Ενα οδοιπορικό στην Ελλάδα, από την Ειδομένη ως τις Θερμοπύλες και από τον Πειραιά ως στη Λέσβο, έκανε ο Jim Yardley, απεσταλμένος των New York Times στη χώρα μας, «μια πτωχευμένη χώρα που κινδυνεύει να γίνει φυλακή για τους πρόσφυγες» όπως ο ίδιος γράφει χαρακτηριστικά.
Ειδομένη: Περιμένοντας μια είδηση «απ' έξω»
Στην Ειδομένη, ο δημοσιογράφος μίλησε με Type Your Post Summary Hereπολλούς από τους πρόσφυγες που μάταια περιμένουν να ανοίξουν τα σύνορα. Ανάμεσά τους και το Taha al-Ahmad από τη Συρία: «Είμαι σε απελπιστική κατάσταση» λέει ο άνδρας που τα πόδια του βουλιάζουν μέσα στην λάσπη.
«Ζήτησα από τους φίλους μου στη Γερμανία και την Τουρκία να μου πουν τι συμβαίνει. Δεν ξέρουμε τι συμβαίνει εκεί έξω». Για τον Ahmad το «εκεί έξω» είναι ο κόσμος των πολιτικών που ακόμη δεν έχουν αποφασίσει για την τύχη αυτών των ανθρώπων.
Η απελπισία προσφύγων και Ελλήνων
«Η Ελλάδα έχει γίνει το 'σημείο μηδέν' για τις δύο μεγαλύτερες προκλήσεις που πλήττουν την Ευρώπη τα τελευταία χρόνια: Η κρίση χρέους και η επιμονή της Γερμανίας στην λιτότητα ως τη μοναδική θεραπεία και η αντίδραση για το κύμα των προσφύγων από τις εμπόλεμες και φτωχές χώρες.» περιγράφει ο αμερικανός δημοσιογράφος.
Παρομοιάζει την πορεία των προσφύγων από τη Λέσβο ως τα σύνορα ως το ταξίδι καταραμένων ελπίδων για πρόσφυγες και Ελληνες: «Οι πρόσφυγες δεν μπορούν να προσχωρήσουν αλλά και δεν θέλουν να γυρίσουν πίσω. Και οι Ελληνες που δεν βλέπουν να υπάρχει ελπίδα για να ξεφύγουν από το οικονομικό και κοινωνικό τραύμα της προηγούμενης δεκαετίας». Ο Jim Yardley διερωτάται πότε αυτή η απελπισία να εκραγεί, είτε από την πλευρά των Ελλήνων είτε από την πλευρά των προσφύγων.
Φόβος μην τους γυρίσουν πίσω στην Τουρκία
Στην Ευρωπαϊκή Ενωση δεν είναι εγκληματίες όπως ο Μπασάρ Ασαντ. Θα ήταν έγκλημα να μας στείλουν πίσω στην Τουρκία
Στις Θερμοπύλες, ο απεσταλμένος των New York Times συνάντησε τον περιφερειάρχη Κώστα Μπακογιάννη, ο οποίος, για να στεγάσει 250 πρόσφυγες, άνοιξε το πτωχευμένο ξενοδοχείο «Αίγλη». Ενα κρατικό ακίνητο από αυτά που οι Ευρωπαίοι δανειστές ζητούν να πουληθούν.
Ο 32χρονος Mohammed Obeaida που έχει βρει εκεί καταφύγιο φοβάται μήπως τον γυρίσουν πίσω στην Τουρκία: «Φυγαμε από τη Συρία και από την Τουρκία. Να γυρίσουμε στην Τουρκία; Γιατί;» διερωτάται και προειδοποιεί: «Χάσαμε τα χρήματά μας και τα σπίτια μας. Τα πάντα! Ξέρουμε ότι στην Ευρωπαϊκή Ενωση δεν είναι εγκληματίες όπως ο Μπασάρ Ασαντ. Θα ήταν έγκλημα να μας στείλουν πίσω στην Τουρκία».
Η πιο δύσκολη αποστολή της είναι να πείσει τους πρόσφυγες να ξεχάσουν την Ειδομένη
Στο λιμάνι του Πειραιά, εκεί όπου συνωστίζονται χιλιάδες πρόσφυγες υπό άθλιες συνθήκες, ο Jim Yardley συναντά την Ανέτα Καραθανάση η οποία γνώρισε την προσφυγιά όταν έκανε διακοπές στη Σάμο το περασμένο καλοκαίρι, βλέποντας τους πρόσφυγες να κοιμούνται στο ύπαιθρο. Εγκαινίασε το Faqcebook μια σελίδα με τίτλο « Help Samos Refugees». Μαζί με άλλους εθελοντές δημιούργησαν μια επιτροπή υποδοχής των προσφύγων που καθημερινά έρχονται στο λιμάνι του Πειραιά από τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου.
«Τρέχουμε από πύλη σε πύλη με γάλα και τσάι.» δηλώνει η ίδια και εξομολογείται ότι η πιο δύσκολη αποστολή της είναι να πείσει τους πρόσφυγες να ξεχάσουν την Ειδομένη και να δεχθούν να πάνε σε ένα από τα κέντρα φιλοξενίας που έχει ετοιμάσει η κυβέρνηση. «Θεωρούν ότι είναι κέντρα κράτησης. Φεύγουν από τα κέντρα και έρχονται πίσω στο λιμάνι» λέει η κα. Καραθανάση.
Λέσβος: Ελπίδα και απελπισία πιασμένες χέρι - χέρι
Τελευταίος σταθμός στο οδοιπορικό του απεσταλμένου των New York Times, η Λέσβος. Εκεί απ' όπου αρχίζει η Ελληνική περιπέτεια των μεταναστών.
Ο Jim Yardley έγινε μάρτυρας ακόμη μιας άφιξης προσφύγων από τα τουρκικά παράλια: «Οπλα έγιναν γρήγορα. Μητέρες, μωρά και γιαγιάδες βγήκαν στην ακτή όπως και οι άνδρες. Τα μωρά τυλίχθηκαν με κουβέρτες. 'Μιλάει κανένας Κουρδικά;' φώναξε ένας διερμηνέας. Σύντομα, όλοι είχαν μπει σε ένα λεωφορείο με κατεύθυνση ένα κέντρο καταγραφής. Ενας άνδρας με μπλε παντελόνι, στενό μπουφάν και καλοσχηματισμένο μουστάκι θα έλεγες ότι πηγαίνει στη δουλειά του. Μόνο που το παντελόνι του ήταν μούσκεμα. 'Σε ευχαριστώ! Σε ευχαριστώ!' ακούγεται να λέει μιλώντας στο κινητό τηλέφωνό του.»
Ο άνδρας αυτός με το μουσκεμένο παντελόνι είναι ο 36χρονος Saydo Ashur Yousif, καθηγητής μαθηματικών και μέλος της θρησκευτικής μειονότητας των Γιαζίντι. Μιλούσε με την μητέρα του. Είχε φύγει από τη Μοσούλη με την σύζυγό του και τα παιδιά τους. Ενα από τα παιδιά του σκοτώθηκε από τους τζιχαντιστές.
Ο δημοσιογράφος τον ρώτησε αν είναι χαρούμενος που κατάφερε να φτάσει στην Ευρώπη. «Οχι δεν είμαι χαρούμενος» απαντάει. Θέλει να πάει με την οικογένειά του στη Γερμανία, αλλά δεν έχει ιδέα που θα γίνει αυτό. Ταξίδεψε εκατοντάδες χιλιόμετρα. Χιλιάδες χιλιόμετρα βρίσκονται ακόμη μπροστά του.