Την αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειάς της για να επιστρέψει στην οικονομική ανάπτυξη έχει προτείνει ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με τον ερευνητή του think tank Bruegel, κ. Georg Zachmann(φωτογ.), η πρόταση ακούγεται καλή, θα είχε όμως τα αναμενόμενα αποτελέσματα;
Σύμφωνα με τον κ. Georg Zachmann, "ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, κ. Wolfgang Schaeuble, έχει προτείνει την... ανάπτυξη πηγών πράσινης ενέργειας ως έναν καλό τρόπο ώστε η Ελλάδα να δημιουργήσει την απαραίτητη οικονομική ανάπτυξη. Στα χαρτιά αυτό εμφανίζεται ως η τέλεια λύση στα σοβαρότατα δημοσιονομικά προβλήματα της χώρας, αφού, σύμφωνα με τον κ. Schaeuble, η Ελλάδα θα μπορούσε να εξάγει ηλιακή ενέργεια στη Γερμανία.
Με μια πρώτη ματιά, η νομισματοποίηση ενός φυσικού πόρου σε αφθονία (της ηλιακής ενέργειας στην προκειμένη περίπτωση), για να ενισχυθούν οι εθνικοί λογαριασμοί, ακούγεται άμεση ιδέα, δεδομένου ότι ο ηλεκτρισμός στην κεντρική και στη βόρεια Ευρώπη γίνεται όλο και πιο σπάνιος και ακριβός, μετά την απόφαση της Γερμανίας να αποσύρει την πυρηνική ενέργεια".
Έχει όμως πράγματι βρει ο κ. Schaeuble το μαγικό για να διατηρήσει σε χαμηλά επίπεδα τις τιμές ηλεκτρισμού στη Γερμανία, αποκαθιστώντας παράλληλα την οικονομική ανάπτυξη στην Ελλάδα;. Και ναι και όχι, υποστηρίζει ο κ. Zachmann.
"Ας ξεκινήσουμε από τα αρνητικά: Ο ηλεκτρισμός που παράγεται τώρα σε φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις απέχει πολύ από το να έχει ανταγωνιστική τιμή έναντι των συμβατικών τεχνολογιών. Η δικτυακή ισοτιμία -δηλαδή το κόστος του ηλεκτρισμού που παράγεται από ένα ηλιακό πάνελ στην οροφή ενός σπιτιού να ισούται με αυτό του ηλεκτρισμού που παίρνει κάποιος από την πρίζα- δεν θα επιτευχθεί πριν από τα μέσα αυτής της δεκαετίας.
Ακόμα και τότε, όμως, η ηλιακή ενέργεια θα εξακολουθήσει να είναι πιο ακριβή από την ηλεκτρική, που παράγεται από συμβατικά μέσα, διότι η δικτυακή ισοτιμία εξαιρεί τα κόστη μεταφοράς και διανομής, που συνήθως αντιστοιχούν στο ήμισυ περίπου της τελικής τιμής του ηλεκτρισμού. Επιπλέον, ακόμα και αν η ηλιακή ενέργεια ήταν ανταγωνιστική, η εξαγωγή της στη Γερμανία δεν θα είχε οικονομική λογική, αφού τα απαιτούμενα δίκτυα μεταφοράς δεν υπάρχουν και οι απώλειες ενέργειας κατά τη μεταφορά ηλεκτρισμού σε μακριές αποστάσεις αποτελούν αντικίνητρο για την κατασκευή τέτοιων δικτύων.
Πράγματι, οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στη Γερμανία δεν είναι συστηματικά υψηλότερες από αυτές της Ελλάδας, η οποία σήμερα είναι εισαγωγέας ηλεκτρισμού. Ως αποτέλεσμα, η ελληνική ηλιακή ενέργεια -πάνω απ' όλα- απλώς θα αντικαθιστούσε την πιο ακριβή συμβατική παραγωγή ενέργειας στην Ελλάδα.
Ακόμα και η μειωμένη ανάγκη για εισαγωγές καυσίμων (το ένα τέταρτο της ηλεκτρικής ενέργειας της Ελλάδας παράγεται από πετρέλαιο και φυσικό αέριο) δεν θα είχε σημαντική επίπτωση στο ισοζύγιο της χώρας. Άλλωστε, λόγω του ότι τα ηλιακά πάνελ είναι μάλλον απίθανο να κατασκευαστούν στην Ελλάδα, θα πρέπει να εισαχθούν από άλλη χώρα".
"Κοντολογίς", υποστηρίζει ο κ. Zachmann, "το πρόβλημα είναι ότι η παραγωγή ηλιακής ηλεκτρικής ενέργειας δεν υπόσχεται υψηλές αποδόσεις. Χρειάζεται πολλά κεφάλαια και ο αριθμός των θέσεων εργασίας που θα δημιουργηθούν είναι σχετικά μικρός. Ακόμα και αν η Ελλάδα μπορούσε να έχει παραγωγή πλεονάσματος ηλεκτρικής ενέργειας, οι εξαγωγές θα απέφεραν μικρά κέρδη, διότι η τυποποιημένη τεχνολογία σημαίνει ότι οι εταιρίες και οι χώρες δεν μπορούν να έχουν παραγωγικό πλεόνασμα.
Όταν η ηλιακή ενέργεια γίνει ανταγωνιστική στην Ελλάδα, άλλες χώρες με παρόμοια επίπεδα σε αυτήν -όπως η Ισπανία, η Ιταλία, η Πορτογαλία, η Βουλγαρία κ.ά.- θα μπουν στην αγορά. Αυτό θα φέρει γρήγορα τις τιμές ηλεκτρισμού κοντά στο κόστος παραγωγής, καθώς η παραγωγική δυναμικότητα ηλιακής ενέργειας στην Ευρώπη θα πλησιάζει το επίπεδο της ζήτησης ηλεκτρισμού".
Ωστόσο, αν και η Ελλάδα δεν μπορεί να ελπίζει ότι μια ευρείας κλίμακας χρήση φωτοβολταϊκών συστημάτων θα τη μετατρέψει στη Σαουδική Αραβία της ηλιακής ενέργειας, ο κ. Schaeuble έχει δίκιο να τονίζει πως η παραγωγή ηλιακής ενέργειας σε αυτήν έχει περισσότερη λογική από την παραγωγή της στη Γερμανία. Πράγματι, η γερμανική στήριξη στην ηλιακή ενέργεια έχει στόχο να μειωθεί το κόστος των ηλιακών πάνελ. Βεβαίως, το αν θα μειωθεί το κόστος δεν εξαρτάται από το πού θα αναπτυχθούν τα φωτοβολταϊκά συστήματα.
"Η χρήση γερμανικών χρημάτων για τη στήριξη της ανάπτυξης των φωτοβολταϊκών συστημάτων στην ηλιόλουστη Ελλάδα θα ήταν πιο αποδοτική από τη χρήση τους για τη στήριξη ανάπτυξης τέτοιων συστημάτων στην πιο σκοτεινή Γερμανία. Ένα φωτοβολταϊκό σύστημα που εγκαθίσταται στην Ελλάδα θα μπορούσε να καλύψει υψηλότερο μερίδιο του κόστους του, απαιτώντας έτσι μικρότερο ποσό επιδότησης".
Σύμφωνα με τον κ. Zachmann, "ο καλύτερος τρόπος για να διασφαλιστεί ότι τα γερμανικά λεφτά και ο ελληνικός ήλος θα στηρίξουν την ανάπτυξη τεχνολογίας ηλιακής ενέργειας θα ήταν να εφαρμοστεί ένα ευρωπαϊκό σύστημα πράσινης πιστοποίησης. Στο πλαίσιο αυτού, κάθε προμηθευτής ηλεκτρισμού στην Ευρώπη θα πρέπει να εγγυηθεί ότι ένα μέρος του ηλεκτρισμού που πουλά προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Οι στόχοι των προμηθευτών θα διαφοροποιούνταν ανάλογα με τις προοπτικές της κάθε χώρας για ανάπτυξη ΑΠΕ ή κατασκευή βιομηχανιών τεχνολογίας ΑΠΕ.
Οι χώρες που θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν περισσότερες ΑΠΕ (όπως για παράδειγμα η Ελλάδα) θα μπορούν στη συνέχεια να πουλήσουν τα πιστοποιητικά σε εκείνες που χρειάζονται πιο πολλές ΑΠΕ (λόγου χάρη η Γερμανία). Αυτό θα έκανε φθηνότερη τη γερμανική στήριξη στις ΑΠΕ και θα δημιουργούσε κάποια έσοδα για την Ελλάδα, χωρίς να υπονομεύεται η εφαρμογή των ΑΠΕ στην Ευρώπη. Μην περιμένετε όμως και πολλά...".
