Σε μια κίνηση αιφνιδιασμού ο Αντώνης Σαμαράς και ο Ευάγγελος Βενιζέλος αποφάσισαν όπως είναι γνωστό, την ανάδειξη των ευρωβουλευτών με σταυροδοσία κι όχι με λίστα.
Η επιλογή αυτή φέρνει ανατροπές στους... κομματικούς σχεδιασμούς εν όψει των ευρωεκλογών του Μαΐου, ενώ την ίδια ώρα έχει σαφέστατα πλεονεκτήματα για τις ηγεσίες της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ.
Η απόφαση προβλέπει κατάλογο 42 υποψηφίων, με αλφαβητική κατάταξη, εκ των οποίων θα αναδειχθούν εκείνοι που θα συγκεντρώσουν τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης, ανάλογα με το συνολικό ποσοστό του κόμματος από το οποίο προέρχονται.
Η συμφωνία των Σαμαρά - Βενιζέλου για σταυροδοσία στις ευρωεκλογές επικοινωνείται ως καινοτομία, που δίνει το προβάδισμα στους ίδιους τους πολίτες για να αποφασίσουν ποια πρόσωπα θα στείλουν στην Ευρωβουλή, ενώ παράλληλα θα μειώσει την αναμενόμενη αποχή από τις ευρωεκλογές -διεξάγονται παράλληλα με το β' γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών, στις 25 Μαΐου.
Ωστόσο, για τους ίδιους τους υποψήφιους ευρωβουλευτές θα αποτελέσει μια πρωτόγνωρη εμπειρία, καθώς θα πρέπει να απευθυνθούν στους πολίτες ολόκληρης της επικράτειας. Το γεγονός αυτό δίνει εκ των πραγμάτων πλεονέκτημα σε όσους είναι ήδη αναγνωρίσιμοι στο πανελλήνιο και έχουν πρόσβαση στα τηλεοπτικά μέσα ενημέρωσης. Εναλλακτικά, οι υποψήφιοι θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν τα social media.
Λύνει τα χέρια Σαμαρά και Βενιζέλου
Σε ό,τι αφορά τις ηγεσίες της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, η επιλογή της σταυροδοσίας των υποψήφιων ευρωβουλευτών λύνει τα χέρια σε πολλά επίπεδα -και πρώτα απ' όλα του Ευ.Βενιζέλου σε ό,τι αφορά τον τρόπο συγκρότησης του ευρωψηφοδελτίου της ελληνικής «Ελιάς».
Το ευρωψηφοδέλτιο της «Ελιάς» (που αποτελείται από την κίνηση των «58», άλλες συνεργαζόμενες δυνάμεις της κεντροαριστεράς και το ΠΑΣΟΚ) είχε ήδη αρχίσει να δημιουργεί προβληματισμό στο ΠΑΣΟΚ, τόσο για την μέθοδο επιλογής των υποψηφίων, όσο και για τη σύνθεσή του καθαυτήν. Με τη σταυροδοσία αφενός λύνεται το πρόβλημα αυτό, αφετέρου όσοι προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ αποκτούν -θεωρητικά τουλάχιστον- προβάδισμα έναντι των συνυποψηφίων τους, λόγω εμπειρίας και αναγνωρισιμότητας.
Αιφνιδιασμός στους «58» από την πρόταση για σταυρό στις ευρωεκλογές
Την ίδια ώρα, τόσο ο Ευάγγελος Βενιζέλος, όσο και ο Αντώνης Σαμαράς απαλλάσσονται από τις πιθανές πιέσεις στελεχών, που θα ήθελαν να λάβουν το χρίσμα για την ένταξη στη λίστα των ευρωεκλογών, καθώς και εκλόγιμη θέση.
Με την κατάργηση της λίστας, οι δύο πολιτικοί αρχηγοί αφενός εμφανίζονται να βάζουν όλους τους υποψήφιους σε μια ισότιμη διαδικασία, χωρίς να προωθούν εκλεκτούς, αφετέρου κινητοποιούν τους υποψήφιους ευρωβουλευτές, οι οποίοι θα πρέπει να κινητοποιηθούν περισσότερο για το κόμμα τους στο κυνήγι της ψήφου.
Η πίεση στον ΣΥΡΙΖΑ
Παράλληλα, σε ό,τι αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ, οι κυβερνητικοί εταίροι εκτιμούν ότι η σταυροδοσία θα δημιουργήσει εσωκομματικό πρόβλημα, καθώς οι υποψήφιοι για την Ευρωβουλή δεν θα είναι κεντρική επιλογή της ηγεσίας, ώστε να εκφράζουν -κατά κύριο λόγο- τις πολιτικές θέσεις της πλειοψηφίας, αλλά υποψήφιοι που θα εκπροσωπούν διαφορετικά ρεύματα μέσα στο κόμμα, κάτι που αναμένεται να δημιουργήσει εσωτερικές τριβές.
Σε κάθε περίπτωση, η αλλαγή στον τρόπο εκλογής των υποψήφιων ευρωβουλευτών αποτελεί αιφνιδιασμό, καθώς υπαγορεύει αλλαγή σχεδιασμού στα κόμματα, την ώρα που είχαν ήδη καταστρωθεί οι στρατηγικές και βρισκόταν στην τελική ευθεία η επιλογή προσώπων εν όψει των διπλών εκλογών στις 18 και 25 Μαΐου.
Πρόκειται για το δεύτερο αιφνιδιασμό, μετά την αλλαγή ημερομηνίας των ευρωεκλογών, που δεν θα διεξαχθούν ταυτόχρονα με τον α' γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών -όπως ορίζει ο νόμος-, αλλά μαζί με τον β' γύρο στις 25 Μαΐου. Όπως προβλέπει τροπολογία που αναμένεται να ψηφιστεί εντός της εβδομάδας, ο α' γύρος των αυτοδιοικητικών εκλογών θα προηγηθεί, στις 18 Μαΐου.
Και η απόφαση αυτή της κυβέρνησης έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις -κυρίως από τον ΣΥΡΙΖΑ-, που κάνει λόγο για μικροκομματική σκοπιμότητα. Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης εκτιμά ότι η κυβέρνηση επιχειρεί να «ψαλιδίσει» τη δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ που θα αποτυπωνόταν στις ευρωεκλογές, βάσει της οποίας το κόμμα θα μιλήσει για απονομιμοποίηση της συγκυβέρνησης. Σύμφωνα με αυτό το σκεπτικό, το αίσθημα αποδοκιμασίας της κυβέρνησης θα έχει εκτονωθεί στον α' γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών και στις ευρωεκλογές θα υπάρξει μεγάλη αποχή, ειδικά σε περιοχές που δεν θα υπάρξει β' γύρος αυτοδιοικητικών εκλογών.
Έτσι, η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ άλλαξε. Πλέον, δίνεται βαρύτητα στα αποτελέσματα των Περιφερειακών εκλογών, από τα οποία αναμένονται τα -πρώτα- «πολιτικά συμπεράσματα» σε σχέση με το βαθμό αποδοχής της κυβέρνησης από τους πολίτες. Σε αυτό το κλίμα, άλλωστε, εντάσσεται και η πίεση εντός του κόμματος για υποψήφιους Περιφερειάρχες ευρείας αποδοχής, που δημιούργησε τα γνωστά προβλήματα τύπου Καρυπίδη και Βουδούρη.