Ο χρόνος μετράει από αύριο για Ελλάδα αλλά και Ευρωζώνη..

Στην αυριανή Σύνοδο του Eurogroup, ο κοινοτικός επίτροπος Ολι Ρεν, όπως και ο υπουργός Οικονομικών, Ευάγγελος Βενιζέλος, θα κληθούν να ενημερώσουν για την πορεία των συνομιλιών της τρόικας στην Αθήνα.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτές οι διαπραγματεύσεις θα πρέπει να...«τρέξουν» και να ολοκληρωθούν τάχιστα, ώστε να προλάβει η τρόικα να συντάξει την έκθεσή της, με βάση την οποία θα ληφθεί η απόφαση για την καταβολή της 6ης δόσης στο έκτακτο Eurogroup που θα διεξαχθεί πιθανότατα στις 13 Οκτωβρίου. Το μεγάλο «αγκάθι» όμως είναι το περιεχόμενο των αποφάσεων που θα κληθούν να λάβουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες στα μέσα Οκτωβρίου για τη βιωσιμότητα του ευρώ.

Η ΕΕ εμφανίζεται διχασμένη στο ενδεχόμενο κουρέματος του ελληνικού χρέους, αλλά όχι στο αν θα πρέπει να συμβεί κάτι τέτοιο αλλά στο πότε. Με το «Σχέδιο Β» της Γερμανίας να παραμένει στο τραπέζι, υπέρ του κουρέματος τάσσονται χώρες, οι οποίες δεν είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες στο χρέος της Ελλάδας, όπως η Ολλανδία, η Φινλανδία, η Αυστρία, αλλά και θεσμικά Οργανα της ΕΕ, όπως το Συμβούλιο Υπουργών και η Κομισιόν.

Κατηγορηματικά αντίθετες είναι η Γαλλία -οι τράπεζες της οποίας είναι εκτεθειμένες σε μεγάλο βαθμό στα «μολυσμένα» ελληνικά ομόλογα- οι υπόλοιποι αδύναμοι κρίκοι (Πορτογαλία και Ιρλανδία) καθώς και η Ισπανία με την Ιταλία που εκφράζουν φόβους για τον κίνδυνο ντόμινου της κρίσης.

Οι αγορές καραδοκούν
Υπό την πίεση των αγορών που καραδοκούν και ουσιαστικά επιβάλλουν τις αποφάσεις, στη Σύνοδο Κορυφής θα πρέπει να αναμένεται ότι οι «27» θα εγκρίνουν τη δημιουργία ενός ευρύτερου μηχανισμού εγγυήσεων που θα βοηθήσει τις ελληνικές τράπεζες να συνεχίσουν τη χορήγηση δανείων, ώστε να διευκολυνθεί η ρευστότητα στην πραγματική οικονομία. Παράλληλα, θα ληφθούν αποφάσεις για την επιτάχυνση του προγράμματος ύψους 500 εκατ. ευρώ για τη χορήγηση δανείων σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις με την εγγύηση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.

Ωστόσο, το βασικό ερώτημα που θα πρέπει να απαντηθεί στη Σύνοδο Κορυφής είναι το πότε και κυρίως το πώς θα ενισχυθεί συνολικά το οπλοστάσιο της Ευρωζώνης.

Με δεδομένη την κατηγορηματική άρνηση πολλών χωρών, και βασικά του Βερολίνου, για περαιτέρω αύξηση των κονδυλίων του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης, οι διαβουλεύσεις επικεντρώνονται στην προσπάθεια «μόχλευσής» του. Δηλαδή, αυτό που εξετάζεται είναι να δοθεί στον Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας ένα είδος άδειας λειτουργίας ως παραδοσιακή τράπεζα.

Η τράπεζα αυτή θα δανείζεται από την ΕΚΤ και θα μπορεί στη συνέχεια να στηρίξει τις χώρες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες με επαναγορά του χρέους τους στη δευτερογενή αγορά. Ομως, έντονες αντιρρήσεις έχει εκφράσει η Γερμανία, η οποία θεωρεί ότι με την πρόταση αυτή θα μετατραπεί η ΕΚΤ σε «κακή τράπεζα» («bad Bank») και ότι ουσιαστικά προωθείται ο «εξευρωπαϊσμός» του χρέους των προβληματικών χωρών, εξέλιξη που οδηγεί στη λύση των ευρωομολόγων. Κάτι που αρνείται κατηγορηματικά το Βερολίνο.

Το άλλο σενάριο που εξετάζεται είναι η επαναγορά του χρέους να γίνεται απευθείας από την ΕΚΤ με εγγύηση του Μηχανισμού.

Επίσης, διερευνάται η δυνατότητα ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός να αποκτήσει ρόλο «κύριου μετόχου» με αποδοχή του κουρέματος του χρέους των προβληματικών χωρών και προσέλκυση ενδιαφέροντος για την επαναγορά χρέους από αναδυόμενες οικονομίες. Στο τραπέζι βρίσκεται και η πρόταση για τη δημιουργία ειδικού μηχανισμού εντός του Ταμείου, ο οποίος θα έχει το ειδικό καθεστώς του «προνομιακού πιστωτή» με συγχρηματοδότηση από την Ευρωζώνη, το ΔΝΤ και από άλλους επενδυτές σε εθελοντική βάση.

Επίσπευση
Σύμφωνα με πηγές της Κομισιόν, αυτή η «μόχλευση» θα δώσει τη δυνατότητα να τριπλασιαστεί ή και να τετραπλασιαστεί η δύναμη πυρός του Μηχανισμού που σήμερα ανέρχεται σε 440 δισ. ευρώ. Παράλληλα, η Κομισιόν καθώς και όλο και περισσότερα κράτη-μέλη υποστηρίζουν την ανάγκη να επισπευσθεί, από τα μέσα του 2013 στο 2012, η διαδικασία εφαρμογής του Μόνιμου Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης.

Η κούρσα ενάντια στον χρόνο ώστε να αποκατασταθεί, επιτέλους, η σταθερότητα στην Ευρωζώνη αρχίζει αύριο στο Λουξεμβούργο, όπου οι 17 υπουργοί Οικονομικών θα προβούν σε επισκόπηση της προόδου σχετικά με την εφαρμογή των αποφάσεων της 21ης Ιουλίου- και θα καταλήξει στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 17-18 Οκτωβρίου.
Στη συνεδρίαση δεν αναμένονται αποφάσεις, ωστόσο το πράσινο φως που δόθηκε σε 13 από τα 17 κράτη-μέλη της Ευρωζώνης -κυρίως στη Γερμανία- για την επικύρωση των αποφάσεων του Ιουλίου δίνει ελπίδες για άμεση υλοποίηση τόσο για τη διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του προσωρινού Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας όσο και για την οριστικοποίηση του νέου πακέτου βοήθειας προς την Ελλάδα.
Στόχος είναι η διαδικασία επικύρωσης να έχει ολοκληρωθεί και στις 17 χώρες του ευρώ πριν από τη Σύνοδο Κορυφής. Το ερώτημα είναι αν αυτές οι αποφάσεις επαρκούν.
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΔΕΜΙΡΗΣ