Αύξηση σημείωσε το ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών κατά το πρώτο τρίμηνο του 2025, σύμφωνα με το τελευταίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων της Alpha Bank.
Όπως προκύπτει από την ανάλυση των στοιχείων, το εισόδημα σε ονομαστικούς όρους διαμορφώθηκε στα 37,1 δισ. ευρώ, καταγράφοντας ετήσια αύξηση 0,7%. Η άνοδος αυτή αποδίδεται σχεδόν αποκλειστικά στην αύξηση των αποδοχών από μισθωτή εργασία, με βασικούς μοχλούς την ενίσχυση της απασχόλησης και των μισθών.
Αντίθετα, ουδέτερη ήταν η συμβολή του λειτουργικού πλεονάσματος (εισοδήματα αυτοαπασχολούμενων), ενώ αρνητική επίδραση άσκησαν τα εισοδήματα από περιουσία και οι καθαρές κοινωνικές μεταβιβάσεις.
Θετικές προοπτικές για το εισόδημα
Σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, η Alpha Bank αναμένει περαιτέρω ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος, επικαλούμενη ως θετικούς παράγοντες:
-Την συνεχιζόμενη άνοδο της απασχόλησης και τη μείωση της ανεργίας.
-Την αύξηση του κατώτατου μισθού στα 880 ευρώ από τον Απρίλιο 2025.
-Την εφαρμογή της επαναφοράς των τριετιών στον ιδιωτικό τομέα.
-Τα δημοσιονομικά μέτρα, όπως η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, η μείωση ασφαλιστικών εισφορών κατά 1 ποσοστιαία μονάδα και η αύξηση των συντάξεων με βάση το ΑΕΠ και τον πληθωρισμό.
-Τις επενδύσεις μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, που θα στηρίξουν την απασχόληση και την κατάρτιση.
-Την επικείμενη τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας, για τον περιορισμό της φορολογικής επιβάρυνσης που έχει προκαλέσει ο πληθωρισμός.
Κατανάλωση και αποταμίευση
Η ανοδική πορεία του διαθέσιμου εισοδήματος τα τελευταία χρόνια έχει οδηγήσει και σε άνοδο της ιδιωτικής κατανάλωσης. Ωστόσο, από το 2022, η αύξηση της κατανάλωσης υπερβαίνει εκείνη του εισοδήματος, με αποτέλεσμα το ποσοστό αποταμίευσης να επιστρέψει σε αρνητικό πρόσημο, όπως σημειώνει η τράπεζα.
Στο μεταξύ, από τον Μάρτιο 2022 και μετά, η καταναλωτική πίστη αυξάνεται σταθερά, με τον δωδεκάμηνο ρυθμό μεταβολής να φθάνει το 5,4% τον Ιούνιο του 2025, υποδηλώνοντας μεγαλύτερη εξάρτηση των νοικοκυριών από δανεισμό για την κάλυψη αναγκών.
Πλησιάζει το 2010 το εισόδημα, αλλά όχι σε πραγματικούς όρους
Το ονομαστικό διαθέσιμο εισόδημα πλησιάζει τα επίπεδα του 2010, δηλαδή πριν την εκδήλωση της οικονομικής κρίσης. Από το 2019 έως το 2024, καταγράφηκε σωρευτική αύξηση 27%. Ωστόσο, σε πραγματικούς όρους – δηλαδή αφού ληφθεί υπόψη ο πληθωρισμός – η αύξηση περιορίζεται στο 12,3%, αντανακλώντας τη ροπή του πληθωρισμού να διαβρώνει την αγοραστική δύναμη.
Παρά την ανάκαμψη του εισοδήματος, οι καταναλωτές εμφανίζονται επιφυλακτικοί. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών επιδεινώθηκαν μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία. Παρότι καταγράφηκε κάποια βελτίωση το καλοκαίρι του 2023, η τάση παρέμεινε εύθραυστη και ευμετάβλητη.
Προβλέψεις τιμών και προσδοκίες
Η άνοδος των τιμών μετά το 2022 επηρέασε αρνητικά το κλίμα των καταναλωτών. Οι προσδοκίες για την πορεία του πληθωρισμού το επόμενο 12μηνο είναι μεν θετικές, όμως λιγότερο έντονες από τις εκτιμήσεις για το παρελθόν, υποδηλώνοντας προσδοκίες σταθεροποίησης.
Σε αυτό το πλαίσιο, παραμένει περιορισμένη η πρόθεση των νοικοκυριών για αποταμίευση ή για δαπάνες σε μείζονες αγορές, γεγονός που ενδεχομένως να επηρεάσει την πορεία της εγχώριας κατανάλωσης τους επόμενους μήνες.
