Ανεπίδεκτοι μαθήσεως..

Οι μεγάλες δυνάμεις διαπράττουν πολλάκις μεγάλα σφάλματα που σπάνια ομολογούν αλλά και σχεδόν πάντα πληρώνουν μικροί και εν πολλοίς αθώοι λαοί, είτε δικοί τους είτε ξένοι.
Άρθρο του κ.Θ.Κακουριώτη,
Ομοτίμου καθηγητή ΑΠΘ.

Ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, με την παρανοϊκή οίηση που ενίοτε τον διέκρινε, ουδέποτε παραδέχτηκε τις καταστροφικές συνέπειες της εκστρατείας των Δαρδανελίων, κατά τη διάρκεια της οποίας η Μεγάλη Βρετανία υπέστη ταπεινωτική ήττα από τους Τούρκους, και αυτός...υπήρξε βασικός υπεύθυνος (1915).

Ο υπουργός Στρατιωτικών των ΗΠΑ, Μακναμάρα, πάλι χρειάστηκε δεκαετίες για να ομολογήσει ότι ο πόλεμος του Βιετνάμ ήταν (ίσως) ένα τραγικό λάθος. Οι Αμερικανοί πήραν εκεί ένα καλό μάθημα που τους ανάγκασε να φύγουν κακήν κακώς πριν από 35 χρόνια (πτώση της Σαϊγκόν στις 30/4/1975), αλλά μυαλό δεν έβαλαν ποτέ, καθότι του αντιπάλου δέους (ΕΣΣΔ) εξαφανισθέντος από τον χάρτη το 1990, απέμειναν η μοναδική κυρίαρχη δύναμη του πλανήτη, οπότε και ο εκάστοτε πρόεδρος των ΗΠΑ διατήρησε αριστίνδην τον τίτλο του «πλανητάρχη», που συνεπέφερε φόβο στους εχθρούς και αίσθημα ασφαλείας στους συμμάχους. Ο τίτλος της μεγαλύτερης υπερδύναμης στον κόσμο ουδέποτε ετέθη εν αμφιβόλω μέχρι το 2003.

Αλλά από τις αρχές του '70 η κατάσταση για τους Αμερικανούς, που είχαν στο μεταξύ αποκλιμακώσει τον πόλεμο στο Βιετνάμ, φοβούμενοι ενεργότερη συμμετοχή των Κινέζων, είχε επιδεινωθεί, άσχετα από τα όσα έλεγαν κάποιοι «εχέφρονες» ότι «κερδίζαμε όταν φύγαμε». Εφυγαν κατισχυμένοι και τα εκβάντα εκείνου του πολέμου πλήγωσαν βαθιά την αμερικανική ψυχή, αλλά συγχρόνως συνεπέφεραν στη συνείδηση της νεολαίας τη ματαιότητα των πολέμων που τους καθιστούσε εκόντες άκοντες «τροφή για τα κανόνια» στην πλέον δημιουργική περίοδο της ζωής τους. Η «ιδέα» τού να πολεμήσει ένας Αμερικανός ή Ευρωπαίος πέφτοντας «υπέρ βωμών και εστιών» στα βάθη της Ασίας αμφισβητήθηκε έντονα, αλλά προπάντων έλλογα.

Αλλά, στην τρίτη χιλιετία, άρχισε μια νέα τραγωδία ύστερα από το μοιραίο χτύπημα των Διδύμων στις 11/9/2001, άφρων πράξη μουσουλμάνων φονταμενταλιστών, που, όπως προέβλεψε ο Νόαμ Τσόμσκι, άνοιξε τον ασκό του Αιόλου με την πλέον αποτρόπαια μορφή «πολέμου (σταυροφορίας) κατά της τρομοκρατίας», της οποίας ηγήθηκε ένας από τους χειρότερους προέδρους των ΗΠΑ, χειραγωγούμενος από μια κλίκα νεοσυντηρητικών που, μαζί με τον πρόεδρο και τον αντιπρόεδρο και μέχρι κάποιους υφυπουργούς, είχαν επενδύσει τα συμφέροντά τους στα πετρέλαια της Μέσης Ανατολής. Εξ υπαρχής οι ΗΠΑ ήταν χαμένες από χέρι γιατί δεν τους συμπαραστάθηκαν οι δύο ισχυρότερες χώρες της Ευρώπης, Γερμανία και Γαλλία, ούτε η διεθνής κοινότητα. Αρχισαν έτσι έναν πολυδάπανο όσο και αιματηρό διμέτωπο πόλεμο από το 2001, πρώτα ενάντια στο πολύπαθο αλλά περήφανο Αφγανιστάν, που στη γενναία αντίστασή του είχαν ήδη σπάσει τα μούτρα τους πρώτα η Βρετανική Αυτοκρατορία και ύστερα η Σοβιετική Ενωση· έπειτα από δύο έτη εισέβαλαν και στο Ιράκ, άνευ λόγου και αιτίας, αφού μάταια προσπάθησε να τους πείσει ο απεσταλμένος του ΟΗΕ, Μπλιξ, ότι ο δικτάτορας Σαντάμ δεν διέθετε ουδέ καθ' ύπνον όπλα μαζικής καταστροφής και ουδεμία σχέση είχε με την Αλ Κάιντα· αντιθέτως μάλιστα, σε μια προσπάθεια επίδειξης καλής θελήσεως, προσεφέρθη να βοηθήσει τις ΗΠΑ στην εξουδετέρωση της τρομοκρατικής οργάνωσης.

Γύρω στο 1972 ο τότε ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, Χένρι Κίσινγκερ, είχε προτείνει μία «αξιοπρεπή αποχώρηση» από το Βιετνάμ, αλλά η αποχώρηση έγινε το 1975 και ουδόλως υπήρξε αξιοπρεπής. Το ίδιο θα συμβεί και τώρα, όπου στο μεν Ιράκ η «αξιοπρεπής» πράξη καθυστερείται αδικαιολόγητα από τον πρόεδρο Ομπάμα, ενώ στο Αφγανιστάν, εξαιτίας κυρίως του διπλού παιχνιδιού που παίζει το Πακιστάν, αλλά και των leaks του wikileaks, οι ΗΠΑ απειλούνται με πανωλεθρία από την οποία κανένας από μηχανής θεός, στρατηγός Πετρέους, πρόκειται να τις σώσει...