Τα κωμικοτραγικά φαινόμενα που παρατηρούνται τις τελευταίες μέρες γύρω από το φορολογικό νομοσχέδιο της κυβέρνησης αποτυπώνουν με τον καλύτερο τρόπο τα βασικά χαρακτηριστικά του ελληνικού «κράτους», ιδίως σε φορολογικά θέματα.Τα οποία θα μπορούσαν να συνοψιστούν ως "3Α":
Αναξιόπιστο,
Αδυσώπητο,
Αδιάφορο.
-Η αναξιοπιστία του κράτους και των εκπροσώπων του ήταν αυτή που οδήγησε την τρόικα στην απόρριψη οποιωνδήποτε... κονδυλίων παρουσιάζει η ελληνική πλευρά σε σχέση με μελλοντικά έσοδα από την πάταξη της φοροδιαφυγής. Και δικαίως. Ο κ. Παπακωνσταντίνου υποσχέθηκε «λαγούς με πετραχήλια», αλλά δεν έφερε κανένα αποτέλεσμα, όπως και ο κ. Βενιζέλος, που τον διαδέχθηκε.
Μια άλλη όψη της αναξιοπιστίας βιώνουμε τις τελευταίες ημέρες, καθώς διαρρέουν διάφορες εκδοχές του φορολογικού, για να ανατραπούν την επομένη ή τη… μεθεπομένη.
-Η αδυσώπητη όψη του κράτους απεικονίζεται στον τρόπο με τον οποίο μεταχειρίζεται ως τώρα αυτούς που μπορεί να πιάσει, είτε πρόκειται για το «χαράτσι» μέσω ΔΕΗ (να θυμίσω με πόση ευκολία ο κ. Βενιζέλος έλεγε ότι θα κόβεται το ρεύμα -ίσως το βασικότερο κοινωνικό αγαθό σήμερα- σε όσους δεν το πληρώσουν;) είτε για τη συστηματική αφαίμαξη των εύκολων θυμάτων, δηλαδή των μισθωτών και των συνταξιούχων.
Μια αφαίμαξη που καταλήγει στη φορολογική μεταχείριση ανθρώπων της μεσαίας τάξης, που απλώς τα φέρνουν βόλτα, ωσάν να ήταν… πλούσιοι! Το θέμα των επιδομάτων στους πολύτεκνους και γενικώς η ελαφρότητα απέναντι σε ένα γνήσιο και ενδημικό πρόβλημα είναι επίσης απόλυτα χαρακτηριστικό της αναλγησίας που ενίοτε επιδεικνύεται.
Η αδιάφορη όψη του κράτους αφορά αφενός την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής (θέμα εξαιρετικής σημασίας για την αντιμετώπιση της κρίσης, όπως έχει πολλάκις επισημανθεί και από τους δανειστές μας) και αφετέρου τη φορολόγηση του πραγματικού «μεγάλου πλούτου».
Στην πρώτη περίπτωση, πρόκειται πράγματι για θέμα που έχει δυσκολίες, που απαιτεί σύνθετη σκέψη, μελέτη παραδειγμάτων του εξωτερικού, προσαρμογές στα ελληνικά δεδομένα. Δύσκολο εγχείρημα, το οποίο κάθε ελληνική κυβέρνηση ως σήμερα αποφεύγει όπως ο διάολος το λιβάνι. Περιοριζόμενη κάθε φορά στις εύκολες λύσεις. Μισθωτούς, συνταξιούχους και μικροεπαγγελματίες
Στη δεύτερη περίπτωση, είναι απορίας άξιον πώς ακόμη και σήμερα δεν έχουν υπάρξει σκέψεις στην κυβέρνηση για ειδικά -έκτακτα- τέλη που θα αφορούν πραγματικά μεγάλα εισοδήματα και μεγάλες περιουσίες. Όχι με τη λογική της «εκδίκησης» απέναντι στον πλούτο, αλλά με τη λογική της «πατριωτικής συνεισφοράς» εκ μέρους των εχόντων, σε μια πολύ κρίσιμη στιγμή για την Ελλάδα.
Ένα παράδειγμα θα ήταν η επιβολή υψηλότερης εισφοράς στην πολύ μεγάλη ακίνητη περιουσία, αλλά και η προσαρμογή των τεκμηρίων ώστε να ξεχωρίζουν -και να επιβαρυνθούν- οι πραγματικά πλούσιοι σε σχέση με τους ευκατάστατους.
Υποθέτω δε ότι δεν είμαι ο μόνος που αδυνατεί να ερμηνεύσει την πλήρη σιωπή της κυβέρνησης σε ό,τι αφορά το θέμα της κατάρτισης περιουσιολογίου, που θα βοηθούσε και στους δύο άξονες που προαναφέραμε.
Κάπως έτσι οδηγηθήκαμε στο «γαϊτανάκι της αδικίας» γύρω από το φορολογικό νομοσχέδιο.
Από την κατάργηση των φοροαπαλλαγών για τέκνα, περάσαμε στη θέσπιση φορολογικού συντελεστή 45% στους μισθωτούς, για να καταλήξουμε κατόπιν οργισμένων αντιδράσεων στις ιδέες για μεγαλύτερο «χαράτσι» στους ελεύθερους επαγγελματίες, το οποίο βεβαίως θα επιβαρύνει υπέρμετρα εκείνους που ζορίζονται και θα «χαϊδέψει» απλώς εκείνους που φοροδιαφεύγουν.
Δείχνει ξεκάθαρα αυτό το γαϊτανάκι ότι οι αρμόδιοι μάλλον δεν έψαχναν για ένα δικαιότερο φορολογικό σύστημα. Έψαχναν και ψάχνουν ποιο τμήμα της κοινωνίας θα είναι πολιτικά πιο «εύπεπτο» να αδικηθεί! Να πληρώσει τον «μουτζούρη»...
Εάν τα πράγματα εξελιχθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, η κυβέρνηση θα έχει μια δεύτερη -και μάλλον τελευταία- ευκαιρία, εν όψει κατάρτισης της περίφημης πλέον φορολογικής μεταρρύθμισης, εντός του ερχόμενου έτους.
Αν όμως επικρατήσουν δυσμενέστερα σενάρια -κάτι διόλου απίθανο, δεδομένων των συνθηκών-, τότε θα βρεθεί ταχύτατα αντιμέτωπη με τη ζημία που προκαλούν οι χειρισμοί της.
Γ.Παπανικολάου