"..το σύστημα είναι άδικο κάθως,εκτός των άλλων, ο βιομήχανος που διαμένει στην Εκάλη απολαμβάνει της ίδιας φοροαπαλλαγής με τον εργάτη που ζει πχ στο παγωμένο Νευροκόπι.." Ο θόρυβος που δημιουργήθηκε με τη δημοσιοποίση της πρόθεσης της κυβέρνησης να εξισώσει τη φορολογία του πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης είναι ενδεικτική των στρεβλώσεων του κράτους πρόνοιας στην Ελλάδα και υπενθυμίζει ότι το μεγάλο πρόβλημα στη χώρα μας δεν είναι το εύρος των κοινωνικών παροχών, αλλά ο..τρόπος που διανέμονται.
Τα στοιχεία που παραθέτει η Eurostat για τη φτώχεια στην Ευρώπη αναδεικνύουν την παροιμιώδη αναποτελεσματικότητα του ελληνικού συστήματος κοινωνικών παροχών. Συγκεκριμένα, για το 2007, το ποσοστό των Ελλήνων πολιτών που ζούσαν κάτω από το όριο της φτώχειας χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα κάθε λογής επιδόματα και παροχές ανέρχονταν σε 23,7%. Οι παροχές το μείωσαν οριακά κατά μόλις 3,7%. Ο μέσος όρος στην Ε.Ε (συμπεριλαμβανομένων και χωρών όπως η Βουλγαρία) είναι μείωση κατά 9%, ενώ η μείωση στα Σκανδιναβικά κράτη είναι πολλαπλάσια. Έτσι, όπως σχολιάζει στη σχετική της έκθεση η Eurostat, η χώρα μας καταλήγει να έχει πολύ μεγάλες κοινωνικές ανισότητες, αναλογικά με το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ, αλλά και πολύ μεγάλο ποσοστό που καίτοι εργάζονται με καθεστώς πλήρους απασχόλησης (!), παραμένουν κάτω από το όριο της φτώχειας.
Το παράδειγμα του πετρελαίου θέρμανσης αποτελεί υπενθύμιση της θλιβερής αυτής εικόνας ανισότητας, κατασπατάλησης του δημόσιου πλούτου και αποτυχίας του αναδιανεμητικού χαρακτήρα της φορολογίας. Και αυτό διότι μέχρι και σήμερα, άπαντες, ανεξαρτήτως εισοδήματος, έχουν δικαίωμα να προμηθεύονται πετρέλαιο για θέρμανση με πολύ χαμηλή φορολογία. Πέραν του γεγονότος ότι το σύστημα είναι ευάλωτο σε καταχρήσεις από επιτήδειους βενζινοπώλες και διακινητές καυσίμων που πωλούν πετρέλαιο κίνησης, το οποίο έχουν προμηθευθεί με χαμηλή φορολογία, είναι και άδικο, αφού ο εργάτης που διαμένει στο Νευροκόπι απολαμβάνει της ίδιας φοροαπαλλαγής με τον βιομήχανο κάτοικο Εκάλης. Το ίδιο ισχύει και για όλες σχεδόν τις υπόλοιπες κοινωνικές παροχές. Έτσι, ακούμε συχνά για επιχειρηματίες που λαμβάνουν αγροτικές επιδοτήσεις και κροίσους που επιβαρύνουν το δημόσιο με επιδόματα πολυτέκνου. Επιπλέον, επειδή διανέμονται σε όλους, οι κοινωνικές παροχές είναι πολύ μικρές, καθώς δεν αντέχουν τα δημόσια ταμεία.
Η στρέβλωση βέβαια επιτείνεται και από την έκτεταμένη φοροδιαφυγή, καθώς τα πλαστά στοιχεία στις δηλώσεις σημαίνουν ότι και για όσα επιδόματα ισχύουν εισοδηματικά κριτήρια, αυτά δεν εφαρμόζονται στην πράξη. Όμως, η φοροδιαφυγή τροφοδοτείται εν μέρει και από την αναποτελεσματικότητα του κράτους προνοίας, διότι πώς να διαμορφώσουν φορολογική συνείδηση οι πολίτες, όταν βλέπουν τα χρήματα που συνεισφέρουν στο δημόσιο κορβανά σκορπίζονται αδιακρίτως;
Λίγο μετά την εκλογή του, ο αμερικανός πρόεδρος, Μπαράκ Ομπάμα, είχε υποστηρίξει ότι το ερώτημα αν «θα έχουμε μεγάλο κράτος ή μικρό κράτος» είναι αποπροσανατολιστικό. Αντιθέτως, το ορθό ερώτημα είναι πως θα χτίσουμε «αποτελεσματικό» κράτος.
Ένας καλός τρόπος για να αρχίσουμε να ακολουθούμε τη συμβουλή του είναι να εξισώσουμε τη φορολογία στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης. Τα θεαματικά αυξημένα έσοδα που θα αποφέρει ένα τέτοιο μέτρο, θα επιτρέψουν να δοθούν γενναία επιδόματα θέρμανσης μέσω φοροεπιστροφών στα εκκαθαριστικά της εφορίας, σε όσους τα έχουν πραγματικά ανάγκη (με εισοδηματικά και γεωγραφικά κριτήρια – ανάλογα με τη ΔΟΥ που έχει εγγραφεί ο κάθε φορολογούμενος).
Το δεύτερο βήμα είναι βεβαίως να διασφαλίσουμε ότι οι φορολογικές δηλώσεις θα πάψουν να είναι προϊόν μυθοπλασίας...
Ν.Χρυσολωράς
reporter
