Κάθε φορά που η τιμή του πετρελαίου πλησιάζει ή περνά τα 100 δολάρια το βαρέλι η εγχώρια κοινή γνώμη παθιάζεται με το πετρέλαιο που κρύβει η Ελλάδα.
Η άγρια λιτότητα με περικοπές στους μισθούς και τις συντάξεις δημιουργεί αδιέξοδο στους πολίτες, με αποτέλεσμα να τείνουν ευήκοα ώτα προς σενάρια που απέχουν από το να δώσουν λύσεις.
Η άγρια λιτότητα με περικοπές στους μισθούς και τις συντάξεις δημιουργεί αδιέξοδο στους πολίτες, με αποτέλεσμα να τείνουν ευήκοα ώτα προς σενάρια που απέχουν από το να δώσουν λύσεις.
Στο ερώτημα, αν μπορεί το ελληνικό πετρέλαιο να σώσει μισθούς και συντάξεις από περαιτέρω μειώσεις, η απάντηση είναι για τα επόμενα 5-10 χρόνια, όχι.
Εκτός αν συμβεί αυτό για το οποίο κατηγορούν οι συνωμοσιολόγοι το....πολιτικό σύστημα. Να εκχωρήσει δηλαδή όλα τα κυριαρχικά δικαιώματα σε ό,τι ανευρεθεί αντί 100-200 δισ. ευρώ και με τα χρήματα αυτά να πληρώνει συντάξεις και μισθούς για κάμποσα χρόνια.
Κάτι τέτοιο όμως θα συνιστούσε εθνική μειοδοσία απέναντι στις επόμενες γενιές. Αν υποθέσουμε πως βρίσκονταν ποσότητες που δικαιολογούν το ποσό αυτό, η εκμετάλλευση και τα οφέλη τους ανήκουν και στις επόμενες γενικές και όχι σε αυτήν αποκλειστικά, η οποία διόρισε, διέφθειρε και χρεοκόπησε τη χώρα και τώρα σφυρίζει αδιάφορα και απειλεί το διεθνή καπιταλισμό, την Μέρκελ.
Αν βρίσκονταν λοιπόν ποσότητες μεγαλύτερες, και τις εκχωρούσαμε εύκολα θα εύρισκε έδαφος να στηριχτεί η κατηγορία της εθνικής μειοδοσίας.
Οσοι μιλάνε τώρα με θεωρίες συνωμοσίας και εξακοντίζουν παρόμοιες κατηγορίες, μοιάζουν με μπαταχτσήδες που ρίχνουν άδεια για να πιάσουν γεμάτα...
Τα περί εκχωρήσεως των δικαιωμάτων κυριαρχίας και εκμετάλλευσης που ακούγονται, αποτελούν παραμύθια που αφορούν αφελείς.
Που βρισκόμαστε...
Πριν λίγες μέρες εκδήλωσαν ενδιαφέρον για γεωφυσικές και σεισμικές έρευνες 8 μεγάλες εταιρείες που ειδικεύονται στομ κλάδο.
Σε μερικούς μήνες θα έχουμε τα πρώτα αποτελέσματα αυτών των ερευνών. Δηλ. μορφολογικά στοιχεία στο βυθό που συνιστούν πετρελαιοπιθανές ή φυσικο-αεριοπιθανές φυσικές δεξαμενές.
Τα στοιχεία αυτά, αν έχουν ενδιαφέρον, θα τα πάρουν άλλες εταιρείες και με γεωτρήσεις θα εξερευνήσουν σε ποιες από αυτές υπάρχουν όντως εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα.
Έχουμε ξαναγράψει σε αυτή τη στήλη πως από τα σημεία που αποφασίζουν οι εταιρείες πως αξίζουν να δοκιμάσουν να «τρυπήσουν», εκμεταλλεύσιμο κοίτασμα βρίσκεται σε 3-4% των περιπτώσεων.
Δεν υπάρχει τεχνολογία που να εξασφαλίζει στους Αμερικάνους, την Goldman Sacks ή τους Αρειανούς γνώση πριν μπουν τα τρυπάνια σε επιλεγμένα σημεία. Όσοι υποστηρίζουν πως είναι γνωστά από το ’70 τα κοιτάσματα, μόνο στο καφέ μπορεί να τα είδαν. Πόσο μάλλον που η συγκεκριμένη τεχνολογία από το ’70 μέχρι σήμερα έχει αλλάξει άρδην...
Στο μόνο σημείο που υπάρχουν αυξημένες ενδείξεις για παρουσία πετρελαίου είναι στην πλευρά του Ιονίου. Το καλό σενάριο εκεί μιλά για ένα έσοδο της τάξης των 300-400 εκατ. ευρώ το χρόνο για 15-20 χρόνια. Πολύ καλό, αλλά όχι και σωτήριο.
Οι ειδικοί...
Γιατί κάποιοι καθηγητές μιλούν με βεβαιότητα και δίνουν και προβλέψεις για συγκεκριμένες ποσότητες; Κυρίως οι ακαδημαϊκοί που το πράττουν αυτό είναι γεωλόγοι και μιλάνε με βάση γεωλογικά σενάρια και σχηματισμούς. Τα σενάρια αυτά όμως ενέχουν τεράστιο ρίσκο.
Π.χ. Ακόμη και αν υπάρχει μια τεράστια ποσότητα πετρελαίου σε κάποιο σημείο, αν αυτή βρίσκεται σε βάθος 12 χιλιομέτρων και το βάθος που μπορεί να φτάσει σήμερα μια γεώτρηση είναι τα 7-8 χιλιόμετρα, τότε είναι σαν να μην υπάρχει.
Αν δούμε ένα βαρέλι παρατημένο στο ύπαιθρο σε περίοδο βροχών, λογικά μπορούμε να υποθέσουμε πως αυτό είναι γεμάτο νερό. Αν πάμε κοντά όμως και το δούμε άδειο, μπορεί να ψάξουμε και να δούμε πως υπάρχει μια τρύπα...
Όταν γίνουν οι γεωτρήσεις μόνο θα μπορούμε να ξέρουμε αν υπάρχουν κοιτάσματα, αν αυτά είναι εκμεταλλεύσιμα και τι ποσά μπορούμε να εισπράξουμε από αυτά σε βάθος χρόνου.
Δεν είμαι ειδικός, αλλά όταν ακούω δυο διαφορετικές γνώμες για το ίδιο θέμα προσπαθώ με βάση τη λογική να προκρίνω αυτή που θεωρώ πως έχει τα εχέγγυα να βρίσκεται κοντά στην πραγματικότητα.
Αν υποθέσουμε πως θα βρούμε μεγάλα κοιτάσματα, έσοδα από αυτά δεν πρόκειται να έχουμε πριν περάσουν 6-7 χρόνια. Οπότε ό,τι είναι να περάσουμε λόγω χρεοκοπίας θα το περάσουμε.
Αν βρούμε σημαντικές ποσότητες όμως πιστεύω πως αρχίζουν και τα δύσκολα...
Τα αρνητικά...
Η μοναδική χώρα στον κόσμο που έχει σημαντικά μεγάλα έσοδα από ενεργειακά κοιτάσματα σε σύγκριση με το ΑΕΠ της και είναι δημοκρατία είναι η Νορβηγία. Στη Νορβηγία μάλιστα τα έσοδα από τους υδρογονάνθρακες δεν πάνε στον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά σε ένα ανεξάρτητο ταμείο που στηρίζει το συνταξιοδοτικό σύστημα της χώρας.
Αν η Ελλάδα βρει μεγάλα κοιτάσματα πιστεύετε πως σε λίγα χρόνια θα μοιάζει με την Νορβηγία ή την Λιβύη και τη Νιγηρία;
Φέτος αναμένεται να μηδενίσουμε το πρωτογενές έλλειμμα στον κρατικό προϋπολογισμό. Αν ξαφνικά μας έλεγαν πως βρέθηκε μεγάλο κοίτασμα και ως δια μαγείας από του χρόνου στον προϋπολογισμό θα πηγαίνουν 4 δισ. ευρώ, θα είχαμε πλεόνασμα 4 δισ. ευρώ ή μήπως κάποιοι πολιτικοί υπό την πίεση των πελατών θα δημιουργούσαν έλλειμμα 8 δισ. ευρώ;
Εγώ πιστεύω το δεύτερο.
Υπάρχει ένας όρος στα οικονομικά που ονομάζεται «Ολλανδική ασθένεια» ή «μικρόβιο του πετρελαίου». Χώρες που ανακαλύπτουν σημαντικά κοιτάσματα αντί να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους, η εικόνα της οικονομίας του επιδεινώνεται.
Οι κοινωνίες αντιδρούν όπως οι άνθρωποι, ένα λαχείο ή μια κληρονομία έχει περισσότερες πιθανότητες να τις καταστρέψει παρά να τις βελτιώσει. Αυτά βέβαια είναι «γράμματα» που αφορούν ανθρώπους με υψηλό δείκτη αυτογνωσίας και όχι θορυβώδεις «μπαχαλάκηδες» της δημόσιας ζωής και κυρίως της προσωπικής τους ζωής, οι οποίοι ψάχνουν συνέχεια στους άλλους τις ευθύνες των δικών τους λαθών
Τα θετικά...
Η παρουσία ενεργειακών κοιτασμάτων στην ΝΑ Μεσόγειο αναβαθμίζει τη γεωστρατηγική θέση της χώρας μας.
Αν υπάρξουν σημαντικά κοιτάσματα στον ελλαδικό χώρο, στη συνέχεια θα μπορέσουμε να επιλύσουμε διαφορές με τους γείτονες έχοντας δημιουργήσει ισχυρούς φιλικούς συσχετισμούς δυνάμεων.
Επίσης η παρουσία κοιτασμάτων ενισχύει την ανοχή των ευρωπαίων στην παραμονή της στην Ευρωζώνη, γιατί τους εξασφαλίζει ενεργειακή ανεξαρτησία από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό της Ρωσίας.
Και χωρίς να βρεθούν κοιτάσματα στην Ελλάδα με τα κοιτάσματα σε Κύπρο και Ισραήλ, ο ρόλος της Ελλάδας ως ευρωζωνικού κρίκου με την ευρωζώνη ενισχύει τη θέση της εντός αυτής.
Αν η Ελλάδα ανακαλύψει ένα κοίτασμα που θα υποκαταστήσει το ένα τρίτο των εισαγωγών καυσίμων που σήμερα φτάνουν τα 12-13 δισ. ευρώ, αυτό σημαίνει πως το εμπορικό της ισοζύγιο θα βοηθηθεί ανάλογα. Αυτό είναι πολύ θετικό, αλλά χρειάζεται κι άλλη προσπάθεια για μια χώρα που έχει εισαγωγές 44 δισ. ευρώ και εξαγωγές κάτω από 20 δισ. ευρώ.
Πετρέλαιο, «ξε-πετρέλαιο» λοιπόν, ...συνεχίστε να κολυμπάτε...
Πειθαρχία και σεβασμός, υψηλό επίπεδο κοινωνικής οργάνωσης, εργασία, αξιοκρατία και προπάντων μόρφωση είναι τα χαρακτηριστικά που διακρίνουν τις ανεπτυγμένες κοινωνίες από τις υπανάπτυκτες.
Όλα τα’ άλλα είναι γυάλινες χάνδρες και μπαμπουίνους...
Κ.Στούπας
(αναδημοσιεύεται από το "Κεφάλαιο")
Εκτός αν συμβεί αυτό για το οποίο κατηγορούν οι συνωμοσιολόγοι το....πολιτικό σύστημα. Να εκχωρήσει δηλαδή όλα τα κυριαρχικά δικαιώματα σε ό,τι ανευρεθεί αντί 100-200 δισ. ευρώ και με τα χρήματα αυτά να πληρώνει συντάξεις και μισθούς για κάμποσα χρόνια.
Κάτι τέτοιο όμως θα συνιστούσε εθνική μειοδοσία απέναντι στις επόμενες γενιές. Αν υποθέσουμε πως βρίσκονταν ποσότητες που δικαιολογούν το ποσό αυτό, η εκμετάλλευση και τα οφέλη τους ανήκουν και στις επόμενες γενικές και όχι σε αυτήν αποκλειστικά, η οποία διόρισε, διέφθειρε και χρεοκόπησε τη χώρα και τώρα σφυρίζει αδιάφορα και απειλεί το διεθνή καπιταλισμό, την Μέρκελ.
Αν βρίσκονταν λοιπόν ποσότητες μεγαλύτερες, και τις εκχωρούσαμε εύκολα θα εύρισκε έδαφος να στηριχτεί η κατηγορία της εθνικής μειοδοσίας.
Οσοι μιλάνε τώρα με θεωρίες συνωμοσίας και εξακοντίζουν παρόμοιες κατηγορίες, μοιάζουν με μπαταχτσήδες που ρίχνουν άδεια για να πιάσουν γεμάτα...
Τα περί εκχωρήσεως των δικαιωμάτων κυριαρχίας και εκμετάλλευσης που ακούγονται, αποτελούν παραμύθια που αφορούν αφελείς.
Που βρισκόμαστε...
Πριν λίγες μέρες εκδήλωσαν ενδιαφέρον για γεωφυσικές και σεισμικές έρευνες 8 μεγάλες εταιρείες που ειδικεύονται στομ κλάδο.
Σε μερικούς μήνες θα έχουμε τα πρώτα αποτελέσματα αυτών των ερευνών. Δηλ. μορφολογικά στοιχεία στο βυθό που συνιστούν πετρελαιοπιθανές ή φυσικο-αεριοπιθανές φυσικές δεξαμενές.
Τα στοιχεία αυτά, αν έχουν ενδιαφέρον, θα τα πάρουν άλλες εταιρείες και με γεωτρήσεις θα εξερευνήσουν σε ποιες από αυτές υπάρχουν όντως εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα.
Έχουμε ξαναγράψει σε αυτή τη στήλη πως από τα σημεία που αποφασίζουν οι εταιρείες πως αξίζουν να δοκιμάσουν να «τρυπήσουν», εκμεταλλεύσιμο κοίτασμα βρίσκεται σε 3-4% των περιπτώσεων.
Δεν υπάρχει τεχνολογία που να εξασφαλίζει στους Αμερικάνους, την Goldman Sacks ή τους Αρειανούς γνώση πριν μπουν τα τρυπάνια σε επιλεγμένα σημεία. Όσοι υποστηρίζουν πως είναι γνωστά από το ’70 τα κοιτάσματα, μόνο στο καφέ μπορεί να τα είδαν. Πόσο μάλλον που η συγκεκριμένη τεχνολογία από το ’70 μέχρι σήμερα έχει αλλάξει άρδην...
Στο μόνο σημείο που υπάρχουν αυξημένες ενδείξεις για παρουσία πετρελαίου είναι στην πλευρά του Ιονίου. Το καλό σενάριο εκεί μιλά για ένα έσοδο της τάξης των 300-400 εκατ. ευρώ το χρόνο για 15-20 χρόνια. Πολύ καλό, αλλά όχι και σωτήριο.
Οι ειδικοί...
Γιατί κάποιοι καθηγητές μιλούν με βεβαιότητα και δίνουν και προβλέψεις για συγκεκριμένες ποσότητες; Κυρίως οι ακαδημαϊκοί που το πράττουν αυτό είναι γεωλόγοι και μιλάνε με βάση γεωλογικά σενάρια και σχηματισμούς. Τα σενάρια αυτά όμως ενέχουν τεράστιο ρίσκο.
Π.χ. Ακόμη και αν υπάρχει μια τεράστια ποσότητα πετρελαίου σε κάποιο σημείο, αν αυτή βρίσκεται σε βάθος 12 χιλιομέτρων και το βάθος που μπορεί να φτάσει σήμερα μια γεώτρηση είναι τα 7-8 χιλιόμετρα, τότε είναι σαν να μην υπάρχει.
Αν δούμε ένα βαρέλι παρατημένο στο ύπαιθρο σε περίοδο βροχών, λογικά μπορούμε να υποθέσουμε πως αυτό είναι γεμάτο νερό. Αν πάμε κοντά όμως και το δούμε άδειο, μπορεί να ψάξουμε και να δούμε πως υπάρχει μια τρύπα...
Όταν γίνουν οι γεωτρήσεις μόνο θα μπορούμε να ξέρουμε αν υπάρχουν κοιτάσματα, αν αυτά είναι εκμεταλλεύσιμα και τι ποσά μπορούμε να εισπράξουμε από αυτά σε βάθος χρόνου.
Δεν είμαι ειδικός, αλλά όταν ακούω δυο διαφορετικές γνώμες για το ίδιο θέμα προσπαθώ με βάση τη λογική να προκρίνω αυτή που θεωρώ πως έχει τα εχέγγυα να βρίσκεται κοντά στην πραγματικότητα.
Αν υποθέσουμε πως θα βρούμε μεγάλα κοιτάσματα, έσοδα από αυτά δεν πρόκειται να έχουμε πριν περάσουν 6-7 χρόνια. Οπότε ό,τι είναι να περάσουμε λόγω χρεοκοπίας θα το περάσουμε.
Αν βρούμε σημαντικές ποσότητες όμως πιστεύω πως αρχίζουν και τα δύσκολα...
Τα αρνητικά...
Η μοναδική χώρα στον κόσμο που έχει σημαντικά μεγάλα έσοδα από ενεργειακά κοιτάσματα σε σύγκριση με το ΑΕΠ της και είναι δημοκρατία είναι η Νορβηγία. Στη Νορβηγία μάλιστα τα έσοδα από τους υδρογονάνθρακες δεν πάνε στον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά σε ένα ανεξάρτητο ταμείο που στηρίζει το συνταξιοδοτικό σύστημα της χώρας.
Αν η Ελλάδα βρει μεγάλα κοιτάσματα πιστεύετε πως σε λίγα χρόνια θα μοιάζει με την Νορβηγία ή την Λιβύη και τη Νιγηρία;
Φέτος αναμένεται να μηδενίσουμε το πρωτογενές έλλειμμα στον κρατικό προϋπολογισμό. Αν ξαφνικά μας έλεγαν πως βρέθηκε μεγάλο κοίτασμα και ως δια μαγείας από του χρόνου στον προϋπολογισμό θα πηγαίνουν 4 δισ. ευρώ, θα είχαμε πλεόνασμα 4 δισ. ευρώ ή μήπως κάποιοι πολιτικοί υπό την πίεση των πελατών θα δημιουργούσαν έλλειμμα 8 δισ. ευρώ;
Εγώ πιστεύω το δεύτερο.
Υπάρχει ένας όρος στα οικονομικά που ονομάζεται «Ολλανδική ασθένεια» ή «μικρόβιο του πετρελαίου». Χώρες που ανακαλύπτουν σημαντικά κοιτάσματα αντί να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους, η εικόνα της οικονομίας του επιδεινώνεται.
Οι κοινωνίες αντιδρούν όπως οι άνθρωποι, ένα λαχείο ή μια κληρονομία έχει περισσότερες πιθανότητες να τις καταστρέψει παρά να τις βελτιώσει. Αυτά βέβαια είναι «γράμματα» που αφορούν ανθρώπους με υψηλό δείκτη αυτογνωσίας και όχι θορυβώδεις «μπαχαλάκηδες» της δημόσιας ζωής και κυρίως της προσωπικής τους ζωής, οι οποίοι ψάχνουν συνέχεια στους άλλους τις ευθύνες των δικών τους λαθών
Τα θετικά...
Η παρουσία ενεργειακών κοιτασμάτων στην ΝΑ Μεσόγειο αναβαθμίζει τη γεωστρατηγική θέση της χώρας μας.
Αν υπάρξουν σημαντικά κοιτάσματα στον ελλαδικό χώρο, στη συνέχεια θα μπορέσουμε να επιλύσουμε διαφορές με τους γείτονες έχοντας δημιουργήσει ισχυρούς φιλικούς συσχετισμούς δυνάμεων.
Επίσης η παρουσία κοιτασμάτων ενισχύει την ανοχή των ευρωπαίων στην παραμονή της στην Ευρωζώνη, γιατί τους εξασφαλίζει ενεργειακή ανεξαρτησία από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό της Ρωσίας.
Και χωρίς να βρεθούν κοιτάσματα στην Ελλάδα με τα κοιτάσματα σε Κύπρο και Ισραήλ, ο ρόλος της Ελλάδας ως ευρωζωνικού κρίκου με την ευρωζώνη ενισχύει τη θέση της εντός αυτής.
Αν η Ελλάδα ανακαλύψει ένα κοίτασμα που θα υποκαταστήσει το ένα τρίτο των εισαγωγών καυσίμων που σήμερα φτάνουν τα 12-13 δισ. ευρώ, αυτό σημαίνει πως το εμπορικό της ισοζύγιο θα βοηθηθεί ανάλογα. Αυτό είναι πολύ θετικό, αλλά χρειάζεται κι άλλη προσπάθεια για μια χώρα που έχει εισαγωγές 44 δισ. ευρώ και εξαγωγές κάτω από 20 δισ. ευρώ.
Πετρέλαιο, «ξε-πετρέλαιο» λοιπόν, ...συνεχίστε να κολυμπάτε...
Πειθαρχία και σεβασμός, υψηλό επίπεδο κοινωνικής οργάνωσης, εργασία, αξιοκρατία και προπάντων μόρφωση είναι τα χαρακτηριστικά που διακρίνουν τις ανεπτυγμένες κοινωνίες από τις υπανάπτυκτες.
Όλα τα’ άλλα είναι γυάλινες χάνδρες και μπαμπουίνους...
Κ.Στούπας
(αναδημοσιεύεται από το "Κεφάλαιο")
