Aισθητή ανάκαμψη κατά 20,88% παρουσίασαν το Α΄ εξάμηνο του 2012 οι ελληνικές εξαγωγές προϊόντων στις ΗΠΑ, σύμφωνα με στοιχεία της αμερικανικής στατιστικής υπηρεσίας, κλείνοντας σε 588,5 εκατ. δολ. από 453,7 εκατ. δολ. το πρώτο εξάμηνο του 2011.
Ήδη τα τελευταία δύο έτη οι εξαγωγές μας ανέκαμψαν κατά 8,4%.
Επιπρόσθετα στη θετική αυτή εξέλιξη, όπως αναφέρεται σε έκθεση της πρεσβείας μας, οι εισαγωγές από ΗΠΑ.. μειώθηκαν ελαφρώς εντός της εξεταζόμενης περιόδου, με αποτέλεσμα την απώλεια μεριδίου για τα ελληνικά προϊόντα ως προς τα συνολικά εισαγόμενα αγαθά στις ΗΠΑ, από 0,043% το 1ο εξ. 2011 σε 0,048% το 1ο εξ. 2012.
Από την άλλη πλευρά, το 2011 οι αμερικανικές εξαγωγές προς τη χώρα μας ανήλθαν σε 1,10 δισ δολ., μειωμένες κατά 2,1% σε σχέση με το 2010, ενώ το 1ο εξάμηνο 2012 μειώθηκαν κατά 10,87% σε σχέση με το 1ο εξάμηνο 2011 (από 505,5 εκατ. δολ. το 2011 σε 450,6 εκατ. δολ. το 2012).
Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί, ως τάξη μεγέθους, ότι ο λόγος των εξαγωγών μας προς τις εισαγωγές από ΗΠΑ έφτασε σχεδόν το 1:1 την υπό εξέταση περίοδο και μάλιστα για πρώτη φορά οι εξαγωγές μας αριθμούνται το 1ο εξάμηνο 2012 περισσότερες από τις εισαγωγές μας.
Αντίστοιχα, το διμερές εμπορικό ισοζύγιο εμφανίζεται για πρώτη φορά πλεονασματικό για τη χώρα μας (κατά 98 σχεδόν εκατ. δολ.). Ήδη είχε μειωθεί κατά 29,3% το 2011, συρρικνούμενο από τα 3 εκ. δολ. σε 2,1 εκ. δολ., ενώ στην υπό εξέταση περίοδο μειώθηκε θεαματικά κατά 288,97%.
Ελληνικές εξαγωγές στις ΗΠΑ (κύριες κατηγορίες προϊόντων)
Με έτος βάσης το 2011, υπάρχει ανάλυση για τις 25 κυριότερες κατηγορίες προϊόντων που εξήχθησαν από τη χώρα μας προς τις ΗΠΑ σε βάθος 5ετίας (2010-2012)2. Τα προϊόντα αυτά αποτέλεσαν το 77,8% των εξαγωγών μας κατά το παρελθόν έτος, ενώ σε όρους εξαμήνου το 67,7% το 1ο εξ. 2012 και 79,58% την αντίστοιχη περίοδο του 2011. Η συνολική αξία των 25 αυτών επιμέρους κατηγοριών παρουσιάζει το 1ο εξ. 2012 μικρή αύξηση της τάξης του 2,84% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους, ενώ οι λοιπές κατηγορίες προϊόντων υπερδιπλασιαστήκαν μεταξύ των δύο πρώτων εξαμήνων 2011 και 2012 (91,19%). Τέλος, βάσει των στοιχείων αυτών, οι εξαγωγές μας στο σύνολό τους εμφανίζουν αύξηση 20,88% το 1ο εξ. 2012 σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Μια γενικότερη ματιά αποκαλύπτει ότι το μίγμα των κύριων εξαγωγών μας προς τις ΗΠΑ περιλαμβάνει τόσο βιομηχανικά όσο και αγροτικά προϊόντα, πρώτες ύλες και προϊόντα χαμηλής επεξεργασίας. Μάλιστα, μεταξύ των πρώτων 5 κατηγοριών μόνο οι ελιές είναι αγροτικό προϊόν (1η θέση, με μερίδιο περίπου 11,5% των εξαγωγών μας το 2011), με τις υπόλοιπες 4 κατηγορίες να αφορούν βιομηχανικά προϊόντα· αντίστοιχα, μεταξύ των 10 πρώτων κατηγοριών, 5 αφορούν σε βιομηχανικά προϊόντα/ελαφράς και βαριάς επεξεργασίας και 3 σε αγροτικά προϊόντα.
Με έτος βάσης το 1ο εξ. 2012 και εξετάζοντας τις 15 πρώτες κατηγορίες, παρατηρούμε τις εξής αλλαγές ως προς τις επιμέρους κατηγορίες:
- η κατηγορία των ελιών (HTS: 200570) που το 2011 ήταν στην 1η θέση των εξαγωγών μας, με σημαντικό προβάδισμα από τη δεύτερη κατηγορία (ξυραφάκια, HTS: 821210) και ποσοστό επί των συνολικών εξαγωγών μας προς τις ΗΠΑ 11,52% το 2011, έπεσε το 1ο εξ. του 2012 στην 3η θέση, σημειώνοντας μείωση 4,64% και επί του συνόλου των εξαγωγών κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες την περίοδο 1ο εξ.2011-1ο εξ.2012.
- Αξιοσημείωτη είναι η ανάκαμψη της κατηγορίας αγωγών πετρελαίου ή φυσικού αερίου (HTS: 730512) που μετά την καθίζηση των ετών 2009-2010 σε σχέση με το 2008, εκτοξεύθηκαν σημειώνοντας το 2011 τη μεγαλύτερη ποσοστιαία ανάκαμψη μεταξύ των 25 πρώτων εξαγώγιμων προϊόντων (580,24%), ενώ και το 1ο εξ. 2012 σημείωσε αύξηση 123,74% καταλαμβάνοντας την 1η θέση.
- Η κατηγορία «ξυραφάκια» (HTS: 821210), με το ποσοστό της να φθάνει σχεδόν το 11% το 2011, ως προς το σύνολο των εξαγωγών μας, παρέμεινε δυναμικά στη 2η θέση των εξαγωγών μας το 1ο εξ. 2012 με αύξηση 15,25%. Ομοίως, στην ίδια θέση παρέμεινε η κατηγορία των προϊόντων αλουμινίου (πλάκες, φύλλα, ταινίες κλπ, HTS: 760612), με μικρή αύξηση των εξαγωγών την περίοδο των δύο πρώτων εξαμήνων 2011-2012 κατά 6,01%, καθώς και η HTS: 871640 (ρυμουλκούμενα και ημιρυμουλκούμενα) στην 7η θέση με αύξηση 31,75% το 1ο εξ. 2012.
- Αξίζει να σημειωθεί επίσης η σταθερά ανοδική πορεία των εξαγωγών μας σε μέρη από αεροπλάνα και ελικόπτερα (HTS: 880330) από 20,6 σε 33,8 εκατ. δολ. μεταξύ 2008 και 2011, με ανάκαμψη 6,08% σε σχέση με το 2010 και ανάλογη κατά τα φαινόμενα πορεία και το 2012: εάν συγκρίνουμε τα δύο πρώτα εξάμηνα του 2011 και 2012 η ανάκαμψη στην υπό εξέταση περίοδο είναι της τάξεως του 39,5% (5η θέση στις εξαγωγές μας).
- Η κατηγορία των ιχθύων (HTS: 030269) ενώ το 2011 σημείωσε τη μεγαλύτερη αύξηση (49%), καταλαμβάνοντας την 8η θέση, το 1ο εξ. του 2012 δεν καταγράφει καμία εξαγωγή.
- Η κατηγορία των τυριών (HTS: 040690) εμφανίζει σταθερή πορεία την τελευταία 5ετία, παρά τη μικρή υποχώρηση στην υπό εξέταση περίοδο (-0,98%).
- Η κατηγορία των ηλεκτρικών συσκευών (HTS: 853630) σημείωσε τη δεύτερη μεγαλύτερη ποσοστιαία ανάκαμψη μετά τους αγωγούς (βλ. παραπάνω), καταλαμβάνοντας το 1ο εξ. 2012 την 6η θέση (85,51%).
- Από τα παραδοσιακά εξαγώγιμα προϊόντα μας, το ελαιόλαδο (HTS: 150910) εμφάνισε το 1ο εξ. 2012 αύξηση 12,17% καταλαμβάνοντας αισίως την 9η θέση (15η θέση το 2011), ενώ ο οίνος (HTS: 220421) 7,78% (16η θέση). Η κατηγορία των λαχανικών (HTS: 200599) σημείωσε μείωση 6,57% (καταλαμβάνοντας μόλις την 19η θέση, ενώ τα ροδάκινα κομπόστα σημαντική μείωση 45,18%, ανεβαίνοντας ωστόσο στην 13η θέση (από 14η το 2011).
Συνολικά, στις 25 υπό εξέταση κατηγορίες την τελευταία 2ετία, οι μισές περίπου (συνολικά 11 προϊόντα- μείγμα αγροτικών και βιομηχανικών) εμφανίζει αυξητική τάση, με μερίδιο 67,70% επί των συνολικών εξαγωγών μας και αξία 371,3 εκατ. δολ. Τη μεγαλύτερη δε αύξηση το 1ο εξάμηνο του 2012 εμφάνισαν οι κατηγορίες των αγωγών πετρελαίου ή φυσικού αερίου (+123,74%) και οι ηλεκτρικές συσκευές (+85,51%), ενώ τη μικρότερη αύξηση η κατηγορία «κράμα αλουμινίου» (+6,01%).
Πρέπει βεβαίως να σημειωθεί ότι τα κύρια βιομηχανικά προϊόντα των ελληνικών εξαγωγών στις ΗΠΑ είναι συνολικά χαμηλής προστιθέμενης αξίας, καθώς απουσιάζουν προϊόντα βαριάς/σύνθετης επεξεργασίας (πχ. προηγμένος μηχανολογικός εξοπλισμός, βαρέα οχήματα κλπ) όπως επίσης και προϊόντα που ενσωματώνουν καινοτομία/υψηλή τεχνολογία (υπολογιστικά και τηλεπικοινωνιακά συστήματα, ηλεκτρονικός εξοπλισμός κλπ).
Τέλος, όσον αφορά τη βαρύτητα των επιμέρους κατηγοριών ως προς το σύνολο των εξαγωγών μας προς τις ΗΠΑ, παρατηρούμε ότι καμία κατηγορία δεν συγκεντρώνει υπερβολικά υψηλό μερίδιο επί του συνόλου και η διασπορά μεριδίων μεταξύ των προϊόντων είναι σημαντική. Η κυριότερη εξαγωγική μας κατηγορία, ήτοι οι αγωγοί πετρελαίου ή φυσικού αερίου, αντικατόπτριζε το 1ο εξ. 2012 μόλις το 15,03% του συνόλου των εξαγωγών μας, αν και διατηρεί σταθερά ανοδική πορεία. Αντίστοιχα, οι επόμενες κατηγορίες μεταξύ των 4 πρώτων εξαγώγιμων προϊόντων μας συγκεντρώνουν μερίδια 9,52%, 8,53% και 4,84% αντίστοιχα του συνόλου. Στην ίδια κατεύθυνση, το 67,70% που συγκέντρωσαν το 1ο εξ. 2012 οι 25 πρώτες κατηγορίες εξαγωγών, αντικατοπτρίζει σε γενικές γραμμές ικανοποιητική διασπορά στις εξαγωγές προϊόντων μας προς τις ΗΠΑ (αξία 371,3 εκατ. δολ.), ενώ στο 1ο εξ. 2011 το μερίδιο των πρώτων 25 κατηγοριών επί του συνόλου άγγιξε μεν το 79,58% αλλά ήταν χαμηλότερες σε αξία (361,1 εκατ. δολ.).
Έτσι, συνολικά οι εξαγωγές μας προς ΗΠΑ, τουλάχιστον κατά την υπό εξέταση περίοδο, δεν εμφανίζουν ισχυρά φαινόμενα υπερσυγκέντρωσης, είτε ως προς συγκεκριμένη κατηγορία ή κατηγορίες, είτε ως προς τη συνολική διασπορά των μεριδίων, μεταξύ των πρώτων εξαγωγικών μας κατηγοριών
