..είναι αυτή που πανικοβάλλει το διεθνές χρηματοπιστωτικό κατεστημένο.Δυσοίωνα σενάρια εξυφαίνονται για το μέλλον της ιταλικής οικονομίας εξαιτίας του δυσβάστακτου χρέους της. Η Ιταλία χρειάζεται συνολικά 37 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους για την αναχρηματοδότηση του χρέους της, ενώ κρίσιμη περίοδος θεωρείται... το διάστημα Φεβρουαρίου - Απριλίου 2012, οπότε θα χρειαστεί 150 δισ. για την αποπληρωμή κρατικών ομολόγων.
Πολλοί είναι εκείνοι που εκφράζουν φόβους ότι η χώρα του Σενέκα και του Δάντη βρίσκεται σε σημείο χωρίς επιστροφή συμπαρασύροντας σε μια απύθμενη δίνη την οικονομία της ευρωζώνης. Την τελευταία εβδομάδα όλοι παρακολουθούν τις προσπάθειες της Ρώμης να επιταχυνθούν οι απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις ώστε η κρίση χρέους της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της ευρωζώνης να μην απλώσει τα πλοκάμια της στο οικοδόμημα της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Από αύριο οι αγορές στρέφουν τα βλέμματα στη νέα κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Μάριο Μόντι. Η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης εμφανίζει επικίνδυνα χαμηλή ανάπτυξη για αυτό και εκφράζονται ανησυχίες ότι το πακέτο δημοσιονομικής σταθερότητας δεν επαρκεί για να καλυφθεί το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους. Το κόστος έχει ξεφύγει πάνω από 7% και σήμερα αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα για τη Ρώμη.
Η Ιταλία έχει δημόσιο χρέος 1,9 τρισ. ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί στο 120% του ΑΕΠ. Μέχρι το τέλος του 2011 χρειάζεται 37 δισ. ευρώ για την αναχρηματοδότηση του χρέους της. Το επόμενο δωδεκάμηνο, δηλαδή έως τον Οκτώβριο του 2012, η Ιταλία επιθυμεί να αντλήσει συνολικά 350 δισ. ευρώ για την αποπληρωμή ομολόγων που λήγουν και 25 δισ. ευρώ για την κάλυψη του ελλείμματος του προϋπολογισμού. H κρίσιμη περίοδος είναι το διάστημα Φεβρουαρίου - Απριλίου του 2012, κατά οποίο είναι άμεσα απαιτητά 150 δισ. ευρώ για την αποπληρωμή ομολόγων.
Με το κόστος δανεισμού στα ύψη, πώς η Ιταλία θα συγκεντρώσει αυτά τα κεφάλαια;
Εάν η ιταλική οικονομία οδηγηθεί σε στάση πληρωμών, δεν αρκούν τα κεφάλαια του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) αλλά ούτε και πιθανά κεφάλαια από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Σήμερα το κόστος δανεισμού θα είχε ξεπεράσει κατά πολύ τα τρέχοντα επίπεδα εάν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν προχωρούσε σταθερά σε αγορές ιταλικών ομολόγων. Από τον Αύγουστο η ΕΚΤ έχει σωρεύσει στα θησαυροφυλάκιά της 100 δισ. ευρώ ιταλικά ομόλογα.
Για τη διεθνή κοινότητα οι ανησυχίες για την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης εστιάζονται στη συνεχή μείωση της εγχώριας παραγωγής, την έλλειψη επενδύσεων της Ιταλίας και τον γηραιό πληθυσμό συγκριτικά με άλλες χώρες της ευρωζώνης.
Σε τελευταίες εκτιμήσεις του για την ιταλική οικονομία, τον Οκτώβριο, το ΔΝΤ διαπίστωσε τεράστια διαρθρωτικά προβλήματα. Οι ολοένα αυξανόμενες δημόσιες δαπάνες και κυρίως η αναποτελεσματική αξιοποίηση δημόσιων πόρων και ένα φορολογικό σύστημα με ποσοστό εισφορών 43%, αξιολογούνται τα βασικότερα προβλήματα της χώρας. Παράλληλα η παραοικονομία υπολογίζεται στο 18% έως και 30% του ΑΕΠ. Το ΔΝΤ παρατηρεί ότι πριν από 10 χρόνια οι ιταλικές εξαγωγές αντιστοιχούσαν στο 30% του ΑΕΠ και το 2005 είχαν φθάσει να υποχωρούν ήδη στο 20%. Επίσης, το εμπορικό ισοζύγιο της Ιταλίας, ενώ εμφάνιζε πλεόνασμα πριν από μια δεκαετία, σήμερα παρουσιάζει έλλειμμα. Οι ιταλικές επιχειρήσεις δεν θεωρούνται πλέον ανταγωνιστικές στο διεθνές περιβάλλον. Η χαμηλή παραγωγή, συνέπεια της αύξησης του κόστους εργασίας και των φορολογικών εισφορών, καθιστούν τα ιταλικά προϊόντα όλο και λιγότερο ελκυστικά. Επίσημα, η ανεργία κυμαίνεται στο 8,7%, πολύ χαμηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Αλλά δεν πρέπει να παραγνωρίζεται ότι μόνο το 59% του εργατικού δυναμικού έχει σταθερή απασχόληση, ενώ η ανεργία των νέων κάτω των 25 ετών έχει «φύγει» πάνω από το 30%.
Σε αυτό το περιβάλλον, Γερουσία και Βουλή ενέκριναν τα μέτρα δημοσιονομικής σταθεροποίησης για τα οποία έχει δεσμευθεί η χώρα στην Ε.Ε., με στόχο τη μείωση του δημόσιου χρέους και την ανάκτηση της εμπιστοσύνης των αγορών. Aύριο οι αγορές αναμένουν τη νέα κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Μάριο Μόντι.
