες χώρες της Ευρώπης, από την Αμερική, από την Αυστραλία. Μερικές περιπτώσεις είναι ιδιαίτερα συγκινητικές».

Ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος συνοψίζοντας κατέληγε σε εκείνη τη συνέντευξη: «Η Ορθόδοξος Αυτοκέφαλος Εκκλησία της Αλβανίας όχι μόνο ανασυγκροτήθηκε πλήρως με όλες τις εκκλησιαστικές δομές, αλλά συγχρόνως συνέβαλε ουσιαστικά στην γενικότερη ανορθωτική εξέλιξη καθώς και στην πνευματική και κοινωνική ανάπτυξη της Αλβανίας».

«Αν ένα σύνορο του Εσκισεχίρ είναι η Θεσσαλονίκη, το άλλο σύνορο είναι η Κριμαία. Αν ένα σύνορο είναι η Σαμαρκάνδη, το άλλο σύνορο είναι η Βόρεια Κύπρος… Το Εσκισεχίρ είναι μια από τις υποδειγματικές πόλεις αλληλεγγύης και ειρηνικής διαβίωσης» τόνισε χαρακτηριστικά. 

«Διαβάσαμε πολύ καλά την εικόνα που προέκυψε στις εκλογές της 31ης Μαρτίου. Καθορίζουμε ανάλογα τον οδικό μας χάρτη. Δεν διστάσαμε να κάνουμε αυτοκριτική… Είμαστε επικεντρωμένοι στο ιδανικό μιας μεγάλης και δυνατής Τουρκίας» σημείωσε. 

Σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις στη Γάζα, ο Τούρκος πρόεδρος τόνισε ότι όπως σταθήκαμε δίπλα στους Παλαιστίνιους αδερφούς μας για 15 μήνες, θα κινητοποιήσουμε ξανά όλους τους πόρους μας ενόψει του ιερού μήνα του Ραμαζανιού».

«Είμαστε στην ευχάριστη θέση να δούμε τα πρώτα χαμόγελα στα πρόσωπα της Γάζας, όπου περισσότεροι από 50 χιλιάδες αθώοι άνθρωποι μαρτύρησαν. Δεν ήμασταν από αυτούς που γυρίζουν την πλάτη στους καταπιεσμένους» ανέφερε για την ανταλλαγή κρατουμένων μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς.

«Το δικαστικό μας σώμα εργάζεται πολύ σκληρά για να ρίξει φως σε όλες τις πτυχές του συμβάντος, ώστε να μην υπάρχει σύννεφο αμφιβολίας. Κάποιοι έχουν συλληφθεί. Λαμβάνονται όλα τα μέτρα χωρίς συμβιβασμούς για να διασφαλιστεί ότι αυτοί που προκάλεσαν μεγάλο πόνο στο έθνος μας θα λογοδοτήσουν ενώπιον του νόμου» ξεκαθάρισε ακόμα ο πρόεδρος Ερντογάν για τη φωτιά σε χιονοδρομικό κέντρο στη γείτονα με δεκάδες νεκρούς. 

Ο Ηρακλειώτης ψαράς «αλίευσε» δύο πτέρυγες και το κεντρικό τμήμα ενός αεροσκάφους από τον Β′ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο ψαράς ενημέρωσε αμέσως τις λιμενικές αρχές για το σπάνιο εύρημα που ήταν μπλεγμένο στα δίχτυα του. Μάλιστα, γίνονται ήδη ενέργειες προκειμένου να μεταφερθεί το αεροσκάφος στο Μουσείο Πολεμικής Αεροπορίας.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του Cretapost, το συμβάν σημειώθηκε πριν αρκετές μέρες στην θαλάσσια περιοχή των Λινοπεραμάτων. Ο ψαράς σήκωσε τα δίχτυα αλλά αντί για ψάρια αντίκρισε το τμήμα από το συγκεκριμένο αεροσκάφος. Αμέσως ενημέρωσε το λιμενικό και στήθηκε ολόκληρη επιχείρηση για την ανάσυρση από τον βυθό.

Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για δύο πτέρυγες και το κεντρικό τμήμα του αεροσκάφους, από το οποίο απουσιάζει η άτρακτος. Το Κεντρικό Λιμεναρχείο Ηρακλείου ενημέρωσε την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων προκειμένου να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία του. Οι λιμενικές αρχές απομάκρυναν τα δίχτυα του ψαρά, ενώ ελήφθησαν μέτρα για την προληπτική συντήρησή του.

Τα εγκαίνια του σημαντικού αυτού έργου γίνονται με την παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, στο αμαξοστάσιο της Πυλαίας, όπου βρίσκεται εγκατεστημένο και το υπερσύγχρονο κέντρο ελέγχου της ασφαλούς λειτουργίας του.

Από την Τετάρτη 4/12 το κόστος του εισιτηρίου θα είναι στα 0,60 ευρώ, και θα είναι το ίδιο για το Μετρό και τα αστικά λεωφορεία, το οποίο μειώθηκε κατά 30 λεπτά από τα 0,90 ευρώ που στοιχίζει σήμερα. Το κόστος της μηνιαίας κάρτας διαδρομών θα ανέρχεται σε 16 ευρώ.

Η βασική γραμμή του Μετρό Θεσσαλονίκης που παραδίδεται σήμερα, έχει μήκος 9,6 χιλιομέτρων, από τον νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό μέχρι τη Νέα Ελβετία, με δύο ανεξάρτητες σήραγγες μονής τροχιάς, 13 σταθμούς και ολόκληρη η διαδρομή διαρκεί 17 λεπτά. H εκτίμηση είναι ότι θα εξυπηρετεί 250.000 επιβάτες ημερησίως.

Διαθέτει 18 υπερ - αυτόματους συρμούς τελευταίας τεχνολογίας, πλήρως κλιματιζόμενους, οι οποίοι θα κινούνται χωρίς οδηγό, αλλά με συνοδό, και αυτόματες θύρες.

Στα τέλη του 2025 θα παραδοθεί σε χρήση η επέκταση του Μετρό στην Καλαμαριά, με επιπλέον 5 σταθμούς, ενώ στους σχεδιασμούς είναι και η επέκταση προς τις δυτικές και βόρειες συνοικίες της Θεσσαλονίκης.

Το μετρό της Θεσσαλονίκης, είναι το πρώτο αυτόματο -χωρίς οδηγό- σύστημα μετρό στην Ελλάδα.

Ωστόσο η κατασκευή του είναι μια σύγχρονη οδύσσεια που διήρκησε 38 ολόκληρα χρόνια.

Η ιστορία ξεκινά το 2006, με την έναρξη κατασκευής της βασικής γραμμής μεταξύ του Νέου Σιδηροδρομικού Σταθμού και της Νέας Ελβετίας, η οποία ολοκληρώθηκε το Νοέμβριο του 2024, με έναρξη λειτουργίας στις 30 Νοεμβρίου.

Το 2013 ξεκίνησε η κατασκευή του κλάδου επέκτασης προς την Καλαμαριά, η οποία αναμένεται να λειτουργήσει τον Οκτώβριο του 2025.[5]

Το έργο παρουσίασε πολυετείς καθυστερήσεις, λόγω διακοπής των εργασιών κατά περιόδους λόγω της οικονομικής κρίσης της χώρας τη δεκαετία του 2010, τη χρεοκοπίας δύο διαδοχικών εταιρειών κατασκευής του έργου, της πανδημίας και λόγω των διαρκών αλλαγών στο σχεδιασμό του έργου εξαιτίας εκτεταμένων αρχαιολογικών ανασκαφών.

Οι πρώτες προτάσεις για ένα υπόγειο σύστημα σιδηροδρόμων για την Θεσσαλονίκη, έγιναν από τον Τομ Μόουσον το 1918, και τον Ερνέστ Εμπράρ, κατά τη διάρκεια του επανασχεδιασμού της πόλης μετά την μεγάλη πυρκαγιά του 1917, για να είναι εφικτή η εύκολη πρόσβαση από το κέντρο της πόλης (Βαρδάρι) προς τα τότε περίχωρα (Λεωφόρος των Εξοχών και Ντεπώ).

Το 1968 προτάθηκε δακτυλιοειδής γραμμή μετρό από τον Τριανταφυλλίδη, με την εξής πορεία: Εκβολές Αξιού - Χαλάστρα - Άγιος Αθανάσιος - Νέος Σιδηροδρομικός Σταθμός Θεσσαλονίκης - Καλαμαριά - Αεροδρόμιο Μακεδονία - Μεγάλο Έμβολο - Εκβολές Αξιού (μέσω υποθαλάσσιας σήραγγας).

Το 1973, επίσης, ο ΟΑΣΘ πρότεινε την ανάπτυξη δικτύου υπογείου σιδηρόδρομου.

Η πρώτη πρωτοβουλία για την κατασκευή του μετρό Θεσσαλονίκης ανήκει στον Κωνσταντίνο Πυλαρινό, που ως νομάρχης είχε καταφέρει να περιληφθεί στον προϋπολογισμό του 1976 κωδικός που ανέφερε: Μετρό Θεσσαλονίκης.

Το 1978 πρότεινε να περιληφθεί στο Ρυθμιστικό Σχέδιο Θεσσαλονίκης.

Ο συγκοινωνιολόγος Βασίλειος Προφυλλίδης πρότεινε, σε άρθρο του, δύο γραμμές ελαφρού μετρό.

Η πρώτη πρότεινε να ξεκινάει από το συγκρότημα ΕΚΟ ως την 25ης Μαρτίου επί της οδού Νέα Εγνατία και από εκεί δύο διακλαδώσεις προς Νέα Ελβετία και προς την οδό Δελφών, και η δεύτερη και αυτή στον άξονα ΕΚΟ-ΔΕΘ και από εκεί μέσω Αγγελάκη ως Γεωργίου Παπανδρέου, με δύο διακλαδώσεις προς Βυζάντιο και προς Καλαμαριά αντίστοιχα.

Κατασκευές του 1988-89

Η πρώτη απόπειρα κατασκευής μετρό στη Θεσσαλονίκη ξεκίνησε την τριετία 1986-1989, επί δημαρχίας Σωτήρη Κούβελα.

Το σχέδιο προέβλεπε το μετρό κάτω από το οδόστρωμα της οδού Εγνατία, αρχικά στο τμήμα μεταξύ της οδού Καυταντζόγλου και της Πλατείας Δημοκρατίας, με προοπτική ολοκλήρωσης του έργου το 1995.

Μετά από σχετικές επιστημονικές μελέτες μιας ομάδας ειδικών που συγκάλεσε ο ίδιος, στις αρχές Οκτωβρίου του 1988 το πρώτο τμήμα της κατασκευής, μήκους 650 μέτρων, ξεκίνησε στο τμήμα μεταξύ Πλατείας Συντριβανίου και της Στρατιωτικής Σχολής Αξιωματικών Σωμάτων.

Έτσι, η κυκλοφορία στην οδό Εγνατία περιορίστηκε σε δυο λωρίδες ανά κατεύθυνση, ενώ ξηλώθηκε η νησίδα στο συγκεκριμένο τμήμα.

Η κατασκευή προχώρησε με αργούς ρυθμούς για 1 χρόνο, λόγω της δυσκολίας χρηματοδότησής της, ενώ λίγο πριν παραιτηθεί από Δήμαρχος (επειδή εξελέγη βουλευτής στις εκλογές τον Ιούνιο του 1989), ο Σωτήρης Κούβελας όρισε ως φορέα χρηματοδότησης τη νεοϊδρυθείσα Δημοτική Τηλεόραση Θεσσαλονίκης, TV 100, η οποία ωστόσο δεν κατάφερε να διαθέσει πόρους για το έργο.

Τελικά το έργο τελικώς σταμάτησε οριστικά, λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος και, κατά συνέπεια, χρηματοδότησης από την κεντρική κυβέρνηση.

Τελικώς, η ημιτελής αυτή κατασκευή, που ονομάστηκε από τους Θεσσαλονικείς και ιδίως από τους επικριτές «τρύπα του Κούβελα», κρίθηκε άσκοπη από τον νέο σχεδιασμό του μετρό, ενώ ο ίδιος ο τότε φορέας υλοποίησης του έργου, ο Δήμος Θεσσαλονίκης, χαρακτηρίζει τη συγκεκριμένη περίοδο απλώς «σχεδιασμό του μετρό».

Παράλληλα, λόγω της ύπαρξης της σήραγγας αυξήθηκε η στάθμη των υδάτων στα θεμέλια της Πολυτεχνικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, στα οποία εντοπίστηκε σκουριά. Από τότε λειτουργούν καθημερινά αντλίες που απομακρύνουν τα νερά.

Το έργο ξεκίνησε να δημοπρατείται εκ νέου το 1992, με τη μέθοδο συγχρηματοδότησης με σύμβαση παραχώρησης.

Η εμπειρία που αποκτήθηκε από την κατασκευή των γραμμών 2 και 3 του Μετρό της Αθήνας, έδειξε ότι θα ήταν ασύμφορο να ολοκληρωθούν οι προπαρασκευαστικές εργασίες που πραγματοποίησε η πόλη λίγα χρόνια νωρίτερα και αποφασίστηκε η κατασκευή μιας εξ ολοκλήρου νέας γραμμής.

Η επιλογή των δύο προσωρινών αναδόχων έγινε το 1994

Το 1996 οι συνομιλίες με τον αρχικό μειοδότη, την κοινοπραξία «Μακεδονικό Μετρό» διακόπηκαν, όμως αυτή έκανε προσφυγές, οι οποίες καθυστέρησαν την κατακύρωση του έργου. Τελικά το 1998 υπογράφτηκε σύμβαση με την κοινοπραξία «Θεσσαλονίκη Μετρό».

Όμως μέχρι το 2002 η κοινοπραξία δεν κατάφερε να εξασφαλίσει τους απαραίτητους πόρους, καθώς η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) αρνιόταν για σχεδόν 1 δεκαετία κάθε συγχρηματοδότηση στο έργο αυτό, καθώς το θεωρούσε τότε τεχνικά ανέφικτο, λόγω του τεράστιου αρχαιολογικού έργου που θα χρειαζόταν να γίνει.[εκκρεμεί παραπομπή]

Το 2002 πέραν της βασικής γραμμής Νέου Σιδηροδρομικού Σταθμού - Νέας Ελβετίας, προβλέπονταν και επεκτάσεις από τον Ν.Σ. Σταθμό μέχρι την Περιφερειακή, μέσω της οδού Μοναστηρίου και από το Λιμάνι μέχρι την Περιφερειακή μέσω της οδού Λαγκαδά. Τον Σεπτέμβριο του 2003 αποφασίστηκε να κατασκευαστεί ως δημόσιο έργο, με συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία τελικώς δέχτηκε τότε να το συγχρηματοδοτήσει.[εκκρεμεί παραπομπή]

Δημοπράτηση και έναρξη κατασκευής

Ο προκαταρκτικός σχεδιασμός ξεκίνησε το 2003 και οι διαγωνισμοί προκηρύχθηκαν έως τον Αύγουστο του 2005. Η δημοπράτηση, με φορέα κατασκευής την Αττικό Μετρό (σήμερα Ελληνικό Μετρό), για την κατασκευή της βασική γραμμής του μετρό, μήκους 9,6 χλμ. με 13 σταθμούς και αμαξοστάσιο στην Πυλαία, έγινε το 2006 με οριστικό ανάδοχο την κοινοπραξία ΑΕΓΕΚ IMPREGILO-ANSALDO T.S.F.-SELI-ANSALDOBREDA και προϋπολογισμό €1,052 δισ.

Η υπογραφή της σύμβασης έγινε στις 7 Απριλίου 2006. Οι εργασίες κατασκευής ξεκίνησαν στα τέλη Ιουνίου του 2006, με την τοποθέτηση του εργοταξίου στο Σιδηροδρομικό Σταθμό της Θεσσαλονίκης.

Η περίοδος κατασκευής υπολογιζόταν αρχικά στα 6,5 χρόνια, με ολοκλήρωση του έργου τον Οκτώβριο του 2012, συμβολική ημερομηνία που θα συνέπιπτε με τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της πόλης.

Η επέκταση της βασικής γραμμής από το σταθμό 25ης Μαρτίου (πρώην «Πατρικίου») προς την Καλαμαριά δημοπρατήθηκε το 2012, ενώ η υπογραφή της σύμβασης με τον ανάδοχο μειοδότη κατασκευαστική εταιρεία ΑΚΤΩΡ, έγινε στις 26 Ιουνίου 2013.

Η ημερομηνία παράδοσης της βασικής γραμμής μετατέθηκε αρκετές φορές, από τον Οκτώβριο του 2012: Σεπτέμβριος 2019, Απρίλιος 2023, Δεκέμβριος 2023, και τελικά Νοέμβριος 2024.

Στις 7 Απριλίου του 2023 πραγματοποιήθηκε η πρώτη δοκιμαστική διαδρομή σε όλο το μήκος της γραμμής, από την Νέα Ελβετία μέχρι τον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό.

Στο χθεσινό άρθρο αναφερθήκαμε στην απάντηση που έδωσε ο Jamie Dimon, CEO της JPMorgan, σε ερώτηση που του υποβλήθηκε πρόσφατα στην Ουάσιγκτον σχετικά με την επιβολή δασμών από την νέα διακυβέρνηση Τραμπ.  

Ο Dimon απάντησε ότι στενοί συνεργάτες του Τραμπ ήταν καθησυχαστικοί όταν τους είχε ρωτήσει, προσθέτοντας ότι οι διαπραγματεύσεις είναι χαρακτηριστικό του Ντόναλντ Τραμπ.

Αργά χθες το βράδυ πληροφορηθήκαμε κάτι που συμβαδίζει με τα ανωτέρω. Ο πρόεδρος Τραμπ είχε επικοινωνήσει προεκλογικά με μέλος του ΔΣ του ΔΝΤ στο οποίο φέρεται να αρνήθηκε ότι έχει δεσμευθεί ότι θα βάλει δασμούς οριζόντια, π.χ. 20% σε ευρωπαϊκά προϊόντα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών αντιπροσωπεύουν σχετικά μικρό ποσοστό του ΑΕΠ των ΗΠΑ, κάπου 10%-11%, αν και κάποιοι κλάδοι εξαρτώνται περισσότερο από άλλους. Άλλες χώρες, όπως η Γερμανία και η Κίνα, εξαρτώνται πολύ περισσότερο με ποσοστά 50% και 20% αντίστοιχα.   

Είναι γνωστό ότι ο Τραμπ θεωρεί ότι το καθεστώς του ελεύθερου εμπορίου που υπάρχει από τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο έως σήμερα δεν ευνοεί τις ΗΠΑ. Αρκετοί τον ψήφισαν γι’ αυτό τον λόγο. Η χρησιμοποίηση οικονομικών εργαλείων για την διαμόρφωση νέων σχέσεων με την Κίνα κ.τλ. αντικαθιστά επίσης σε κάποιο βαθμό τις  στρατιωτικές δαπάνες. Αυτό επιδεινώνει τις σχέσεις των ΗΠΑ με τις συμμάχους τους  αλλά ο πρόεδρος Τραμπ δείχνει να μην ενδιαφέρεται.

Επομένως, είναι πιο πιθανό να επιβάλει μεγαλύτερους δασμούς σε κινεζικά προϊόντα. Αν είναι μεγάλης κλίμακας, η κινεζική οικονομία θα επηρεασθεί αρνητικά και αυτό θα μεταφρασθεί σε μικρότερες εξαγωγές αγαθών π.χ. αυτοκινήτων από χώρες όπως η Γερμανία. Σ’ αυτή την περίπτωση, οι ευρωπαϊκές οικονομίες που εξάγουν στην Κίνα θα τραυματισθούν.

Με δεδομένο ότι οι μισές περίπου εξαγωγές της Ελλάδας πάνε σε τέτοιες ευρωπαϊκές χώρες, τυχόν μείωσή τους θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ελληνική οικονομία.  Η επίπτωση θα είναι πιο σημαντική αν συμπεριλάβουμε την πιθανή μείωση των τουριστών που έρχονται στην χώρα μας από Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία κ.τ.λ. Γιατί να πάει κάποιος διακοπές στο εξωτερικό αν δεν έχει δουλειά; Ακόμη κι αν πάει θα ξοδεύει λιγότερα.

Κι όλα αυτά χωρίς να υποθέσουμε ότι οι ΗΠΑ θα επιβάλλουν δασμούς σε ευρωπαϊκά προϊόντα. Σ’ αυτό το δυσμενές σενάριο, η οικονομία της ευρωζώνης θα δεχθεί μεγαλύτερο πλήγμα που η ελληνική θα αισθανθεί περισσότερο έμμεσα καθότι το ύψος του εμπορίου Ελλάδος-ΗΠΑ είναι σχετικά μικρό και δεν ξεπερνά τα 6 δισ. δολάρια.  

Μια άλλη πιθανή επίπτωση των οικονομικών πολιτικών που εμφανίζεται να ενστερνίζεται δημοσίως ο πρόεδρος Τραμπ, δηλ. ελλείμματα, απελάσεις παράνομων μεταναστών και επομένως στενότερης αγορά εργασίας με άνοδο των μισθών,  είναι ο πληθωρισμός. Οι δασμοί συνεισφέρουν σ’ αυτό. Αν το σενάριο επιβεβαιωθεί, οι αγορές θα απαιτήσουν υψηλότερα επιτόκια δανεισμού.

Το τελευταίο θα πληγώσει τόσο τις ΗΠΑ που ήδη δαπανούν κοντά στο 1 τρισ. δολάρια ετησίως για τους τόκους του δημοσίου χρέους όσο και τις αναπτυσσόμενες χώρες που έχουν δανεισθεί σε δολάρια ή με ρήτρα δολαρίου. Επομένως, η αμερικανική οικονομική πολιτική έχει επίσης παγκόσμιο αντίκτυπο μέσω των υψηλότερων επιτοκίων του δολαρίου.

Αν μάλιστα, τα υψηλότερα επιτόκια οδηγήσουν σε ισχυρότερο δολάριο, οι ανωτέρω αναπτυσσόμενες χώρες θα πληγούν ακόμη περισσότερο. Οι ευρωπαϊκές χώρες θα επηρεασθούν στο μέτρο που έχουν εμπορικές συναλλαγές μαζί τους.

Πάντως, ενδεχόμενη ισχυροποίηση του δολαρίου θα γινόταν μάλλον ευμενώς δεκτή στην ευρωζώνη. Κι αυτό γιατί το αδύναμο ευρώ θα συνέβαλε στην ανάκαμψη της οικονομίας της στο μέτρο που δεν αύξανε τις πληθωριστικές πιέσεις. 

Από την πλευρά της, η Ελλάδα δεν εξάγει πολλά αγαθά στις ΗΠΑ αλλά εισάγει πετρέλαιο που τιμολογείται σε δολάρια. Επομένως, η άμεση επίπτωση ενός αποδυναμωμένου ευρώ στην ελληνική οικονομία δεν θα ήταν το ίδιο θετική με άλλων χωρών.

Κοντολογίς, η επίπτωση των πολιτικών Τραμπ όπως οι νέοι δασμοί- στην ελληνική οικονομία θα είναι από ουδέτερες έως αρνητικές κατά την ταπεινή μας  άποψη.

Ο χρόνος θα δείξει αν ο Τραμπ θα εφαρμόσει τις πολυδιαφημισθείσες πολιτικές καθ’ ότι υπάρχουν σημάδια π.χ. για τους δασμούς, ότι ίσως δεν είναι έτσι ακριβώς τα πράγματα.

 

«Όταν τελειώσουμε την επιχείρηση ελέγχου και καταστροφής των οπλικών συστημάτων και σκοτώσουμε τον εχθρό θα ανατινάξουμε το τούνελ» λέει μέλος της μονάδας.

Σύμφωνα με τη μελέτη τα SMR είναι πιο οικονομικά, έχουν μικρότερο χρόνο κατασκευής και προηγμένη ασφάλεια σε σύγκριση με τους παραδοσιακούς μεγάλους πυρηνικούς σταθμούς. Αποτελούν μια υποσχόμενη λύση για τη μείωση έως μηδενισμό των εκπομπών CO2, περιορίζουν σημαντικά τα κόστη και την εξάρτηση από το φυσικό αέριο, ενώ θα έχουν αξιοσημείωτη επίπτωση στη μείωση του κόστους χονδρικής της ηλεκτρικής ενέργειας. Η επένδυση είναι υπό όρους βιώσιμη, ωστόσο το πολύ υψηλό κόστος επένδυσης εγείρει ζητήματα ως προς τη δυνατότητα τραπεζικής χρηματοδότησης ενός τέτοιου πρότζεκτ. 

Σημειώνεται ότι οι SMRs αποτελούν προηγμένους πυρηνικούς αντιδραστήρες με μικρότερο φυσικό μέγεθος και παραγωγική δυναμικότητα παραγωγής από τους τυπικούς μεγαλύτερους αντιδραστήρες. Στα πλεονεκτήματά τους εμφανίζουν πολύ χαμηλό σταθερό μεταβλητό κόστος, μειωμένες ανάγκες καυσίμου σε σύγκριση με τους μεγάλους σταθμούς, έχουν προηγμένα συστήματα παθητικής ασφάλειας και μικρό  φυσικό αποτύπωμα. Στον αντίποδα το απαιτούμενο κεφαλαιουχικό κόστος είναι πολύ υψηλό, ενώ υπάρχουν ζητήματα για την πιθανή κακή χρήση, τη διαχείριση των αποβλήτων καθώς και ρυθμιστικές προκλήσεις. 
Πιο αναλυτικά η μελέτη του Αριστοτελείου εξέτασε 4 σενάρια: χωρίς πυρηνικούς σταθμούς, με μικρή ενσωμάτωση 648MW, με μέση ενσωμάτωση 1564MW και με υψηλή ενσωμάτωση 3088MW. 
Όσον αφορά το επενδυτικό κόστος η μελέτη αναφέρει ενδεικτικά το κόστος κατασκευής ενός SMR Nuward ισχύος 340MW. Για έναν τέτοιο σταθμό το επενδυτικό κόστος ξεκινά από το 1,9 δισ. και φτάνει μέχρι τα 3,9 δισ. ευρώ (5500 ευρώ ανά κιλοβάτ έως 11600 ευρώ ανά κιλοβάτ) 
Στο ενεργειακό μείγμα η παραγωγή των SMR είναι σταθερή, αποτελεί φορτίο βάσης ενώ παράλληλα εμφανίζει και μεγάλη ευελιξία, με υψηλό capacity factor 69-75%  ενώ υποκαθιστά κυρίως μονάδες αερίου και εισαγωγές. Το μεταβλητό κόστος λειτουργίας τους υπολογίζεται σε 15 έως 30 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Πιθανή ενσωμάτωση μονάδων SMR σύμφωνα με τη μελέτη θα οδηγήσει σε μείωση της κατανάλωσης φυσικού αέριου κατά 0,5 (-21%, με μικρή ενσωμάτωση SMR) έως 1,6 δισ. κυβικά (-62%, με υψηλή ενσωμάτωση SMR). Αυτό σημαίνει ότι θα εξοικονομηθούν από 222 (-21%) έως 657 εκατ. ευρώ ετησίως (-62%) από τον περιορισμό των εισαγωγών φυσικού αερίου. 
Ταυτόχρονα οι ετήσιες εκπομπές CO2 μειώνονται κατά 1 εκατ. μετρικούς τόνους ετησίως (-20%  με μικρή ενσωμάτωση) έως 2,6 εκατ. μετρικούς τόνους ετησίως (-52% με υψηλή ενσωμάτωση). Η ετήσια εξοικονόμηση ξεκινά από τα 356 εκατ. ευρώ και μπορεί να φτάσει το 1 δισ. ευρώ με την υψηλή ενσωμάτωση SMRs. 
Όσο για την επίπτωση της λειτουργίας των πυρηνικών σταθμών SMR στις τιμές χονδρικής και στο συνολικό κόστος προμήθειας η μελέτη αναφέρει ότι θα επιτευχθεί μείωση που ξεκινά από τα 3,5 ευρώ η μεγαβατώρα (3,3% με μικρή ενσωμάτωση) έως 26 ευρώ η μεγαβατώρα (-25% με υψηλή ενσωμάτωση). Η συνολική εξοικονόμηση στο κόστος προμήθειας ξεκινά από τα 200 εκατ. ευρώ ετησίως (-2,5% με μικρή ενσωμάτωση) έως 1,7 δισ. ευρώ ετησίως (-21% με υψηλή ενσωμάτωση).
Όπως διευκρίνισε ο κ. Μπίσκας, σκοπός της μελέτης του Αριστοτελείου δεν είναι να προτείνει ή να αποτρέψει την επένδυση σε SMRs αλλά να αποτυπώσει την επίπτωση που θα έχει ενδεχόμενη ενσωμάτωσή τους στο ελληνικό ηλεκτρικό σύστημα. Πηγή Capital
 

Η τρομερή σύγκρουση συνέβη 130 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τη Γη στο γαλαξία NGC 4993 και παρατηρήθηκε από διάφορα επιστημονικά όργανα συμπεριλαμβανομένου του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble.

Τα δεδομένα της παρατήρησης κάνουν τους ειδικούς να ευελπιστούν ότι θα αποκαλυφθεί μια εικόνα του «παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος» των συγχωνεύσεων αυτών των υπερπυκνών υπολειμμάτων άστρων. Θα μπορούσε ακόμη να φωτίσει την προέλευση στοιχείων βαρύτερων από τον σίδηρο, τα οποία δεν μπορούν να… σφυρηλατηθούν ακόμη και στα πιο ογκώδη συμβατικά άστρα στο Σύμπαν.

Η σύγκρουση και η συγχώνευση των άστρων νετρονίων έχει ως αποτέλεσμα μια ισχυρή έκρηξη φωτός που ονομάζεται «κιλόνοβα». Καθώς τα συντρίμμια αυτού του γεγονότος διαστέλλονται σχεδόν με την ταχύτητα του φωτός, η κιλόνοβα φωτίζει το περιβάλλον της με φως τόσο λαμπερό όσο εκατοντάδες εκατομμύρια άστρα σαν τον Ήλιο.

Αστέρας νετρονίων ονομάζεται η μία από τις τρεις μορφές των μόνιμων τελικών υπολειμμάτων της εξέλιξης ενός αστέρα: είναι το ένα είδος «αστρικού πτώματος» (τα άλλα δύο είναι ο λευκός νάνος και η μαύρη τρύπα). Ο αστέρας νετρονίων σχηματίζεται από τη βαρυτική κατάρρευση ενός άστρου μεγάλης μάζας μετά από μία έκρηξη σουπερνόβα. Πρόκειται για εξωτικά κοσμικά σώματα που περιστρέφονται με τρομερές ταχύτητες και έχουν απίστευτη πυκνότητα ενώ συντελούνται διάφορα πολύ έντονα κοσμικά φαινόμενα τα οποία προσπαθούν οι επιστήμονες να κατανοήσουν ενώ ανακαλύπτονται συνεχώς νέα εντυπωσιακά άγνωστα φαινόμενα που συμβαίνουν στα άστρα νετρονίων.

Συγκεκριμένα, αναφέρθηκαν περισσότερα από 30.000 κρούσματα ιλαράς σε 40 από τα 53 κράτη- μέλη, κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2023, εκ των οποίων 2 στα 5 ήταν παιδιά ηλικίας 1-4 ετών και 1 στα 5 ενήλικες 20 ετών και άνω. Την ίδια χρονική περίοδο καταγράφηκαν  περίπου 21.000 νοσηλείες και 5 θάνατοι.
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, η αναζωπύρωση αυτή της ιλαράς αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό στην ελάττωση της εμβολιαστικής κάλυψης στις χώρες της Ευρωπαϊκής Περιφέρειας κατά την περίοδο 2020 – 2022, όπου περισσότερα από 1,8 εκατομμύρια παιδιά έχασαν την ευκαιρία να εμβολιαστούν. Η πανδημία COVID-19 επηρέασε σημαντικά την ανοσοποίηση με αποτέλεσμα τη συσσώρευση παιδιών που δεν είναι επαρκώς εμβολιασμένα. Επιπλέον, τα διεθνή ταξίδια και η άρση των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης έχουν αυξήσει τον κίνδυνο διασυνοριακής μετάδοσης και εξάπλωσης της ιλαράς ιδιαίτερα σε κοινότητες που έχουν χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη.
Στη χώρα μας, με βάση τα δεδομένα των συστημάτων επιτήρησης, έχουν δηλωθεί μέχρι σήμερα 8 επιβεβαιωμένα κρούσματα ιλαράς. Ο αριθμός κρουσμάτων ιλαράς είναι μικρός, αλλά η πιθανότητα εμφάνισης και άλλων κρουσμάτων κρίνεται υψηλή. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα οροεπιδημιολογικής μελέτης αποτύπωσης της ανοσίας έναντι της ιλαράς το διάστημα 2020-2021, εκτιμήθηκε ότι το 89.8% των συμμετεχόντων στη μελέτη είχαν αντισώματα έναντι της ιλαράς (προστασία από τη νόσο) είτε μέσω παρελθούσας νόσησης ή μέσω εμβολιασμού. Να σημειωθεί ότι η τελευταία επιδημία ιλαράς σημειώθηκε στην Ελλάδα, την περίοδο 2017-2018 με περισσότερα από 3.200 κρούσματα και 4 θανάτους.

Η ιλαρά είναι ιογενής εξανθηματική λοίμωξη που παρουσιάζει πολύ υψηλή μεταδοτικότητα και μεταδίδεται από άτομο σε άτομο αερογενώς, με σταγονίδια και με άμεση επαφή με ρινικές ή φαρυγγικές εκκρίσεις ασθενών. Σπανιότερα, μεταδίδεται μέσω αντικειμένων,  που πρόσφατα μολύνθηκαν με ρινοφαρυγγικές εκκρίσεις. Η μετάδοση γίνεται 4 ημέρες πριν από την έκθυση του εξανθήματος έως 4 ημέρες μετά. Τα κρούσματα ιλαράς εμφανίζονται συνήθως στο τέλος του χειμώνα και τις αρχές της άνοιξης.
Κεντρικό σημείο της στρατηγικής πρόληψης της ιλαράς είναι ο εμβολιασμός. Για τον έλεγχο και την εξάλειψη της ιλαράς, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, απαιτείται επίτευξη τουλάχιστον 95% εμβολιαστικής κάλυψης τόσο με την 1η όσο και με την αναμνηστική  δόση εμβολίου κατά της ιλαράς σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο.
Με αφορμή την έξαρση κρουσμάτων ιλαράς σε Ευρωπαϊκές χώρες, καθώς και την εμφάνιση κρουσμάτων ιλαράς στη χώρα μας, η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών συστήνει τον άμεσο εμβολιασμό με το εμβόλιο ιλαράς-ερυθράς-παρωτίτιδας (MMR) των παιδιών, των εφήβων και των ενηλίκων που δεν έχουν εμβολιαστεί με τις απαραίτητες δόσεις.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα εμβολιασμών παιδιών και εφήβων, συστήνονται 2 δόσεις του εμβολίου MMR, με τη 2η δόση να χορηγείται σε ηλικία 24–36 μηνών (μπορεί όμως να χορηγηθεί και νωρίτερα, αρκεί να έχουν περάσει 4 εβδομάδες μετά από την πρώτη δόση). Και οι δύο δόσεις εμβολίου πρέπει να χορηγούνται μετά από τον 12ο μήνα ζωής. Παιδιά και έφηβοι που δεν έχουν εμβολιασθεί με τη 2η δόση πρέπει να την αναπληρώσουν το ταχύτερο δυνατόν. Αναφορικά με τους ενήλικες, τονίζεται ότι σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα εμβολιασμών ενηλίκων, τα άτομα που γεννήθηκαν πριν το 1970 θεωρούνται άνοσα. Όσοι έχουν γεννηθεί μετά το 1970, θα πρέπει να έχουν εμβολιασθεί με δύο (2) δόσεις MMR, με μεσοδιάστημα τουλάχιστον 4 εβδομάδων μεταξύ των δόσεων.
Σε περίπτωση που δεν υπάρχει ιστορικό νόσησης ή το ιστορικό εμβολιασμού είναι άγνωστο, το άτομο θεωρείται μη εμβολιασμένο και συστήνεται η χορήγηση δυο δόσεων εμβολίου με ελάχιστο μεσοδιάστημα 4 εβδομάδων. Γι’αυτό και ο έλεγχος των βιβλιαρίων υγείας παιδιών, εφήβων και ενηλίκων και η συμπλήρωση του εμβολιασμού στα άτομα που δεν είναι  επαρκώς εμβολιασμένα καθώς και στα άτομα σε ιδιαίτερα αυξημένο κίνδυνο, είναι εξαιρετικής σημασίας.
Ο ΕΟΔΥ, στο πλαίσιο της αντιμετώπισης ενδεχόμενης έξαρσης κρουσμάτων ιλαράς, αποφάσισε την εφαρμογή των παρακάτω μέτρων κατά σειρά προτεραιότητας:
-Ενημέρωση του πληθυσμού για τον έλεγχο της εμβολιαστικής του κάλυψης και την έγκαιρη ολοκλήρωση του εμβολιασμού με δύο δόσεις, σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, σε περίπτωση που δεν έχει αυτός ολοκληρωθεί και δεν υπάρχει προηγούμενη καταγεγραμμένη νόσηση.

-Επιπλέον δράσεις ενημέρωσης με τη συνεργασία των ΥΠΕ, των Δήμων και των τοπικών ιατρικών συλλόγων στις περιοχές με χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη.

-Συνεργασία του ΕΟΔΥ με τη ΜΚΟ "Υγεία για Όλους" για τη διενέργεια μαζικού εμβολιασμού σε καταυλισμούς Ρομά με τη συνδρομή των Κινητών Ομάδων Υγείας (ΚΟΜΥ). Για το σκοπό αυτό ο ΕΟΔΥ θα προμηθευτεί εμβόλια ιλαράς-ερυθράς-παρωτίτιδας.

-Ενημέρωση κέντρων φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών, παρότι οι φιλοξενούμενοι είναι κατά κανόνα εμβολιασμένοι, εξαιτίας της κινητικότητας του πληθυσμού και του συγχρωτισμού, που ευνοεί τη μετάδοση.

-Ενημέρωση του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού και εκτίμηση της εμβολιαστικής τους κάλυψης.

-Ενημέρωση ταξιδιωτών ώστε να ολοκληρώνουν τον εμβολιασμό έναντι της ιλαράς πριν από το ταξίδι τους, ιδιαίτερα αν πρόκειται να ταξιδέψουν σε χώρες με έξαρση κρουσμάτων, σε συνεργασία με τα ταξιδιωτικά γραφεία τουρισμού.