Ο ..Μισέλ στο πλατύσκαλο. |
Την ύπαρξη του κ. Μιχάλη Λιάπη την πληροφορήθηκα στις 24 Ιουλίου 1974. Μαζί με τον Λαμπρία και τον Χρυσοστάλη συνόδευε τον Κωνσταντίνο Καραμανλή στο ταξίδι της επιστροφής.
Η σκηνή της εξόδου από το αεροπλάνο σημάδεψε τη μοίρα της χώρας, που άλλαξε τη νύχτα εκείνη...
Ο Καραμανλής οικοδόμησε την τρίτη ελληνική Δημοκρατία και ο κ. Λιάπης ακολούθησε την πορεία της...γενιάς του, της "γενιάς του Πολυτεχνείου". Σταδιοδρόμησε πολιτικά, εκμεταλλευόμενος τους συγγενικούς του δεσμούς, κάτι διόλου πρωτότυπο και καθόλου παράξενο για μια πολιτική ζωή που πάσχει από χρόνιο νεποτισμό. Τον βοήθησε και η σκηνή της εξόδου από το αεροπλάνο, κάτι σαν πιστοποιητικό δημοκρατικών φρονημάτων που απήλλασσε τους πολιτικούς της Μεταπολίτευσης από οποιαδήποτε άλλη υποχρέωση, ικανότητα, στοιχειώδη ευφυΐα ή τα στοιχειώδη σωματίδια πολιτικής σκέψης, απαραίτητα για την άσκηση της πανάρχαιας αυτής τέχνης. Απ’ αυτήν την άποψη δεν διαφέρει και πολύ από τους υπόλοιπους συναδέλφους του της γενιάς του Πολυτεχνείου.
Οι αφίξεις στο αεροδρόμιο του Ελληνικού υπήρξαν σημαδιακές για την τρίτη ελληνική Δημοκρατία. Η δεύτερη σε σημασία ήταν η άφιξη του Ανδρέα Παπανδρέου μετά την περιπέτεια της υγείας του στο Χέρφιλντ. Το νεύμα με το οποίο σύστησε στον ελληνικό λαό την κυρία Δήμητρα Λιάνη σηματοδότησε μια ολόκληρη περίοδο της πολιτικής μας ζωής, ώς ένα σημείο την πορεία του κόμματός του που τότε διατηρούσε τη δύναμή του, και την κάθοδο του δημόσιου λόγου στα υπόγεια του κοινού κουτσομπολιού. Το κιτς μελό ενός γέροντα ερωτευμένου με μια κατά πολύ νεότερη και χυμώδη γυναίκα έγινε κάτι σαν την εκδοχή του κυρίαρχου γούστου. Η κυρία Λιάνη δεν σταδιοδρόμησε πολιτικά, απασχόλησε όμως τον δημόσιο βίο προβάλλοντας το κιτς μελό της χαροκαμένης χήρας μετά τον θάνατο του ηγέτη. Ενα στερεότυπο τόσο ανθεκτικό όσο και ο νεποτισμός.
Μικρές ιστορίες, λεπτομέρειες, στη σκιά δύο ανδρών που σημάδεψαν, με διαφορετικό τρόπο ο καθένας, τη σύγχρονη Ελλάδα. Τίποτε το σπουδαίο. Δύο δημόσια πρόσωπα που έγιναν γνωστά επειδή βγήκαν από ένα αεροπλάνο. Κάτι σαν ήρωες από τις παλιές πλουμιστές κομεντί του ελληνικού κινηματογράφου. Οταν ήθελαν να δώσουν κοσμοπολίτικες νότες, έκαναν γυρίσματα με τις καραβέλες που προσγειώνονταν τότε στο Ελληνικό. Ο κ. Λιάπης πρωταγωνιστεί από προχθές στο πιο κωμικό επεισόδιο μιας πολιτικής ζωής που αναγκάζεσαι να την πάρεις στα σοβαρά για να μην πάθεις κατάθλιψη, αν δεν την έχεις ήδη. Ενα μείγμα αλαζονείας και κουτοπονηριάς που συμπυκνώνει με τον καλύτερο τρόπο το κιτς της Μεταπολίτευσης, την κακογουστιά της δημόσιας ζωής. Τα έχει όλα· και αίσθημα ατιμωρησίας και αυτοκίνητο μεγάλου κυβισμού και χοντρή παρανομία στα όρια της βλακείας. Κι εκείνα τα παιδιά, οι αστυνομικοί, που τους έλεγε πως είναι υπουργός κι αυτοί του απαντούσαν «σιγά μην είσαι κι ο Ρουβάς».
Το πρώτο συμπέρασμα είναι ότι όσοι ηγέτες νοιάζονται για την υστεροφημία τους θα πρέπει να προσέχουν με ποιους συνταξιδεύουν και με ποιους βγαίνουν από το αεροπλάνο στις κρίσιμες ιστορικές στιγμές. Το δεύτερο είναι ελαφρώς πιο ενοχικό. Αφορά τα πρόσωπα που αναδεικνύονται στη δημόσια σκηνή της χώρας, την ευκολία μας να αποδεχθούμε και την ευήθεια και το κιτς και το μελό και την κοινή κακογουστιά. Η αλήθεια είναι πως όταν άκουσα για το κατόρθωμα του κ. Λιάπη αισθάνθηκα ντροπή, την ίδια ντροπή που αισθανόμουν όποτε έτυχε να παρακολουθήσω τις παραστάσεις μελό της κ. Λιάνη. Εχετε ποτέ ακούσει μισή έστω πολιτική σκέψη από τον κ. Λιάπη; Εχετε ποτέ σκεφθεί γιατί έπρεπε όχι μόνον να γνωρίζουμε την κ. Λιάνη αλλά και να σεβόμαστε τη δημόσια παρουσία της, τα φλας, τις κάμερες κ.λπ.; Προφανώς γιατί ποτέ δεν σκεφτήκαμε ότι το πρώτο ζητούμενο του δημόσιου βίου είναι η αξιοπρέπεια των υλικών του. Ας όψονται τα αεροπλάνα.
Toυ κ.Τ.Θεοδωρόπουλου.