"Η Ελλάδα και η Ιρλανδία δεν είναι Ισλανδία"

Η Ισλανδία προειδοποιεί την Ελλάδα και την Ιρλανδία να μην αντιγράψουν το μοντέλο ανάκαμψής της, έστω και αν το νησί αυτό του Ατλαντικού πέτυχε την επάνοδό του στις διεθνείς αγορές ομολόγων σε λιγότερο από τρία χρόνια αφότου άφησε τις τράπεζές του να πτωχεύσουν με... χρέος 85 δισ. δολαρίων. Ο υπουργός Οικονομικών της χώρας, Στάινγκριμουρ Σίγκφουσον, τονίζει χαρακτηριστικά: «Ας προσέχουμε όταν συγκρίνουμε την Ισλανδία με την Ελλάδα, την Πορτογαλία, την Ισπανία και την Ιρλανδία. Η Ισλανδία δεν είχε δυνατότητα να σώσει τις τράπεζες. Είναι ανεύθυνο να προσπαθούμε να ξαναγράψουμε τα γεγονότα που οδήγησαν εκεί σαν προϊόν προς εξαγωγή». Και καταλήγει: «Αυτό που συνέβη ήταν μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης, που δεν μπορούσε να αποφευχθεί».


Η επιτυχία της Ισλανδίας στην ανοικοδόμηση της οικονομίας της έχει συγκριθεί με τα δεινά της Ιρλανδίας από οικονομολόγους όπως ο τιμηθείς με Νομπέλ Πολ Κρούγκμαν. Ο κ. Σίγκφουσον θεωρεί επικίνδυνη αυτή τη σύγκριση, την ώρα που οι Ευρωπαίοι ηγέτες προσπαθούν να καταλήξουν σε συμφωνία για το πώς θα μοιραστούν οι επενδυτές το κόστος μιας δεύτερης διάσωσης της Ελλάδας.


Παρότι το νησί δεν αθέτησε ποτέ υποχρεώσεις του, οι πτωχεύσεις τραπεζών άφησαν τους πιστωτές να προσπαθούν να ανακτήσουν ποσά υπερδιπλάσια των 40 δισ. δολαρίων με τα οποία κήρυξε στάση πληρωμών η Ρωσία το 1998. Η ανάσταση της Ισλανδίας, 2,5 χρόνια αφότου έγινε ο παρίας των διεθνών κεφαλαιαγορών, ίσως ενθαρρύνει άλλους Ευρωπαίους ηγέτες να εξετάσουν την προοπτική μιας ζωής μετά τον κοινή επωμισμό του βάρους. Η Ισλανδία επέζησε αναλαμβάνοντας τις εγχώριες μονάδες των τραπεζών της και αφήνοντας τους ξένους πιστωτές να επωμισθούν τις ζημίες. Η κατάρρευση της κορόνας κατά 80% έναντι του ευρώ το 2008 μετέτρεψε το εμπορικό έλλειμμα σε πλεόνασμα μέσα σε μερικούς μήνες, ενώ οι περικοπές των κρατικών δαπανών συνέβαλαν στη συγκράτηση του προϋπολογισμού. Η Ισλανδία θα παρουσιάσει έλλειμμα στο 1,4% του ΑΕΠ το ερχόμενο έτος, έναντι 2,7% το 2011, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ.


Ωστόσο, όπως παρατηρεί ο κ. Σίγκφουσον, όλα αυτά είχαν ένα κόστος: η κυβέρνηση δεν είχε άλλη επιλογή από το να επιτρέψει την πτώχευση των τραπεζών, αφού η χρηματοπιστωτική βιομηχανία είχε αποκτήσει μέγεθος δεκαπλάσιο εκείνου της οικονομίας. Οι Ισλανδοί υπέστησαν βουτιά 18% του διαθέσιμου εισοδήματός τους το 2009, προσαρμοσμένου για πληθωρισμό, καθώς η πτώση της κορόνας ώθησε τον πληθωρισμό κοντά στο 20% και την ανεργία στο 10%, έναντι 1% πριν από την κρίση.


Παρ’ όλα αυτά, μετά την προσαρμογή, ο κ. Σίγκμουσον διαισθάνεται μια «δραματική αλλαγή στον τρόπο που αντιμετωπίζουν την Ισλανδία η διεθνής κοινότητα και οι επενδυτές».


Η πρώτη δημοπρασία ομολόγων σε ξένο νόμισμα της Ισλανδίας από το 2006, ύψους 1 δισ. δολαρίων, υπερκαλύφθηκε δυο φορές, καθώς το νησί απολαμβάνει εκ νέου «εμπιστοσύνη και ώς ένα βαθμό καλή θέληση». Στην περίπτωση της Ελλάδας, «είναι 100% σίγουρο ότι θα κηρύξει στάση πληρωμών», εκτιμούν πανεπιστημιακοί, παρατηρώντας ότι «το μόνο ζήτημα είναι ποιον ευφημισμό θα εφεύρουν για να συγκαλύψουν το γεγονός ότι πρόκειται για στάση πληρωμών»...


πηγή: Bloomberg