Η παλιά Ευρώπη,η νέα Ευρώπη και οι...ευκαιρίες της κρίσης.Της Ρ.Μασούρα.
/
Kατά κάποιο τρόπο ζούμε την αναστροφή του διχαστικού δόγματος του Ντόλαντ Ράμσφελντ, ο οποίος είχε «διαιρέσει» την Ευρώπη σε παλιά και νέα. Η παλιά εμφανιζόταν ως η επιτομή της οπισθοδρομικότητας γαντζωμένη σε καρτεσιανές και καντιανές ιδεολογίες, εν αντιθέσει με τη νέα, η οποία έχοντας ζήσει τον σοβιετισμό, έβλεπε την Ουάσιγκτον ως ελευθερώτρια δύναμη...
Στην πραγματικότητα, η παλιά Ευρώπη λειτουργούσε ως κυματοθραύστης της πολιτικής Μπους, ενώ η νέα προσέβλεπε σε επενδύσεις και στη διασφάλιση ηγετικών ρόλων.
Σήμερα, ο διαχωρισμός έχει αποκτήσει ενδοευρωπαϊκά χαρακτηριστικά. Η Ανατολική Ευρώπη, όντας στη δίνη του οικονομικού κυκλώνα, στρέφεται προς τις Βρυξέλλες, επιζητώντας δανεισμό και επίσπευση των διαδικασιών ένταξής τους στο ευρώ. Αιτήματα, όμως, που προϋποθέτουν εκροή τεράστιων κονδυλίων προς κράτη που έχουν επιδείξει αντιευρωπαϊκή συμπεριφορά. Πόσο εύκολα να ξεπεραστεί η στάση του προέδρου της Τσεχίας και προεδρεύοντος της Ε. Ε., Β. Κλάους, ο οποίος χαρακτήρισε το ευρωπαϊκό οικοδόμημα αντιδημοκρατικό, ελιτίστικο θεσμό, ανάλογο με τις σοβιετικού τύπου δικτατορίες που απαγόρευαν την ελεύθερη σκέψη! Ο ευρωσκεπτικισμός, ωστόσο, είναι η εύκολη λύση όσων αντιτίθενται στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Στην Ελλάδα, οι ρητορικές κορόνες των ευρωσκεπτικιστών υπερίσχυαν οποιασδήποτε άλλης φωνής. Επί σειρά ετών, η... αντίδρασή τους απέναντι στην Ε. Ε., η οποία ήλεγχε τα οικονομικά, επέβαλε πρόστιμα και απαιτούσε υψηλή απορροφητικότητα των κοινοτικών κονδυλίων, είχε εξελιχθεί σε must. Σήμερα, ακόμη και οι ευρωσκεπτικιστές θα πρέπει να παραδεχτούν ότι αν είχαμε μείνει εκτός ευρώ, θα είχαμε την ίδια μοίρα με τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Το ευρώ, ευτυχώς, έγινε λέμβος σωτηρίας. Ας ρωτήσουμε γι’ αυτό τους Βρετανούς, που παρακολουθούν τη λίρα να δοκιμάζεται σκληρά, ενώ ο Μπράουν παρότι σπεύδει στις ΗΠΑ, έχει στραμμένο το βλέμμα του προς την Αγκελα Μέρκελ. Πρόσεξε, άραγε, κανείς το «τρυφερό» φιλί που έσκασε στο μάγουλο της Μέρκελ ο Βρετανός πρωθυπουργός, λίγο μετά το τέλος της συνάντησης του Βερολίνου, το περασμένο Σάββατο; Στο κάτω κάτω, στα μάτια του Μπράουν η Μέρκελ μοιάζει με φάρο που αναβοσβήνει στο σκοτάδι, καθώς οι σχέσεις του με τον Σαρκοζί δεν είναι οι καλύτερες.
Πολλοί διερωτώνται αν αυτή η κρίση θα διευκολύνει τη δημιουργία σκληρού πυρήνα της Ε.Ε. Αλλά μήπως θα ’ταν προτιμότερο να σκεφτούμε ότι αυτή η κρίση αποτελεί την καλύτερη αφορμή για τη δρομολόγηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης;
H Γερμανία έχει πειστεί ότι ο μόνος τρόπος σωτηρίας είναι η οικονομική ενίσχυση των ευρωπαϊκών κρατών με πρόβλημα, αρχής γενομένης από τις χώρες του Εurogroup. Αν έστω και μια χώρα καταρρεύσει, θα καταρρεύσει ολόκληρο το οικοδόμημα. H Γερμανία επίσης έπεισε τη Γαλλία να περιορίσει τις κορόνες του οικονομικού πατριωτισμού, υποχρεώνοντάς την να παραδεχτεί ότι η ύφεση δεν αντιμετωπίζεται με συνταγές εθνικής εσωστρέφειας. Αν ζούσε ο Γκαίτε θα έλεγε: «Από τη στιγμή τούτη ζούμε μια νέα ιστορία». Ορθάνοιχτα τα μάτια, λοιπόν.
Σήμερα, ο διαχωρισμός έχει αποκτήσει ενδοευρωπαϊκά χαρακτηριστικά. Η Ανατολική Ευρώπη, όντας στη δίνη του οικονομικού κυκλώνα, στρέφεται προς τις Βρυξέλλες, επιζητώντας δανεισμό και επίσπευση των διαδικασιών ένταξής τους στο ευρώ. Αιτήματα, όμως, που προϋποθέτουν εκροή τεράστιων κονδυλίων προς κράτη που έχουν επιδείξει αντιευρωπαϊκή συμπεριφορά. Πόσο εύκολα να ξεπεραστεί η στάση του προέδρου της Τσεχίας και προεδρεύοντος της Ε. Ε., Β. Κλάους, ο οποίος χαρακτήρισε το ευρωπαϊκό οικοδόμημα αντιδημοκρατικό, ελιτίστικο θεσμό, ανάλογο με τις σοβιετικού τύπου δικτατορίες που απαγόρευαν την ελεύθερη σκέψη! Ο ευρωσκεπτικισμός, ωστόσο, είναι η εύκολη λύση όσων αντιτίθενται στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Στην Ελλάδα, οι ρητορικές κορόνες των ευρωσκεπτικιστών υπερίσχυαν οποιασδήποτε άλλης φωνής. Επί σειρά ετών, η... αντίδρασή τους απέναντι στην Ε. Ε., η οποία ήλεγχε τα οικονομικά, επέβαλε πρόστιμα και απαιτούσε υψηλή απορροφητικότητα των κοινοτικών κονδυλίων, είχε εξελιχθεί σε must. Σήμερα, ακόμη και οι ευρωσκεπτικιστές θα πρέπει να παραδεχτούν ότι αν είχαμε μείνει εκτός ευρώ, θα είχαμε την ίδια μοίρα με τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Το ευρώ, ευτυχώς, έγινε λέμβος σωτηρίας. Ας ρωτήσουμε γι’ αυτό τους Βρετανούς, που παρακολουθούν τη λίρα να δοκιμάζεται σκληρά, ενώ ο Μπράουν παρότι σπεύδει στις ΗΠΑ, έχει στραμμένο το βλέμμα του προς την Αγκελα Μέρκελ. Πρόσεξε, άραγε, κανείς το «τρυφερό» φιλί που έσκασε στο μάγουλο της Μέρκελ ο Βρετανός πρωθυπουργός, λίγο μετά το τέλος της συνάντησης του Βερολίνου, το περασμένο Σάββατο; Στο κάτω κάτω, στα μάτια του Μπράουν η Μέρκελ μοιάζει με φάρο που αναβοσβήνει στο σκοτάδι, καθώς οι σχέσεις του με τον Σαρκοζί δεν είναι οι καλύτερες.
Πολλοί διερωτώνται αν αυτή η κρίση θα διευκολύνει τη δημιουργία σκληρού πυρήνα της Ε.Ε. Αλλά μήπως θα ’ταν προτιμότερο να σκεφτούμε ότι αυτή η κρίση αποτελεί την καλύτερη αφορμή για τη δρομολόγηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης;
H Γερμανία έχει πειστεί ότι ο μόνος τρόπος σωτηρίας είναι η οικονομική ενίσχυση των ευρωπαϊκών κρατών με πρόβλημα, αρχής γενομένης από τις χώρες του Εurogroup. Αν έστω και μια χώρα καταρρεύσει, θα καταρρεύσει ολόκληρο το οικοδόμημα. H Γερμανία επίσης έπεισε τη Γαλλία να περιορίσει τις κορόνες του οικονομικού πατριωτισμού, υποχρεώνοντάς την να παραδεχτεί ότι η ύφεση δεν αντιμετωπίζεται με συνταγές εθνικής εσωστρέφειας. Αν ζούσε ο Γκαίτε θα έλεγε: «Από τη στιγμή τούτη ζούμε μια νέα ιστορία». Ορθάνοιχτα τα μάτια, λοιπόν.
