Οι έρευνες για υδρογονάνθρακες αλλάζουν το σκηνικό.Ο αγωγός φυσικού αερίου και ενεργειακή διασύνδεση με υποθαλάσσιο ηλεκτρικό καλώδιο, που θα συνδέει το Ισραήλ με την Κύπρο και την Ελλάδα.
Αποδίδει καρπούς η συνεργασία της Ελλάδας με την Κύπρο στον ενεργειακό τομέα, και επεκτείνεται στο Ισραήλ. Καταλυτικές εξελίξεις είναι η επιβεβαίωση της ύπαρξης κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, από τις έρευνες στη... λεκάνη της Λεβαντίνης, μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ, αλλά και οι επικείμενες έρευνες στα ελληνικά οικόπεδα για πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Στους ελληνικούς διαγωνισμούς αναμένεται σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον. Στο μεταξύ, το Γαλλικό Ινστιτούτο Πετρελαίου BEICIP, που ήταν ο τεχνικός σύμβουλος της κυπριακής κυβέρνησης, αναλαμβάνει σύμβουλος και της Ελλάδας, για την προετοιμασία της πολύπλοκης διαδικασίας παραχωρήσεων έρευνας και αξιοποίησης ελληνικών υδρογονανθράκων. Οι πολλές συναντήσεις των αρμοδίων κυβερνητικών παραγόντων, στην Αθήνα και τη Λευκωσία, σε συνδυασμό με τη γέφυρα συνεργασίας που έχουν δημιουργήσει Ελλάδα και Κύπρος με το Ισραήλ, οδηγούν στη δημιουργία ενός μεγάλου ενεργειακού έργου, ύψους 1,5 δισ. ευρώ. Πρόκειται για την ενεργειακή διασύνδεση με υποθαλάσσιο ηλεκτρικό καλώδιο, συνολικού μήκους 540 ναυτικών μιλίων, που θα συνδέει το Ισραήλ με την Κύπρο και την Ελλάδα μεταξύ τους και, κατ’ επέκταση, με το Πανευρωπαϊκό Ηλεκτρικό Δίκτυο.
Ο υπουργός ΠΕΚΑ, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, αναφερόμενος στην ενεργειακή συνεργασία Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, επισημαίνει ότι οι συνεννοήσεις και οι συμφωνίες μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο, και ότι έχουν γίνει συναντήσεις σε υψηλό επίπεδο με το Ισραήλ. Το οποίο είναι πλέον ανοιχτό σε συνεργασία και αναμένεται το επόμενο τρίμηνο να πάρει οριστικές αποφάσεις, εξετάζοντας όλες τις επιλογές του.
Το Ισραήλ φαίνεται να εγκαταλείπει την εσωστρεφή στάση του. Ανακαλύπτοντας το εύρος των κοιτασμάτων που έχει στην περιοχή του, προφανώς αναζητά διέξοδο του φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Επίσης, προωθεί την ηλεκτρική του διασύνδεση, μέσω της Κύπρου και της Ελλάδας, με την Ευρώπη.
Το θέμα της κατασκευής υποθαλάσσιου αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο προς την Ελλάδα, τέθηκε εκ νέου, κατά την επίσκεψη που πραγματοποίησε ο υφυπουργός ΠΕΚΑ Γιάννης Μανιάτης τα προηγούμενα εικοσιτετράωρα στην Κύπρο, συνοδευόμενος από τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της ΔΕΠΑ Χάρη Σαχίνη. Κατά την παραμονή του στη Μεγαλόνησο, ο υφυπουργός ΠΕΚΑ συναντήθηκε με την Κύπρια υπουργό Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού Πραξούλα Αντωνιάδου, καθώς και με τα μέλη της Κυπριακής Συμβουλευτικής Επιτροπής για το Φυσικό Αέριο.
Βάση αναφοράς για τις συζητήσεις αποτελεί μια προμελέτη της ΔΕΠΑ, η οποία εξετάζει τη δυνατότητα κατασκευής αγωγού φυσικού αερίου από την Κύπρο στην Κρήτη, και από εκεί στην Πελοπόννησο. Επίσης, εξετάζει τις εναλλακτικές λύσεις: κατασκευή αγωγού ή σταθμού LNG. Τεχνικά, φαίνεται ότι η λύση του αγωγού είναι απολύτως εφικτή, λαμβάνοντας υπόψη τα βάθη και άλλες τεχνικές δυσκολίες. Πρέπει να εξεταστεί η οικονομική βιωσιμότητα του όλου εγχειρήματος. Χρειάζεται μια οικονομοτεχνική μελέτη, που να επιβεβαιώνει ότι ένας αγωγός είναι η καλύτερη λύση.
Οι δρόμοι των αγωγών
Μέχρι τώρα οι βασικές διαδρομές για την παροχή φυσικού αερίου προς την Ευρώπη ήταν δύο. Η πρώτη από τη Ρωσία. Η δεύτερη από το Αζερμπαϊτζάν, η οποία βρίσκεται υπό διαμόρφωση και γίνεται διαπραγμάτευση για τους αγωγούς ITGI (Ιnterconnector-Turkey-Greece-Italy), Τrans Adriatic Pipeline (ΤΑΒ) και Nabucco. Τώρα, που διαπιστώθηκε ότι υπάρχουν κοιτάσματα στην Ανατολική Μεσόγειο, διαμορφώνεται μια τρίτη διαδρομή. Με την πρώτη διαδρομή η Ελλάδα δεν έχει γεωγραφική επαφή. Στη δεύτερη διαδρομή υπάρχει δυνητικά δίοδος μέσω της Ελλάδας, ενώ στην τρίτη διαδρομή η Ελλάδα μπορεί να είναι και παραγωγός.
Στη χώρα μας υπάρχει σημαντική υποδομή για τη διαχείριση φυσικού αερίου, όπως αγωγοί και σταθμός υποδοχής υγροποιημένου φυσικού αερίου στη Ρεβυθούσα. Υπάρχουν σχέδια για νέες υποδομές, όπως νέος τερματικός σταθμός LNG στη Βόρεια Ελλάδα, ενώ κατασκευάζεται το ελληνικό τμήμα του ITGI και διακλάδωση προς Βουλγαρία (IGB).
Σημαντικό είναι το επενδυτικό ενδιαφέρον για συμμετοχή στους διαγωνισμούς για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στο Ιόνιο, τη θαλάσσια περιοχή νότια της Κρήτης και τα τρία «οικόπεδα» της Δυτικής Ελλάδας. Αυτό το μήνυμα δίνει ο υφυπουργός ΠΕΚΑ Γιάννης Μανιάτης. Στις 2 Μαρτίου θα κατατεθούν οι προσφορές για τις σεισμικές έρευνες στο Ιόνιο και την Κρήτη. Για τις έρευνες στον Πατραϊκό κόλπο, το Κατάκολο και τα Ιωάννινα οι προσφορές αναμένονται στις 2 Ιουλίου.
Από τις αρχές της εβδομάδας, κλιμάκιο του Γαλλικού Ινστιτούτου Πετρελαίου BEICIP έχει εγκατασταθεί στο ΥΠΕΚΑ και συνεργάζεται με στελέχη του Υπουργείου, για την επικαιροποίηση των φακέλων των τριών «οικοπέδων», που έχουν προκηρυχθεί. Τα αναβαθμισμένα πακέτα δεδομένων (data packages) που θα παραδώσουν στο Δημόσιο, αναμένεται να προσελκύσουν το ενδιαφέρον μεγάλων επενδυτών του τομέα. Ζήτημα ημερών είναι η υπογραφή του προεδρικού διατάγματος για τη σύσταση του Φορέα Εκμετάλλευσης Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ), και την άμεση στελέχωσή του. Το ΥΠΕΚΑ ετοιμάζει ευρεία σύσκεψη στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας με τη συμμετοχή εκπροσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης, όπου θα συζητηθούν οι δρομολογούμενες έρευνες στον Πατραϊκό και το Κατάκολο.
Ηλεκτρική διασύνδεση
Εντείνεται η κινητικότητα για την ενεργειακή διασύνδεση με υποθαλάσσιο ηλεκτρικό καλώδιο, συνολικού μήκους 540 ναυτικών μιλίων, που θα συνδέει το Ισραήλ με την Κύπρο και την Ελλάδα μεταξύ τους και, κατ’ επέκταση, με το Πανευρωπαϊκό Ηλεκτρικό Δίκτυο. Πρόκειται για το πιο φιλόδοξο ενεργειακό έργο του 21ου αιώνα, που αποτελεί ταυτόχρονα το πρώτο εγχείρημα ενεργειακής σύνδεσης Ευρώπης και Ασίας.
Σε συνέχεια σχετικής προαναγγελίας που έκανε ο υπουργός ΠΕΚΑ Γιώργος Παπακωνσταντίνου, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στη Λευκωσία, η επίσημη εξαγγελία έγινε από τον πρόεδρο της ΔΕΗ - Quantum Energy, Νάσο Κτωρίδη. Το έργο έχει δυνατότητα μεταφοράς ενέργειας συνολικής ισχύος 2.000 MW, ενώ τα συμβαλλόμενα μέρη είναι η ΔΕΗ-Quantum Energy από την Κύπρο, η ΔΕΗ από την Ελλάδα, και θεσμικοί φορείς από το Ισραήλ. Το κόστος του έργου αναμένεται να ανέλθει σε 1,5 δισ. ευρώ. Θα χρειαστούν 36 μήνες έως ότου ολοκληρωθεί. Η αναμενόμενη απόδοση του έργου ανέρχεται σε 17,5 δισ. ευρώ κατά τη διάρκεια ζωής του καλωδίου. Το μήκος του καλωδίου μεταξύ Κύπρου και Ισραήλ θα είναι 155 ναυτικά μίλια, μεταξύ Κύπρου και Κρήτης 320 ναυτικά μίλια και μεταξύ Κρήτης και Πελοποννήσου 65 ναυτικά μίλια. Το μέγιστο βάθος πόντισης του καλωδίου είναι τα 2.000 μέτρα, ενώ το καλώδιο, βάρους 60 κιλών ανά μέτρο, θα θαφτεί σε βάθος ενός μέτρου κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας. Με χρόνο έναρξης το 2013, το έργο θα μπορεί να τεθεί σε λειτουργία το 2016. Το κόστος του έργου αναμένεται να αποσβεστεί περίπου σε τέσσερα χρόνια
