Συνεχίζεται η εξέταση της προσφυγής κατά της Ελλάδας στη Χάγη

Ξεκίνησε ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου, η ακροαματική διαδικασία στην υπόθεση της προσφυγής της ΠΓΔΜ κατά της Ελλάδας για την "αντίρρηση" που - κατά την ΠΓΔΜ - πρόβαλε η Αθήνα στην...ένταξή της στο ΝΑΤΟ, κατά τη Σύνοδο Κορυφής που έγινε στο Βουκουρέστι τον Απρίλιο του 2008.
Σύμφωνα με τους κανόνες διαδικασίας του Δικαστηρίου τον λόγο έλαβαν πρώτοι οι εκπρόσωποι και οι νομικοί σύμβουλοι της ΠΓΔΜ, ως προσφεύγουσας χώρας.

Τόσο χθες, όσο και σήμερα, η επιχειρηματολογία της ΠΓΔΜ περιστράφηκε γύρω από τον ισχυρισμό ότι η Ελλάδα παραβίασε το άρθρο 11 της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, ενέργεια που - κατά την άποψη των Σκοπίων - οδήγησε στην μη λήψη από την ΠΓΔΜ πρόσκλησης ένταξης στο ΝΑΤΟ. Υπενθυμίζεται ότι το εν λόγω άρθρο της Ενδιάμεσης Συμφωνίας προβλέπει ότι καταρχήν η Ελλάδα δεν θα εναντιώνεται στην εισδοχή της ΠΓΔΜ σε διεθνείς οργανισμούς, εκτός εάν η τελευταία αναφέρεται σε αυτούς με τη συνταγματική της ονομασία.

Η παρουσία χθες στη Δίκη του Υπουργού Εξωτερικών της ΠΓΔΜ Μιλόσοσκι, με την ιδιότητά του εκπροσώπου της χώρας του, προσέδωσε έντονα πολιτικό χρώμα στη διαδικασία. Στην ομιλία του ο Μιλόσοσκι τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι τόσο η Ελλάδα όσο και η ΠΓΔΜ, κατά τη διάρκεια των πολυετών διαπραγματεύσεων για την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας, άλλοτε αποδέχθηκαν και άλλοτε απέρριψαν προτάσεις του ειδικού διαμεσολαβητή του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς.

Υπογράμμισε ωστόσο ότι η εν λόγω δίκη δεν αφορά στην επίλυση της διαφοράς γύρω από το όνομα, αλλά στην παραβίαση από την Ελλάδα του άρθρου 11 της Ενδιάμεσης Συμφωνίας. Περαιτέρω ο Μιλόσοσκι υποστήριξε ότι, αν και η ΠΓΔΜ έχει το δικαίωμα να γίνεται δεκτή στους διεθνείς οργανισμούς με την προσωρινή της ονομασία, εν τούτοις έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιεί την συνταγματική της ονομασία.

Στο ίδιο μήκος κύματος, ο καθηγητής Φίλιπ Σαντς, νομικός σύμβουλος της ΠΓΔΜ, ανέφερε ότι η Ελλάδα μεταβάλλει συνεχώς την υπερασπιστική της γραμμή, μετά την κατάθεση της προσφυγής της ΠΓΔΜ, προβάλλοντας διαρκώς νέα επιχειρήματα.

Μεταξύ αυτών είναι, κατά τον Σαντς και η προβολή του επιχειρήματος ότι λόγω των παραβιάσεων από την ΠΓΔΜ διατάξεων της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, απαλλάσσεται η Ελλάδα από την υποχρέωση εφαρμογής της εν λόγω Συμφωνίας. Τούτο, κατά τον Φ. Σαντς, δεν βρίσκει έρεισμα στο διεθνές δίκαιο και ως εκ τούτου η Ελλάδα υπέχει διεθνή ευθύνη για τη στάση της.

Ακολούθησε ο καθηγητής Σιν Μαρφι ο οποίος παρέπεμψε σε σειρά δηλώσεων του τότε Πρωθυπουργού της Ελλάδας Κ. Καραμανλή όπως και της τότε Υπουργού Εξωτερικών Ν. Μπακογιάννη, τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι. Από τις δηλώσεις αυτές, κατά την άποψή της ΠΓΔΜ, προκύπτει ότι η Ελλάδα άσκησε «βέτο».

Επίσης ο Σ. Μάρφι υπογράμμισε ότι η Ελλάδα ουδέποτε προέβαλε ως δικαιολογητικό λόγο της «αντίρρησής» της την ενδεχόμενη χρήση από την ΠΓΔΜ της συνταγματικής της ονομασίας στο πλαίσιο της Ατλαντικής Συμμαχίας.

Τέλος, κατά τη διάρκεια της χθεσινής συνόδου, ο καθηγητής Π. Κλέϊν ανέπτυξε νομική επιχειρηματολογία με την οποία προσπάθησε να απορρίψει την ελληνική θέση περί μη δικαιοδοσίας του διεθνούς δικαστηρίου στην εν λόγω υπόθεση.

Κατά τη διάρκεια της σημερινής συνεδρίασης οι νομικοί σύμβουλοι της ΠΓΔΜ έδωσαν και πάλι ιδιαίτερη βαρύτητα στο γεγονός ότι η διαφορά που εξετάζει το Διεθνές Δικαστήριο αφορά αποκλειστικά και μόνο την ερμηνεία του άρθρου 11 της ενδιάμεσης συμφωνίας.

Ειδικότερα υποστήριξαν ότι το δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 11 δεν επιτρέπει στην Ελλάδα να προβάλει αντίρρηση παρά μόνον εάν ο διεθνής οργανισμός στον οποίο η ΠΓΔΜ αιτείται την εισδοχή της, πρόκειται να την αναφέρει με ονομασία διαφορετική από την προσωρινή της ονομασία.

Ως εκ τούτου η ΠΓΔΜ δεν υποχρεούται, όπως υποστηρίζει η ελληνική πλευρά, να χρησιμοποιεί στους διεθνείς οργανισμούς στους οποίους καθίσταται μέλος την προσωρινή της ονομασία. Κατά δεύτερο λόγο, η πλευρά της ΠΓΔΜ τόνισε πως η Ελλάδα πρόβαλε ως μόνο λόγο για την εναντίωσή της στην ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια της Συνόδου του Βουκουρεστίου, τη μη επίλυση της διαφοράς γύρω από το όνομα.

Και αυτό, όπως ανέφεραν οι εκπρόσωποι της ΠΓΔΜ, προκειμένου η Αθήνα να επιτύχει λύση της αρεσκείας της στο ζήτημα της ονομασίας. Στο πλαίσιο αυτό τονίστηκε ιδιαίτερα ότι η Ελλάδα από το 1995 μέχρι τη Σύνοδο του Βουκουρεστίου, ουδέποτε εναντιώθηκε στην ένταξη της ΠΓΔΜ σε οποιοδήποτε διεθνή οργανισμό.

Σε γενικές γραμμές οι σημερινές παρουσιάσεις των θέσεων της ΠΓΔΜ έγιναν σε τόνο επιθετικό και ενίοτε επιχειρήθηκε η απαξίωση της σημασίας που αποδίδει η Ελλάδα στο θέμα του ονόματος και των συμβόλων. Για παράδειγμα, προς αντίκρουση της ελληνικής επιχειρηματολογίας, η πλευρά της ΠΓΔΜ ισχυρίστηκε ότι οι αιτιάσεις της Ελλάδας για προηγούμενες παραβιάσεις της Ενδιάμεσης Συμφωνίας από πλευράς της ΠΓΔΜ (αλυτρωτισμός, χρήση Ήλιου Βεργίνας, επιθέσεις κατά της ελληνικής διπλωματικής αποστολής στα Σκόπια) είναι αναπόδεικτες ή μηδαμινής σημασίας.

Στο ίδιο πνεύμα υποστηρίχθηκε, τέλος, ότι η αντίρρηση της Ελλάδας στη εισδοχή της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ αποτελεί μέτρο δυσανάλογο με τις εν λόγω παραβιάσεις. Με τη σημερινή συνεδρίαση ολοκληρώθηκε ο πρώτος γύρος της παρουσίασης των επιχειρημάτων της ΠΓΔΜ. Η Ελλάδα θα λάβει το λόγο την Πέμπτη 24 Μαρτίου.