Κι εκεί που ετοιμαζόμασταν εμείς να γίνουμε «Δανία του Νότου»
...μάλλον η Δανία πάει να γίνει «Η Ελλάδα του Βορρά»!
Σύμφωνα με όσα καταγράφει η δημοσιογράφος των New York Times Σούζαν Ντάλεϊ, υπάρχει μεγάλος προβληματισμός στην πλούσια αυτή χώρα του Βορρά για το μέλλον, το οποίο «διαγράφεται δυσοίωνο και για τους Δανούς, καθώς ο... πληθυσμός γερνάει, ενώ σε πολλές περιοχές της χώρας οι άνεργοι ξεπερνούν τους εργαζομένους (όχι επειδή δεν βρίσκουν δουλειά, αλλά) εξαιτίας των υψηλών επιδομάτων ανεργίας».
Δεν είναι μόνον η τριανταεξάχρονη Καρίνα, γράφει η Σούζαν Ντάλεϊ, που ζει εδώ και μία εικοσαετία με περισσότερα από 2.000 ευρώ μηνιαίως (επίδομα που είναι υψηλότερο από τον μισθό πολλών Δανών εργαζομένων αποκλειστικής απασχόλησης), αλλά υπάρχουν «αιώνιοι φοιτητές, νεότατοι συνταξιούχοι και δικαιούχοι πάσης φύσεως επιδομάτων».
Μας θυμίζει κάτι αυτό;
Κάπως έτσι δεν πορευόταν και η Ελλάδα προ της κρίσης; Η διαφορά είναι ότι εκεί το συζητούν. Δεν σκεπάζουν το πρόβλημα με κραυγές περί «νεοφιλελευθερισμού» κάθε φορά που κάποιος μιλάει για διόρθωση του συστήματος για να είναι βιώσιμο μακροχρόνια. «Πριν από την κρίση», είπε στους ΝΥΤ η αρχισυντάκτις εκδόσεων του ερευνητικού ινστιτούτου «Μάνταγκ Μόργκεν» Μπιάρκε Μόλερ, «υπήρχε η αίσθηση ότι θα έχουμε όλο και περισσότερα. Αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια. Δεχόμαστε πολλές πιέσεις πια. Πρέπει να γίνουμε ευέλικτοι σαν κοινωνία για να επιβιώσουμε».
Από την άλλη, η υπουργός Κοινωνικών Υποθέσεων, Κάρεν Χάεκερουπ, δεν μάσησε τα λόγια της φοβούμενη το πολιτικό κόστος. Πιθανώς να ξέρει ότι δεν θα έχει να αντιμετωπίσει τους ξύλινους τίτλους που είχαμε συνηθίσει εδώ, όπως π.χ. «Βάζουν χέρι στα επιδόματα!» ή «Ξηλώνουν το κοινωνικό κράτος!». Λέει θαρρετά την άποψή της: «Παλαιότερα οι άνθρωποι δεν ζητούσαν κρατική βοήθεια, εκτός αν την χρειάζονταν. Η γιαγιά μου θεώρησε προσβολή να πάρει τη σύνταξη όταν της την έδωσαν. Δεν την χρειαζόταν... Αλλά τώρα οι άνθρωποι δεν έχουν αυτήν την αντίληψη. Πιστεύουν ότι τα επιδόματα είναι δικαίωμά τους και αυτά τα δικαιώματα διευρύνονταν και διευρύνονταν. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα καλή ποιότητα ζωής. Αλλά τώρα πρέπει να περάσουμε από τα δικαιώματα στις υποχρεώσεις. Ολοι πρέπει να συνεισφέρουμε».
Φυσικά, η Δανία δεν θα γίνει Ελλάδα του Βορρά παρά τα γενναιόδωρα κοινωνικά επιδόματα, επειδή ακριβώς συζητούν τις μακροχρόνιες τάσεις (της οικονομίας τους γενικά) πριν βρεθούν μπροστά στον γκρεμό, όπως βρεθήκαμε εμείς ανυποψίαστοι το 2009.
Η Ελλάδα μάλλον θα πρέπει να προσπαθήσει να γίνει Δανία του Νότου κι ας συναντηθούμε κάπου πιο πάνω από τη μέση, έχοντας, βέβαια, υπ’ όψιν ότι ο ανώτερος συντελεστής φορολογίας για εισοδήματα άνω των 80.000 ευρώ είναι 56,5%· διότι εδώ είμαστε υπέρ του κράτους πρόνοιας μέχρι να φτάσει η συζήτηση στους φόρους.
Το σημαντικό είναι να προσέξουμε.
Οι πιέσεις στις χώρες του Βορρά που μας δανείζουν μπορεί να δημιουργήσουν αντίστροφους λαϊκισμούς από τους δικούς μας.
Σίγουρα θα υπάρχουν κι εκεί πολιτικοί που θα ρίξουν το βάρος των περικοπών στους Νότιους και πρόθυμοι να τους πιστέψουν.
Ας ελπίσουμε ότι θα είναι λίγοι, αλλά τώρα με την κρίση ας συζητήσουμε κι εμείς νηφάλια, όπως κάνουν οι Δανοί...
Του κ.Π.Μανδραβέλη
