Προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι ούτε η κυβέρνηση ούτε η αντιπολίτευση ούτε κανένας εκ των θεσμικών παραγόντων της οικονομίας ασχολείται με το τι θα γίνει από εδώ και πέρα στην οικονομία.
Η οικονομική σκέψη στην Ελλάδα αναλώνεται σε... κοινότυπα επιχειρήματα, υπέρ ή κατά του μνημονίου. Το ζήτημα όμως δεν τελειώνει εκεί. Αντίθετα, το μεγάλο ζήτημα είναι προς τα πού θα πάει η ελληνική οικονομία από εδώ και πέρα. Ποιο μοντέλο θα αντικαταστήσει το υπάρχον αποτυχημένο πλέον μοντέλο της κρατικοδίαιτης οικονομίας. Ποιοι κλάδοι θα προσφέρουν απασχόληση και ανάπτυξη. Τι δουλειές θα πρέπει να κάνουν οι Ελληνες. Τι θα πρέπει να σπουδάζουν οι φοιτητές ώστε να εξασφαλίσουν στο μέλλον μια θέση εργασίας. Ποιος θα είναι ο ρόλος μας στη διεθνή σκακιέρα της ανταγωνιστικότητας. Και αφού προσδιοριστούν αυτά στη συνέχεια πρέπει να προσδιοριστεί ο τρόπος με τον οποίο θα τα πετύχουμε. Τη δουλειά αυτή θα έπρεπε ήδη να την έχουν κάνει οι εκατοντάδες μελετητικοί οργανισμοί που παρασιτοζωούν, οι εκατοντάδες καθηγητές που σιωπούν και ένας Θεός ξέρει με τι ασχολούνται όλη μέρα, τα τμήματα μελετών των τραπεζών που απλώς ανακοινώνουν κατά καιρούς τις προβλέψεις τους για τα χρηματιστήρια και τα νομίσματα- λες και δεν υπάρχουν πολύ πιο ειδικοί για αυτή τη δουλειά. Θα έπρεπε επίσης να την κάνουν τα υπουργεία, οι αργόσχολοι των κρατικών οργανισμών και ενδεχομένως τα κόμματα. Ουδείς όμως ασχολείται.
Με λίγα λόγια, δεν σχεδιάζουμε το αύριο, απλώς μεμψιμοιρούμε για το σήμερα. Αν συνεχίσουμε έτσι, δεν θα έχουμε αύριο. Θα είμαστε μια πτωχευμένη - εσωτερικά σίγουρα και ίσως και εξωτερικά- χώρα, μια χώρα ασήμαντη, ένας λαός ενοχλητικός και αναξιοπρεπής που προσπαθεί να επιβιώσει κουτσά στραβά, θα είμαστε άξιοι της μοίρας μας. Πολλοί πιστεύουν ότι η λύση θα δοθεί από τις «αγορές». Σφάλλουν. Το μόνο που θα κάνουν οι αγορές θα είναι να απομυζήσουν ό,τι μπορούν από την περιουσία της χώρας. Σε μικρές χώρες όπως η Ελλάδα, σε μη ανταγωνιστικές οικονομίες, σε χώρες όπου δεν γνωρίζουν ποια είναι τα ανταγωνιστικά τους πλεονεκτήματα, σε χώρες που δεν παράγουν και δεν εξάγουν, παρά μόνο εισάγουν και καταναλώνουν, χρειάζεται σχεδιασμός του μέλλοντος, χρειάζεται καθοδήγηση των επιχειρήσεων και των εργαζομένων, χρειάζεται ενδεχομένως και πολιτική κινήτρων.
Αν υποθέσουμε ότι εγκαταλείπουμε το μνημόνιο, η χρησιμότητα ενός σχεδιασμού για την οικονομία είναι προφανής. Με την εγκατάλειψη του μνημονίου και την πτώχευση, οικονομία δεν θα υπάρχει και θα πρέπει να τη δημιουργήσουμε από την αρχή. Και στην περίπτωση όμως που καταφέρουμε να εφαρμόσουμε το μνημόνιο, η επιτυχία του εξαρτάται από το αν ο ιδιωτικός τομέας θα καταφέρει να παράγει κέρδη και εισοδήματα. Ηδη από τις επιχειρήσεις που πέρυσι πλήρωσαν φόρους, εφέτος δεν θα πληρώσουν ούτε οι μισές διότι θα έχουν ζημιές. Το 2012 δεν θα έχει κέρδη κανείς. Η πολιτική όμως κατά του ελλείμματος απαιτεί φορολογικά έσοδα. Για να υπάρχουν αυτά πρέπει να υπάρχουν επιχειρήσεις κερδοφόρες, συνεπώς ανάπτυξη.
Η κυβέρνηση θεωρεί ότι η δουλειά της είναι να εφαρμόσει το μνημόνιο. Δεν είναι μόνο αυτή. Είναι κυρίως να θέσει αναπτυξιακούς στόχους και να τους υλοποιήσει για να αποφύγει η χώρα την καταστροφή.
Γ.Νικολόπουλος
reporter