.
Είναι η Ελλάδα η χώρα του φόβου;
Όπως γράφει ο D. Μoisi, όλη η Ευρώπη διακατέχεται σήμερα από τον φόβο αλλά η Ελλάδα φαίνεται κατά έναν παράδοξο τρόπο να έχει καταληφθεί από την κουλτούρα και τη λογική του φόβου, όπως σταθερά δείχνουν έρευνες της κοινής γνώμης.
Του κ.Π.Κ. Ιωακειμίδη,
καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Πρώτα απ΄ όλα η Ελλάδα φαίνεται να φοβάται το αύριο, το μέλλον.Να πιστεύει ότι το αύριο θα είναι χειρότερο από το σήμερα σχεδόν από κάθε άποψη- οικονομική, συνθηκών διαβίωσης, ποιότητας ζωής κ.λπ.
Η οικονομική αβεβαιότητα ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης και των αδιεξόδων της οικονομίας τροφοδοτεί τον φόβο για το αύριο. Τούτο ισχύει περισσότερο για τις νέες γενιές που γενικά πιστεύουν ότι το μέλλον θα είναι χειρότερο από το παρόν και το παρελθόν.
Πρόκειται για μια ριζική ανατροπή στον παραδοσιακό τρόπο και την αντίληψη που... ήθελε «την ιστορία να πορεύεται σταθερά προς το καλύτερο και την πρόοδο» με τρόπο σχεδόν γραμμικό. Δεύτερον, η Ελλάδα φαίνεται να φοβάται την αλλαγή, τις μεταρρυθμίσεις, το καινούργιο, τον πειραματισμό, την καινοτομία. Βολεύεται με «το υπάρχον», συμβιβάζεται με την ακινησία, την αδράνεια και τη στασιμότητα. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ΟΟΣΑ, η Ελλάδα καταγράφει τη χαμηλότερη ικανότητα για μεταρρυθμίσεις απ΄ όλες τις χώρες-μέλη του. Και ο λόγος γι΄ αυτό βρίσκεται κυρίως στη διάχυτη κουλτούρα του φόβου. Είτε πρόκειται για την οικονομία, την εκπαίδευση, την κοινωνική πρόνοια, η λογική του φόβου μαζί με ισχυρά κατεστημένα συμφέροντα εμποδίζει την προώθηση των μεταρρυθμίσεων.
Έτσι επιβιώνει και κυριαρχεί το παλιό, το φθαρμένο, το μέτριο. Τρίτον, η Ελλάδα εμφανίζεται να φοβάται «τον άλλον», τον ξένο, τον μετανάστη, παρά το γεγονός ότι η χώρα μπόρεσε να ενσωματώσει ομαλά και με πολλαπλά οφέλη πάνω από ένα εκατομμύριο μετανάστες. Η Ελλάδα φαίνεται ακόμη να φοβάται περισσότερο από κάθε άλλη χώρα της Ε.Ε. την παγκοσμιοποίηση, το άνοιγμα των συνόρων, την ελεύθερη διακίνηση αγαθών, ανθρώπων, ιδεών.
Και βεβαίως η Ελλάδα φοβάται παράλογα την... Τουρκία. Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να τονιστεί η ανάγκη για την ανάδειξη των πολιτικών δυνάμεων εκείνων που θα αντικαταστήσουν την κυριαρχία του φόβου με τη λογική της ελπίδας...