Μεγάλος επιταχυντής της παγκοσμιοποίησης και όχι η χαριστική βολή εναντίον της είναι η πανδημία σύμφωνα με πολλούς, στους οποίους συγκαταλέγεται και ο Ρόμπερτ Κούπμαν, επικεφαλής των οικονομολόγων του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.
Αντικρούοντας μιαν άποψη που επικράτησε επί μήνες, πως η πανδημία «βάζει το τελευταίο καρφί στο φέρετρο της παγκοσμιοποίησης», ο κ. Κούπμαν υποστηρίζει το ακριβώς αντίθετο, επικαλούμενος τις εναλλακτικές εφοδιαστικές αλυσίδες που βρήκαν οι ασιατικές οικονομίες εν τω μέσω του σινοαμερικανικού εμπορικού πολέμου. Μετά δύο χρόνια κλιμακούμενου εμπορικού πολέμου ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη, το διεθνές εμπόριο επιβίωσε καθώς εξαπλώθηκε μέσα από ένα εκτεταμένο δίκτυο προμηθευτών που δρουν ως η γραμμή υποστήριξης για τους καταναλωτές και ως μαξιλάρια που απορροφούν τους κραδασμούς για τις επιχειρήσεις.
Οπως αναφέρει σχετικό ρεπορτάζ του Bloomberg, σειρά επιχειρήσεων από τη Samsonite International SA μέχρι τη Walgreens Boots Alliance Inc. όχι μόνο δεν αποχωρούν από τις διεθνείς αγορές, αλλά ενίσχυσαν την παραγωγή τους. «Αυτό που μάθαμε από τον εμπορικό πόλεμο είναι πως οι εφοδιαστικές αλυσίδες είναι ευέλικτες και προσαρμοστικές», τονίζει ο κ. Κούπμαν και συμπληρώνει ότι στην πραγματικότητα «το εμπόριο αποτελεί μέρος της λύσης».
Τη θέση του επιβεβαιώνει η επιστροφή του εμπορίου το 2020 όπως την καταμαρτυρούν οι εξελίξεις, που ανακοίνωσαν μέσα στην εβδομάδα διάφορες εξαγωγικές χώρες από την Ασία: η Νότια Κορέα ανακοίνωσε πως οι εξαγωγές της αυξήθηκαν τον περασμένο μήνα χάρη κυρίως στα κέρδη από τις μεγαλύτερες αγορές όπως οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. Παράλληλα η βιομηχανική παραγωγή της Κίνας αυξήθηκε τον Νοέμβριο στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 10 ετών, ενώ οι εξαγωγές της έδωσαν ώθηση στην επιχειρηματική δραστηριότητα. Η βιομηχανική παραγωγή στην Ιαπωνία επίσης επέστρεψε στα προ της πανδημίας επίπεδα, ενώ στην Ταϊβάν σημείωσε άνοδο στα υψηλότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί από το 2018.
Οπως τονίζει ο κ. Κούπμαν, «οι κυβερνήσεις έχουν διδαχθεί από παλαιότερες εμπειρίες ότι δημιουργεί προβλήματα η ανάσχεση του εμπορίου». Ο ίδιος καταλήγει πάντως στο συμπέρασμα ότι «η παγκοσμιοποίηση αντιμετωπίζει όντως κάποιες προκλήσεις, αλλά συνδράμει στο να διευκολύνει την ανάκαμψη». Εκτιμά μάλιστα πως αυτή καθαυτή η ταχύτητα με την οποία αναπτύχθηκαν τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού είναι απότοκος της παγκοσμιοποίησης, καθώς οι επενδύσεις και η επιστημονική γνώση διασχίζουν τα σύνορα, ενώ είναι διάσπαρτα ανά τον κόσμο τα κέντρα παραγωγής και οι δίαυλοι διανομής.
Ο κορυφαίος οικονομολόγος του ΠΟΕ καλεί τις κυβερνήσεις να επιστρατεύσουν μέτρα δημοσιονομικής και νομισματικής φύσης, για να αμβλύνουν το πλήγμα που έχει καταφέρει η πανδημία σε επιχειρήσεις και εργαζομένους. Προεξοφλεί, άλλωστε, πως «όταν θα έρθουν τα εμβόλια, θα γίνουν φωτεινότερες οι προοπτικές της οικονομίας, θα γίνουν οι καταναλωτές πιο αισιόδοξοι και θα αρχίσουν να αγοράζουν, οπότε δεν θα χρειάζεται πλέον η στήριξη».
Στην ίδια κατεύθυνση κινείται, εξάλλου, και η Νάταλι Μπλιθ, επικεφαλής του τομέα χρηματοδότησης του διεθνούς εμπορίου στην HSBC Holdings. Επικαλείται τη μαρτυρία της από όσες εξελίξεις έχουν καταγραφεί στο διεθνές εμπόριο μεσούσης της πανδημίας και εξαιτίας της πανδημίας. Οπως τονίζει, δεν έχει διαπιστώσει να αναδιπλώνονται οι επιχειρήσεις εντός της εγχώριας αγοράς των χωρών τους για να αποφύγουν το ρίσκο, αλλά καταγράφει το ακριβώς αντίθετο. Η ίδια συμμερίζεται την άποψη πως η πανδημία έχει δράσει ως «ο μεγάλος επιταχυντής» σε ό,τι αφορά το εμπόριο, δεδομένου ότι διευκολύνει τις καταστάσεις η τεχνολογία εφόσον οι επιχειρήσεις ενισχύουν την τοπική βάση τους, αλλά παράλληλα έχουν στο στόχαστρό τους τη διευρυνόμενη μεσαία τάξη περίπου 3 δισ. καταναλωτών που έχει αναδυθεί σε όλη την Ασία.