Η κυπριακή οικονομία υπό την επιτήρηση της Ε.Ε

Υπό επιτήρηση και επισήμως αναμένεται να τεθεί σήμερα η οικονομία της Κύπρου από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η απόφαση θα ληφθεί από το Συμβούλιο Υπουργών Οικονομικών της Ε.Ε, που συνέρχεται...σήμερα το πρωί στις Βρυξέλλες.

Το Συμβούλιο αναμένεται ότι θα θέσει σε εφαρμογή τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος για τη Βουλγαρία, την Κύπρο, τη Δανία και τη Φινλανδία. Θα αξιολογήσει, επίσης, τα μέτρα που πήραν δεκατρείς άλλες χώρες -μέλη για διόρθωση των υπερβολικών ελλειμμάτων τους.

Το Συμβούλιο θα ενημερωθεί από τον πρόεδρο της Επιτροπής Οικονομικών και Δημοσιονομικών Υποθέσεων για τα «τεστ αντοχής» στα οποία υποβάλλονται οι σημαντικότερες ευρωπαϊκές τράπεζες. Μεταξύ των τραπεζών αυτών είναι και έξι ελληνικές, καθώς και δύο κυπριακές. Τα αποτελέσματα των εξετάσεων θα δημοσιοποιηθούν στις 23 Ιουλίου.

Στο μεταξύ, χωρίς ουσιαστικές λύσεις για την κάλυψη της μεγάλης δημοσιονομικής "τρύπας" του 1 δισ. ευρώ, μένει, σύμφωνα με την οικονομική ιστοσελίδα "Stockwatch", η κυπριακή κυβέρνηση, έπειτα από επτά σχεδόν μήνες προσπαθειών για δημοσιονομική εξυγίανση.

Η απόρριψη την περασμένη εβδομάδα των δύο φορολογικών νομοσχεδίων, από τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτικών δυνάμεων, άναψε "φωτιά" στο πολιτικό σκηνικό, με τους πολιτικούς αρχηγούς να ανταλλάσσουν "πυρά" σε ψηλούς τόνους.

Οι υψηλής έντασης αντεγκλήσεις επανέφεραν στην επιφάνεια τις σοβαρές διαφωνίες που υπάρχουν για τη διαχείριση της οικονομίας, χωρίς όμως να προσδιορίζουν τις πιθανές λύσεις στο χρόνιο δημοσιονομικό πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί.
Από τα δύο νομοσχέδια που απορρίφθηκαν, η κυβέρνηση Χριστόφια ήλπιζε να εισπράξει γύρω στα 90 εκατ. ευρώ ή 0,7% ετησίως και να πείσει τους πιστωτές της ότι καταβάλλει σοβαρές προσπάθειες εξυγίανσης.

Από το νομοσχέδιο για τις παροχές, του οποίου η συζήτηση αναβλήθηκε για τον Οκτώβριο, προσδοκούσε εξοικονομήσεις 30 εκατ. ευρώ. Τα νομοσχέδια για τη φοροδιαφυγή και για την πολεοδομική αμνηστία - των οποίων η ψήφιση επίσης μετατέθηκε για το τέλος του χρόνου - θα προσέθεταν άλλα 34 εκατ. ευρώ στον κρατικό κορβανά, ετησίως.

Συνολικά, τα μέτρα θα περιόριζαν το έλλειμμα κατά 1% του ΑΕΠ ετησίως.

Η απόρριψη και η αναβολή των πέντε νομοσχεδίων στρέφει πλέον την προσοχή της κυβέρνησης σε λιγότερο φιλόδοξα μέτρα, που δεν χρειάζονται την έγκριση της Βουλής και που είναι πιο ώριμα για υιοθέτηση.

Στα ανώτατα κλιμάκια της κυβέρνησης γίνεται λόγος για "επιθετικές μειώσεις" στις λειτουργικές δαπάνες και στο κρατικό μισθολόγιο.
Τα στοιχεία πενταμήνου, που δείχνουν πως το έλλειμμα περιορίστηκε στο 1,26% του ΑΕΠ αντί 1,84% που ήταν πέρσι, δημιουργούν προσδοκίες στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, ότι το φετινό έλλειμμα θα διατηρηθεί κοντά στο 6% του ΑΕΠ ή στο 1 δισ. ευρώ, όσο ήταν και πέρσι.

Τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, όμως, παρουσιάζονται σε χρηματική βάση (cash basis), αφήνοντας περιθώριο σημαντικής αύξησης του ελλείμματος μέχρι το τέλος του έτους, σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι το πρώτο πεντάμηνο προέκυψαν καθυστερήσεις πληρωμών ή προεισπράξεις οφειλών.
Στα επίσημα στοιχεία, αυτά της Στατιστικής Υπηρεσίας Κύπρου (Cystat), η εικόνα είναι διαφορετική από αυτή που παρουσιάζει το υπουργείο. Οι δαπάνες για ενδιάμεση κατανάλωση μειώθηκαν στα 97 εκατ. ευρώ το πρώτο τρίμηνο, κατά μόλις 5 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2009. Το υπουργείο υποστηρίζει ότι οι λειτουργικές δαπάνες μειώνονται κατά 80 εκατ. ευρώ.

Επίσης, οι δαπάνες προσωπικού αυξήθηκαν στα 633 εκατ. ευρώ έναντι 591 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περσινή περίοδο, παρουσιάζοντας αύξηση 7,2%. Το υπουργείο υποστηρίζει ότι περιόρισε την αύξηση στο 1%.
Η διαφαινόμενη μείωση του ελλείμματος τους πρώτους μήνες του 2010 οφείλεται κυρίως στα απροσδόκητα μεγάλα κέρδη που κατέγραψε η Κεντρική Τράπεζα και που πέρασε στα βιβλία της η κυβέρνηση το Μάρτιο. Η αύξηση αυτή φαίνεται στα μη φορολογικά έσοδα του κράτους, που βελτιώθηκαν κατά 77 εκατ. ευρώ περίπου.

Η οριακή βελτίωση της δημοσιονομικής κατάστασης οφείλεται, επίσης, στους μειωμένους τόκους που πληρώνει φέτος το κράτος για εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους. Η μείωση των επιτοκίων διεθνώς ευνόησε την Κύπρο, που κατέβαλε τους πρώτους μήνες του 2010 γύρω στα 40 εκατ. ευρώ λιγότερα για εξυπηρέτηση του χρέους.
Οι δύο αυτοί παράγοντες ενδέχεται να αντισταθμίσουν την αύξηση του κρατικού μισθολογίου, διατηρώντας το έλλειμμα στα περσινά επίπεδα.

Σε συνδυασμό με τα αυξημένα έσοδα από τα καύσιμα - που υπολογίζονται στα 35 εκατ. ευρώ για το 2010 και 65 εκατ. ευρώ ετησίως - η κυβέρνηση ελπίζει, μάλιστα, ότι θα παρουσιαστεί οριακή βελτίωση του δημοσιονομικού ελλείμματος.

Για τα επόμενα χρόνια, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης ποντάρει σε αναστροφή του οικονομικού κλίματος και σε ανάκαμψη της οικονομίας.

"Αν επιβεβαιωθούν όσοι βλέπουν σταδιακή βελτίωση της οικονομίας τα επόμενα χρόνια, υπάρχει η προσδοκία ότι τα κρατικά έσοδα θα αυξάνονται με ταχείς ρυθμούς, καλύπτοντας το άνοιγμα στον κρατικό κορβανά και περιορίζοντας 'αυτόματα' το έλλειμμα, χωρίς να χρειαστούν επώδυνα μέτρα", σημειώνεται στην ανάλυση της "Stockwatch".