- Ο Μάριο Ντράγκι θα πρέπει να αντιμετωπίσει την απειλή της στασιμότητας και του αποπληθωρισμού, σύμφωνα με το Bloomberg που συνδέει το ναδίρ των επιτοκίων στην Ευρωζώνη με την περίοδο που ο Ναπολέοντας προέλαυνε στην Ευρώπη, δύο αιώνες πριν!
Επιτόκια... Ναπολέοντα απειλούν την Ευρωζώνη... ΗΠΑ, την ώρα που ο ευρω-πληθωρισμός είναι στο μισό του στόχου της ΕΚΤ και αυξάνεται η ανησυχία ότι η Ευρωζώνη θα χρειαστεί πολλά χρόνια για να βγει από την πιο μακροχρόνια περίοδο ύφεσης. Επενδυτές και αναλυτές περιμένουν την ανακοίνωση της ΕΚΤ την Πέμπτη, όταν πιθανώς θα μειώσει στο 0% το επίσημο επιτόκιο του ευρώ και θα κάνει αρνητική την απόδοση των καταθέσεων για πρώτη φορά στην ιστορία της.
«Τα ισχνά επίπεδα των αποδόσεων υποδεικνύουν μία απίστευτα αναιμική προοπτική ανάπτυξης ... είναι μία ισχυρή ένδειξη ότι η πολιτική που ακολουθείται είναι πολύ σφικτή και υπάρχει εφησυχασμός για τους κινδύνους που παραμονεύουν. Δεν έχει λυθεί κανένα μείζον ζήτημα. Αναμένονται νέα στρες τεστ για τις τράπεζες, η ανάπτυξη είναι πολύ αδύναμη και ο πληθωρισμός πολύ χαμηλός» σχολίασε στο πρακτορείο ο Ράσελ Σίλμπεστρον, διαχειριστής επενδύσεων της λοδρέζικης Investec Asset Management που επιβλέπει συνολικά κεφάλαια 110 δισ. δολαρίων.
Εν αναμονή της απόφασης της ΕΚΤ, η μέση απόδοση για τους τίτλους που εκδίδουν τα κράτη της Ευρωζώνης υποχώρησε σε ιστορικό ναδίρ στο 1,43% στις 30 Μαΐου. Παρά τις διαβεβαιώσεις του Μάριο Ντράγκι ότι οι κεντρικοί τραπεζίτες της Ευρωζώνης δεν έχουν πρόβλημα να ενισχύσουν την αύξηση των τιμών, ο ευρω-πληθωρισμός είναι στο 0,5%, πολύ κάτω από τον επίσημο στόχο να παραμένει κάτω του 2%.
Είναι επιλογή των τραπεζών λένε αναλυτές
Ωστόσο, ο φθηνός δανεισμός δεν φαίνεται να οδηγεί σε αύξηση ρευστότητας στην οικονομία. Αν και τα στοιχεία της ΕΚΤ θέλουν την ροή των νέων δανείων να σταθεροποιείται το πρώτο τρίμηνο φέτος, η συρρίκνωση του δανεισμού επιχειρήσεων και νοικοκυριών συνεχίζεται εδώ και δύο σχεδόν χρόνια.
Ο Κιθ Γουέιντ, οικονομολόγος της Schroders που διαχειρίζεται σχεδόν μισό τρισ. δολάρια, εξηγεί σαφώς γιατί ενώ η ΕΚΤ μειώνει τα επιτόκια, τα δάνεια παραμένουν ακριβά: «Φταίει το τραπεζικό σύστημα, που θέλει να προσπαθήσει να αναστηλώσει την κερδοφορία του και με χαρά περιορίζει τον δανεισμό μόνο στους καλούς του πελάτες, με υψηλότερα επιτόκια».
Οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων στη Γερμανία (και τα κράτη που υπήρχαν παλαιότερα στον ίδιο χώρο) είναι τόσο χαμηλές, ώστε να θυμίζουν... αρχές 19ου αιώνα, όταν οι Γάλλοι υπό τον Ναπολέοντα πολεμούσαν σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο. Τα γερμανικά δεκαετή ήταν σήμερα το πρωί στο 1,38%, πολύ κοντά στο απόλυτο ναδίρ του 2012 (1,127%) και στο χαμηλότερο σημείο τουλάχιστον από το 1815, όταν ο Βοναπάρτης ηττήθηκε στο Βατερλό και η Σύνοδος της Βιέννης «δημιούργησε» την Γερμανική Συνομοσπονδία.
Για να δει κανείς τη διαφορά, η μέση απόδοση του γερμανικού 10ετούς την περασμένη 10ετία ήταν 3,03%. Η απόδοση των κρατικών τίτλων ήταν 3,6% εν μέσω πολέμου το 1944 και 12,5% κατά την Μεγάλη Υφεση.
Το «ράλι» στη ζήτηση των ευρωπαϊκών ομολόγων ωστόσο, δεν είναι ένα: οι επενδυτές αναζητούν ασφάλεια στα γερμανικά χαρτιά και υψηλές αποδόσεις σε περιφερειακές οικονομίες όπως η Ισπανία και η Ιταλία. Και στις δύο περιπτώσεις, υπάρχει κοινός παρονομαστής: η ΕΚΤ και το ράλι επεκτείνεται σε Βέλγιο, Αυστρία, Γαλλία, όπου επίσης οι αποδόσεις υποχωρούν σε ιστορικά χαμηλά.
«Τα τρέχοντα επιτόκια των ομολόγων δεν έχουν ακόμη μεταφραστεί σε ισχυρή ανάκαμψη λόγω διαρθρωτικών προβλημάτων ... το πρόβλημα του χρέους είναι παρόν, αλλά οι πολύ χαμηλές αποδόσεις λένε ότι αυτές οι χώρες δεν αντιμετωπίζουν το φάσμα της χρεοκοπίας. Ποιο κίνητρο έχουν οι κυβερνήσεις να κάνουν οτιδήποτε, όταν δανείζονται με ελάχιστο κόστος;» αναρρωτιέται ο Στίβεν Μέιτζορ της HSBC.
«Μαγική εικόνα» τα ελληνικά ομόλογα και όχι μόνο
Στην Ελλάδα όπου κατά την Κομισιόν το δημόσιο χρέος θα φτάσει φέτος το 177% του ΑΕΠ και η ανάπτυξη μόλις το 0,6%, το επιτόκιο των 10ετών έπεσε στο 6,25% από 44% στην κορύφωση της κρίσης. Αντίστοιχα, στην Πορτογαλία βρέθηκαν στο 3,44% από 18% και πλέον, αν και το χρέος συνέχισε να αυξάνεται.
Την ώρα που η ανάκαμψη στην Ευρώπη αμφισβητείται, η μέση απόδοση των ελληνικών τίτλων φέτος είναι στο 27%, με τους αντίστοιχους της Πορτογαλίας στο 14% και της Ισπανίας στο 8%. Στην άλλη πλευρά, οι γερμανικοί τίτλοι αποδίδουν 4,1%, ενώ οι αμερικανικοί μόλις 3,2%.
Οπως σημειώνει ο Κρεγκ Βέισεϊ της Sanlam Private Investments, με χαρτοφυλάκια 10 δισ. δολαρίων υπό τον έλεγχό του, «δεν βλέπω κάτι που να προκαλέσει αύξηση επιτοκίων, μάλλον πάνε προς την αντίθετη κατεύθυνση ... δεν θα είναι εύκολο για την ΕΚΤ να πετύχει αξιόλογη δυναμική στην οικονομία και να επιστρέψει σε πιο φυσιολογικό περιβάλλον επιτοκίων στο προσεχές διάστημα».