Ρήγμα στις σχέσεις ΗΠΑ με Ρωσία και Κίνα
Το αίτημα του καταζητούμενου υπαλλήλου της CIA που αποκάλυψε το πρόγραμμα παρακολουθήσεων Prism, Έντουαρντ Σνόουντεν, να του χορηγηθεί άσυλο εξετάζει ο Ισημερινός, την ώρα που... πληροφορίες τον θέλουν να προσπαθεί να διαφύγει σήμερα, Δευτέρα, στην Κούβα. Πυρά της Ουάσινγκτον προς το Χονγκ Κονγκ αλλά και τη Ρωσία, επιμένει το Κρεμλίνο πως δεν γνωρίζει τίποτε για τις κινήσεις του 29χρονου.
Σε μια εξέλιξη που φέρνει σε δύσκολη θέση τον αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα, ένα αεροπλάνο που μετέφερε τον Σνόουντεν προσγειώθηκε την Κυριακή στη Μόσχα προερχόμενο από το Χονγκ Κονγκ.
Ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε πως περιμένει από τη ρωσική κυβέρνηση να στείλει τον Σνόουντεν πίσω στις ΗΠΑ. Διατύπωσε επίσης σε Χονγκ Κονγκ και Κίνα τις «ισχυρές αντιρρήσεις» του για την απόφαση να επιτραπεί στον Σνόουντεν να διαφύγει.
«Περιμένουμε ότι η ρωσική κυβέρνηση θα εξετάσει όλες τις διαθέσιμες επιλογές για να απελαθεί ο κ. Σνόουντεν πίσω στις ΗΠΑ και να αντιμετωπίσει τη δικαιοσύνη για τα εγκλήματα για τα οποία κατηγορείται» δήλωσε η Κέιτλιν Χέιντεν, εκπρόσωπος του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας.
Ο Ομπάμα προσπαθεί να αποκαταστήσει τις σχέσεις με τη Ρωσία και να οικοδομήσει μια σύμπραξη με την Κινα, αλλά οι ηγέτες αμφότερων αυτών των χωρών φάνηκαν πρόθυμοι να... σνομπάρουν τον αμερικανό πρόεδρο ένα μήνα αφότου είχε ο καθένας τους συνομιλίες μαζί του.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ισημερινού Ρικάρντο Πατίνο, ο οποίος πραγματοποιεί επίσκεψη στο Ανόι, την πρωτεύουσα του Βιετνάμ, δήλωσε πως ο Σνόουντεν ζήτησε πολιτικό άσυλο στη χώρα του. Αρνήθηκε να πει τι θα κάνει η κυβέρνηση του Ισημερινου, αλλά πρόσθεσε πως το αίτημα θα αναλυθεί «με μεγάλη αίσθηση ευθύνης». Ένας συνεργάτης του Πατίνο δήλωσε πως ο υπουργός θα δώσει συνέντευξη Τύπου γύρω στις 7:00 μ.μ. (τοπική ώρα, 15:00 ώρα Ελλάδας) στο Ανόι.
Μια πηγή στη ρωσική αεροπορική εταιρεία Aeroflot δήλωσε πως ο Σνόουντεν έκλεισε εισιτήριο σε μια πτήση που πρόκειται να αναχωρήσει για την Αβάνα σήμερα στις 2:05 μ.μ. (τοπική ώρα, 13:05 ώρα Ελλάδας). Ο Σνόουντεν πιστεύεται πως βρίσκεται στο τμήμα τράνζιτ του αεροδρομίου Σερεμέτιεβο της Μόσχας. Η Κούβα ανακοίνωσε πως δεν έχει πληροφόρηση για το θέμα.
Αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε πως η Ουάσινγκτον έχει πει σε χώρες του Δυτικού Ημισφαιρίου πως «δεν πρέπει να επιτραπεί (στον Σνόουντεν) να πραγματοποιήσει κι άλλο διεθνές ταξίδι, άλλο απ' αυτό που θα είναι απαραίτητο για να επιστρέψει στις ΗΠΑ».
Ο αμερικανός γερουσιαστής Τσαρλς Σούμερ δήλωσε πως ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν είναι πιθανό να γνώριζε και να ενέκρινε την πτήση του Σνόουντεν στη Ρωσία και προέβλεψε «σοβαρές συνέπειες» στις αμερικανο-ρωσικές σχέσεις, οι οποίες έχουν ήδη ενταθεί εξαιτίας του θέματος της Συρίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
«Ο Πούτιν φαίνεται πάντα πολύ πρόθυμος να χώσει το δάχτυλό του στο μάτι των ΗΠΑ, είτε πρόκειται για τη Συρία είτε για το Ιράν και τώρα φυσικά με τον Σνόουντεν» δήλωσε ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Σούμερ μιλώντας στο CNN. Βλέπει επίσης «το χέρι του Πεκίνου» στην απόφαση του Χονγκ Κονγκ να αφήσει τον Σνόουντεν να φύγει.
Μόσχα: «Δεν γνωρίζουμε τίποτε»
Τη Δευτέρα, το Κρεμλίνο έμεινε σταθερό στη θέση που είχε κρατήσει ήδη από την Κυριακή, επιμένοντας πως δεν είχε καμία πληροφόρηση για τις κινήσεις και τις προθέσεις του Σνόουντεν.
Εκπρόσωπος του ρώσου προέδρου επανέλαβε το μεσημέρι της Δευτέρας πως «το Κρεμλίνο δεν έχει υπόψη του επαφές του Σνόουντεν με τις ρωσικές αρχές».
Ο εκπρόσωπος αρνήθηκε να σχολιάσει την έκκληση της αμερικανικής κυβέρνησης στη Ρωσία να εκδώσει τον τεχνικό. Σε ερώτηση για το έαν ο Σνόουντεν είχε επικοινωνήσει με τις ρωσικές αρχές, ο εκπρόσωπος απάντησε: «Δεν έχουμε τέτοια πληροφόρηση, γενικά δεν έχουμε πληροφορίες για εκείνον».
Το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών εξέφρασε στο μεταξύ «σοβαρή ανησυχία» για τις κατηγορίες του Σνόουντεν ότι οι ΗΠΑ υποκλέπτουν δεδομένα από ηλεκτρονικούς υπολογιστές στη Κίνα, λέγοντας ότι έθεσε το θέμα στην Ουάσινγκτον.
Ο Ισημερινός προσφέρει από πέρυσι καταφύγιο στον ιδρυτή του ιστότοπου WikiLeaks, τον Τζούλιαν Ασάνζ, στην πρεσβεία του στο Λονδίνο. Σύμφωνα με την εφημερίδα New York Times, ο Ασάνζ δήλωσε σε συνέντευξή του πως ο Άσανζ κανόνισε να ταξιδέψει ο Σνόουντεν μ' ένα «ειδικό έγγραφο πρόσφυγα» που εκδόθηκε την περασμένη Δευτέρα από τον Ισημερινό.
Αμερικανικές πηγές δήλωσαν πως η Ουάσινγκτον ακύρωσε το διαβατήριο του Σνόουντεν. Σύμφωνα με τους New York Times, το διαβατήριό του ακυρώθηκε μια ημέρα πριν αυτός αναχωρήσει από το Χονγκ Κονγκ και ο στόχος ήταν να εμποδισθεί η διαφυγή του.
Σύμφωνα με τον WikiLeaks, ο Σνόουντεν συνοδεύεται από διπλωμάτες και την Σάρα Χάρισον, μια βρετανίδα νομικό που εργάζεται για τον WikiLeaks.
Ο πρεσβευτής του Ισημερινού στη Ρωσία, ο Πατρίσιο Αλμπέρτο Τσάβες Σαβάλα, δήλωσε προς δημοσιογράφους σε ξενοδοχείο του αεροδρομίου της Μόσχας πως θα μιλήσει με τον Σνόουντεν και την Χάρισον.
Ώρες αργότερα, λίγο μετά τα μεσάνυχτα της Κυριακής, ο πρεσβευτής βγήκε από ένα σαλόνι της business class κοντά στο ξενοδοχείο, αλλά αρνήθηκε να πει αν συνάντησε τον Σνόουντεν καθώς και να κάνει οποιοδήποτε σχόλιο.
Σε μια εξέλιξη που φέρνει σε δύσκολη θέση τον αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα, ένα αεροπλάνο που μετέφερε τον Σνόουντεν προσγειώθηκε την Κυριακή στη Μόσχα προερχόμενο από το Χονγκ Κονγκ.
Ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε πως περιμένει από τη ρωσική κυβέρνηση να στείλει τον Σνόουντεν πίσω στις ΗΠΑ. Διατύπωσε επίσης σε Χονγκ Κονγκ και Κίνα τις «ισχυρές αντιρρήσεις» του για την απόφαση να επιτραπεί στον Σνόουντεν να διαφύγει.
«Περιμένουμε ότι η ρωσική κυβέρνηση θα εξετάσει όλες τις διαθέσιμες επιλογές για να απελαθεί ο κ. Σνόουντεν πίσω στις ΗΠΑ και να αντιμετωπίσει τη δικαιοσύνη για τα εγκλήματα για τα οποία κατηγορείται» δήλωσε η Κέιτλιν Χέιντεν, εκπρόσωπος του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας.
Ο Ομπάμα προσπαθεί να αποκαταστήσει τις σχέσεις με τη Ρωσία και να οικοδομήσει μια σύμπραξη με την Κινα, αλλά οι ηγέτες αμφότερων αυτών των χωρών φάνηκαν πρόθυμοι να... σνομπάρουν τον αμερικανό πρόεδρο ένα μήνα αφότου είχε ο καθένας τους συνομιλίες μαζί του.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ισημερινού Ρικάρντο Πατίνο, ο οποίος πραγματοποιεί επίσκεψη στο Ανόι, την πρωτεύουσα του Βιετνάμ, δήλωσε πως ο Σνόουντεν ζήτησε πολιτικό άσυλο στη χώρα του. Αρνήθηκε να πει τι θα κάνει η κυβέρνηση του Ισημερινου, αλλά πρόσθεσε πως το αίτημα θα αναλυθεί «με μεγάλη αίσθηση ευθύνης». Ένας συνεργάτης του Πατίνο δήλωσε πως ο υπουργός θα δώσει συνέντευξη Τύπου γύρω στις 7:00 μ.μ. (τοπική ώρα, 15:00 ώρα Ελλάδας) στο Ανόι.
Μια πηγή στη ρωσική αεροπορική εταιρεία Aeroflot δήλωσε πως ο Σνόουντεν έκλεισε εισιτήριο σε μια πτήση που πρόκειται να αναχωρήσει για την Αβάνα σήμερα στις 2:05 μ.μ. (τοπική ώρα, 13:05 ώρα Ελλάδας). Ο Σνόουντεν πιστεύεται πως βρίσκεται στο τμήμα τράνζιτ του αεροδρομίου Σερεμέτιεβο της Μόσχας. Η Κούβα ανακοίνωσε πως δεν έχει πληροφόρηση για το θέμα.
Αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε πως η Ουάσινγκτον έχει πει σε χώρες του Δυτικού Ημισφαιρίου πως «δεν πρέπει να επιτραπεί (στον Σνόουντεν) να πραγματοποιήσει κι άλλο διεθνές ταξίδι, άλλο απ' αυτό που θα είναι απαραίτητο για να επιστρέψει στις ΗΠΑ».
Ο αμερικανός γερουσιαστής Τσαρλς Σούμερ δήλωσε πως ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν είναι πιθανό να γνώριζε και να ενέκρινε την πτήση του Σνόουντεν στη Ρωσία και προέβλεψε «σοβαρές συνέπειες» στις αμερικανο-ρωσικές σχέσεις, οι οποίες έχουν ήδη ενταθεί εξαιτίας του θέματος της Συρίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
«Ο Πούτιν φαίνεται πάντα πολύ πρόθυμος να χώσει το δάχτυλό του στο μάτι των ΗΠΑ, είτε πρόκειται για τη Συρία είτε για το Ιράν και τώρα φυσικά με τον Σνόουντεν» δήλωσε ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Σούμερ μιλώντας στο CNN. Βλέπει επίσης «το χέρι του Πεκίνου» στην απόφαση του Χονγκ Κονγκ να αφήσει τον Σνόουντεν να φύγει.
Μόσχα: «Δεν γνωρίζουμε τίποτε»
Τη Δευτέρα, το Κρεμλίνο έμεινε σταθερό στη θέση που είχε κρατήσει ήδη από την Κυριακή, επιμένοντας πως δεν είχε καμία πληροφόρηση για τις κινήσεις και τις προθέσεις του Σνόουντεν.
Εκπρόσωπος του ρώσου προέδρου επανέλαβε το μεσημέρι της Δευτέρας πως «το Κρεμλίνο δεν έχει υπόψη του επαφές του Σνόουντεν με τις ρωσικές αρχές».
Ο εκπρόσωπος αρνήθηκε να σχολιάσει την έκκληση της αμερικανικής κυβέρνησης στη Ρωσία να εκδώσει τον τεχνικό. Σε ερώτηση για το έαν ο Σνόουντεν είχε επικοινωνήσει με τις ρωσικές αρχές, ο εκπρόσωπος απάντησε: «Δεν έχουμε τέτοια πληροφόρηση, γενικά δεν έχουμε πληροφορίες για εκείνον».
Το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών εξέφρασε στο μεταξύ «σοβαρή ανησυχία» για τις κατηγορίες του Σνόουντεν ότι οι ΗΠΑ υποκλέπτουν δεδομένα από ηλεκτρονικούς υπολογιστές στη Κίνα, λέγοντας ότι έθεσε το θέμα στην Ουάσινγκτον.
Ο Ισημερινός προσφέρει από πέρυσι καταφύγιο στον ιδρυτή του ιστότοπου WikiLeaks, τον Τζούλιαν Ασάνζ, στην πρεσβεία του στο Λονδίνο. Σύμφωνα με την εφημερίδα New York Times, ο Ασάνζ δήλωσε σε συνέντευξή του πως ο Άσανζ κανόνισε να ταξιδέψει ο Σνόουντεν μ' ένα «ειδικό έγγραφο πρόσφυγα» που εκδόθηκε την περασμένη Δευτέρα από τον Ισημερινό.
Αμερικανικές πηγές δήλωσαν πως η Ουάσινγκτον ακύρωσε το διαβατήριο του Σνόουντεν. Σύμφωνα με τους New York Times, το διαβατήριό του ακυρώθηκε μια ημέρα πριν αυτός αναχωρήσει από το Χονγκ Κονγκ και ο στόχος ήταν να εμποδισθεί η διαφυγή του.
Σύμφωνα με τον WikiLeaks, ο Σνόουντεν συνοδεύεται από διπλωμάτες και την Σάρα Χάρισον, μια βρετανίδα νομικό που εργάζεται για τον WikiLeaks.
Ο πρεσβευτής του Ισημερινού στη Ρωσία, ο Πατρίσιο Αλμπέρτο Τσάβες Σαβάλα, δήλωσε προς δημοσιογράφους σε ξενοδοχείο του αεροδρομίου της Μόσχας πως θα μιλήσει με τον Σνόουντεν και την Χάρισον.
Ώρες αργότερα, λίγο μετά τα μεσάνυχτα της Κυριακής, ο πρεσβευτής βγήκε από ένα σαλόνι της business class κοντά στο ξενοδοχείο, αλλά αρνήθηκε να πει αν συνάντησε τον Σνόουντεν καθώς και να κάνει οποιοδήποτε σχόλιο.
