Με τεράστιο ενδιαφέρον παρακολουθεί το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών το «κουρδικό άνοιγμα» του πρωθυπουργού της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν.Μάλιστα, οι Ελληνες διπλωμάτες το συνδέουν με την επικείμενη αξιολόγηση της Τουρκίας στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, στα μέσα Δεκεμβρίου. Κατά την άποψη της Αθήνας, τόσο τα ανοίγματα Ερντογάν προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο, όσο και το «δημοκρατικό άνοιγμα» αποσκοπούν στην εμπέδωση της αντίληψης ότι η Αγκυρα έχει κάνει τομές στο πεδίο των μειονοτικών δικαιωμάτων.
Tης Χρ.Πουλίδου,
Newstime..
.
Σύμφωνα με αυτή την ανάλυση, η Άγκυρα επιχειρεί με θεαματικές πολιτικές κινήσεις να αντιστρέψει το εχθρικό κλίμα στην ΕΕ και να διασφαλίσει την ευρωπαϊκή της πορεία.
Η Αθήνα σημειώνει ότι η αξιολόγηση της πρωτοβουλίας Ερντογάν είναι δύσκολη, καθώς ο Τούρκος πρωθυπουργός συνηθίζει να κάνει θεαματικές κινήσεις που, όμως, δεν έχουν συνέχεια και ακολουθούν απλά την τροχιά ενός πυροτεχνήματος.
Χαρακτηριστικά, διπλωματικός παράγοντας παρατήρησε πως... «ακόμη κι αν δεχθούμε ότι ο Ταγίπ Ερντογάν θέλει να φτάσει στο τέλος του δρόμου το “κουρδικό άνοιγμα”, εκτιμούμε ότι έχει δομική αδυναμία να το ολοκληρώσει».
Το «κουρδικό άνοιγμα», που στη συνέχεια μετονομάστηκε σε «δημοκρατικό άνοιγμα», και που αναγγέλθηκε από τον πρωθυπουργό της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, για τους μεν είναι μια «επιβεβλημένη πρωτοβουλία κατάπαυσης των εχθροπραξιών και τερματισμού μιας μακράς αιματοχυσίας», απολύτως δε επίκαιρη καθώς συναρτάται με τη συνολική στρατηγική της Τουρκίας για τη θέση της στην περιοχή και στη διεθνή σκηνή. Για τους δε, είναι μια κίνηση «διαμελισμού της χώρας», ένας «δρόμος χωρίς επιστροφή που σηματοδοτείται από την τουρκική παραχώρηση της εδαφικής και εθνικής της ακεραιότητας». Αναμφίβολα, είναι ένα σημάδι του τέλους του κεμαλικού κράτους, της εγκατάλειψης της εθνικής ιδεολογίας περί «ομογενούς κράτους», μια μεγάλη πολιτική πρωτοβουλία άδηλου τέλους.
Η πρωτοβουλία του πρωθυπουργού της Τουρκίας αναγγέλθηκε στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματός του, όπου ο Ταγίπ Ερντογάν ανέτρεξε στους 40.000 νεκρούς των εχθροπραξιών για να τονίσει ότι «οι μάνες που χάνουν τα παιδιά τους δεν έχουν κάποια πολιτική υπόσταση. Είναι απλά μάνες κι αυτό το κακό πρέπει να σταματήσει.» Ο Τούρκος πρωθυπουργός ζήτησε να υπάρξει μια ρύθμιση για να πάψει η διχόνοια και να τερματιστεί η αιματοχυσία, όρισε δε ως συντονιστή της πρωτοβουλίας τον υπουργό Εσωτερικών, Μπεσίρ Αταλάι. Στη συνέχεια, επισκέφτηκε τη γενέτειρά του Ριζούντα, όπου επανήλθε στο θέμα υπερασπιζόμενος τον Πρόεδρο Γκιούλ, ο οποίος είχε προκαλέσει σάλο, όταν είχε αναφερθεί στην επαρχία Γκιουροϊμάκ με την κουρδική της ονομασία «Νορσίν». «Καταβάλλουμε μια προσπάθεια για την εθνική ενότητα και ακεραιότητα της χώρας», τόνισε και υπενθύμισε ότι ο Κεμάλ Ατατούρκ, επίσης, είχε αναφερθεί στη «Νορσίν».
Ο συντονιστής της πρωτοβουλίας Μπεσίρ Αταλάι έπιασε αμέσως δουλειά, επισκέφτηκε την τουρκική ΓΣΣΕ, τον αντίστοιχο ΣΕΒ και τον αντίστοιχο ΧΑΑ, από τα προεδρεία των οποίων έλαβε δημόσια μηνύματα ενθάρρυνσης και επιμονής στην προσπάθεια. Επισκέφτηκε, στη συνέχεια, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, το συγγραφέα Γιασάρ Κεμάλ και τον συνθέτη Ζουλφού Λιβανελί, που επίσης εκφράσθηκαν θετικά για την κυβερνητική πρωτοβουλία. «Κάθε τι που γεννά ελπίδες είναι σημαντικό, αρκεί να μπορέσουμε να το κάνουμε πράξη. Δε λυπούμαστε να βλέπουμε τις μάνες δίπλα στον σωρό των πεσόντων, ο στρατός δεν λυπάται;», αναρωτήθηκε ο Ζ. Λιβανελί, στέλεχος του αντιπολιτευόμενου CHP. Επισκέφτηκε, επίσης, τις ηγεσίες των μικρών αριστερών κομμάτων και του φιλοκουρδικού κόμματος DΤP, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών Α. Νταβούτογλου μετέβη για κάποιες ώρες στο Ιράκ, την ίδια στιγμή που ο επικεφαλής της κουρδικής διοίκησης του Βόρειου Ιράκ Ντ. Μπαρζανί, ζητούσε «να συμβάλλουν όλοι στο δημοκρατικό άνοιγμα της Τουρκίας». Ο Μπ. Αταλάι επισκέφτηκε, τέλος, τον ΑΓΕΕΘΑ στρατηγό Μπασμπούγ, με τον οποίο είχε μια μακράς διάρκειας συζήτηση. Λίγες ώρες αργότερα, συνήλθε το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας, το οποίο συνεδρίασε για 7 ώρες. Στο ανακοινωθέν που εξέδωσε με τη λήξη του, αναφέρθηκε στην ενημέρωση που είχε από τον Μπ. Αταλάι «στον οποίο συνέστησε να συνεχίσει τις προσπάθειές του», καθώς αυτές αποσκοπούν στη «σταθεροποίηση της ενότητας της Τουρκίας και του τουρκικού λαού».
Στην πρωτοβουλία Ερντογάν αντέδρασαν αμέσως τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Το CHP του Ντ. Μπαϊκάλ μίλησε για εθνική υποχώρηση, αναρωτήθηκε «γιατί αγωνιστήκαμε τότε επί 25 χρόνια στα βουνά;», ενώ το ΜΗΡ τόνισε πως κατά την αντίληψή του «ένα πρόβλημα υπάρχει: αυτό της διαμελιστικής τρομοκρατίας». Οι σύλλογοι των «οικογενειών των μαρτύρων» επίσης, που ενημερώθηκαν από τον Μπ. Αταλάι, εξέφρασαν τη διαφωνία τους – «δεν υπάρχει κουρδικό πρόβλημα, υπάρχει το πρόβλημα του ΡΚΚ» υποστήριξαν, ενώ αρθρογράφοι των δύο αντιπολιτευτικών κομμάτων προέβλεψαν μεθόδευση σχεδίου απόσχισης του νοτιο-ανατολικού τμήματος της Τουρκίας και ένωσής του με το κουρδικό κράτος του Βόρειου Ιράκ, προς εξυπηρέτηση σχεδίου των Αμερικανών, του Ισραήλ και του κουρδικού εθνικισμού. Χαρακτηριστικά, ο Μ. Σοϋσάλ στη «Τζουμχουριέτ» υπογράμμισε ότι «αφού δεν μπορούμε να αποτρέψουμε τη δημιουργία κουρδικού κράτους στο Βόρειο Ιράκ, ας προβάλλουμε αξιώσεις για την οικονομική στήριξη και το καθεστώς των τουρκογενών πληθυσμών».
Και ενώ το φιλοκουρδικό κόμμα DTP αντιμετωπίζει ήπια και ψύχραιμα την κυβερνητική πρωτοβουλία, ο Αμπντουλλάχ Οτσαλάν μέσω του συνηγόρου του, υπέβαλε δικό του «οδικό χάρτη» πυροδοτώντας εκ νέου τη συζήτηση, καθώς προτείνει «δικαίωμα αυτοάμυνας» και - χωρίς να το λέει - περιγράφει ένα μοντέλο ομοσπονδίας.
