..στις λίγες ημέρες που μεσολάβησαν από την ορκωμοσία του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης είδαμε ορισμένες κινήσεις, οι οποίες, πέρα από την πολιτική που θα εξαγγελθεί και θα εφαρμοσθεί, υποδηλώνουν και προθέσεις.Η επισήμανση έγινε από το βράδυ των εκλογών της 4ης Οκτωβρίου.
Είναι η διαφορετική, η ξεχωριστή εικόνα της Ελλάδας από όλες τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ότι η Ελλάδα πρωτοτύπησε και με το αποτέλεσμα των εκλογών δείχνει μια στροφή «αριστερή» ή στροφή προς τα «αριστερά» ή στροφή προς «προοδευτική» κατεύθυνση.
Εξετάζοντας τα ποσοστά που πήραν τα κόμματα, βλέπουμε ότι σε γενικές γραμμές αυτή η στροφή εκφράζεται με περίπου το 60% προς τη λεγόμενη Κεντροαριστερά ή την Αριστερά και με το 40% στη λεγόμενη Κεντροδεξιά ή Δεξιά ή ακραία Δεξιά αθροιστικά. Η αναφορά γίνεται στα ποσοστά, διότι η... αποχή είναι μεγαλύτερη τόσο σε σχέση με τις εκλογές του 2004 (περί τις 530 χιλιάδες λιγότεροι ψήφισαν) όσο και με τις εκλογές του 2007 (περί τις 311 χιλιάδες λιγότεροι). Οταν, λοιπόν, η αναγωγή γίνεται σε μικρότερο αριθμό εγκύρων ψηφοδελτίων, τα ποσοστά κρύβουν την αλήθεια, η οποία αποτυπώνεται με τα απόλυτα μεγέθη, που στην περίπτωσή μας είναι οι ψήφοι.
Εν πάση περιπτώσει η εικόνα από το αποτέλεσμα των εκλογών δείχνει τη διάθεση, την προσδοκία του εκλογικού σώματος με τη στροφή κυρίως σε σχέση με το 2004. Η αύξηση της αποχής μπορεί να ερμηνευθεί ως ένδειξη της απογοήτευσης από τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος με την εναλλαγή στην εξουσία της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ. Σ' αυτή την ερμηνεία μπορεί να συνηγορεί και η μείωση του αθροίσματος των ποσοστών των δύο μεγάλων κομμάτων, που έφθασε στο 77,50%, που είναι το μικρότερο εδώ και σχεδόν τρεις δεκαετίες και που μπορούμε να πούμε ότι σηματοδοτεί σημαντική υποχώρηση του δικομματισμού, από την οποία όμως όχι μόνο δεν επωφελήθηκε η Αριστερά αλλά μάλλον, συνολικά, υποχώρησε, αφού φαίνεται ότι δεν πείθει ακόμα για ρόλο καθοριστικό. Οπως και να το κάνουμε, όμως, το αποτέλεσμα δείχνει τη στροφή προς το ΠΑΣΟΚ, που ύστερα από πεντέμισι χρόνια επανέρχεται στην εξουσία. Και το ζήτημα είναι πώς θα διαχειριστεί αυτήν τη στροφή - εντολή, που είναι κατά κάποιον τρόπο και στοίχημα.
Τα πράγματα ως προς το πρόγραμμα, την πολιτική και την εφαρμογή της στην πράξη θα φανούν καλύτερα στις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης. Εκεί αναμένεται, επιβάλλεται μάλλον, να ξεκαθαρίσουν. Οι στόχοι, που μπορούν να ακουσθούν πάλι, δεν είναι πολιτικοί, οι προθέσεις επίσης δεν είναι, οι επιδιώξεις το ίδιο. Το ζητούμενο είναι η συγκεκριμένη πολιτική για να επιτευχθούν οι στόχοι. Δεν αρκεί η πολιτική βούληση, το θέμα είναι πώς μεταφράζεται και στο σύνολο της πολιτικής και στους επιμέρους τομείς.
Ωστόσο, στις λίγες ημέρες που μεσολάβησαν από την ορκωμοσία του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης είδαμε ορισμένες κινήσεις, οι οποίες, πέρα από την πολιτική που θα εξαγγελθεί και θα εφαρμοσθεί, υποδηλώνουν και προθέσεις.
Στη συγκρότηση της κυβέρνησης είναι αναμενόμενο ο πρωθυπουργός να επιλέγει πρόσωπα έμπιστα, δικά του, στους διάφορους τομείς. Αυτό ισχύει πολύ περισσότερο στην μονοκομματική, αυτοδύναμη κυβέρνηση. Ωστόσο, το κυβερνών κόμμα είναι συλλογικός οργανισμός, υποτίθεται, και απαρτίζεται από ανθρώπους με απόψεις και από τάσεις, ενώ ο πρωθυπουργός έχει ακριβώς την ευθύνη, στο πλαίσιο της δημοκρατικής λειτουργίας, να συνθέτει. Αυτό δεν φάνηκε στη σύνθεση του υπουργικού συμβουλίου. Ο πρωθυπουργός κράτησε «κλειστούς», δικούς του ορισμένους τομείς, όπως η εξωτερική πολιτική, η ενέργεια, τα εξοπλιστικά προγράμματα και οι προμήθειες στις ένοπλες δυνάμεις, ο πολιτισμός, όπου πρωτεύοντα ρόλο έχουν τα έσοδα του ΟΠΑΠ. Ταυτόχρονα καθιερώνεται σύστημα επίβλεψης και ελέγχου της διακυβέρνησης μέσω συμβούλων δικών του ή των ανθρώπων του, οι οποίοι, φυσικά, δεν λογοδοτούν σε κανένα θεσμικό όργανο, αλλά αναφέρονται μόνο στο κλειστό κύκλωμα, που λέγεται «περιβάλλον» του. Οταν μάλιστα αυτές οι κινήσεις συνοδεύονται από μετονομασίες υπουργείων, όπου οι μέθοδοι, τα εργαλεία, τα φαινόμενα (ηλεκτρονική διακυβέρνηση, προστασία του πολίτη, διαφάνεια, διά βίου μάθηση, κλιματική αλλαγή κ.λπ.) ορίζουν πλέον το αντικείμενο της διοίκησης και της πολιτικής, τότε φαίνεται πως απομακρύνεται ο στόχος από την πράξη και το νέο ένδυμα κυριαρχεί στην ουσία, άρα έχουμε μπροστά μας παράθεση λέξεων, εντυπώσεις.
Η πρώτη πράξη του πρωθυπουργού πριν καν συμπληρωθούν δύο ημέρες από την ορκωμοσία ήταν η επίσκεψη στην Τουρκία και η συνάντησή του με τον Ταγίπ Ερντογάν.
Ουδείς αντιλέγει ότι στην εξωτερική πολιτική οι σχέσεις με την Τουρκία δεν βρίσκονται στην πρώτη γραμμή. Η σπουδή αυτή, όμως, υπό την πρόφαση της διάσκεψης της Διαβαλκανικής Συνεργασίας, σηματοδοτεί προτεραιότητα εν όψει της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, του ίδιου του κυπριακού πρόβληματος, των διαφορετικών θέσεων για την ένταξη αφ' ενός των ΗΠΑ κι αφ' ετέρου εντός της Ε.Ε.
Μετά την Τουρκία ακολουθεί η επίσκεψη στην Κύπρο και στη συνέχεια στην Ουάσιγκτον.
Δεν είχαν προλάβει να καθήσουν καλά καλά στις καρέκλες τους στο νεοσύστατο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη οι νέοι επικεφαλής του, ο υπουργός κι ο υφυπουργός, και σε λίγες ώρες έγινε η πρώτη μεγάλης κλίμακας επιχείρηση - σκούπα της Αστυνομίας στην περιοχή των Εξαρχείων. Η επιχείρηση δεν έγινε ούτε στο Κολωνάκι ούτε στο Ψυχικό ούτε στο Περιστέρι ούτε στο Ζεφύρι. Η επιλογή των Εξαρχείων ήταν, φαίνεται, υπολογισμένη και μεθοδευμένη. Λίγη σημασία έχει αν ο Συνήγορος του Πολίτη Γ. Καμίνης, ο οποίος είχε μιλήσει λίγες ώρες πριν στο υπουργικό συμβούλιο, έχει χαρακτηρίσει από το 2003 (επί υπουργίας πάλι, τότε Δημόσιας Τάξης, Μιχ. Χρυσοχοΐδη), «παράνομες» τις πρακτικές που εφήρμοσαν οι αστυνομικοί στην επιχείρησή τους με μαζικές προληπτικές έρευνες, προσαγωγές κ.λπ. Προέχει, φαίνεται, να δίδονται «εξετάσεις» ειδικώς σε περιοχές που τις έχουν βαφτίσει «άβατο» και θέλουν να τις συντηρούν ως «φόβητρο» και «μπαμπούλα».
Μετά την Τουρκία ο πρωθυπουργός επισκέφθηκε την Ηλεία συνοδευόμενος από μεγάλο κυβερνητικό κλιμάκιο κι έναν Ισπανό αρχιτέκτονα.
«Η Ηλεία οφείλει να είναι το πρόκριμα για την ανασυγκρότηση ολόκληρης της χώρας», διακήρυξε. Δεν βρήκε όμως ούτε μια φράση να πει για την αλλαγή ή και την κατάργηση του θεσμικού πλαισίου προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, το οποίο έγινε επί ΠΑΣΟΚ κι εξελίχθηκε (;) επί Ν.Δ. ούτε να πει συγκεκριμένα μέτρα για την ανασυγκρότηση της περιοχής, κυρίως για την γεωργική και την κτηνοτροφική δραστηριότητα, καθώς και για την προώθηση του τουρισμού με ήπιες κι εναλλακτικές μορφές.
Προς το παρόν μένουν οι εικόνες και οι γενικόλογες δηλώσεις κατά τις επισκέψεις -εκτός και εντός Ελλάδος.
Αν η στροφή-εντολή με το αποτέλεσμα των εκλογών της 4ης Οκτωβρίου σηματοδοτείται συμβολικά με το «τρίγωνο» Τουρκία, Εξάρχεια, Ηλεία που δείχνει πώς θα κινηθεί η κυβέρνηση στην εξωτερική πολιτική, στην ανάπτυξη, στην προστασία του πολίτη, τότε ο προβληματισμός είναι μάλλον σοβαρός. Κι έχουμε ακόμα μπροστά μας πλείστα όσα - που έχουν να κάνουν και με τη διαφάνεια και με την ηλεκτρονική διακυβέρνηση και με τη διά βίου μάθηση και με την κλιματική αλλαγή και με την προστασία του πολίτη.
Το ζητούμενο είναι, επίσης, πώς και πότε θα ξυπνήσει από τα εσωτερικά της η Ν.Δ. για να αντιδράσει και πώς και τι θα κάνει η Αριστερά./Νίκος Κιάος/.
