«Το σχέδιο έκθεσης καταλήγει στο συμπέρασμα ότι... η Ελλάδα παραμέλησε σοβαρά τις υποχρεώσεις της και ότι υπάρχουν σοβαρές παραλείψεις στους ελέγχους των εξωτερικών συνόρων που πρέπει να αντιμετωπιστούν (...) από τις ελληνικές αρχές», είπε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόφσκις.
Η Ελλάδα θα λάβει σύντομα συστάσεις προς συμμόρφωση και θα έχει περιθώριο 3 μηνών να τις εφαρμόσει. Αλλιώς, τα υπόλοιπα κράτη - μέλη θα συνεχίσουν τους έκτακτους συνοριακούς ελέγχους στα δικά τους χερσαία σύνορα στη βάση του άρθρου 26 της Συνθήκης.
Το Κολέγιο των Επιτρόπων συζήτησε την "έκθεση αξιολόγησης Σένγκεν" για την Ελλάδα, όπως προβλέπει από το 2013 η συνθήκη μέσω αιφνιδιαστικών επισκέψεων παρακολούθησης από ομάδες εμπειρογνωμόνων των κρατών - μελών και του Frontex υπό την ηγεσία της Επιτροπής.
Στην Ελλάδα αυτές οι επισκέψεις έγιναν από τις 10 ως 13 Νοεμβρίου στη Χίο, τη Σάμο και τα χερσαία ελληνοτουρκικά σύνορα.
Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Ντομπρόβσκις, παρουσιάζοντας σήμερα τα αποτελέσματα της συζήτησης στο κολέγιο ανέφερε ότι:
"Η Ελλάδα έχει κάνει πολλά, αλλά απαιτούνται ακόμα περισσότερα, ειδικά στην υποδοχή και φιλοξενία προσφύγων και έχει προς αυτό το σκοπό την αμέριστη συμπαράσταση της Κομισιόν".
Ενημέρωσε όμως ότι δεν υπάρχει καμία ανάμιξη με την αξιολόγηση, το χρέος και τις δημοσιονομικές υποχρεώσεις της χώρας.
Αντιθέτως εξήγησε ότι η Ελλάδα θα βοηθηθεί από την σχεδιαζόμενη κοινή ακτοφυλακή.
Το σχέδιο έκθεσης αξιολόγησης για την Ελλάδα θα διαβιβαστεί τώρα στην επιτροπή αξιολόγησης Σένγκεν, η οποία θα καταρτίσει λίστα με συστάσεις.
Σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση της Κομισιόν η έκθεση εξετάζει:
- την παρουσία προσωπικού της αστυνομίας και της ακτοφυλακής στις περιοχές που ελέγχθηκαν,
- την αποτελεσματικότητα της διαδικασίας ταυτοποίησης και καταγραφής,
- την επιτήρηση των θαλάσσιων συνόρων και
- τη συνεργασία με τις γειτονικές χώρες.
Η Κομισιόν αναγνωρίζει ότι οι ελληνικές αρχές υφίστανται πιέσεις.
Εκτιμά όμως ότι "η διαδικασία ταυτοποίησης και καταγραφής παράτυπων μεταναστών δεν είναι αποτελεσματική", ότι "τα δακτυλικά αποτυπώματα δεν εισάγονται συστηματικά στο σύστημα" και ότι "τα ταξιδιωτικά έγγραφα δεν ελέγχονται συστηματικά για τη γνησιότητά τους ούτε αντιπαραβάλλονται με σημαντικές βάσεις δεδομένων ασφαλείας, όπως το SIS (σύστημα πληροφοριών Σένγκεν), η Ιντερπόλ και άλλες εθνικές βάσεις δεδομένων."
"Με βάση αυτές τις διαπιστώσεις, το σχέδιο έκθεσης καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα αμελεί σοβαρά τις υποχρεώσεις της και ότι υπάρχουν σοβαρές αδυναμίες στη διενέργεια ελέγχων στα εξωτερικά σύνορα, οι οποίες πρέπει να εξαλειφθούν και να αντιμετωπιστούν από τις ελληνικές αρχές", αναφέρει η Κομισιόν.
Η Κομισιόν και ο αντιπρόεδρος Ντομπρόβσκις ενημέρωσαν ότι στην Ελλάδα "ενδέχεται να προταθούν ειδικά μέτρα όπως προβλέπεται στα άρθρα 19α και 26 του Κώδικα Συνόρων Σένγκεν".
Καθώς η έκθεση «αμελεί σοβαρά τις υποχρεώσεις του στο πλαίσιο των κανόνων Σένγκεν» και εφόσον «σοβαρές ελλείψεις στη διενέργεια ελέγχων στα εξωτερικά σύνορα», η Κομισιόν προτείνει ση βάση του άρθρου 19α του "Κώδικα Συνόρων Σένγκεν", να υποδείξει στο αξιολογούμενο κράτος μέλος να λάβει συγκεκριμένα μέτρα, όπως η ανάπτυξη ευρωπαϊκών ομάδων συνοριοφυλάκων, ή η υποβολή στρατηγικού σχεδίου το οποίο θα καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο το εν λόγω κράτος μέλος θα διαθέσει το δικό του προσωπικό και εξοπλισμό για την αντιμετώπιση των ελλείψεων.
Ο Βαλντις Ντομπρόβσκις εξήγησε ότι "η Ελλάδα θα έχει έχει τρεις μήνες να εφαρμόσει τις συστάσεις, αλλιώς τα κράτη μέλη θα παρατείνουν τους συνοριακούς ελέγχους για διάστημα έως και 2 έτη, στη βάση του άρθρου 26.
Σύμφωνα με το άρθρο 26 του Κώδικα Συνόρων Σένγκεν, "εάν τα μέτρα που αναφέρονται στο άρθρο 19α δεν είναι αποτελεσματικά, το Συμβούλιο μπορεί, με βάση πρόταση της Επιτροπής, να συστήσει σε ένα ή περισσότερα κράτη μέλη να επαναφέρουν τους συνοριακούς ελέγχους στο σύνολο ή σε συγκεκριμένα τμήματα των εσωτερικών συνόρων του(ς) ως λύση εσχάτης ανάγκης, προκειμένου να προστατευθεί το κοινό συμφέρον στον χώρο Σένγκεν. Η σύσταση του Συμβουλίου πρέπει να εγκριθεί με ειδική πλειοψηφία.
Σύμφωνα με το άρθρο 26, και στις εξαιρετικές περιστάσεις που περιγράφονται ανωτέρω, οι έλεγχοι μπορούν να επαναφερθούν για διάστημα που δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες. Το μέτρο αυτό μπορεί να παραταθεί για επιπλέον εξαμηνιαίες περιόδους μέχρι και δύο έτη."
