Τα δύο μεγάλα αγκάθια για τη "βελούδινη" αναδιάρθρωση

Πυρετώδεις διεργασίες διεξάγονται στο προσκήνιο, αλλά και το παρασκήνιο, προκειμένου να έχει ολοκληρωθεί η «βελούδινη αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους» μέχρι το τέλος της εβδομάδας, να κλείσει δηλαδή η συμφωνία με τράπεζες και ασφαλιστικά ταμεία για την εθελοντική διακράτηση των ομολόγων.

Με ανάλογους ρυθμούς κινούνται και οι κυβερνήσεις σε Βερολίνο, Παρίσι και Ρώμη, προκειμένου οι... υπουργοί Οικονομικών στη συνεδρίαση του Ecofin στις 3 Ιουλίου να έχουν στα χέρια τους τη λίστα των «εθελοντών», η οποία θα περιλαμβάνει τους ιδιώτες επενδυτές που αποδέχονται να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα μετακύλισης των ελληνικών ομολόγων. Στη λίστα αυτή δεν αποκλείεται, παρά την αρχική της άρνηση, να μετέχει τελικώς και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία στο χαρτοφυλάκιό της διαθέτει ελληνικά ομόλογα αξίας 170 δισ. ευρώ.

Στην όλη διαδικασία εθελοντικής συμμετοχής των ιδιωτών επενδυτών (κατά τα πρότυπα της συμφωνίας της Βιέννης) στο νέο πακέτο βοήθειας, που θα χορηγηθεί στην Ελλάδα, δύο είναι τα αγκάθια που πρέπει να «φύγουν από τη μέση», προκειμένου να ολοκληρωθεί επιτυχώς η διαπραγμάτευση.

1Το πρώτο αφορά το επιτόκιο με το οποίο θα γίνει η ανταλλαγή των ομολόγων που λήγουν με τα νέα. Οι τραπεζίτες, οι οποίοι έχουν ήδη καθήσει στο τραπέζι του διαλόγου που έχει ξεκινήσει, έχουν αφήσει να διαφανούν οι προθέσεις τους. Σύμφωνα με πληροφορίες, για να αποδεχθούν τη συμφωνία διεκδικούν απόδοση ικανοποιητική και σε κάθε περίπτωση υψηλότερη από εκείνη με την οποία χορηγεί η τρόικα τα δάνεια προς τη χώρα. Ως σημείο αναφοράς, από τις συζητήσεις που έχουν γίνει μέχρι στιγμής, φέρεται να εκλαμβάνεται το 5,8%, που αποτελεί το επιτόκιο με το οποίο χορηγεί τα δάνεια-βοήθεια προς τις χώρες της Ε.Ε. ο Μηχανισμός Βοήθειας EFSF.

2Το δεύτερο αγκάθι, συναφές με το προηγούμενο, αφορά το «επίπεδο ασφαλείας» που θα «παρέχουν» τα νέα ομόλογα. Η Ελλάδα με το νέο χρηματοδοτικό πακέτο που θα της χορηγήσει η Ε.Ε. και το ΔΝΤ, μαζί με τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις και τη μετακύλιση των ομολόγων της, λύνει το πρόβλημα της κάλυψης των δανειακών της αναγκών -περίπου 100 δισ. ευρώ- έως το 2015. Ομως η βελούδινη αναδιάρθρωση του χρέους με τη συμφωνία των τραπεζών αφήνει ανέπαφο το θηριώδες χρέος της, το οποίο στην καλύτερη περίπτωση θα αγγίζει το 140% του ΑΕΠ.

Ο «βραχνάς» του χρέους

Επομένως ο «βραχνάς» της εξυπηρέτησής του δεν πρόκειται να εκλείψει και μετά το 2015, οπότε θα αρχίσουν να λήγουν και τα «νέα ομόλογα». Στην περίπτωση λοιπόν που τα νέα αυτά ομόλογα ανταλλαγής παρέχουν στους επενδυτές μία πρόσθετη εγγύηση, όπως είχε συμβεί στη Λατινική Αμερική με τα ομόλογα Brady, τότε το επιτόκιό τους μπορεί να είναι χαμηλότερο. Στην περίπτωση της Ελλάδας, ο φορέας που έχει ακουστεί ότι θα μπορούσε να προσφέρει μία τέτοια εγγύηση, η οποία θα μείωνε το επίπεδο κινδύνου των ομολόγων, είναι ο Μηχανισμός EFSF.

Ολα τα παραπάνω μένουν ανοικτά και μάλλον θα βρίσκονται στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης μέχρι το «παραπέντε» της συμφωνίας. Η καθεμία πλευρά θα προσπαθήσει να κερδίσει όσο το δυνατόν περισσότερα. Οι τραπεζίτες μεγαλύτερη ασφάλεια και αποδόσεις, οι ευρωπαίοι εταίροι μας «ελκυστικούς όρους», οι οποίοι θα προσελκύσουν όσο το δυνατόν περισσότερους επενδυτές, έτσι ώστε να μειωθεί η δική τους συμμετοχή στο πακέτο βοήθειας. Τέλος η χώρα μας, η οποία όμως διαθέτει τη μικρότερη διαπραγματευτική ισχύ, προσπαθεί να ελαφρύνει -όσο είναι εφικτό- το βαρύ φορτίο των τόκων που θα φέρουν οι προϋπολογισμοί των επόμενων ετών.

«Αφανείς εταίροι» στις συζητήσεις και τις διαπραγματεύσεις που γίνονται, είναι οι οίκοι αξιολόγησης. Αυτοί θα έχουν και τον τελευταίο λόγο, καθώς θα κρίνουν αν η συμμετοχή των ιδιωτών είναι εθελοντική και το κατά πόσο οι όροι μετακύλισης των ομολόγων είναι επωφελείς για τους ιδιώτες. Εχέγγυα εκ των προτέρων δεν υπάρχουν, μάλιστα η Fitch έχει ήδη αφήσει να εννοηθεί ότι θα προχωρήσει στην υποβάθμιση της χώρας στην κατηγορία της «περιορισμένης χρεοκοπίας», εφόσον προχωρήσει τελικώς η λύση της μετακύλισης των ομολόγων, εκτιμώντας εκ των προτέρων ότι δεν μπορεί να είναι προς όφελος των ιδιωτών.

Βέβαια παράλληλα με τις μυστικές διαπραγματεύσεις που διεξάγονται με τις τράπεζες, βρίσκονται σε εξέλιξη παρασκηνιακές διαβουλεύσεις στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, προκειμένου οι περιώνυμοι οίκοι να «επιδείξουν» μία πιο διαλλακτική στάση. Δεν είναι τυχαίο ότι συντονιστικό ρόλο στην πρωτοβουλία έχει αναλάβει το μεγαλύτερο τραπεζικό λόμπι, με έδρα την Ουάσιγκτον, το Institute of International Finance, στο οποίο μετέχουν περισσότερες από 400 τράπεζες σε ολόκληρο τον κόσμο. Ηδη, ο επικεφαλής του Charles Dallara βρέθηκε στην Αθήνα την προηγούμενη εβδομάδα, παίρνοντας το πράσινο φως από τον πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου και τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Ευ. Βενιζέλο, προκειμένου να ξεκινήσει κύκλο διερευνητικών επαφών με τα μέλη του.
Χρ.Zιώτης