Από κόσκινο περνούν οι τράπεζες όλες τις αιτήσεις για δάνεια.

Ανασταλτικά στην έγκριση πιστοδοτήσεων λειτουργεί και η αύξηση των επισφαλειών, με τα δάνεια των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που είναι σε καθυστέρηση να έχουν σκαρφαλώσει εφέτος στο 15%.

Λιγότερα και ακριβότερα είναι τα δάνεια που χορηγούν στην επιχειρηματική πίστη τους τελευταίους μήνες οι τράπεζες, οι οποίες έχουν..δημιουργήσει οι προβληματικές συνθήκες ρευστότητας που επικρατούν στις διεθνείς αγορές και το περιβάλλον ύφεσης στο οποίο δραστηριοποιείται ο ιδιωτικός τομέας της οικονομίας. Επίπτωση στα επιτόκια είχε και η έναρξη εφαρμογής από την εφετινή χρονιά των νέων ρυθμίσεων λειτουργίας του «Τειρεσία», με την ελαστικοποίηση των κριτηρίων ένταξης και διαγραφής από τις μαύρες λίστες του. Σε κάθε περίπτωση, οι τράπεζες περνούν από «κόσκινο» κάθε επιχείρηση που υποβάλλει σήμερα αίτημα για δανεικά, με δεδομένο ότι στις περισσότερες περιπτώσεις ο σκοπός της χρηματοδότησης είναι η αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων ζωτικής σημασίας. Ανασταλτικά στην έγκριση πιστοδοτήσεων λειτουργεί και η αύξηση των επισφαλειών, με τα δάνεια των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που είναι σε καθυστέρηση να έχουν σκαρφαλώσει εφέτος στο 15%.

Φειδωλές στα νέα δάνεια

Στο πλαίσιο αυτό, τα πιστωτικά ιδρύματα στηρίζουν τους πελάτες με τους οποίους συνεργάζονται χρόνια, ενώ είναι εξαιρετικά φειδωλές στη χορήγηση νέων δανείων. Παράλληλα, κλειστές παραμένουν οι κάνουλες του δανεισμού και μέσω της καταναλωτικής πίστης, την οποία ως και πέρυσι χρησιμοποιούσαν οι ελεύθεροι επαγγελματίες για τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι οι νέες εκταμιεύσεις έχουν σημειώσει κατακόρυφη πτώση τους πρώτους μήνες του 2010. Από τη βάση δεδομένων της Τράπεζας της Ελλάδος προκύπτει ότι εφέτος τα νέα δάνεια χαμηλού ύψους (ως 1 εκατ. ευρώ) έχουν καταγράψει ετήσια πτώση της τάξεως του 51%, διαμορφούμενα το α΄ πεντάμηνο της εφετινής χρήσης σε 3,17 δισ. ευρώ. Την ίδια στιγμή, αρνητική είναι η καθαρή ροή χρηματοδότησης μέσω των καταναλωτικών δανείων, που εδώ και χρόνια αποτελούσαν βασική πηγή χρηματοδότησης για χιλιάδες μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Από την άλλη πλευρά, ανοδικά κινείται το κόστος δανειοδότησης, καθώς οι τράπεζες αναπροσαρμόζουν τα περιθώρια κέρδους τους προς τα πάνω, ώστε να αντισταθμίσουν τις απώλειες εσόδων που δημιουργεί η παραμονή των διατραπεζικών επιτοκίων Εuribor με τα οποία είναι συνδεδεμένα τα περισσότερα από αυτά τα δάνεια, σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.

Χαρακτηριστικά της κατάστασης που επικρατεί στην αγορά είναι τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Σύμφωνα με αυτά, τα επιτόκια των δανείων ως 1 εκατ. ευρώ, τα οποία χορηγούνται σε εταιρείες μικρού μεγέθους κατά κύριο λόγο, έχουν σημειώσει μέσα σε ένα τρίμηνο άνοδο μεγαλύτερη των 100 μονάδων βάσης. Συγκεκριμένα, το μέσο κυμαινόμενο ή σταθερό για 1 έτος επιτόκιο των νέων δανειοδοτήσεων διαμορφώθηκε τον περασμένο Μάιο σε 5,56% από 4,52% τον Ιανουάριο του 2010. Οι διοικήσεις των τραπεζών έχουν δώσει από πέρυσι σαφείς οδηγίες στους επικεφαλής των επιχειρηματικών κέντρων τους να προχωρούν σε μικρές και σταδιακές αναπροσαρμογές των περιθωρίων κέρδους (spreads) με τα οποία χρεώνουν τους δανειολήπτες.

Προσαρμογή

Τα νέα προγράμματα που λανσάρονται είναι προσαρμοσμένα στις νέες συνθήκες. Επιπλέον, οι τράπεζες προχωρούν σε τυποποίηση προϊόντων που ως σήμερα απευθύνονταν σε μεγαλύτερα σχήματα ώστε να μπορούν να προωθηθούν και σε μικρότερες επιχειρήσεις, κυρίως από τον κλάδο του χονδρικού εμπορίου.

Συγκεκριμένα, τα χαρακτηριστικά που θα κυριαρχήσουν το επόμενο διάστημα στις εταιρικές δανειοδοτήσεις είναι τα εξής:

* Χαμηλά επιτόκια για τα πρώτα χρόνια αποπληρωμής ή μεγάλη περίοδος χάριτος για τα δάνεια που χορηγούνται σε επιχειρήσεις που προχωρούν σε νέες επενδύσεις ώστε το σχέδιό τους να μπορεί να είναι βιώσιμο κατά τα πρώτα χρόνια εφαρμογής του, κατά τη διάρκεια των οποίων τα έξοδα είναι υψηλότερα των εσόδων.

* Προεξόφληση των μελλοντικών απαιτήσεων των επιχειρήσεων με αξιόπιστους πελάτες ώστε να εξασφαλιστεί η απαραίτητη για την εκτέλεση των εργασιών τους ρευστότητα, σε μια περίοδο όπου ο χρόνος των πιστώσεων βαίνει αυξανόμενος.

* Χρηματοδότηση ως και το 100%, είτε με τραπεζική χρηματοδότηση είτε με leasing, επενδύσεων που πραγματοποιούνται για κτιριακές εγκαταστάσεις και μηχανολογικό εξοπλισμό.

* Διάδοση της έννοιας της ασφάλισης έναντι όλων των κινδύνων με τους οποίους μπορεί να έλθει αντιμέτωπη μια επιχείρηση (π.χ. συναλλαγματικός, πιστωτικός, εμπορικός). Δημιουργούνται τυποποιημένα πακέτα που εξασφαλίζουν ακόμη και την πλήρη κάλυψη της επιχείρησης.