"Βάπτισμα του πυρός" για την νέα Κυβέρνηση, στα της διαπραγμάτευσης με τους εκπροσώπους της Τρόικα.
Το πρώτο «crash test» με την Τρόικα, για τις αλλαγές στην οικονομική πολιτική και την επαναδιαπραγμάτευση ή επικαιροποίηση του Μνημονίου, θα έχει η.... νέα Κυβέρνηση εντός της επομένης εβδομάδας.
Το απόγευμα της Δευτέρας, καταφθάνει το κλιμάκιο της Τρόικα, με τους επικεφαλής Ματίας Μορς, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Κλάους Μαζούχ, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, και Πολ Τόμσεν, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ώστε να αρχίσουν επαφές με στελέχη της κυβέρνησης.
Η επίσκεψη, που είναι πρώτη από την ανάληψη της ηγεσίας από τη νέα κυβέρνηση, αλλά και η πρώτη από τα τέλη Φεβρουαρίου που αποχώρησαν οι ξένοι ελεγκτές, θα έχει πολιτική σημασία. Όπως διευκρίνιζαν στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, θα υπάρξουν διαβουλεύσεις με τους νέους υπουργούς, Οικονομικών, Ανάπτυξης, Εργασίας, ενώ δεν αποκλείεται να υπάρξουν και συναντήσεις με τον πρωθυπουργό, Αντώνη Σαμαρά, και πολιτικούς αρχηγούς του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ.
Στο σημείο αυτό, πρέπει να διευκρινιστεί ότι, χθες, στις 7:30 το απόγευμα, επρόκειτο να ορκιστεί ο νέος υπουργός Οικονομικών, Βασίλης Ράπανος, αλλά η αιφνίδια αδιαθεσία που αισθάνθηκε και η εισαγωγή του στο νοσοκομείο ανέβαλαν την ορκωμοσία, μέχρι να λάβει εξιτήριο.
Πάντως, οι επαφές με την τρόικα θα σηματοδοτήσουν την πρώτη ουσιαστική διαπραγμάτευση της κυβέρνησης με τους δανειστές, που θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό την έκταση και την κατεύθυνση των αλλαγών στο μνημόνιο και θα διαμορφώσει την εθνική στρατηγική, εν όψει και των αποφάσεων της επικείμενης Συνόδου Κορυφής στις 28 Ιουνίου.
Επίσκεψη γνωριμίας
Οι ίδιες πηγές διευκρίνισαν ότι, κατά η επίσκεψη των ελεγκτών θα είναι κατ' αρχήν γνωριμίας, αλλά και συζήτησης με τα πρόσωπα που στελεχώνουν τις θέσεις των υπουργών που θα λάβουν τις αποφάσεις για το πρόγραμμα οικονομικής πολιτικής που είναι σε εξέλιξη, αλλά έχει μια «παύση» τους τελευταίους μήνες, λόγω των εκλογών.
Οι ελεγκτές θα ζητήσουν τις θέσεις της κυβέρνησης, αλλά ταυτόχρονα θα ζητήσουν απολογισμό έργου από το Φεβρουάριο -που έγινε ο προηγούμενος έλεγχος- και ποιες από τις παρεμβάσεις που είχαν συναποφασιστεί προωθήθηκαν στο διάστημα αυτό.
Ακόμα, θα ζητήσουν στοιχεία για την εξέλιξη των μεγεθών της οικονομίας, όπως του προϋπολογισμού και της εξέλιξης του ΑΕΠ, με το ενδιαφέρον τους να επικεντρώνεται στις προοπτικές εξέλιξης, για τους επόμενους μήνες.
Το κλιμάκιο της τρόικας θα αποχωρήσει, θα ενημερώσει την ηγεσία της Κομισιόν της Ευρωζώνης, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ και θα επιστρέψει εντός του Ιουλίου, για τον έλεγχο σε βάθος της οικονομίας, αλλά και για τη διαπραγμάτευση και την επικαιροποίηση του μνημονίου.
ΑΕΠ - Απασχόληση
Τις εφιαλτικές διαστάσεις που προσλαμβάνει η ύφεση στην οικονομία, με αντίκτυπο στην απασχόληση, θα παρουσιάσει στην τρόικα το υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου να πείσει τους ελεγκτές για την αναγκαιότητα δρομολόγησης αναπτυξιακών μέτρων.
Εκτός από τη γνωστή μείωση του ΑΕΠ κατά 6,2% στο πρώτο τρίμηνο του 2012, θα τονιστεί ότι οι προβλέψεις είναι αρνητικές και για τα επόμενα τρίμηνα, καθώς, το β' τρίμηνο, έπεσε «θύμα» της έντονης αβεβαιότητας της προεκλογικής περιόδου, ενώ στο γ' τρίμηνο του έτους θα δοκιμαστεί σκληρά από την αναμενόμενη πτώση του τουρισμού, αλλά και τη μείωση της κατανάλωσης, λόγω της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος, που θα επιφέρουν τα «φουσκωμένα» εκκαθαριστικά σημειώματα.
Θα τονιστεί, επίσης, η αύξηση της ανεργίας, με τους ανέργους στο 1.100.000 άτομα και το ποσοστό να βρίσκεται στο 22%, στους πρώτους μήνες του έτους, εξελίξεις που είναι μακριά από τους στόχους τους μνημονίου.
Θα σημειώσουν, επίσης, την πρόβλεψη για μείωση του ΑΕΠ φέτος κατά 4,7%, αλλά με τις τελευταίες εκτιμήσεις να προσδιορίζουν τη μείωση κάτω από το -5%, αλλά και σε συνδυασμό με την πρόβλεψη του μνημονίου για επιμήκυνση της διάρκειας προσαρμογής, πέραν του 2014, αν η ύφεση είναι σημαντικά βαθύτερη της αναμενόμενης.
Καλύτερες είναι οι προοπτικές για τα δημοσιονομικά, όπου το έλλειμμα του προϋπολογισμού είναι χαμηλότερο των προβλέψεων, αλλά υπάρχουν κίνδυνοι. Η υστέρηση των εσόδων κατά περίπου 1 δισ. ευρώ στο πεντάμηνο μπορεί να καλυφθεί με τα εκκαθαριστικά που θα καταφτάσουν σύντομα, αλλά υπό την προϋπόθεση ότι οι φορολογούμενοι θα πληρώσουν το φόρο ή θα διογκωθούν τα ληξιπρόθεσμα, αλλά και θα αυξηθούν οι ροές κοινοτικών κονδυλίων, στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ.
Επίσης, οι δαπάνες, που είναι μειωμένες κατά 2,9 δισ. ευρώ έναντι των στόχων, είναι δύσκολο να παραμείνουν στα επίπεδα αυτά, χωρίς να παρατηρηθούν προβλήματα λειτουργίας στην κρατική μηχανή, όπως συνέβη με τον ΕΟΠΥΥ.
Αξιολόγηση
Ο πρόεδρος του Eurogroup, Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, δήλωσε, σχετικά με την έλευση της τρόικας, ότι θα αξιολογήσει την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, ώστε να δούμε πού βρίσκεται το πρόγραμμα, και, μετά, θα ακολουθήσει πλήρης αποστολή της τρόικας για συζητήσεις με την κυβέρνηση. Στόχος είναι να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία πριν από την επόμενη δόση.
Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Όλι Ρεν, είπε ότι το κλιμάκιο της τρόικας θα αξιολογήσει το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και τη δημοσιονομική προσαρμογή. «Θα δούμε τι έγινε, τι δεν έγινε και τι πρέπει να γίνει», είπε, επισημαίνοντας ότι «το σημαντικότερο απ' όλα είναι να ξαναρχίσουν οι μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Πάντως, και χθες ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, υπογράμμισε με έμφαση ότι η Ελλάδα πρέπει να τηρήσει τους όρους του προγράμματος διάσωσης, προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει χώρος για ελιγμούς στο στόχο μείωσης του χρέους στο 120% του ΑΕΠ.
Φτωχός ο απολογισμός του τετραμήνου
Το κλιμάκιο της Τρόικα θα ζητήσει απολογισμό έργου για το τελευταίο τετράμηνο, ο οποίος είναι εξαιρετικά φτωχός, αφού, λόγω των εκλογών, δεν προωθήθηκε σχεδόν κανένα μέτρο, από τη μακροσκελή λίστα των υποχρεώσεων, οι κυριότερες των οποίων είναι οι ακόλουθες:
1. Η κατάρτιση του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος, που θα περιέχει νέα μέτρα για τη διετία 2013 - 2014, ύψους 11,5 δισ. ευρώ, από περικοπές δαπανών και 3 δισ. ευρώ από την πάταξη της φοροδιαφυγής. Αν δοθεί παράταση για ένα ή δύο χρόνια, τότε η προσπάθεια κατ’ έτος περιορίζεται από τα 5,75 δισ. ευρώ, σε 3,5 ή 2,8 δισ. ευρώ.
2. Η επιτάχυνση των αποκρατικοποιήσεων. Εντός του Ιουνίου, έπρεπε να ξεκινήσουν οι διαδικασίες για ΔΕΠΑ/ΔΕΣΦΑ, ΧΕΛΠΕ, ΟΠΑΠ, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ και IBC.
3. Η κυβέρνηση θεσπίζει φορολογική μεταρρύθμιση, η οποία αποσκοπεί στην κατάργηση των φοροαπαλλαγών, που έχουν απομείνει, και την κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα ακριτικά νησιά του Αιγαίου.
4. Απελευθερώνονται όλα τα επαγγέλματα, αλλά ταυτόχρονα, για όσα επαγγέλματα κρίνεται απαραίτητη η επαναφορά των περιορισμών, θα γίνει με νόμο εντός του Ιουνίου.
5. Εως τα τέλη Ιουνίου, εισάγονται μεταρρυθμίσεις για την εξάλειψη των ληξιπρόθεσμων οφειλών και των ελλειμμάτων στα Ταμεία εφάπαξ.
6. Η μείωση κατά 12% των αποδοχών όλων όσοι αμείβονται με ειδικά μισθολόγια, όπως ένστολοι, καθηγητές ΑΕΙ-ΤΕΙ, δικαστικοί, μουσικοί κ.λπ., θα εφαρμοστεί από την 1η Ιουλίου 2012. Στόχος είναι η εξοικονόμηση 205 εκατ. ευρώ, μέχρι το τέλος του 2012 και 410 δισ. ευρώ ετησίως από το 2013 και μετά.
7. Νέα μέτρα για τον περαιτέρω εξορθολογισμό των φαρμακευτικών δαπανών και της λειτουργικής δαπάνης των νοσοκομείων και προσδιορισμός των χρηματικών παροχών προνοίας.
8. Η σύνδεση των υποχρεώσεων φορολογικής και ασφαλιστικής συμμόρφωσης για ενιαίο έλεγχο και εποπτεία.
9. Η μείωση του προσωπικού στο δημόσιο τομέα. Εντός του 2012, θα πρέπει να αποχωρήσουν με εφεδρεία 15.000 άτομα, ενώ, μέχρι το 2015, οι δημόσιοι υπάλληλοι να μειωθούν κατά 150.000. Η κυβέρνηση θα ζητήσει να μην υπάρξουν απολύσεις υπαλλήλων.
Το πρώτο «crash test» με την Τρόικα, για τις αλλαγές στην οικονομική πολιτική και την επαναδιαπραγμάτευση ή επικαιροποίηση του Μνημονίου, θα έχει η.... νέα Κυβέρνηση εντός της επομένης εβδομάδας.
Το απόγευμα της Δευτέρας, καταφθάνει το κλιμάκιο της Τρόικα, με τους επικεφαλής Ματίας Μορς, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Κλάους Μαζούχ, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, και Πολ Τόμσεν, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ώστε να αρχίσουν επαφές με στελέχη της κυβέρνησης.
Η επίσκεψη, που είναι πρώτη από την ανάληψη της ηγεσίας από τη νέα κυβέρνηση, αλλά και η πρώτη από τα τέλη Φεβρουαρίου που αποχώρησαν οι ξένοι ελεγκτές, θα έχει πολιτική σημασία. Όπως διευκρίνιζαν στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, θα υπάρξουν διαβουλεύσεις με τους νέους υπουργούς, Οικονομικών, Ανάπτυξης, Εργασίας, ενώ δεν αποκλείεται να υπάρξουν και συναντήσεις με τον πρωθυπουργό, Αντώνη Σαμαρά, και πολιτικούς αρχηγούς του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ.
Στο σημείο αυτό, πρέπει να διευκρινιστεί ότι, χθες, στις 7:30 το απόγευμα, επρόκειτο να ορκιστεί ο νέος υπουργός Οικονομικών, Βασίλης Ράπανος, αλλά η αιφνίδια αδιαθεσία που αισθάνθηκε και η εισαγωγή του στο νοσοκομείο ανέβαλαν την ορκωμοσία, μέχρι να λάβει εξιτήριο.
Πάντως, οι επαφές με την τρόικα θα σηματοδοτήσουν την πρώτη ουσιαστική διαπραγμάτευση της κυβέρνησης με τους δανειστές, που θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό την έκταση και την κατεύθυνση των αλλαγών στο μνημόνιο και θα διαμορφώσει την εθνική στρατηγική, εν όψει και των αποφάσεων της επικείμενης Συνόδου Κορυφής στις 28 Ιουνίου.
Επίσκεψη γνωριμίας
Οι ίδιες πηγές διευκρίνισαν ότι, κατά η επίσκεψη των ελεγκτών θα είναι κατ' αρχήν γνωριμίας, αλλά και συζήτησης με τα πρόσωπα που στελεχώνουν τις θέσεις των υπουργών που θα λάβουν τις αποφάσεις για το πρόγραμμα οικονομικής πολιτικής που είναι σε εξέλιξη, αλλά έχει μια «παύση» τους τελευταίους μήνες, λόγω των εκλογών.
Οι ελεγκτές θα ζητήσουν τις θέσεις της κυβέρνησης, αλλά ταυτόχρονα θα ζητήσουν απολογισμό έργου από το Φεβρουάριο -που έγινε ο προηγούμενος έλεγχος- και ποιες από τις παρεμβάσεις που είχαν συναποφασιστεί προωθήθηκαν στο διάστημα αυτό.
Ακόμα, θα ζητήσουν στοιχεία για την εξέλιξη των μεγεθών της οικονομίας, όπως του προϋπολογισμού και της εξέλιξης του ΑΕΠ, με το ενδιαφέρον τους να επικεντρώνεται στις προοπτικές εξέλιξης, για τους επόμενους μήνες.
Το κλιμάκιο της τρόικας θα αποχωρήσει, θα ενημερώσει την ηγεσία της Κομισιόν της Ευρωζώνης, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ και θα επιστρέψει εντός του Ιουλίου, για τον έλεγχο σε βάθος της οικονομίας, αλλά και για τη διαπραγμάτευση και την επικαιροποίηση του μνημονίου.
ΑΕΠ - Απασχόληση
Τις εφιαλτικές διαστάσεις που προσλαμβάνει η ύφεση στην οικονομία, με αντίκτυπο στην απασχόληση, θα παρουσιάσει στην τρόικα το υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου να πείσει τους ελεγκτές για την αναγκαιότητα δρομολόγησης αναπτυξιακών μέτρων.
Εκτός από τη γνωστή μείωση του ΑΕΠ κατά 6,2% στο πρώτο τρίμηνο του 2012, θα τονιστεί ότι οι προβλέψεις είναι αρνητικές και για τα επόμενα τρίμηνα, καθώς, το β' τρίμηνο, έπεσε «θύμα» της έντονης αβεβαιότητας της προεκλογικής περιόδου, ενώ στο γ' τρίμηνο του έτους θα δοκιμαστεί σκληρά από την αναμενόμενη πτώση του τουρισμού, αλλά και τη μείωση της κατανάλωσης, λόγω της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος, που θα επιφέρουν τα «φουσκωμένα» εκκαθαριστικά σημειώματα.
Θα τονιστεί, επίσης, η αύξηση της ανεργίας, με τους ανέργους στο 1.100.000 άτομα και το ποσοστό να βρίσκεται στο 22%, στους πρώτους μήνες του έτους, εξελίξεις που είναι μακριά από τους στόχους τους μνημονίου.
Θα σημειώσουν, επίσης, την πρόβλεψη για μείωση του ΑΕΠ φέτος κατά 4,7%, αλλά με τις τελευταίες εκτιμήσεις να προσδιορίζουν τη μείωση κάτω από το -5%, αλλά και σε συνδυασμό με την πρόβλεψη του μνημονίου για επιμήκυνση της διάρκειας προσαρμογής, πέραν του 2014, αν η ύφεση είναι σημαντικά βαθύτερη της αναμενόμενης.
Καλύτερες είναι οι προοπτικές για τα δημοσιονομικά, όπου το έλλειμμα του προϋπολογισμού είναι χαμηλότερο των προβλέψεων, αλλά υπάρχουν κίνδυνοι. Η υστέρηση των εσόδων κατά περίπου 1 δισ. ευρώ στο πεντάμηνο μπορεί να καλυφθεί με τα εκκαθαριστικά που θα καταφτάσουν σύντομα, αλλά υπό την προϋπόθεση ότι οι φορολογούμενοι θα πληρώσουν το φόρο ή θα διογκωθούν τα ληξιπρόθεσμα, αλλά και θα αυξηθούν οι ροές κοινοτικών κονδυλίων, στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ.
Επίσης, οι δαπάνες, που είναι μειωμένες κατά 2,9 δισ. ευρώ έναντι των στόχων, είναι δύσκολο να παραμείνουν στα επίπεδα αυτά, χωρίς να παρατηρηθούν προβλήματα λειτουργίας στην κρατική μηχανή, όπως συνέβη με τον ΕΟΠΥΥ.
Αξιολόγηση
Ο πρόεδρος του Eurogroup, Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, δήλωσε, σχετικά με την έλευση της τρόικας, ότι θα αξιολογήσει την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, ώστε να δούμε πού βρίσκεται το πρόγραμμα, και, μετά, θα ακολουθήσει πλήρης αποστολή της τρόικας για συζητήσεις με την κυβέρνηση. Στόχος είναι να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία πριν από την επόμενη δόση.
Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Όλι Ρεν, είπε ότι το κλιμάκιο της τρόικας θα αξιολογήσει το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και τη δημοσιονομική προσαρμογή. «Θα δούμε τι έγινε, τι δεν έγινε και τι πρέπει να γίνει», είπε, επισημαίνοντας ότι «το σημαντικότερο απ' όλα είναι να ξαναρχίσουν οι μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Πάντως, και χθες ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, υπογράμμισε με έμφαση ότι η Ελλάδα πρέπει να τηρήσει τους όρους του προγράμματος διάσωσης, προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει χώρος για ελιγμούς στο στόχο μείωσης του χρέους στο 120% του ΑΕΠ.
Φτωχός ο απολογισμός του τετραμήνου
Το κλιμάκιο της Τρόικα θα ζητήσει απολογισμό έργου για το τελευταίο τετράμηνο, ο οποίος είναι εξαιρετικά φτωχός, αφού, λόγω των εκλογών, δεν προωθήθηκε σχεδόν κανένα μέτρο, από τη μακροσκελή λίστα των υποχρεώσεων, οι κυριότερες των οποίων είναι οι ακόλουθες:
1. Η κατάρτιση του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος, που θα περιέχει νέα μέτρα για τη διετία 2013 - 2014, ύψους 11,5 δισ. ευρώ, από περικοπές δαπανών και 3 δισ. ευρώ από την πάταξη της φοροδιαφυγής. Αν δοθεί παράταση για ένα ή δύο χρόνια, τότε η προσπάθεια κατ’ έτος περιορίζεται από τα 5,75 δισ. ευρώ, σε 3,5 ή 2,8 δισ. ευρώ.
2. Η επιτάχυνση των αποκρατικοποιήσεων. Εντός του Ιουνίου, έπρεπε να ξεκινήσουν οι διαδικασίες για ΔΕΠΑ/ΔΕΣΦΑ, ΧΕΛΠΕ, ΟΠΑΠ, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ και IBC.
3. Η κυβέρνηση θεσπίζει φορολογική μεταρρύθμιση, η οποία αποσκοπεί στην κατάργηση των φοροαπαλλαγών, που έχουν απομείνει, και την κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα ακριτικά νησιά του Αιγαίου.
4. Απελευθερώνονται όλα τα επαγγέλματα, αλλά ταυτόχρονα, για όσα επαγγέλματα κρίνεται απαραίτητη η επαναφορά των περιορισμών, θα γίνει με νόμο εντός του Ιουνίου.
5. Εως τα τέλη Ιουνίου, εισάγονται μεταρρυθμίσεις για την εξάλειψη των ληξιπρόθεσμων οφειλών και των ελλειμμάτων στα Ταμεία εφάπαξ.
6. Η μείωση κατά 12% των αποδοχών όλων όσοι αμείβονται με ειδικά μισθολόγια, όπως ένστολοι, καθηγητές ΑΕΙ-ΤΕΙ, δικαστικοί, μουσικοί κ.λπ., θα εφαρμοστεί από την 1η Ιουλίου 2012. Στόχος είναι η εξοικονόμηση 205 εκατ. ευρώ, μέχρι το τέλος του 2012 και 410 δισ. ευρώ ετησίως από το 2013 και μετά.
7. Νέα μέτρα για τον περαιτέρω εξορθολογισμό των φαρμακευτικών δαπανών και της λειτουργικής δαπάνης των νοσοκομείων και προσδιορισμός των χρηματικών παροχών προνοίας.
8. Η σύνδεση των υποχρεώσεων φορολογικής και ασφαλιστικής συμμόρφωσης για ενιαίο έλεγχο και εποπτεία.
9. Η μείωση του προσωπικού στο δημόσιο τομέα. Εντός του 2012, θα πρέπει να αποχωρήσουν με εφεδρεία 15.000 άτομα, ενώ, μέχρι το 2015, οι δημόσιοι υπάλληλοι να μειωθούν κατά 150.000. Η κυβέρνηση θα ζητήσει να μην υπάρξουν απολύσεις υπαλλήλων.
