Δικαιολογούνται πανηγυρισμοί για τις χθεσινές εξαγγελίες του Μάριο Ντράγκι;
Σύμφωνα με τον... θεσμικό τύπο, ναι.
Απόδειξη η συμπεριφορά των αγορών.
Κάποιοι άλλοι όμως θα διαφωνήσουν.
Θα πουν ότι οι εξαγγελίες του επικεφαλής της ΕΚΤ δεν είναι τίποτα άλλο παρά μία ακόμα ασπιρίνη στο άρρωστο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, που η δράση της δεν θα... αργήσει να περάσει και να αναδειχθούν εκ νέου τα δομικά προβλήματα της ευρωζώνης.
Κεφαλαιώδους σημασίας είναι η μεγάλη διαφορά επιτοκίων δανεισμού που έχουν οι μικρομεσαίες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Το να καθορίζεται και μόνο η συγκεκριμένη διαφορά από το γεωγραφικό κριτήριο (δηλαδή, μια μικρομεσαία ισπανική επιχείρηση εξίσου ανταγωνιστική με μια αντίστοιχη γερμανική δανείζεται κατά 2,2% περισσότερο από τη γερμανική ανταγωνίστριά της) εκ των πραγμάτων συνιστά αποδόμηση του ενιαίου ευρωπαϊκού οικονομικού χώρου. Δεν συμβαίνει κάτι ανάλογο για παράδειγμα στις ΗΠΑ.
Προφανώς, ο Μάριο Ντράγκι θα επιθυμούσε, όπως ο ομόλογός του της Fed, να μπορεί να διαμορφώνει την πολιτική επιτοκίων κεντρικά και... συγκεντρωτικά και όχι να βρίσκεται στη δυσάρεστη θέση να μειώνει το βασικό επιτόκιο για να μειωθούν τα επιτόκια δανεισμού των ισπανικών επιχειρήσεων και να τα βλέπει να αυξάνονται την ίδια στιγμή που των γερμανικών μειώνονται. Αυτό για τον Ιταλό τραπεζίτη αποτελεί ήττα.
Συγκεκριμένα συνιστά υποβάθμιση του ρόλου που ο ίδιος εκπροσωπεί. Συνιστά διαπίστωση αδυναμίας άσκησης της νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ – όπως ορίζουν οι ευρωπαϊκές συνθήκες. Πλην όμως για να ασκείται πραγματικά μια τέτοια πολιτική, η ΕΚΤ θα έπρεπε να μπορεί να ελέγχει τα βιβλία των τραπεζών, να διορίζει ή να παύει τις διοικήσεις τους, να τις κλείνει κ.ο.κ., όπως συμβαίνει στις ΗΠΑ. Τέτοια δυνατότητα δεν της προσφέρεται.
Ο λόγος είναι οι αντιστάσεις που προβάλλει κυρίως η Γερμανία, με την ανοχή του Παρισιού. Το Βερολίνο προτείνει ένα σύστημα παρακολούθησης και όχι επιτήρησης των τραπεζών – αφήνοντας τα υπόλοιπα στις εθνικές αρχές. Με άλλα λόγια η ΕΚΤ δεν μπορεί να εντοπίζει αμαρτωλές περιπτώσεις τραπεζών τύπου Dexia, Bankia ή θυγατρικών της Deutsche Bank και BNP-Paribas και να γνωρίζει πόσο υγιείς είναι – και πόσο υγιές είναι το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα.
Με απλά λόγια η ΕΚΤ δεν επιτηρεί. Συνεχίζει μόνο να παρακολουθεί, να επιτρέπει, να ανέχεται και κατά περίπτωση να συμμετέχει στο σύστημα διαπλοκής πολιτικών και τραπεζιτών που καθιστούν αμφίβολη της εξυγίανση του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος, θολή τη διαδικασία επανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και –ακόμα χειρότερα– αβέβαιο το μέλλον του ευρώ.
Μετά λοιπόν τον αρχικό ενθουσιασμό και όταν ο χρόνος επιτρέψει στις αγορές να αποτιμήσουν το νόημα των εξαγγελιών Ντράγκι η αβεβαιότητα θα επιστρέψει...
Παναγιώτης Κ. Μαυρίδης
