Και τώρα..; Φτωχαίνουμε όλοι μαζί περιμένοντας το 2021 να έχει πάει το έλλειμμά μας στο 60%. Δυστυχώς για τα επόμενα 10 χρόνια θα πρέπει να μειώνουμε κάθε χρόνο 10% το έλλειμμα μαζεύοντας κάποια λεφτά.
Αναπόφευκτα η ποιότητα της καθημερινότητάς μας θα μειωθεί. 10% περισσότερα έσοδα για διάθεση τον χρόνο σημαίνει: λιγότερες δαπάνες ή περισσότερα έσοδα, ή συνδυασμός των δύο...
Επειδή συνήθως οι μισθωτοί επιβαρύνονται την αύξηση των εσόδων -αφού οι ελεύθεροι επαγγελματίες χαίρουν μιας ιδιότυπης φορολογικής ασυλίας και οι συντελεστές φορολόγησης για τις επιχειρήσεις θα μειωθούν-, οι μισθωτοί θα χάνουν όλο και πιο πολλά, με την πίεση μη μείνουν άνεργοι θα υπομένουν, και όλα καλά.
Ταυτόχρονα οι ελαστικές δαπάνες θα... μειωθούν.
Δηλαδή: χειρότερες δημόσιες υπηρεσίες -αν υποθέσουμε ότι μετά το συμμάζεμα θα φτάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα- και πίεση για ιδιωτικές δαπάνες.
Δυστυχώς ακόμη και σήμερα ξοδεύουμε ιδιωτικά όσα περίπου ξοδεύει το κράτος για κάθε δημόσια υπηρεσία.
Οι δαπάνες για την παιδεία, την υγεία, την ασφάλιση, τις μαζικές μεταφορές, για την προστασία της παιδικής και της τρίτης ηλικίας που στον υπόλοιπο κόσμο είναι 25-75 σε μας είναι 50-50.
Κινδυνεύουμε φτωχαίνοντας να γίνουν 75-25 και να χάσουν κάθε έννοια ποιότητας. Δεν είναι θέμα αριθμού δημοσίων υπαλλήλων. Είναι ζήτημα ποιότητας υπηρεσιών. Τι και αν έχουμε 100.000 καθηγητές δευτεροβάθμιας. Αν το κάθε παιδί αισθάνεται ότι πρέπει να πάει φροντιστήριο, οι ιδιωτικές δαπάνες θα διατηρούνται. Αναπόφευκτα όσοι ξοδεύουν θα θεωρούν ότι τζάμπα πληρώνουν για το δημόσιο σχολείο και θα απαιτούν τον περιορισμό του. Ενώ οι καθηγητές θα θεωρούν ότι δεν απαιτείται ποιότητα, αφού κανείς από τους μαθητές (κακώς) δεν δίνει σημασία.
Αλλά αν σταματήσουν τα φροντιστήρια, τι θα γίνουν όλοι αυτοί που δουλεύουν σε αυτά;
Πολύ εύκολα κανείς απαιτεί οικονομία μέχρι τον σκληρό πυρήνα του προβλήματος.
Οσο όμως η κοινή γνώμη απαιτεί από τον δήμαρχο και τον υπουργό να διορίζει τα παιδιά της αντί να μαζεύει τα σκουπίδια και να βελτιώνει τις υπηρεσίες, όσο οι μικροί επιχειρηματίες, αγρότες, ιδιοκτήτες αντί να κάνουν στρατηγικές συμφωνίες και να ενωθούν, απαιτούν ευκολότερα δάνεια, τότε ούτε η οικονομία θα αναταχθεί, ούτε το όριο της επιβίωσης θα μεγαλώσει.
Θέλετε και άλλα;
Σε όλο τον κόσμο μετά τις κοινωνικές μεταβιβάσεις το ποσοστό πολιτών κάτω από το όριο της φτώχειας μειώνεται αποφασιστικά.
Από 20% γίνεται 12% ή 11%.
Σε μας (ξοδεύοντας αντίστοιχα χρήματα) το 20% γίνεται 19%! Γιατί;
Γιατί αντί τα χρήματα να καταλήξουν σε όσους τα χρειάζονται, καταλήγουν σε όσους μπορούν να ξεγελάσουν το κράτος και να θεωρηθούν δικαιούχοι.
Ετσι οι κοινωνικές μεταβιβάσεις ξοδεύονται τζάμπα και οι φτωχοί παραμένουν στην ίδια κατάσταση.
Με τρόμο σκέφτομαι την επόμενη δεκαετία.
Κυρίως γιατί όλοι μας δεν έχουμε αντιληφθεί ότι για 10 χρόνια θα χειροτερεύει μια καθημερινότητα που μάλλον είχε μια πλαστή και δάνεια εικόνα. Και έτσι θα βολοδέρνουμε όλοι.
Μέχρι πότε άραγε...
Θεόδωρος Χατζηπαντελής,
Καθηγητή του ΑΠΘ.
