Έρευνα γερμανικού ιδρύματος καταλήγει σε...καταθλιπτικά συμπεράσματα για τους λόγους της αποχής στις Ευρωεκλογές.Toυ Π.Καραβίδα
Εώς και μεθαύριο, 350 εκατομμύρια Ευρωπαίοι θα κληθούν να αναδείξουν με την ψήφο τους τη νέα Ευρωβουλή.
Κι όμως, αν πιστέψουμε το τελευταίο ευρωβαρόμετρο, μόνον ένας στους τρεις εξ ημών (34%)—ίσως και μικρότερο ποσοστό—θα μπει τελικά στον κόπο να προσέλθει στην κάλπη.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
Ίσως γιατί πιστεύει πως δεν θ' αλλάξει τίποτα με την ψήφο του και oι πολιτικοί είναι, πολύ απλά, ψεύτες. Σε αυτό το καταθλιπτικό (τουλάχιστον για τους πολιτικούς) συμπέρασμα καταλήγει έρευνα που έκανε τον Μάρτιο ένα ινστιτούτο που έχει την έδρα του στη Γερμανία και συστάθηκε με τη χρηματοδότηση της μεγάλης καπνοβιομηχανίας British American Tobacco—το Ίδρυμα Μελετών για το Μέλλον (Stiftung für Zukunftsfragen), όπως λέγεται.
Στην έρευνα πήραν μέρος πάνω από 12.000 πολίτες από 10 χώρες της Ευρώπης, εκ των οποίων οι 8 είναι.. μέλη της Ένωσης—η Βρετανία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Ιταλία, η Αυστρία, η Γερμανία, η Πολωνία και η Φινλανδία. Οι άλλες δύο χώρες είναι η Ρωσία και η Ελβετία.
Όταν λοιπόν ρωτήθηκαν γιατί όλο και λιγότεροι ψηφοφόροι προσέρχονται στις κάλπες, έξι στους δέκα Ευρωπαίους (60%) απάντησαν πως αυτό συμβαίνει γιατί δίδονται ψευδείς υποσχέσεις προεκλογικά. Σχεδόν το ίδιο ποσοστό (57%) απάντησε πως συμφωνεί με την άποψη ότι γενικά δεν είναι ικανοποιημένος ο κόσμος με τους πολιτικούς και τα κόμματα, ενώ σχεδόν ένας στους δύο (49%), δεν πιστεύει ότι θα βελτιωθούν τα πράγματα εάν ψηφίσει.
Βεβαίως, όπως πολύ σωστά επεσήμανε ένας Βρετανός συνάδελφος, οι ερευνητές του Ιδρύματος Μελετών για το Μέλλον θα μπορούσαν να ρωτήσουν ευθέως το δείγμα τους εάν θα ψήφιζαν ή όχι και γιατί, αντί να του ζητήσουν να μαντέψει τους λόγους για την αυξανόμενη αποχή. Θεωρητικά, θα μπορούσε κάποιος να ανήκει στο 60% και να πιστεύει πως όλοι οι πολιτικοί τηρούν τις προεκλογικές υποσχέσεις τους.
Αλλά, όπως και να έχουν τα πράγματα, έχει επίσης σημασία τι άλλο έδειξε η έρευνα: για σχεδόν το ήμισυ των ερωτηθέντων (45%), οι πολιτικοί δεν είναι πλέον ηθικά πρότυπα. Επίσης, πάνω από δύο στους πέντε εκλογείς (44%) πιστεύουν πως "η ψήφος τους δεν έχει καμία επιρροή". Εξάλλου, ένα μικρότερο ποσοστό (40%), δηλώνει "πως λίγο το ενδιαφέρει η πολιτική", ενώ περίπου ένας στους επτά (15%) παραδέχεται ανοιχτά πως "έχει καλύτερα πράγματα να κάνει από το να πάει να ψηφίσει".
Τι σημαίνει αυτό; Όλο και περισσότεροι Ευρωπαίοι στρέφουν τα νώτα στην πολιτική, προτιμώντας να διαμαρτύρονται και να παραπονιούνται, αντί να αναλαμβάνουν οι ίδιοι την ευθύνη. Έτσι, όμως, ενθαρρύνουν κάτι που οι ίδιοι γνωρίζουν πως είναι λάθος—ν’ αποφασίζουν δηλ. άλλοι γι' αυτούς.
Κι αυτό είναι πραγματικό πρόβλημα για τη δημοκρατία, γιατί, με συνεχώς αυξανόμενα τα ποσοστά της αποχής, μπορεί ένα κόμμα να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία, συγκεντρώνοντας πάνω από το 50% των ψήφων, αλλά έχοντας ουσιαστικά την έγκριση μόνον του 1/5 του εκλογικού σώματος.
Αλλά για να ξαναγυρίσουμε στις ευρωεκλογές: δημοσκόπηση, που έγινε την περασμένη εβδομάδα για λογαριασμό της εφ. Guardian, έδειξε πως τουλάχιστον ένας στους τέσσερις Βρετανούς (27%), έχει ήδη αποφασίσει να πει "όχι" στα τρία μεγάλα κόμματα και να ψηφίσει έτσι ένα από τα μικρά.
Μπορεί, δε, το ποσοστό αυτό ν’ αυξηθεί ακόμη περισσότερο, λόγω του σκανδάλου που έχει υπονομεύσει το κύρος και την αξιοπιστία του κοινοβουλίου--με τις υπερβολικές αποζημιώσεις και τα προκλητικά έξοδα των βουλευτών όχι μόνο του κυβερνώντος Εργατικού Κόμματος αλλά και των δύο άλλων αντιπάλων του, των Συντηρητικών και των Φιλελεύθερων Δημοκρατών.
Πολλές ψήφους διαμαρτυρίας προβλέπεται ότι θα λάβει το ξενοφοβικό Βρετανικό Εθνικό Κόμμα, ενώ ανάλογη επιτυχία αναμένεται να έχουν, για να περιοριστούμε μόνο στην άκρα δεξιά, το ολλανδικό Κόμμα για την Ελευθερία του Γκέερτ Βίλντερς, το αυστριακό Κόμμα Ελευθερίας του Χάιντζ Κρίστιαν Στράχε, το φασιστικό Εθνικό Κόμμα της Τσεχίας και το επίσης ακροδεξιό κόμμα Τζόμπικ στην Ουγγαρία.
Όταν λοιπόν ρωτήθηκαν γιατί όλο και λιγότεροι ψηφοφόροι προσέρχονται στις κάλπες, έξι στους δέκα Ευρωπαίους (60%) απάντησαν πως αυτό συμβαίνει γιατί δίδονται ψευδείς υποσχέσεις προεκλογικά. Σχεδόν το ίδιο ποσοστό (57%) απάντησε πως συμφωνεί με την άποψη ότι γενικά δεν είναι ικανοποιημένος ο κόσμος με τους πολιτικούς και τα κόμματα, ενώ σχεδόν ένας στους δύο (49%), δεν πιστεύει ότι θα βελτιωθούν τα πράγματα εάν ψηφίσει.
Βεβαίως, όπως πολύ σωστά επεσήμανε ένας Βρετανός συνάδελφος, οι ερευνητές του Ιδρύματος Μελετών για το Μέλλον θα μπορούσαν να ρωτήσουν ευθέως το δείγμα τους εάν θα ψήφιζαν ή όχι και γιατί, αντί να του ζητήσουν να μαντέψει τους λόγους για την αυξανόμενη αποχή. Θεωρητικά, θα μπορούσε κάποιος να ανήκει στο 60% και να πιστεύει πως όλοι οι πολιτικοί τηρούν τις προεκλογικές υποσχέσεις τους.
Αλλά, όπως και να έχουν τα πράγματα, έχει επίσης σημασία τι άλλο έδειξε η έρευνα: για σχεδόν το ήμισυ των ερωτηθέντων (45%), οι πολιτικοί δεν είναι πλέον ηθικά πρότυπα. Επίσης, πάνω από δύο στους πέντε εκλογείς (44%) πιστεύουν πως "η ψήφος τους δεν έχει καμία επιρροή". Εξάλλου, ένα μικρότερο ποσοστό (40%), δηλώνει "πως λίγο το ενδιαφέρει η πολιτική", ενώ περίπου ένας στους επτά (15%) παραδέχεται ανοιχτά πως "έχει καλύτερα πράγματα να κάνει από το να πάει να ψηφίσει".
Τι σημαίνει αυτό; Όλο και περισσότεροι Ευρωπαίοι στρέφουν τα νώτα στην πολιτική, προτιμώντας να διαμαρτύρονται και να παραπονιούνται, αντί να αναλαμβάνουν οι ίδιοι την ευθύνη. Έτσι, όμως, ενθαρρύνουν κάτι που οι ίδιοι γνωρίζουν πως είναι λάθος—ν’ αποφασίζουν δηλ. άλλοι γι' αυτούς.
Κι αυτό είναι πραγματικό πρόβλημα για τη δημοκρατία, γιατί, με συνεχώς αυξανόμενα τα ποσοστά της αποχής, μπορεί ένα κόμμα να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία, συγκεντρώνοντας πάνω από το 50% των ψήφων, αλλά έχοντας ουσιαστικά την έγκριση μόνον του 1/5 του εκλογικού σώματος.
Αλλά για να ξαναγυρίσουμε στις ευρωεκλογές: δημοσκόπηση, που έγινε την περασμένη εβδομάδα για λογαριασμό της εφ. Guardian, έδειξε πως τουλάχιστον ένας στους τέσσερις Βρετανούς (27%), έχει ήδη αποφασίσει να πει "όχι" στα τρία μεγάλα κόμματα και να ψηφίσει έτσι ένα από τα μικρά.
Μπορεί, δε, το ποσοστό αυτό ν’ αυξηθεί ακόμη περισσότερο, λόγω του σκανδάλου που έχει υπονομεύσει το κύρος και την αξιοπιστία του κοινοβουλίου--με τις υπερβολικές αποζημιώσεις και τα προκλητικά έξοδα των βουλευτών όχι μόνο του κυβερνώντος Εργατικού Κόμματος αλλά και των δύο άλλων αντιπάλων του, των Συντηρητικών και των Φιλελεύθερων Δημοκρατών.
Πολλές ψήφους διαμαρτυρίας προβλέπεται ότι θα λάβει το ξενοφοβικό Βρετανικό Εθνικό Κόμμα, ενώ ανάλογη επιτυχία αναμένεται να έχουν, για να περιοριστούμε μόνο στην άκρα δεξιά, το ολλανδικό Κόμμα για την Ελευθερία του Γκέερτ Βίλντερς, το αυστριακό Κόμμα Ελευθερίας του Χάιντζ Κρίστιαν Στράχε, το φασιστικό Εθνικό Κόμμα της Τσεχίας και το επίσης ακροδεξιό κόμμα Τζόμπικ στην Ουγγαρία.
