Εικοσιπέντε χώρες έρχονται αντιμέτωπες με το ενδεχόμενο να μπουν στη «μαύρη λίστα» της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τους φορολογικούς παραδείσους, την οποία η ΕΕ καταρτίζει στο πλαίσιο της προσπάθειάς της να καταστείλει την φοροδιαφυγή.
Σύμφωνα με τους Financial Times, το προσχέδιο της λίστας που κατάρτισε η ομάδα Κώδικα Συμπεριφοράς του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, περιλαμβάνει 25 χώρες, ωστόσο τουλάχιστον οι τέσσερις εξ αυτών –Παναμάς, Σαμόα, Γκουάμ και Νήσοι Μάρσαλ- είναι πιθανό να αφαιρεθούν μετά από υποσχέσεις που έδωσαν την τελευταία στιγμή για μεταρρυθμίσεις.
Από την λίστα μπορεί να απουσιάζουν και άλλες χώρες, καθώς η ομάδα εξετάζει όσες δεσμεύσεις θα γίνουν μέχρι σήμερα το βράδυ. Σημειώνεται πως οι χώρες που επλήγησαν από τους τυφώνες στον Ατλαντικό και την Καραϊβική το καλοκαίρι έχουν περιθώριο μέχρι τον Φεβρουάριο για να απαντήσουν.
Ωστόσο, οι Βρυξέλλες θέλουν να διασφαλίσουν πως τα εθνικά πολιτικά συμφέροντα δεν θα επηρεάσουν τους υπουργούς Οικονομικών της ΕΕ στην οριστικοποίηση της λίστας, αύριο Τρίτη.
Τα κράτη μέλη πρέπει ακόμα να αποφασίσουν το πότε θα επικαιροποιείται η λίστα, το πώς θα παρακολουθούν την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων για τις οποίες δεσμεύονται οι χώρες της λίστας και το ποιες κυρώσεις θα επιβληθούν στις χώρες που περιλαμβάνονται στη «μαύρη λίστα».
Για να μην ενταχθούν στη λίστα, οι χώρες πρέπει να πληρούν τρία κριτήρια ή να υποσχεθούν μεταρρύθμιση των συστημάτων τους ώστε να συμμορφώνονται. Πρέπει να έχουν δίκαιους φορολογικούς κανόνες –που σύμφωνα με την ΕΕ σημαίνει πως δεν προσφέρουν προνομιακά μέτρα ή διακανονισμούς που επιτρέπουν σε επιχειρήσεις να μεταφέρουν κέρδη προκειμένου να αποφύγουν τους δασμούς. Πρέπει ακόμα να ανταποκρίνονται στα πρότυπα της διαφάνειας και να εφαρμόζουν μέτρα κατά της μεταφοράς κερδών, όπως αυτά ορίζονται από τον ΟΟΣΑ.
Σημειώνεται πως διεθνείς αρχές έχουν καταρτίσει και άλλες φορές παρόμοιες λίστες, οι οποίες όμως δεν ήταν ιδιαίτερα αξιόπιστες. Για παράδειγμα, η λίστα των φορολογικών παραδείσων που εξέδωσε τον Ιούνιο του 2016 ο ΟΟΣΑ, περιελάμβανε μία μόνο χώρα: το Τρινιντάντ και Τομπάγκο.
Σύμφωνα με τους Financial Times, το προσχέδιο της λίστας που κατάρτισε η ομάδα Κώδικα Συμπεριφοράς του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, περιλαμβάνει 25 χώρες, ωστόσο τουλάχιστον οι τέσσερις εξ αυτών –Παναμάς, Σαμόα, Γκουάμ και Νήσοι Μάρσαλ- είναι πιθανό να αφαιρεθούν μετά από υποσχέσεις που έδωσαν την τελευταία στιγμή για μεταρρυθμίσεις.
Από την λίστα μπορεί να απουσιάζουν και άλλες χώρες, καθώς η ομάδα εξετάζει όσες δεσμεύσεις θα γίνουν μέχρι σήμερα το βράδυ. Σημειώνεται πως οι χώρες που επλήγησαν από τους τυφώνες στον Ατλαντικό και την Καραϊβική το καλοκαίρι έχουν περιθώριο μέχρι τον Φεβρουάριο για να απαντήσουν.
Ωστόσο, οι Βρυξέλλες θέλουν να διασφαλίσουν πως τα εθνικά πολιτικά συμφέροντα δεν θα επηρεάσουν τους υπουργούς Οικονομικών της ΕΕ στην οριστικοποίηση της λίστας, αύριο Τρίτη.
Τα κράτη μέλη πρέπει ακόμα να αποφασίσουν το πότε θα επικαιροποιείται η λίστα, το πώς θα παρακολουθούν την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων για τις οποίες δεσμεύονται οι χώρες της λίστας και το ποιες κυρώσεις θα επιβληθούν στις χώρες που περιλαμβάνονται στη «μαύρη λίστα».
Για να μην ενταχθούν στη λίστα, οι χώρες πρέπει να πληρούν τρία κριτήρια ή να υποσχεθούν μεταρρύθμιση των συστημάτων τους ώστε να συμμορφώνονται. Πρέπει να έχουν δίκαιους φορολογικούς κανόνες –που σύμφωνα με την ΕΕ σημαίνει πως δεν προσφέρουν προνομιακά μέτρα ή διακανονισμούς που επιτρέπουν σε επιχειρήσεις να μεταφέρουν κέρδη προκειμένου να αποφύγουν τους δασμούς. Πρέπει ακόμα να ανταποκρίνονται στα πρότυπα της διαφάνειας και να εφαρμόζουν μέτρα κατά της μεταφοράς κερδών, όπως αυτά ορίζονται από τον ΟΟΣΑ.
Σημειώνεται πως διεθνείς αρχές έχουν καταρτίσει και άλλες φορές παρόμοιες λίστες, οι οποίες όμως δεν ήταν ιδιαίτερα αξιόπιστες. Για παράδειγμα, η λίστα των φορολογικών παραδείσων που εξέδωσε τον Ιούνιο του 2016 ο ΟΟΣΑ, περιελάμβανε μία μόνο χώρα: το Τρινιντάντ και Τομπάγκο.