Οι Έλληνες πολίτες φαίνεται ότι δεν νιώθουν άνετα να εκφράζουν ανοιχτά τις απόψεις τους στο Διαδίκτυο, ενώ παράλληλα θεωρούν ότι το Ίντερνετ θα πρέπει να αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα του καθενός, είναι ορισμένα από τα πορίσματα δημοσκόπησης που διενεργήθηκε από την εταιρεία Globescan για λογαριασμό του ειδησεογραφικού δικτύου BBC World.
Η έρευνα διενεργήθηκε σε πολίτες 18 χωρών, όπου το 79% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι ανησυχεί για το τι είναι ψεύτικο και τι αληθινό στο Διαδίκτυο, με τους υπόλοιπους να δηλώνουν ανεπηρέαστοι.
Την πραγματοποίησε η εταιρεία Globescan σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 16.000 ενηλίκων. Το BBC είχε πραγματοποιήσει μια αντίστοιχη έρευνα και το 2010.
Το φαινόμενο των ψεύτικων ειδήσεων
Οι ανησυχίες σχετικά με το τι είναι πραγματικό και τι όχι στο Διαδίκτυο ολοένα και αυξάνονται, ιδιαίτερα το τελευταίο έτος όπου ο όρος «ψευδείς ειδήσεις» έχει γίνει πλέον συνηθισμένος. Το φαινόμενο αυτό φαίνεται επίσης ότι είναι ιδιαίτερα κερδοφόρο για ορισμένους οι οποίοι μοιράζονται ψευδείς ειδήσεις στο Facebook κερδίζοντας μεγάλα χρηματικά ποσά από τις διαφημίσεις.
Από τα αποτελέσματα της έρευνας προκύπτει πάντως ότι το 58% των ερωτηθέντων δεν συμφωνεί με την εφαρμογή ελέγχων στο Διαδίκτυο από τις κυβερνήσεις, σε σύγκριση με το 51% που απάντησαν στην ίδια ερώτηση 7 χρόνια πριν. Εξαιρέσεις η Κίνα και η Βρετανία: Στην Κίνα το 67% απάντησε ότι είναι υπέρ στην ιδέα παρεμβάσεων από την πλευρά των κυβερνήσεων, ενώ στην Βρετανία το ποσοστό αυτό ήταν ελαφρώς χαμηλότερο, στο 53%.
Στο ίδιο σκέλος της δημοσκόπησης, η Ελλάδα ήταν η χώρα με το μεγαλύτερο ποσοστό (84%) των πολιτών που αντιτίθενται σθεναρά στην εφαρμογή ελέγχων στο Διαδίκτυο από τις κυβερνήσεις, ενώ ακολουθεί η Νιγηρία με ποσοστό 82%. Ποσοστό που αποδεικνύει ότι περισσότερο και από τις ψευδείς ειδήσεις, οι Έλληνες φοβόμαστε τον έλεγχο και τον περιορισμό.
Πιο ανήσυχοι οι Βραζιλιάνοι... χαλαροί οι Γερμανοί
Σχετικά με αυτό το ζήτημα οι Βραζιλιάνοι πολίτες είναι αυτοί που εξέφρασαν τις μεγαλύτερες ανησυχίες, με ποσοστό 92%, ενώ ακολουθούν η Ινδονησία με 90%, η Νιγηρία με 88% και η Κένυα με 85%. Στη Γερμανία το ποσοστό αυτό είναι πολύ μικρότερο, 51%, αφού κατά την προετοιμασία για τις επερχόμενες εκλογές έχουν γίνει μεγάλες προσπάθειες για την εξάλειψη των ψεύτικων ειδήσεων.
Ο πρόεδρος της Globeascan, Νταγκ Μίλερ δήλωσε συγκεκριμένα: «τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι η εποχή των ψευδών ειδήσεων μπορεί να διαδραματίσει πολύ σημαντικό ρόλο στην υποβάθμιση της αξιοπιστίας των ηλεκτρονικών πληροφοριών, ιδιαίτερα μετά τις αποκαλύψεις του Έντουαρντ Σνόουντεν σχετικά με τα προγράμματα παρακολούθησης της Εθνικής Υπηρεσίας Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ (NSA)».
Και στη μέση... η ελευθερία του λόγου
Επιπλέον, από την έρευνα προκύπτει ότι υπάρχουν έντονες ανησυχίες σχετικά με την ελευθερία του λόγου στο Διαδίκτυο και κατά πόσο οι πολίτες μπορούν να εκφράζουν τις απόψεις τους χωρίς λογοκρισία. Το 53% των ερωτηθέντων απάντησε ότι δεν αισθάνεται ασφάλεια να το κάνει, σε σύγκριση με το 49% που είχε απαντήσει στην ίδια ερώτηση το 2010.
Ωστόσο, παρατηρήθηκε μεγάλο χάσμα απόψεων μεταξύ των ανεπτυγμένων και των αναπτυσσόμενων χωρών. Στη Νιγηρία, το Περού και την Κίνα η πλειονότητα των πολιτών δήλωσε ότι έχει αυτοπεποίθηση στο να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του στο Διαδίκτυο. Από την άλλη, οι πολίτες στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική εξέφρασαν έντονα τις ανησυχίες τους σχετικά με το συγκεκριμένο θέμα, με τους Έλληνες και τους Γάλλους να διστάζουν να εκφράσουν ελεύθερα τις απόψεις τους στο Ίντερνετ.
Καθώς η χρήση του Διαδικτύου ολοένα και αυξάνεται παγκοσμίως, μεγαλώνει ταυτόχρονα και η πεποίθηση ότι το Ίντερνετ θα πρέπει να αποτελεί δικαίωμα του καθενός. Το 53% των ερωτηθέντων συμφώνησαν ότι η πρόσβαση στο Διαδίκτυο θα πρέπει να αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα, με τα μεγαλύτερα ποσοστά που υποστηρίζουν αυτή την άποψη να καταγράφονται στην Ελλάδα, τη Βραζιλία και την Ινδία.