Σε αεροπορική απομόνωση περνά η χώρα μας, καθώς οι περικοπές συχνοτήτων και κυρίως η αναστολή δρομολογίων αποτελούν πλέον μια σκληρή πραγματικότητα για την ελληνική αγορά.
Η πρόσφατη απόφαση της Delta Airlines να διακόψει από το φθινόπωρο τις απευθείας πτήσεις... Ελλάδας - ΗΠΑ φαίνεται ότι αποτελεί το τελειωτικό πλήγμα, που κόβει τους δεσμούς της χώρας με την Αμερική.
Μέσα σε μόλις τρία χρόνια, από πέντε απευθείας πτήσεις που εκτελούνταν την εβδομάδα, δεν θα πραγματοποιείται καμία, και για πρώτη φορά ύστερα από 45 χρόνια δεν θα συνδέεται αεροπορικώς η χώρα μας με τις ΗΠΑ. Η Delta ήταν η τελευταία εταιρεία που είχε μείνει στην εν λόγω γραμμή, καθώς ακόμη και η US Airways, που συνδέει Αθήνα με Φιλαδέλφεια, έχει εντάξει στο πρόγραμμά της το δρομολόγιο μόνο για τη φετινή θερινή περίοδο. Νωρίτερα η Ολυμπιακή είχε διακόψει τη σύνδεση, όπως και η Continental. Την ίδια πολιτική ακολούθησε και η United Airlines που διέκοψε τις απευθείας πτήσεις πριν από ένα χρόνο. Δρομολόγια προς τις ΗΠΑ υπάρχουν αυτή τη στιγμή μόνο μέσω ανταποκρίσεων με άλλες πόλεις.
Πώς φτάσαμε όμως ώς εδώ; Κατ’ αρχάς θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο πάλαι ποτέ εθνικός αερομεταφορέας, η Ολυμπιακή, στις «μέρες δόξας» του έκανε ό,τι μπορούσε για να περιοριστεί ο ανταγωνισμός σ’ αυτές τις πτήσεις. Κι ως γνωστόν, όπου δεν υπάρχει ανταγωνισμός δεν υπάρχουν όφελος και... συνέχεια. Μάλιστα, κατά τα τελευταία χρόνια λειτουργίας του με το παλαιό καθεστώς, οδηγήθηκε σε μεγάλες περικοπές μακρινών προορισμών προκειμένου να αντιμετωπίσει τα τεράστια οικονομικά προβλήματα που είχε δημιουργήσει. Αποτέλεσμα; Η αδυναμία του κράτους να διοικήσει και να διαφυλάξει τα συμφέροντα μιας μεγάλης εταιρείας, όπως ήταν η Ολυμπιακή, οδήγησε με τον τρόπο της στη σημερινή εικόνα απομόνωσης της χώρας.
Κρίσιμο ρόλο ωστόσο έπαιξε και μια σειρά από άλλους παράγοντες, όπως για παράδειγμα οι ακριβές υπηρεσίες του «Ελ. Βενιζέλος», που οδήγησαν τη χώρα όχι μόνο εκτός της αμερικανικής αγοράς, αλλά κι εκτός δεκάδων άλλων προορισμών, με τις αποχωρήσεις ξένων αεροπορικών εταιρειών να αυξάνονται σημαντικά. Για παράδειγμα, απώλεια για την ελληνική αγορά, αλλά και για το αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος», αποτέλεσε η αποχώρηση της THAI Airways, η οποία δραστηριοποιούνταν στην Ελλάδα επί 36 χρόνια, αλλά πλέον έχει διακόψει την απευθείας σύνδεση με την Μπανγκόκ. Το δρομολόγιο Αθήνα – Μπαχρέιν δεν εκτελείται πλέον από την Gulf Air, η οποία διέκοψε την ίδια περίοδο και τη σύνδεση με τη Δαμασκό. Τέλος, μέσω Κωνσταντινούπολης, αντί της Αθήνας που χρησιμοποιούσε μέχρι πρότινος, επέλεξε η Singapore Airlines να πραγματοποιεί τη σύνδεση με τη Σιγκαπούρη.
Τον περιορισμό των αεροπορικών συνδέσεων με τη χώρα αντανακλά και η σημαντική μείωση της επιβατικής κίνησης που καταγράφεται στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών «Ελ. Βενιζέλος». Η συνολική επιβατική κίνηση το διάστημα Ιανουαρίου-Απριλίου 2012 διαμορφώθηκε σε 3,49 εκατ. επιβάτες, σημειώνοντας μείωση 10,3% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2011. Συνολικά τους πρώτους τρεις μήνες του έτους, 300.000 λιγότεροι επιβάτες διακινήθηκαν στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ), με περαιτέρω κάμψη να προβλέπεται για τον ερχόμενο χειμώνα. Κύκλοι της αγοράς επισημαίνουν ότι σε πολύ μεγάλο βαθμό ευθύνη φέρει και ο ΔΑΑ, ο οποίος παρέχει μεν ανταγωνιστικού επιπέδου υπηρεσίες, σε ιδιαίτερα ωστόσο υψηλές τιμές. Η τιμολογιακή πολιτική του τον κατατάσσει σε ένα από τα ακριβότερα -σε επίπεδο κόστους χρήσης- αεροδρόμια της ευρωπαϊκής και όχι μόνο αγοράς, σε μια περίοδο που η αεροπορική αγορά μαστίζεται μεταξύ άλλων από το υψηλό κόστος καυσίμων.
Κι όπως είναι φυσικό, όλη αυτή η κακή εικόνα «χτυπάει» παντού. Κύκλοι της τουριστικής αγοράς επισημαίνουν, για παράδειγμα, ότι η διακοπή της απευθείας γραμμής με ΗΠΑ θα έχει επιπτώσεις και στην κρουαζιέρα, αφού πολλοί Αμερικανοί επιλέγουν τις απευθείας πτήσεις από τις ΗΠΑ για να φτάσουν στη χώρα μας και να επιβιβαστούν σε κρουαζιερόπλοια. Τι θα γίνει όταν διακοπούν;
Το παράδειγμα της Turkish Airlines
Η απουσία πολιτικής αερομεταφορών στη χώρα ευθύνεται, σύμφωνα με κύκλους της αγοράς, σε μεγάλο βαθμό για την αποχώρηση πολλών εταιρειών από την ελληνική αγορά. Η αδυναμία χάραξης μιας σταθερής πολιτικής, η οποία θα προσελκύσει νέες εταιρείες, και η απουσία κινήτρων και προνομίων που θα μπορούσαν να «κρατήσουν» εταιρείες, μεταξύ των οποίων και η πρώην κρατική Ολυμπιακή, στους ελληνικούς ουρανούς οδήγησε στη σημερινή εικόνα, αεροπορικής απομόνωσης της χώρας. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της γειτονικής Τουρκίας, η οποία χαράσσοντας μια σταθερή και ευνοϊκή προς τον εθνικό της αερομεταφορέα πολιτική μετέτρεψε την Turkish Airlines σε κολοσσό. Η Τουρκία χτίζει εδώ και χρόνια μια πολιτική αερομεταφορών που παρέχει μηδενικά τιμολόγια σε εταιρείες που πετούν στο εσωτερικό της χώρας με ενδιάμεσο σταθμό την Κωνσταντινούπολη. Παράλληλα, εταιρείες που διέρχονται από το αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης χαίρουν σημαντικών εκπτώσεων στα τέλη. Την ίδια στιγμή, τα πολύτιμα για το πολυσύχναστο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης slots (χρονοθυρίδες) «προσανατολίζονται» κυρίως στον εθνικό αερομεταφορέα, ο οποίος προηγείται έναντι των υπολοίπων εταιρειών. Στη χώρα μας, αντιθέτως, ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών προσφέρει πολύ ακριβά τέλη χρήσης, λόγω της μορφής της σύμβασης που έχει συνάψει με το Δημόσιο, στρέφοντας τις εταιρείες σε άλλους προορισμούς..
Αλεξανδρα Κασσιμη.
