11 χρόνια συνεχούς ανάπτυξης εξανεμίζονται σε μόλις 3 χρόνια κρίσης!Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα,
"Ημερησία"της Κυριακής.
"Το κράτος-μέλος της «παλαιάς» Ε.Ε. των «15» που έχει υποστεί τις πλέον οδυνηρές συνέπειες της διεθνούς κρίσης είναι η Ιρλανδία, όχι διότι έχει προβληματική οικονομία, αλλά μάλλον για τον αντίθετο λόγο. Η Ιρλανδία είναι η πλουσιότερη χώρα της Ε.Ε. (μετά την ιδιάζουσα περίπτωση του Λουξεμβούργου) με κατά κεφαλήν ΑΕΠ κατά 50% υψηλότερο του μέσου όρου της Ε.Ε.
Μέχρι το 2007 σημείωνε σχεδόν κάθε χρόνο τον υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης στην Ε.Ε. των «15», είχε πλεονασματικούς προϋπολογισμούς και ανεργία κάτω του 5%. Με πολύ χαμηλό χρέος, υψηλότερο μόνο από αυτό του Λουξεμβούργου στην Ε.Ε. των «15», η Ιρλανδία συνιστούσε τον ορισμό της υγιούς οικονομίας, ενώ η δυναμική σε σχέση με το παρελθόν της προσέδωσε δικαίως το χαρακτηρισμό του «οικονομικού θαύματος».
Η κρίση μετέβαλλε... πλήρως τα δεδομένα. Η οικονομία της Ιρλανδίας έχει ήδη μπει σε ύφεση με αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης το 2008 (-2%), ενώ το 2009 προοιωνίζεται ακόμη πιο δύσκολο. Οι προβλέψεις κάνουν λόγο για μείωση του ΑΕΠ κατά 5%, αύξηση της ανεργίας στο 10%, μείωση των επενδύσεων κατά 25% και δημοσιονομικό έλλειμμα στο 11% του ΑΕΠ! Από το 2007 έως το 2009 το χρέος της Ιρλανδίας προβλέπεται να υπερδιπλασιαστεί, από το 25% στο 55% του ΑΕΠ, ενώ το 2010 προβλέπεται να φτάσει το 70% του ΑΕΠ, δηλαδή περίπου στο επίπεδο που ήταν το 1996. Μέσα σε 3 χρόνια θα έχει εξανεμισθεί η μείωση του χρέους που επιτεύχθηκε σε 11 χρόνια!
Η Ιρλανδία πληρώνει σήμερα το τίμημα της επιτυχίας της. Το «ιρλανδικό μοντέλο» -εξ ορισμού «μη αντιγράψιμο» παρά τα όσα έλεγαν κάποτε στην κυβέρνηση- στηρίχθηκε στη μαζική προσέλκυση ξένων επενδύσεων, κατεξοχήν πολυεθνικών εταιρειών, που αξιοποίησαν τα κίνητρα και το γενικότερο ευνοϊκό επενδυτικό περιβάλλον που διαμόρφωσαν οι μεταρρυθμιστικές προσπάθειες της ιρλανδικής κυβέρνησης και των κοινωνικών εταίρων, αλλά και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της χώρας, όπως η χρήση της αγγλικής γλώσσας.
Η υψηλή εξωστρέφεια της Ιρλανδίας και η έντονη εξάρτηση της οικονομίας της από τις εξαγωγές των πολυεθνικών εταιρειών είναι τα στοιχεία που εξηγούν σε σημαντικό βαθμό τη ραγδαία επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης. Οι πολυεθνικές εταιρείες που κατεξοχήν πλήττονται από την κρίση προβαίνουν σε μαζικές απολύσεις. Με ρηχή εσωτερική αγορά μόλις 6 εκατ. κατοίκων, η Ιρλανδία είναι εκτεθειμένη όσο καμία άλλη χώρα της Ε.Ε. σε μεταβολές της παγκόσμιας ζήτησης.
Σε σύγκριση με την Ιρλανδία, η Ελλάδα έχει χαμηλές εξαγωγές και ουσιαστική ανυπαρξία μεγάλων ξένων παραγωγικών επενδύσεων. Οι παράγοντες αυτοί συνιστούν σοβαρές διαρθρωτικές αδυναμίες σε ομαλές περιόδους, αλλά αποδεικνύονται σωτήριοι σε περίοδο διεθνούς κρίσης.
Πράγματι, οι οικονομικοί κύκλοι στη χώρα μας εξαρτώνται πολύ περισσότερο από εγχώριους παράγοντες παρά από την πορεία της διεθνούς οικονομίας. Το 2003, για παράδειγμα, η χώρα μας σημείωσε ρεκόρ ρυθμού ανάπτυξης δεκαετιών (5,6%) και την υψηλότερη επίδοση στην Ε.Ε., ενώ η ευρωζώνη βρισκόταν σε οικονομικό μαρασμό με ρυθμό ανάπτυξης μόλις 0,8%. Για το λόγο αυτό εύκολες συγκρίσεις του τύπου «πάλι καλά, κοιτάξτε τι γίνεται αλλού» είναι παντελώς άστοχες. Η κρίση της οικονομίας μας έχει κατεξοχήν εγχώρια αίτια και πολύ λίγο οφείλεται στην επίδραση της διεθνούς κρίσης. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που εξάντλησε την αυστηρότητά της απέναντι στη χώρα μας.
Δυστυχώς, η ελληνική κρίση αντιμετωπίζεται από την κυβέρνηση ως άλλη μια άσκηση πολιτικάντικης επικοινωνίας. Αντί να ασχοληθεί με τα πραγματικά προβλήματα της οικονομίας, επιχειρεί να ισορροπήσει ανάμεσα σε δύο αντίθετα αλλά και εξίσου ανυπόστατα μηνύματα.
Το πρώτο είναι ο μόνιμος κλαυθμός στο μοτίβο «πω-πω, τι μεγάλη που είναι η διεθνής κρίση και τι συμφορά μας προκάλεσε»... Το αντίθετο μήνυμα διατυπώνεται συνήθως υπαινικτικά καθώς αναιρεί το πρώτο και κυρίως προκαλεί πικρά χαμόγελα: «Η κρίση στη χώρα μας είναι μικρή χάρη στις μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης»! Όλα αυτά στο όνομα της υποτιθέμενης «υπευθυνότητας»...
