"ΗΠΑ και Βρετανία,οι επόμενες εστίες της κρίσης",

σύμφωνα με μελέτη της Eurobank.

Την ανησυχία της για πιθανή εξάπλωση της δημοσιονομικής κρίσης σε Βρετανία και ΗΠΑ εκφράζει σε μελέτη της η Eurobank, καθώς επίσης και αμφιβολίες για την ικανότητα χωρών της Ευρωζώνης να...στρέψουν τη δυναμική του χρέους προς μια βιώσιμη κατεύθυνση.

Στην μελέτη της η Eurobank προβλέπει ότι σε αντίθεση με την παγκόσμια οικονομία, η οποία εν γένει ανακάμπτει, ο μέσος ρυθμός ανάπτυξης της Ευρωζώνης θα περιοριστεί φέτος στο 1%, με σημαντικές αποκλίσεις στην οικονομική ανάπτυξη των χωρών μελών.

Ως εκ τούτου, προβλέπει ότι τα επιτόκια του ευρώ θα διατηρηθούν σε χαμηλό επίπεδο για μεγάλο χρονικό διάστημα.


Κίνα

Αναλυτικότερα και όπως επισημαίνεται στη σχετική μελέτη, η ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας συνεχίστηκε κατά το τελευταίο τρίμηνο με τους πρόδρομους δείκτες οικονομικής δραστηριότητας σε ανοδική πορεία, την παγκόσμια βιομηχανική παραγωγή να αυξάνεται σε μηνιαία βάση κατά το τελευταίο έτος, ενώ το διεθνές εμπόριο, αφού υποχώρησε δραματικά κατά το πρώτο ήμισυ του 2009, να σημειώνει ραγδαία ανάπτυξη από τον Ιούνιο του 2009. Η Κίνα συνεχίζει να αποτελεί τον κινητήριο μοχλό της παγκόσμιας ανάπτυξης, καθώς οι εισαγωγές της αυξάνονται σημαντικά και βοηθούν την παγκόσμια οικονομία να ανακάμψει. Η Eurobank εκτιμά ότι η παγκόσμια οικονομία θα αναπτύσσεται με ισχυρούς ρυθμούς καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.


ΗΠΑ

Η αμερικανική οικονομία βρίσκεται σε ανοδική τροχιά από τα μέσα του 2009, καθώς οι συνθήκες στην αγορά εργασίας έχουν βελτιωθεί σημαντικά και η ιδιωτική κατανάλωση σημειώνει ισχυρό ρυθμό ανάπτυξης, ιδιαίτερα κατά το πρώτο τρίμηνο του 2010. Η ανάκαμψη της οικονομίας οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα μεγάλα δημοσιονομικά πακέτα στήριξης, καθώς και στην αντιστροφή της πτωτικής πορείας των αποθεμάτων. Η Eurobank εκτιμά ότι οι δύο αυτοί παράγοντες θα εξασθενίσουν σημαντικά κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2010, οδηγώντας σε μια επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας κατά τα μέσα του έτους, προτού η ανάπτυξη επιταχυνθεί ξανά κατά το τέλος του 2010.


Κίνδυνοι

Σύμφωνα με τους συντάκτες της μελέτης, υπάρχουν τρεις σημαντικοί παράγοντες κινδύνου για την αμερικανική οικονομία:

(α) Η ανοδική πορεία της εγχώριας ζήτησης πιθανόν να ανασταλεί καθώς η θετική συνεισφορά των δημοσιονομικών προγραμμάτων στήριξης και των αποθεμάτων θα εξασθενίσει, οδηγώντας σε επιβράδυνση της ανάπτυξης κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους.

(β) Η σημαντική αύξηση της απασχόλησης που σημειώθηκε τους δυο τελευταίους μήνες ίσως αποδειχθεί προσωρινό φαινόμενο, όταν η κυβέρνηση σταματήσει να προσλαμβάνει εργαζομένους για την απογραφή του πληθυσμού (census).

(γ) Καθώς η δημοσιονομική κρίση στον ευρωπαϊκό νότο ενδέχεται να διασχίσει τον Ατλαντικό, το υψηλό χρέος των ΗΠΑ θα αποτελέσει ενδεχομένως ένα μεγάλο πρόβλημα για την οικονομία και, όπως έδειξε η εμπειρία της χώρας μας, κάτι τέτοιο θα είχε σοβαρές επιπτώσεις στις αγορές, τις προσδοκίες των επενδυτών αλλά και την ιδιωτική κατανάλωση.


Ευρωζώνη

Η Ευρωζώνη αναμένεται να αναπτυχθεί με μέτριο ρυθμό περίπου 1% το 2010, ενώ σημαντικές αποκλίσεις αναμένονται στην οικονομική ανάπτυξη των χωρών μελών. Η ανάκαμψη στις μεγάλες οικονομίες της Ευρωζώνης κερδίζει έδαφος λόγω της αύξησης της εξαγωγικής δραστηριότητας, η οποία ωφελείται από την ισχυρή ανάκαμψη των αναδυόμενων οικονομιών και το αδύναμο ευρώ. Αντίθετα, χαμηλότεροι ή και αρνητικοί αναπτυξιακοί ρυθμοί αναμένονται στις χώρες της περιφέρειας, οι οποίες εμφανίζουν μειωμένη ανταγωνιστικότητα και εφαρμόζουν σκληρά προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής.


Εξάπλωση της κρίσης

Η Eurobank εκφράζει την ανησυχία για πιθανή εξάπλωση της δημοσιονομικής κρίσης, εκτός από τις χώρες του «ευρωπαϊκού Νότου», στο Ηνωμένο Βασίλειο και ενδεχομένως στις ΗΠΑ, χώρες όπου το δημόσιο χρέος έχει αυξηθεί σημαντικά. Η εξάπλωση της κρίσης θα είχε σοβαρές επιπτώσεις στις αγορές και την εμπιστοσύνη των επενδυτών, προκαλώντας αναζωπύρωση της πιστωτικής κρίσης και πτώση της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας.

Όπως επισημαίνεται στη μελέτη, ο κίνδυνος αυτός είναι περιορισμένος, καθώς οι δραστικές παρεμβάσεις των χωρών της Ευρωζώνης και της Ε.Κ.Τ. από κοινού με το Δ.Ν.Τ. έχουν ήδη μειώσει σημαντικά τα κόστη δανεισμού των χωρών-μελών με δυσχερή δημοσιονομικά, περιορίζοντας τον κίνδυνο ρευστότητας και τον κίνδυνο αυτό-εκπλήρωσης των κερδοσκοπικών επιθέσεων. Παράλληλα, η αυστηρή επιτήρηση των χωρών αυτών συντελεί στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των επενδυτών.


Ευρωπαϊκό Χρέος

Μια επιπλέον πηγή ανησυχίας είναι και η αβεβαιότητα που υπάρχει ως προς την ικανότητα των χωρών της Ευρωζώνης να στρέψουν την δυναμική του χρέους τους προς μια βιώσιμη κατεύθυνση. Δεδομένου ότι η χορήγηση βοήθειας υπόκειται σε αυστηρές προϋποθέσεις, η αυστηρότητα των μέτρων εγείρει ανησυχίες ότι τελικά τα μέτρα λιτότητας θα πλήξουν την ανάπτυξη.
Ωστόσο, επισημαίνουν οι συντάκτες της μελέτης, υπάρχει περιθώριο ανάπτυξης στις χώρες που πλήττονται από δημοσιονομικά προβλήματα αν πραγματοποιηθούν διαρθρωτικές αλλαγές, ώστε να βελτιωθεί το επιχειρηματικό περιβάλλον, να ενισχυθούν οι ξένες επενδύσεις, να εξορθολογιστεί το φορολογικό σύστημα, να διευρυνθεί η φορολογική βάση και να γίνει πιο ευέλικτη η αγορά εργασίας. Παρεμβάσεις στους τομείς αυτούς θα μπορούσαν να θέσουν τις βάσεις για μια βιώσιμη ανάπτυξη, ενισχύοντας την εξαγωγική δραστηριότητα, η οποία αποτελεί παγκοσμίως την κινητήριο δύναμη για την έξοδο από την ύφεση.


Επιτόκια

Καθώς οι πιέσεις των αγορών για δημοσιονομική εξυγίανση συνεχίζονται, η Eurobank εκτιμά πως η νομισματική πολιτική θα παραμείνει χαλαρή για μεγάλο χρονικό διάστημα, ώστε να περιοριστεί ο αντίκτυπος των μέτρων δημοσιονομικής λιτότητας στην οικονομική ανάκαμψη.

Η έξοδος από τη χαλαρή νομισματική πολιτική θα είναι σταδιακή, ώστε να αποτραπούν απότομες μεταβολές των επιτοκίων, οι οποίες πιθανόν να υπονομεύσουν την οικονομική ανάκαμψη και να προκαλέσουν αναστάτωση στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Μακροπρόθεσμα, οι κεντρικές τράπεζες των G3 αναμένεται να ανεχθούν υψηλότερο πληθωρισμό ώστε να στηριχθεί η ανάπτυξη, να μειωθεί η ανεργία και να διευκολυνθεί η δημοσιονομική προσαρμογή.