Σε τι ακριβώς συνίσταται το Γερμανικό «blitzkrieg», το οποίο σάρωσε υποτίθεται το πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στις Βρυξέλλες; Στην απαίτηση να πάψει η ήπειρός μας να τροφοδοτεί την ανάπτυξη της μέσω ελλειμμάτων.Να ζούμε δηλαδή με όσα παράγουμε και μάλιστα ακριβώς με τόσα – με απόκλιση το πολύ 0,5% του ΑΕΠ..
Αν το καλοσκεφτεί κανείς, δεν είναι καθόλου...παράλογη επί της αρχής η Γερμανική θέση. Παράλογο είναι να απαιτούμε όλοι οι υπόλοιποι να δανειζόμαστε εσαεί, κατασπαταλώντας μελλοντικούς πόρους για να διατηρήσουμε τεχνητά το βιοτικό μας επίπεδο εκεί που βρίσκεται. Να επιβαρύνουμε τις επόμενες γενιές και το περιβάλλον, τροφοδοτόντας με τις αγορές μας την ραγδαία ανάπτυξη της Ανατολής και την οριστική παρακμή της Δύσης. Μολονότι όμως γενικώς συντάσσομαι με το Γερμανικό σκεπτικό, έχω μόνο δύο ενστάσεις έχω και ένα ερωτηματικό:
Η πρώτη ένσταση, την οποία διατύπωσα και σε προηγούμενες αναρτήσεις, είναι ότι οι αποφάσεις της περασμένης Πέμπτης επικεντρώνονται στον μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα, ενώ δίνεται ελάχιστη σημασία στο πως θα σβήσουμε τη φωτιά τώρα. Πώς θα αποκαταστήσουμε την εμπιστοσύνη στη σταθερότητα της ευρωζώνης και θα σταματήσουμε την εκροή κεφαλαίων από την ήπειρό μας. Ο στόχος αυτός μόνο με τη μαζική παρέμβαση της ΕΚΤ στις πρωτογενείς και δευτερογενείς αγορές ομολόγων επιτυγχάνεται, αλλά κάτι τέτοιο δεν αποφασίστηκε στη Σύνοδο. Γι' αυτό και φοβάμαι ότι η Ευρωζώνη συνολικά θα αντιμετωπίσει σοβαρό πρόβλημα αναχρηματοδότησης του χρέους της το 2012.
Η δεύτερη ένστασή μου είναι ότι για να ζούμε με όσα παράγουμε, πρέπει το παιχνίδι να παίζεται δίκαια. Και για να παιχθεί δίκαια το παιχνίδι, πρέπει να ενισχυθεί η ιδιωτική κατανάλωση στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Μέχρι στιγμής, ακόμη και η σουπερ-εξαγωγική Γερμανία στην Ευρώπη και στην Αμερική στηρίζεται κατά κύριο λόγο για να αγοράζουν τα προϊόντα τους. Το θέμα είναι να αρχίσουν να αγοράζουν και οι Ασιάτες. Όχι μόνο προϊόντα που παράγονται στη Γερμανία, αλλά και στην Ιταλία, την Ισπανία, την Ιρλανδία, τη Γαλλία και την Ελλάδα. Και για να γίνει αυτό, δύο τινά θα πρέπει να συμβούν: είτε να αυξηθούν θεαματικά οι μισθοί στην Κίνα, τη Βραζιλία και την Ινδία και να βγει έτσι το ½ του πληθυσμού του πλανήτη μας από τη φτώχεια, είτε, αν δεν συναινέσουν οι κυβερνήσεις των χωρών αυτών σε κάτι τέτοιο, να επιβάλλουμε βαρύτατους δασμούς. Μόνο έτσι θα αποκατασταθεί η ιστορροπία στο παγκόσμιο εμπόριο. Κινήσεις προς αυτήν την κατεύθυνση επίσης δεν βλέπω να γίνονται.
Και, τέλος, το ερωτηματικό μου αφορά την Ελλάδα:
Όπως ξέρουμε, όλες οι χώρες που εφαρμόζουν μνημόνιο, αλλά και εκείνες που υλοποιούν αναγκαστικά περιοριστικές πολιτικές, βρίσκονται σε κατάσταση είτε ασθενικής ανάπτυξης, είτε ήπιας ύφεσης. Μόνο η Ελλάδα πάει για πέμπτη χρονιά βαθιάς-βαθύτατης ύφεσης. Μόνο η δική μας οικονομία έχει πραγματικά καταρρεύσει. Γιατί; Διότι μόνο η δική μας οικονομία βασιζόταν αποκλειστικά στην ιδιωτική κατανάλωση (με δανεικά) και τις δημόσιες επενδύσεις (με δανεικά). Δεν υπάρχει ούτε μία άλλη Ευρωπαϊκή οικονομία που να μην παράγει τίποτα. Για να αλλάξει αυτή η σουρρεαλιστική δομή της οικονομίας μας, θα χρειαστούν χρόνια, αρκετά χρόνια. Στο μεταξύ όμως, πως θα επιτύχουμε τους σταθερούς ρυθμούς ανάπτυξης που απαιτούνται, ώστε να έχουμε διαρκές πρωτογενές πλεόνασμα γύρω στο 5% του ΑΕΠ; Πολύ δύσκολο το βλέπω. Γι' αυτό και νομίζω ότι βρισκόμαστε πιο κοντά από ποτέ στη δραχμή. Οι συνεχείς επισημάνσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο άλλωστε ότι η «Ελλάδα είναι μοναδική περίπτωση» συνηγορούν προς αυτήν την κατεύθυνση. Οι υποτιμήσεις φυσικά δεν θα λύσουν κανένα πρόβλημα, αλλά ήδη έχει ξεκινήσει εκστρατεία παρουσίασης της δραχμής ως πανάκειας. Και επειδή ο πνιγμένος από τα μαλλιά του πιάνεται, δεν αποκλείεται να πιστέψουμε τους λαοπλάνους.
Υπάρχουν βέβαια και άλλες λύσεις.
Η Κομισιόν έχει συντάξει ειδική έκθεση μαζί το Μνημόνιο Ι, στην οποία κατέγραφε αναλυτικά όλους εκείνους τους τομείς στους οποίους η χώρα μας διαθέτει αξιόλογο know how ή/και ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και άρα μπορούν, αν επικεντρωθούμε σε αυτούς, να τροφοδοτήσουν την ανάπτυξη χωρίς δανεικά. Επίσης, οι εκθέσεις του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ για την Ανταγωνιστικότητα, περιγράφουν με κάθε λεπτομέρεια τα εμπόδια που θα πρέπει να αρθούν ώστε η Ελλάδα να γίνει φιλική προς το επιχειρείν. Η Διεθνής Διαφάνεια έχει προτείνει συγκεκριμένα μέτρα κατά της διαφθοράς, της πολυνομίας και της ανομίας, οι οποίες εμποδίζουν την ανάπτυξη. Και φυσικά, ο ΟΟΣΑ μας έχει παραδώσει λεπτομερές πόρισμα για την αναδιάταξη του δημοσίου, ώστε να γίνει αποτελεσματικό και κινητήρας, αντί για τροχοπέδη, της ανάπτυξης.
Για να υλοποιηθούν οι προτάσεις των παραπάνω εκθέσεων όμως, πρώτα-πρώτα θα πρέπει οι υπουργοί, οι γενικοί γραμματείς των περιφερειών και οι δήμαρχοι να κάτσουν να τις διαβάσουν, αντί να αναλώνουν το χρόνο τους στα ρουσφέτια και στο μυξόκλαμα στην τηλεόραση.
Δεύτερον, χρειάζεται και ένας λαός που να θέλει και να αντιλαμβάνεται την αναγκαιότητα των αλλαγών.
Όπως καταλαβαίνετε, πιο πιθανή μου φαίνεται η επιλογή της δραχμής.
Ν.Μαλεβίτης
