- «Η ΕΕ αντιμετωπίζει δυο κατηγορίες προβλημάτων. Αυτά που είναι αληθινά δύσκολο να επιλυθούν, όπως η μεταναστευτική κρίση, και αυτά που είναι εύκολα στη θεωρία, αλλά όχι στην πράξη», γράφει ο γνωστός οικονομολόγος και αναλυτής των Financial Times Βόλφγκανγκ Μούνχαου, εντάσσοντας στη δεύτερη κατηγορία το θέμα της Ελλάδας.
Για να ευημερήσει η Ελλάδα στην ευρωζώνη, θα πρέπει να συμβούν τρία πράγματα, υποστηρίζει στο άρθρο του ο γνωστός οικονομολόγος:
-Πρώτον, η Αθήνα θα.. χρειαστεί να αναγνωρίσει αυτό που φαίνεται να είναι μια καταθλιπτική πραγματικότητα. Αν θέλει πράγματι να παραμείνει σε μια μόνιμη νομισματική ένωση με τη Γερμανία και τη Φινλανδία, θα πρέπει να αρχίσει να τους μοιάζει περισσότερο.
-Δεύτερον, οι χώρες της ευρωζώνης πρέπει να αποδεχθούν κάποιες οικονομικές αλήθειες -που έχουν όλες εκφραστεί με ακρίβεια, αν και όχι τόσο διπλωματικά- από τον Γιάνη Βαρουφάκη. Θα πρέπει να αρχίσουν να παραδέχονται πως η λιτότητα ήταν μια καταστροφή. Θα πρέπει επίσης να σκεφθούν διαφορετικά αναφορικά με τη βιωσιμότητα του χρέους. Όταν κατάρτισαν το τελευταίο δανειακό πρόγραμμα για την Ελλάδα το 2012, μαζί με το ΔΝΤ, υπολόγισαν πρώτα το χρέος που εκκρεμούσε, τότε έκαναν κάποιες αγρίως αισιόδοξες υποθέσεις για την ανάπτυξη και στη συνέχεια υπολόγισαν τα δημοσιονομικά πλεονάσματα που χρειάζονταν για να αποπληρώσει η χώρα το χρέος αυτό.
Τα πλεονάσματα ήταν αυτά που έμεναν στον υπολογισμό αυτό: με βάση αυτά έπρεπε να γίνουν όλες οι προσαρμογές. Το πρόβλημα είναι πως αν οι υποθέσεις αποδεικνύονταν υπερβολικά αισιόδοξες, τα πλεονάσματα θα έπρεπε να είναι αβάσταχτα μεγάλα. Αυτό είναι που συνέβη στην Ελλάδα.
Ο «ώριμος» τρόπος θα ήταν να αντιστραφεί η διαδικασία. Να μπει πλαφόν στο ετήσιο ποσό εξυπηρέτησης του χρέους και τότε να υπολογιστεί το πόσο μπορεί να αποπληρωθεί. Αυτό που δεν μπορείς να πληρώσεις, δεν θα πρέπει να το πληρώσεις. Θα πρέπει να «συγχωρείται».
Αν και τα πρώτα δυο προαπαιτούμενα βασίζονται στην αναγνώριση, το τελευταίο βασίζεται στη δράση.
-Η Ελλάδα θα πρέπει να κηρύξει χρεοστάσιο μονομερώς, αλλά να το κάνει με συνεργατικό τρόπο. Εννοώ ότι δεν θα πρέπει να κηρύξει χρεοκοπία σε περισσότερα από αυτά που χρειάζεται: να μην κηρύξει χρεοκοπία έναντι όλων των πιστωτών, αλλά μόνο έναντι αυτών που μπορούν να απορροφήσουν καλύτερα τις απώλειες, και συγκεκριμένα να μην επιβαρύνει τους ελάχιστους εναπομένοντες ιδιώτες πιστωτές.
Οι επίσημοι πιστωτές υποκρίνονται πως σοκάρονται από αυτό, όμως θα τους περάσει. Φυσικά δεν θα έδινα άλλη πίστωση. Αν η Ελλάδα κηρύξει χρεοστάσιο, η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να λειτουργήσει με σκληρούς περιορισμούς στον προϋπολογισμό για πολλά χρόνια. Δεν είναι μια ήπια επιλογή, όμως η Ελλάδα θα ανακτούσε έναν βαθμό οικονομικής κυριαρχίας που έχει χάσει.
Ο Μούνχαου υποστηρίζει πως θα ήταν δύσκολο να πετύχει ένα καλό αποτέλεσμα μόνο μέσω μιας διαπραγμάτευσης, εκτιμώντας πως οι κανόνες της ΕΕ και τα διαφορετικά συμφέροντα των πιστωτών αφήνουν ελάχιστο περιθώριο ελιγμού.
«Ωστόσο, δεν υπάρχει τίποτα στην νομοθεσία που να απαγορεύει σε μια κυβέρνηση να κηρύσσει χρεοστάσιο έναντι της ΕΚΤ. Έτσι, μια συνολική χρεοκοπία όπου η ΕΚΤ θα έχανε όλα τα λεφτά της είναι νόμιμη, όμως μια διαπραγματευμένη χρεοκοπία όπου η ΕΚΤ χάνει μέρος μόνο των χρημάτων της, δεν είναι νόμιμη» συνεχίζει το άρθρο γνώμης, προσθέτοντας πως «αν ο χειρισμός είναι προσεκτικός, οι πιστωτές μπορεί μάλιστα να κατέληγαν να βοηθούν περισσότερο το ελληνικό τραπεζικό σύστημα ώστε να παραμείνει ζωντανό, ή τουλάχιστον να επέτρεπαν στην ΕΚΤ να το κάνει αντί γι' αυτούς. Κατά βάθος, οι ηγέτες της ευρωζώνης γνωρίζουν πως δεν είναι προς το συμφέρον τους να αφήσουν την Ελλάδα να φύγει. Οι έλληνες θέλουν να παραμείνουν στην ευρωζώνη».
