Μέχρι τώρα γνωρίζαμε ότι οι αυθαιρεσίες στην Ελλάδα είναι... πάνω από 1 εκατ., ωστόσο ο πενταπλασιασμός τους από την ΤτΕ σημαίνει ότι όλη η χώρα είναι ένα απέραντο... αυθαίρετο. Προφανώς η κεντρική τράπεζα υπολογίζει και τις μικρές αυθαιρεσίες που υπάρχουν σε κάθε ακίνητο κι όχι μόνο τις εξολοκλήρου αυθαίρετες κατασκευές.
Πρόκειται κυρίως για κλείσιμο βοηθητικών χώρων όπως δώματα, κλιμακοστάσια ή πιλοτές καθώς και για επεκτάσεις σε αποθήκες ή δημιουργία ολόκληρων δωματίων σε εσωτερικούς χώρους στάθμευσης. Στα 5 εκατ. αυθαιρεσίες προσμετρώνται ασφαλώς και οι ημιυπαίθριοι χώροι που έχουν αλλάξει χρήση καθώς και διάφορες υπερβάσεις στο ύψος των κτιρίων. Ολα δείχνουν ότι τα επόμενα χρόνια η πολιτεία θα πάει σε μια λογική «πλήρωσέ το για να το σώσεις» καθώς ακόμη και 1 εκατ. νομιμοποιήσεις να γίνουν μέσω των νόμων για τους ημιυπαίθριους και τα αυθαίρετα θα υπάρχουν ακόμη 4 εκατ. παραβάσεις που θα βρίσκονται στον αέρα.
Ρύθμιση
Το κράτος μπορεί να προχωρήσει σε γενικευμένη ρύθμιση η οποία θα δίνει τη δυνατότητα νομιμοποίησης με πληρωμή προστίμων (το ύψος των οποίων θα κρίνεται από το μέγεθος της αυθαιρεσίας). Το σχέδιο προβλέπει δύο διαφορετικές περιπτώσεις:
- Μέσω της Τράπεζας Γης: Στο πρόσφατο συνέδριο 7o RED Business Forum ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Περιβάλλοντος, Σ. Αλεξιάδης, προανήγγειλε την προώθηση του θεσμού αυτού που θα δώσει λύση και στο θέμα των αυθαιρέτων αλλά και σε ό,τι αφορά τον Συντελεστή Δόμησης. Συγκεκριμένα σε κάθε δήμο θα δημιουργηθεί μία Τράπεζα Γης στην οποία κάθε ιδιοκτήτης οικόπέδου ή κτιρίου με δικαίωμα να χτίσει με συγκεκριμένο συντελεστή δόμησης, θα μπορεί να τα παραχωρεί εφόσον δεν θέλει να τα αξιοποιήσει. Επίσης, κάποιος που κτίζει 3 ορόφους, αν και μπορεί να κτίσει 5, καταθέτει ή πουλάει στην Τράπεζα το υπόλοιπο.
Επενδυτές ή εταιρείες που θέλουν να αγοράσουν δικαιώματα κτίσης ή παραπάνω συντελεστή θα καταφεύγουν στην Τράπεζα. Π.χ. ιδιοκτήτης που έκτισε έναν επιπλέον όροφο (τα γνωστά «πανωσηκώματα») θα μπορεί να πληρώνει και να αγοράζει το αντίστοιχο δικαίωμα. Οι δήμοι μπορούν επίσης να αγοράζουν δικαιώματα και να τα αξιοποιούν για κοινοφελείς σκοπούς ή να περιμένουν να κερδίσουν από τις υπεραξίες. Θα ξεπαγώσει επίσης και ο θεσμός της μεταφοράς συντελεστή δόμησης, αφού κάποιος ιδιοκτήτης διαρητέου θα μπορεί να πάρει συντελεστή από την Τράπεζα.
- Μέσω του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ) μπορούν να γίνουν νομιμοποιήσεις πολεοδομικών παραβάσεων. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος προσανατολίζεται σε μια ρύθμιση κυρίως για βοηθητικούς χώρους όπως δώματα, κλιμακοστάσια κ.λπ. που πλέον δεν προσμετρώνται στον συντελεστή. Ο νέος ΓΟΚ δίνει το δικαίωμα για αλλαγή χρήσεων στο 50% των βοηθητικών χώρων άλλα και την επέκταση των υπόγειων χώρων στάθμευσης, υπό προϋποθέσεις αύξησης ύψους κ.λπ. Ολα αυτά ήταν παλιότερα παραβάσεις αλλά με τον ΝΟΚ μπορούν να νομιμοποιηθούν με την πληρωμή ενός παραβόλου, το οποίο κατά πάσα πιθανότητα θα είναι 500 ευρώ.
Προετοιμασία
Τους επόμενους μήνες το υπουργείο σχεδιάζει να προχωρήσει στην κατηγοριοποίηση των αυθαιρεσιών ώστε αυτές να είναι έτοιμες όταν θα προχωρήσει η γενικευμένη νομιμοποίηση που συζητείται. Στην πρώτη κατηγορία θα υπάρχουν οι μικρές πολεδομικές παραβάσεις, όπως η αλλαγή χρήσης ενός δωματίου κ.λπ.
Στη δεύτερη θα είναι οι υπερβάσεις στην άδεια και οι αλλαγές χρήσεις σε ολόκληρα ακίνητα που όμως έχουν νόμιμη άδεια. Τέλος στην τρίτη κατηγορία θα περιληφθούν οι εξολοκλήρου αυθαίρετες κατασκευές που έγιναν χωρίς οικοδομική άδεια. Μια συνολική πολιτική νομιμοποίησης μπορεί να πετύχει έναν παλαιότερο στόχο για έσοδα της τάξης των 9 δισ. ευρώ.
Β.Σ. ΚΑΝΕΛΛΗΣ
