Επιμένει η τρόικα σε αυξημένη επιτροπεία σε έσοδα, δαπάνες, αυτόματες δημοσιονομικές διορθώσεις και ειδικό δεσμευμένο λογαριασμό για το χρέος, την επιτήρηση του οποίου ζητεί να αναλάβει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Η απουσία του σχετικού χωρίου από τον εφαρμοστικό νόμο, που ψηφίστηκε την περασμένη Τετάρτη, είναι και ένας απο... τους βασικούς λόγους (μαζί με τη λύση για τη συμφωνία για τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους), για τους οποίους δεν είναι ακόμη έτοιμη η έκθεση της τρόικας. Η ανησυχία των πιστωτών μας πηγάζει από το γεγονός ότι η Ελλάδα, έστω και με δυσκολία, θα έχει από τον επόμενο χρόνο ένα μικρό πρωτογενές πλεόνασμα στο προϋπολογισμό της. Αυτό σημαίνει ότι, με τα χρήματα από τα δάνεια των εταίρων μας, δεν θα καλύπτουμε εσωτερικές ανάγκες μας, αλλά μόνο τις υποχρεώσεις για το χρέος.
Με δεδομένο ότι όλα τα μνημόνια (μνημόνιο 1 και μνημόνιο 2) που έχει υπογράψει η ελληνική κυβέρνηση δεν ήταν «λειτουργικά», όπως επισημαίνουν κοινοτικοί αξιωματούχοι, ο μόνος τρόπος για την απρόσκοπτη εξυπηρέτηση του χρέους -των 240 δισ. ευρώ- από την Ε.Ε. το ΔΝΤ και την ΕΚΤ είναι η αυξημένη εποπτεία της Ελλάδας, ώστε οι δόσεις να πληρώνονται στην ώρα τους. Τούτο με δεδομένο ότι η λύση για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους θα είναι πολιτική και θα απαιτήσει πρόσθετη χρηματοδότηση είτε απευθείας από το δημόσιο τομέα είτε εμμέσως από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητα (EFSF).
Εκτός από τη δύσκολη διαπραγμάτευση για τα μέτρα, ύψους 13,5 δισ. ευρώ, που θα πρέπει να υλοποιήσει την επόμενη διετία, η Ελλάδα θα πρέπει να συμφωνήσει σε έναν έλεγχο, σε πραγματικό χρόνο, για τα δημόσια οικονομικά της, ώστε οι δανειστές μας να είναι σίγουροι ότι οι δόσεις του χρέους θα πληρώνονται χωρίς καθυστέρηση και αναβολές.
Η πρόταση
Στην πρότασή της, η τρόικα επιβάλλει -αναγορεύοντάς το σε προαπαιτούμενη δράση για τη δόση- ένα πλαίσιο συνεχούς ελέγχου στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της αξιοπιστίας και της υλοποίησης, χωρίς νέες αποκλίσεις του ελληνικού προγράμματος. Η πρόταση έχει 5+1 παραμέτρους, που ξεκινούν από το δεσμευμένο λογαριασμό για το χρέος και φτάνει μέχρι και τις αναπτυξιακές δράσεις για την ελληνική οικονομία. Συγκεκριμένα:
1. Ζητεί τη διεθνοποίηση του ελέγχου του δεσμευμένου λογαριασμού για το χρέος που σήμερα διαχειρίζεται η Τράπεζα της Ελλάδος. Ζητεί, λοιπόν, μια υπέρτερη εποπτεία από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Προτείνουν οι δόσεις που αφορούν στην εξυπηρέτηση του ελληνικού χρέους από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), και από το ΔΝΤ, αλλά και η ελληνική συνεισφορά για την αποπληρωμή των δόσεων του χρέους να περνούν από τον εξωτερικά ελεγχόμενο δεσμευμένο λογαριασμό.
2. Στον τομέα των εσόδων προτείνεται ένα μέρος από τα έσοδα (για παράδειγμα ένα μέρος από τα έσοδα του ΦΠΑ , τα οποία θα αποτελούν κομμάτι από το πρωτογενές πλεόνασμα του προϋπολογισμού, να περνούν κατευθείαν στο δεσμευμένο λογαριασμό για χρέος σε μηνιαία βάση. Με τον τρόπο αυτόν, εκτιμάται ότι θα υπάρχει αφενός μεν η δημιουργία και διατήρηση, σε μηνιαία βάση, ενός πρωτογενούς πλεονάσματος και, παράλληλα, θα εξυπηρετούνται σε μηναία βάση οι υποχρεώσεις εξυπηρέτησης του χρέους. Αν το μηναίο ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος παραβιάζεται (αν δηλαδή το έσοδα υπολείπονται του στόχου), το ελληνικό κράτος θα εξαναγκάζεται σε αυτόματη διόρθωση, με την περικοπή πρωτογενών δαπανών. Με τον ίδιο τρόπο (δηλαδή αυτόματες εσωτερικές διορθώσεις), θα πρέπει να διορθώνονται, σύμφωνα με την τρόικα, όποιες άλλες αποκλίσεις εντοπίζονται στο ελληνικό πρόγραμμα στήριξης.
3. Ως φυσικό επόμενο της προηγούμενης ρήτρας, που δημιουργεί αυτή η απαίτηση, η τρόικα ζητεί από την ελληνική κυβέρνηση να έχει ένα έτοιμο πλάνο με δεξαμενές δαπανών, από τις οποίες θα πρέπει να γίνονται αυτόματα περικοπές σε περιπτώσεις αποκλίσεων του ελληνικού προγράμματος. Προσπαθώντας, μάλιστα, να αποφύγει ασυμμετρίες στις περικοπές (π.χ. υπερβολικές αυτόματες περικοπές μισθών), η τρόικα ζητεί να προαποφασιστούν τα όρια των περικοπών για τις ομάδες δαπανών που θα γίνουν για να καλύψουν αποκλίσεις.
4. Η τρόικα ζητεί εποπτεία και για όποιο επιμέρους δανεισμό. Θα πρέπει δηλαδή η Commission να ελέγχει σε πραγματικό χρόνο τον επιμέρους δανεισμό (έντοκα γραμμάτια) ή τις δανειακές συμβάσεις που θα υπογράφουν περιφέρειες και δήμοι, προκειμένου επίσης να μην υπάρχουν αποκλίσεις στο ύψος του χρέους.
5. Ζητεί δε να υπάρχει εξωτερική πρόσθετη τεχνική βοήθεια στις ελληνικές Αρχές σε θέματα όπως η συλλογή των φόρων, η καταπολέμηση της διαφθοράς, τα στατιστικά στοιχεία, η απορρόφηση των κοινοτικών πόρων και οι αποκρατικοποιήσεις, καθώς επίσης και για τη δημιουργία και εφαρμογή ειδικών αναπτυξιακών εργαλείων, με στόχο την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη υλοποίηση του προγράμματος. Στην κατεύθυνση αυτή, η τρόικα προτείνει τη θέσπιση, σε συνεργασία με τις ελληνικές Αρχές, συγκεκριμένων στόχων υλοποίησης, οι οποίοι θα πρέπει να τηρούνται απαρέγκλιτα. Προτεραιότητα στη διαδικασία αυτή δίνεται στις δημόσιες χρηματοροές (έσοδα - δαπάνες).
Για το σκοπό αυτό, μπορούν να διοριστούν ειδικοί από την Ε.Ε. ή και Ελληνες ανώτεροι δημόσιοι υπάλληλοι, οι οποίοι όμως θα λογοδοτούν στην Επιτροπ,ή ώστε να είναι λιγότερο ευάλωτοι σε πολιτικές πιέσεις. Οι εμπειρογνώμονες αυτοί θα πρέπει να έχουν ως βασικό σκοπό τους στόχους που τίθενται από το πρόγραμμα της τρόικας, υποκαθιστώντας το ρόλο των Ελλήνων υπαλλήλων, οι οποίοι λογοδοτούν στην ελληνική κυβέρνηση. Η συνεργασία αυτή των υπολοίπων οργανισμών που συνεργάζονται μαζί με την ομάδα δράσης για την Ελλάδα (ΟΟΣΑ Παγκόσμια Τράπεζα Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης) είναι, σύμφωνα με την τρόικα, και θεμιτή, αλλά και επιθυμητή.
Ρήτρα
Στην κατεύθυνση της σταδιακής ενσωμάτωσης των μέτρων, τρόικα και ελληνική κυβέρνηση έχουν συμφωνήσει στη ρήτρα αυτόματης διόρθωσης, δηλαδή άμεσες περικοπές σε πρωτογενείς δαπάνες σε περίπτωση αποκλίσεων, αλλά κάθε άλλο μέτρο, που θα θύμιζε αυξημένη επιτροπεία, δεν περιελήφθη στον εφαρμοστικό νόμο των μέτρων, αφού κάτι τέτοιο θα απειλούσε την συνοχή της τρικομματικής κυβέρνησης.
Ενίσχυση της ανάπτυξης με 181 έργα
Σε ό,τι αφορά τη δημιουργία πολιτικών για την ενίσχυση της ανάπτυξης, τίθεται ως μέγιστη προτεραιότητα η ολοκλήρωση στην έκταση και το χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί στα 181 έργα που έχουν συμφωνηθεί μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και της Επιτροπής Περιφερειακής Πολιτικής. Μάλιστα, τονίζεται ότι, από τα έργα αυτά, θα πρέπει να επιλεγούν κάποια και να τεθούν ως ορόσημα, ώστε να υπάρχει συνεχής παρακολούθηση στην πορεία υλοποίησης τους. Υποστηρίζεται επίσης η ιδέα της δημιουργίας μια δημόσιας επενδυτικής τράπεζας, που προωθεί το υπουργείο ανάπτυξης, προκειμένου να ενισχυθούν το ταχύτερο δυνατόν οι δημόσιες επενδύσεις και να ενισχυθεί η ρευστότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Αποκρατικοποιήσεις
Ειδική αναφορά γίνεται και στον τομέα των αποκρατικοποιήσεων, οι οποίες θα πρέπει, σύμφωνα με την τρόικα, να έχουν ως αποκλειστικό σημείο αναφοράς το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου, που θα έχει την αποκλειστική ευθύνη της δημόσιας περιουσίας. Ειδικότερα, τονίζεται ότι θα πρέπει, αφ’ ής στιγμής ένα περιουσιακό στοιχείο μεταβιβάζεται στην περιουσία του ΤΑΙΠΕΔ, η αξιοποίησή του να βρίσκεται μακριά από κάθε πολιτικό έλεγχο και επιρροή.
Τούτο, παρά το θόρυβο που δημιουργήθηκε πριν από 10 ημέρες, κατά την ψήφιση του νομοσχεδίου του υπουργείου Οικονομικών, σχετικά με την διαδικασία των αποκρατικοποιήσεων. Θα πρέπει, επίσης, όλα τα ακίνητα του Δημοσίου -ακόμη και αυτά που σήμερα βρίσκονται στην κατοχή και τη διαχείριση ΔΕΚΟ, ασφαλιστικών ταμείων, και ΟΤΑ- να βρίσκονται υπό τον πλήρη έλεγχο του ΤΑΙΠΕΔ. Συγκεκριμένα, τονίζεται ότι κανένα ακίνητο δεν θα μπορεί να διακρατείται ή να μεταβιβάζεται χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του Ταμείου και της τρόικας.
ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ
Η απουσία του σχετικού χωρίου από τον εφαρμοστικό νόμο, που ψηφίστηκε την περασμένη Τετάρτη, είναι και ένας απο... τους βασικούς λόγους (μαζί με τη λύση για τη συμφωνία για τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους), για τους οποίους δεν είναι ακόμη έτοιμη η έκθεση της τρόικας. Η ανησυχία των πιστωτών μας πηγάζει από το γεγονός ότι η Ελλάδα, έστω και με δυσκολία, θα έχει από τον επόμενο χρόνο ένα μικρό πρωτογενές πλεόνασμα στο προϋπολογισμό της. Αυτό σημαίνει ότι, με τα χρήματα από τα δάνεια των εταίρων μας, δεν θα καλύπτουμε εσωτερικές ανάγκες μας, αλλά μόνο τις υποχρεώσεις για το χρέος.
Με δεδομένο ότι όλα τα μνημόνια (μνημόνιο 1 και μνημόνιο 2) που έχει υπογράψει η ελληνική κυβέρνηση δεν ήταν «λειτουργικά», όπως επισημαίνουν κοινοτικοί αξιωματούχοι, ο μόνος τρόπος για την απρόσκοπτη εξυπηρέτηση του χρέους -των 240 δισ. ευρώ- από την Ε.Ε. το ΔΝΤ και την ΕΚΤ είναι η αυξημένη εποπτεία της Ελλάδας, ώστε οι δόσεις να πληρώνονται στην ώρα τους. Τούτο με δεδομένο ότι η λύση για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους θα είναι πολιτική και θα απαιτήσει πρόσθετη χρηματοδότηση είτε απευθείας από το δημόσιο τομέα είτε εμμέσως από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητα (EFSF).
Εκτός από τη δύσκολη διαπραγμάτευση για τα μέτρα, ύψους 13,5 δισ. ευρώ, που θα πρέπει να υλοποιήσει την επόμενη διετία, η Ελλάδα θα πρέπει να συμφωνήσει σε έναν έλεγχο, σε πραγματικό χρόνο, για τα δημόσια οικονομικά της, ώστε οι δανειστές μας να είναι σίγουροι ότι οι δόσεις του χρέους θα πληρώνονται χωρίς καθυστέρηση και αναβολές.
Η πρόταση
Στην πρότασή της, η τρόικα επιβάλλει -αναγορεύοντάς το σε προαπαιτούμενη δράση για τη δόση- ένα πλαίσιο συνεχούς ελέγχου στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της αξιοπιστίας και της υλοποίησης, χωρίς νέες αποκλίσεις του ελληνικού προγράμματος. Η πρόταση έχει 5+1 παραμέτρους, που ξεκινούν από το δεσμευμένο λογαριασμό για το χρέος και φτάνει μέχρι και τις αναπτυξιακές δράσεις για την ελληνική οικονομία. Συγκεκριμένα:
1. Ζητεί τη διεθνοποίηση του ελέγχου του δεσμευμένου λογαριασμού για το χρέος που σήμερα διαχειρίζεται η Τράπεζα της Ελλάδος. Ζητεί, λοιπόν, μια υπέρτερη εποπτεία από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Προτείνουν οι δόσεις που αφορούν στην εξυπηρέτηση του ελληνικού χρέους από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), και από το ΔΝΤ, αλλά και η ελληνική συνεισφορά για την αποπληρωμή των δόσεων του χρέους να περνούν από τον εξωτερικά ελεγχόμενο δεσμευμένο λογαριασμό.
2. Στον τομέα των εσόδων προτείνεται ένα μέρος από τα έσοδα (για παράδειγμα ένα μέρος από τα έσοδα του ΦΠΑ , τα οποία θα αποτελούν κομμάτι από το πρωτογενές πλεόνασμα του προϋπολογισμού, να περνούν κατευθείαν στο δεσμευμένο λογαριασμό για χρέος σε μηνιαία βάση. Με τον τρόπο αυτόν, εκτιμάται ότι θα υπάρχει αφενός μεν η δημιουργία και διατήρηση, σε μηνιαία βάση, ενός πρωτογενούς πλεονάσματος και, παράλληλα, θα εξυπηρετούνται σε μηναία βάση οι υποχρεώσεις εξυπηρέτησης του χρέους. Αν το μηναίο ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος παραβιάζεται (αν δηλαδή το έσοδα υπολείπονται του στόχου), το ελληνικό κράτος θα εξαναγκάζεται σε αυτόματη διόρθωση, με την περικοπή πρωτογενών δαπανών. Με τον ίδιο τρόπο (δηλαδή αυτόματες εσωτερικές διορθώσεις), θα πρέπει να διορθώνονται, σύμφωνα με την τρόικα, όποιες άλλες αποκλίσεις εντοπίζονται στο ελληνικό πρόγραμμα στήριξης.
3. Ως φυσικό επόμενο της προηγούμενης ρήτρας, που δημιουργεί αυτή η απαίτηση, η τρόικα ζητεί από την ελληνική κυβέρνηση να έχει ένα έτοιμο πλάνο με δεξαμενές δαπανών, από τις οποίες θα πρέπει να γίνονται αυτόματα περικοπές σε περιπτώσεις αποκλίσεων του ελληνικού προγράμματος. Προσπαθώντας, μάλιστα, να αποφύγει ασυμμετρίες στις περικοπές (π.χ. υπερβολικές αυτόματες περικοπές μισθών), η τρόικα ζητεί να προαποφασιστούν τα όρια των περικοπών για τις ομάδες δαπανών που θα γίνουν για να καλύψουν αποκλίσεις.
4. Η τρόικα ζητεί εποπτεία και για όποιο επιμέρους δανεισμό. Θα πρέπει δηλαδή η Commission να ελέγχει σε πραγματικό χρόνο τον επιμέρους δανεισμό (έντοκα γραμμάτια) ή τις δανειακές συμβάσεις που θα υπογράφουν περιφέρειες και δήμοι, προκειμένου επίσης να μην υπάρχουν αποκλίσεις στο ύψος του χρέους.
5. Ζητεί δε να υπάρχει εξωτερική πρόσθετη τεχνική βοήθεια στις ελληνικές Αρχές σε θέματα όπως η συλλογή των φόρων, η καταπολέμηση της διαφθοράς, τα στατιστικά στοιχεία, η απορρόφηση των κοινοτικών πόρων και οι αποκρατικοποιήσεις, καθώς επίσης και για τη δημιουργία και εφαρμογή ειδικών αναπτυξιακών εργαλείων, με στόχο την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη υλοποίηση του προγράμματος. Στην κατεύθυνση αυτή, η τρόικα προτείνει τη θέσπιση, σε συνεργασία με τις ελληνικές Αρχές, συγκεκριμένων στόχων υλοποίησης, οι οποίοι θα πρέπει να τηρούνται απαρέγκλιτα. Προτεραιότητα στη διαδικασία αυτή δίνεται στις δημόσιες χρηματοροές (έσοδα - δαπάνες).
Για το σκοπό αυτό, μπορούν να διοριστούν ειδικοί από την Ε.Ε. ή και Ελληνες ανώτεροι δημόσιοι υπάλληλοι, οι οποίοι όμως θα λογοδοτούν στην Επιτροπ,ή ώστε να είναι λιγότερο ευάλωτοι σε πολιτικές πιέσεις. Οι εμπειρογνώμονες αυτοί θα πρέπει να έχουν ως βασικό σκοπό τους στόχους που τίθενται από το πρόγραμμα της τρόικας, υποκαθιστώντας το ρόλο των Ελλήνων υπαλλήλων, οι οποίοι λογοδοτούν στην ελληνική κυβέρνηση. Η συνεργασία αυτή των υπολοίπων οργανισμών που συνεργάζονται μαζί με την ομάδα δράσης για την Ελλάδα (ΟΟΣΑ Παγκόσμια Τράπεζα Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης) είναι, σύμφωνα με την τρόικα, και θεμιτή, αλλά και επιθυμητή.
Ρήτρα
Στην κατεύθυνση της σταδιακής ενσωμάτωσης των μέτρων, τρόικα και ελληνική κυβέρνηση έχουν συμφωνήσει στη ρήτρα αυτόματης διόρθωσης, δηλαδή άμεσες περικοπές σε πρωτογενείς δαπάνες σε περίπτωση αποκλίσεων, αλλά κάθε άλλο μέτρο, που θα θύμιζε αυξημένη επιτροπεία, δεν περιελήφθη στον εφαρμοστικό νόμο των μέτρων, αφού κάτι τέτοιο θα απειλούσε την συνοχή της τρικομματικής κυβέρνησης.
Ενίσχυση της ανάπτυξης με 181 έργα
Σε ό,τι αφορά τη δημιουργία πολιτικών για την ενίσχυση της ανάπτυξης, τίθεται ως μέγιστη προτεραιότητα η ολοκλήρωση στην έκταση και το χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί στα 181 έργα που έχουν συμφωνηθεί μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και της Επιτροπής Περιφερειακής Πολιτικής. Μάλιστα, τονίζεται ότι, από τα έργα αυτά, θα πρέπει να επιλεγούν κάποια και να τεθούν ως ορόσημα, ώστε να υπάρχει συνεχής παρακολούθηση στην πορεία υλοποίησης τους. Υποστηρίζεται επίσης η ιδέα της δημιουργίας μια δημόσιας επενδυτικής τράπεζας, που προωθεί το υπουργείο ανάπτυξης, προκειμένου να ενισχυθούν το ταχύτερο δυνατόν οι δημόσιες επενδύσεις και να ενισχυθεί η ρευστότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Αποκρατικοποιήσεις
Ειδική αναφορά γίνεται και στον τομέα των αποκρατικοποιήσεων, οι οποίες θα πρέπει, σύμφωνα με την τρόικα, να έχουν ως αποκλειστικό σημείο αναφοράς το Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου, που θα έχει την αποκλειστική ευθύνη της δημόσιας περιουσίας. Ειδικότερα, τονίζεται ότι θα πρέπει, αφ’ ής στιγμής ένα περιουσιακό στοιχείο μεταβιβάζεται στην περιουσία του ΤΑΙΠΕΔ, η αξιοποίησή του να βρίσκεται μακριά από κάθε πολιτικό έλεγχο και επιρροή.
Τούτο, παρά το θόρυβο που δημιουργήθηκε πριν από 10 ημέρες, κατά την ψήφιση του νομοσχεδίου του υπουργείου Οικονομικών, σχετικά με την διαδικασία των αποκρατικοποιήσεων. Θα πρέπει, επίσης, όλα τα ακίνητα του Δημοσίου -ακόμη και αυτά που σήμερα βρίσκονται στην κατοχή και τη διαχείριση ΔΕΚΟ, ασφαλιστικών ταμείων, και ΟΤΑ- να βρίσκονται υπό τον πλήρη έλεγχο του ΤΑΙΠΕΔ. Συγκεκριμένα, τονίζεται ότι κανένα ακίνητο δεν θα μπορεί να διακρατείται ή να μεταβιβάζεται χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του Ταμείου και της τρόικας.
ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ
