Το πρόβλημα της χαμηλής ανταγωνιστικότητας ξορκιζόταν ως τώρα και η εύκολη απάντηση ήταν ότι θα υπήρχε άνετη χρηματοδότηση, από δάνεια σε ευρώ με χαμηλό επιτόκιο. Η κρίση χρέους απέκλεισε την Ελλάδα από τις αγορές και η χώρα ανακάλυψε ότι δεν μπορεί να δανείζεται, ούτε καν με υψηλά επιτόκια…
Πάνε πολλά χρόνια που καταγραφόταν ως ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας εκείνο της ανταγωνιστικότητας.
Οι ετήσιες εκθέσεις της Τραπέζης της Ελλάδος το παρουσίαζαν ως τον υπ’ αριθμόν ένα κίνδυνο και...καλούσαν να αντιμετωπιστεί άμεσα.
Το σκεπτικό της κεντρικής τράπεζας ήταν απλό: Εξηγούσε ότι σε περιβάλλον ευρώ η πορεία θα ήταν εξαιρετικά δύσκολη για τη χώρα. Η ανταγωνιστικότητα, ως γνωστόν, σημαίνει καλά και ποιοτικά προϊόντα, τα οποία θα προτιμούνται από τους καταναλωτές εντός και εκτός της χώρας. Με το κοινό νόμισμα αυτός ο αγώνας έγινε δυσκολότερος για τα ελληνικά προϊόντα που είχαν ανταγωνισμό από ομοειδή των ευρωπαϊκών χωρών.
Η Τράπεζα της Ελλάδος έλεγε από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 ότι αν δεν προσεχτεί η ανταγωνιστικότητα, τότε πολύ σύντομα θα δούμε την οικονομική δραστηριότητα να υποχωρεί και ταυτόχρονα να αυξάνεται η ανεργία. Oι δύο προαναφερόμενες επιπτώσεις είναι σήμερα ορατές.
Η ανεργία το Νοέμβριο του 2010 ανήλθε σε 13,6% από 10,6% που ήταν ένα χρόνο πριν. Ο απόλυτος αριθμός των ανέργων με βάση τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής έφτασε στα 692.577 άτομα, διαμορφώνοντας μια εφιαλτική πραγματικότητα για τον κοινωνικό ιστό. Κάποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι η έκρηξη της ανεργίας ήταν αποτέλεσμα της κρίσης χρέους, που συντάραξε τη χώρα.
Αυτό είναι εν μέρει αληθινό, καθώς από πολύ νωρίτερα, πριν εμφανιστεί η κρίση, είχαν διαμορφωθεί στην ελληνική επικράτεια οι συνθήκες για αύξηση της ανεργίας. Οι κοινοτικοί πόροι και τα δάνεια που έπαιρνε η χώρα ήταν οι τεχνητοί πνεύμονες στους οποίους στηριζόμασταν. Όσο αυτά ήταν διασφαλισμένα, κανένας δεν άκουγε και πολύ περισσότερο δεν έπαιρνε στα σοβαρά τα λεγόμενα της κεντρικής τράπεζας, και όχι μόνο. Λίγο μετά την είσοδο στο ευρώ το 2000, άρχισε να μεγαλώνει επικίνδυνα το έλλειμμα στο εξωτερικό ισοζύγιο της χώρας. Κάποιοι τότε το επισήμαιναν και υπογράμμιζαν τους μελλοντικούς κινδύνους που θα μπορούσαν να ανακύψουν.
Επίσημα το πρόβλημα της χαμηλής ανταγωνιστικότητας ξορκιζόταν και η εύκολη απάντηση ήταν ότι θα υπήρχε άνετη χρηματοδότηση, από δάνεια σε ευρώ με χαμηλό επιτόκιο. Η κρίση χρέους απέκλεισε την Ελλάδα από τις αγορές και η χώρα ανακάλυψε ότι δεν μπορεί να δανείζεται, ούτε καν με υψηλά επιτόκια…
Το οδυνηρό σοκ που ακολούθησε ήταν εν μέρει και εξυγιαντικό, καθώς ήταν η αφορμή για να αρχίσει να αντιλαμβάνεται ένα μεγάλο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας την πραγματική κατάσταση της χώρας. Το να μετατραπεί η Ελλάδα σε χώρα ανταγωνιστική, με μια άλλη φιλοσοφία και αντίληψη, αποτελεί σήμερα τη μοναδική ασφαλή διέξοδο από την κρίση.
Μην ξεχνάμε ότι ακόμα κι αν αύριο μηδενίζαμε με ένα μαγικό τρόπο τα ελλείμματα και τα χρέη και δεν διορθώναμε τις δομές της οικονομίας, σύντομα θα φτάναμε στην ίδια θλιβερή κατάσταση στην οποία είμαστε σήμερα.
Δ.Παπαδοκωστόπουλος
Πάνε πολλά χρόνια που καταγραφόταν ως ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας εκείνο της ανταγωνιστικότητας.
Οι ετήσιες εκθέσεις της Τραπέζης της Ελλάδος το παρουσίαζαν ως τον υπ’ αριθμόν ένα κίνδυνο και...καλούσαν να αντιμετωπιστεί άμεσα.
Το σκεπτικό της κεντρικής τράπεζας ήταν απλό: Εξηγούσε ότι σε περιβάλλον ευρώ η πορεία θα ήταν εξαιρετικά δύσκολη για τη χώρα. Η ανταγωνιστικότητα, ως γνωστόν, σημαίνει καλά και ποιοτικά προϊόντα, τα οποία θα προτιμούνται από τους καταναλωτές εντός και εκτός της χώρας. Με το κοινό νόμισμα αυτός ο αγώνας έγινε δυσκολότερος για τα ελληνικά προϊόντα που είχαν ανταγωνισμό από ομοειδή των ευρωπαϊκών χωρών.
Η Τράπεζα της Ελλάδος έλεγε από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 ότι αν δεν προσεχτεί η ανταγωνιστικότητα, τότε πολύ σύντομα θα δούμε την οικονομική δραστηριότητα να υποχωρεί και ταυτόχρονα να αυξάνεται η ανεργία. Oι δύο προαναφερόμενες επιπτώσεις είναι σήμερα ορατές.
Η ανεργία το Νοέμβριο του 2010 ανήλθε σε 13,6% από 10,6% που ήταν ένα χρόνο πριν. Ο απόλυτος αριθμός των ανέργων με βάση τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής έφτασε στα 692.577 άτομα, διαμορφώνοντας μια εφιαλτική πραγματικότητα για τον κοινωνικό ιστό. Κάποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι η έκρηξη της ανεργίας ήταν αποτέλεσμα της κρίσης χρέους, που συντάραξε τη χώρα.
Αυτό είναι εν μέρει αληθινό, καθώς από πολύ νωρίτερα, πριν εμφανιστεί η κρίση, είχαν διαμορφωθεί στην ελληνική επικράτεια οι συνθήκες για αύξηση της ανεργίας. Οι κοινοτικοί πόροι και τα δάνεια που έπαιρνε η χώρα ήταν οι τεχνητοί πνεύμονες στους οποίους στηριζόμασταν. Όσο αυτά ήταν διασφαλισμένα, κανένας δεν άκουγε και πολύ περισσότερο δεν έπαιρνε στα σοβαρά τα λεγόμενα της κεντρικής τράπεζας, και όχι μόνο. Λίγο μετά την είσοδο στο ευρώ το 2000, άρχισε να μεγαλώνει επικίνδυνα το έλλειμμα στο εξωτερικό ισοζύγιο της χώρας. Κάποιοι τότε το επισήμαιναν και υπογράμμιζαν τους μελλοντικούς κινδύνους που θα μπορούσαν να ανακύψουν.
Επίσημα το πρόβλημα της χαμηλής ανταγωνιστικότητας ξορκιζόταν και η εύκολη απάντηση ήταν ότι θα υπήρχε άνετη χρηματοδότηση, από δάνεια σε ευρώ με χαμηλό επιτόκιο. Η κρίση χρέους απέκλεισε την Ελλάδα από τις αγορές και η χώρα ανακάλυψε ότι δεν μπορεί να δανείζεται, ούτε καν με υψηλά επιτόκια…
Το οδυνηρό σοκ που ακολούθησε ήταν εν μέρει και εξυγιαντικό, καθώς ήταν η αφορμή για να αρχίσει να αντιλαμβάνεται ένα μεγάλο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας την πραγματική κατάσταση της χώρας. Το να μετατραπεί η Ελλάδα σε χώρα ανταγωνιστική, με μια άλλη φιλοσοφία και αντίληψη, αποτελεί σήμερα τη μοναδική ασφαλή διέξοδο από την κρίση.
Μην ξεχνάμε ότι ακόμα κι αν αύριο μηδενίζαμε με ένα μαγικό τρόπο τα ελλείμματα και τα χρέη και δεν διορθώναμε τις δομές της οικονομίας, σύντομα θα φτάναμε στην ίδια θλιβερή κατάσταση στην οποία είμαστε σήμερα.
Δ.Παπαδοκωστόπουλος
